შინაარსზე გადასვლა

გლაგოლური რიცხვები

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

გლაგოლური რიცვები — რიცხვთა ჩაწერის თავისებური სისტემა, რომელიც გლაგოლიცათი დაწერილ ტექსტებში გვხვდება. გლაგულური სისტემა ჰგავს ბერძნულსა და კირილურ რიცხვებს. ერთეულებს აღნიშავს ანბანის რიგზე დალაგებული პირველი ცხრა ასო, ათეულებს — შემდეგი ცხრა, ასეულებს — შემდეგი ცხრა. განსხვავებით ბერძნულისა და კირილურისაგან (თუმცა, მსგავსად არამეული რიცხვებისა[1]) გლაგულური რიცხვებით ათასეულების ჩაწერაცაა შესაძლებელი და მათთვის ანბანის ბოლო ცხრა ასოა განკუთვნილი.

არაბ. გლაგ. კირ.
1 ფაილი:Glagoljica Az.svg = a а = a
2 = b в = v
3 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = v г = g
4 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = g д = d
5 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = d е = e
6 = e ѕ = ʒ
7 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = ž з = z
8 = ʒ и = i
9 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = z ѳ = ḟ
არაბ. გლაგ. კირ.
10 ფაილი:GlagolitsaIzhe.gif = ï і = ï
20 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = i к = k
30 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = ģ л = l
40 = k м = m
50 ფაილი:GlagolitsaLjudi.gif = l н = n
60 ფაილი:GlagolitsaMislete.gif = m ѯ = x
70 ფაილი:GlagolitsaNash.gif = n о = o
80 ფაილი:GlagolitsaOn.gif = o п = p
90 ფაილი:GlagolitsaPokoj.gif = p ч = č
არაბ. გლაგ. კირ.
100 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = r р = r
200 ფაილი:GlagolitsaSlovo.gif = s с = s
300 ფაილი:GlagolitsaTverdo.gif = t т = t
400 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = u ѵ = ÿ
500 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = f ф = f
600 = ch х = ch
700 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = ō ѱ = ps
800 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = št ѡ = ō
900 ფაილი:GlagolitsaTsi.gif = c ц = c
არაბ. გლაგ. კირ.
1000 ფაილი:GlagolitsaCherv.gif = č
2000 ფაილი:GlagolitsaSha.gif = š
3000 ესკიზის შექმნის შეცდომა: = ъ
4000 ფაილი:GlagolitsaJat.gif = ě
5000 ფაილი:GlagolitsaJu.gif = ju
6000 ?
7000 ?
8000 ?
9000 ფაილი:GlagolitsaJusE.gif? = ę?


ციფრთა ჩაწერის კირილური სისტემისაგან განსხვავებით, გლაგოლური ზუსტად გასდევს გლაგოლიცას ასოთა წყობას. კირილურში კი ნიშნებს რიცხვითი მნიშვნელობა ბერძნული ანბანის გამოთქმების მიხედვით აქვთ მინიჭებული. ამიტომ გლაგოლიცათი შესრულებული კირილური ტექსტების ტრანსკრიბირებისას კირილიცაზე ხშირია შეცდომები, მაგალითად ესკიზის შექმნის შეცდომა: (კ) ‘40’ კირილიცაში к (k) ‘20’ ან ფაილი:GlagolitsaCherv.gif (č) ‘1000’ mit ч (č) ‘90’

სქოლიო

  1. შეად. Nikolaos Trunte: „Ex Armenia lux. Konstantin-Kyrill und Mesrop-Mašt‘oc‘“, in: Palaeoslavica 5 (1997), S. 31–57.

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

ლიტერატურა

  • „Fünfzehnte Lektion“ in: Nikolaos H. Trunte, Словѣньскъи ѩзыкъ: Ein praktisches Lehrbuch des Kirchenslavischen in 30 Lektionen. Zugleich eine Einführung in die slavische Philologie. Bd. 1: Altkirchenslavisch. München 52003. ISBN 3-87690-480-3. S. 253–280.
  • TITUS DIDACTICA: Die Entwicklungsgeschichte slavischer Alphabete