საგურამო
| სოფელი | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
საგურამო Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
|
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted ილიაობა საგურამოში, 1896 წლის 20 ივლისი | |||||
| |||||
| ქვეყანა |
{{ქვეყნის მონაცემები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ქვეყნის დროშა2 | name = Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | variant = | size = }} | ||||
| [[მხარე (Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted)|მხარე]] | მცხეთა-მთიანეთის მხარე | ||||
| [[მუნიციპალიტეტი (Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted)|მუნიციპალიტეტი]] | მცხეთის მუნიციპალიტეტი | ||||
| თემი | საგურამო | ||||
| შიდა დაყოფა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| კოორდინატები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მმართველი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| დაარსდა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| პირველი ხსენება | [[Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] | ||||
| ფართობი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ცენტრის სიმაღლე | 550 მ | ||||
| ოფიციალური ენა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მოსახლეობა | 1921[1] კაცი (2014) | ||||
| ეროვნული შემადგენლობა |
ქართველები 98,9 % ოსები 0,4 % რუსები 0,4 % | ||||
| სასაათო სარტყელი | UTC+4 | ||||
| სატელეფონო კოდი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საფოსტო ინდექსი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საავტომობილო კოდი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ოფიციალური საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში | |||||
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საგურამო — სოფელი საქართველოში, მცხეთის მუნიციპალიტეტში, თემის ცენტრი (სოფლები: საგურამო, ახალსოფელი, შანკევანი, წიწამური, არაშენდა).[1] მდებარეობს თბილისის ჩრდილოეთით, მდინარე არაგვის მარცხენა მხარეს, ზღვის დონიდან 550 მ, მცხეთიდან 10 კმ.
ისტორია
სოფელი საგურამო ისტორიული ძეგლია, მისი ტერიტორია შედიოდა ისტორიულ ხერკში, რომელიც ვახუშტი ბატონიშვილის მიხედვით საგურამოსთან ერთად თეზმის ხევსაც მოიცავდა. ხერკის ფიზიკურ-გეოგრაფიული პირობები სოფლის მეურნეობის მრავალი დარგის განვითარების შესაძლებლობას ქმნიდა. VIII-IX საუკუნეებში ხერკი კახეთის სამთავროში შედიოდა. დავით აღმაშენებლის მიერ კახეთის შემოერთების შემდეგ მასზე კონტროლს საქართველოს სამეფო კარი ახორციელებდა საკუთარი მოხელის საშუალებით. ამავე დროს ხერკის ყმა-მამულის ნაწილი სვეტიცხოველისა და შიომღვიმის მონასტრებს ებოძათ. თამარ მეფის დროს ხერკი კვლავ სამეფო სახლის საკუთრებაა და „ჟინოვანის ქვეყანაში“ შედის, რომელსაც მანდატურთუხუცესი და ამირსპასალარი ჭიაბერი ფლობს, ნაწილს სამკვიდროდ, ნაწილს სამოხელეოდ. XV საუკუნიდან ხერკი კახეთის სამეფოს შემადგენლობაში, კერძოდ, კახეთის III, რუსთველის ეპისკოპოსის სარდლობის ქვეშ მყოფ სადროშოში შედის. კახეთის მეფემ ალექსანდრე I-მა ხერკის ნაწილი გუარამ ზედგინიძესა და მის ძმებს უწყალობა. ამის შემდეგ ეწოდა მას საგურამო.
XVI საუკუნის ბოლოს შეიქმნა გურამიშვილების სათავადო, რომლის ცენტრი სოფელი საგურამო გახდა.
1705 წელს საგურამოში დაიბადა დავით გურამიშვილი.
1719 წელს საგურამოში მოხდა ვახტანგ VI და კახეთის მეფე დავით II-ის მოლაპარაკება ლეკთა თარეშის წინააღმდეგ, ერთობლივი მოქმედების თაობაზე. 1750 წელს მეფე ერეკლე II-მ საგურამოსთან სასტიკად დაამარცხა ჭარ-დაღესტნელები.
1905 წლის 20 მარტს სოფლის ცენტრში გაიმართა ყრილობა, რომელშიც მონაწილეობა მიიღო 14 სოფლის 2000-მდე გლეხმა. შეკრებილებმა მოითხოვეს: გლეხთა დროებითვალდებულებისა და ხიზნობის გაუქმება; გლეხებისათვის ნადელების უსასყიდლოდ სრულ საკუთრებაში გადაცემა და ეგრეთ წოდებულ „ჩამონაჭრების“ დაბრუნება; სახაზინო და საეკლესიო გლეხების საკუთრებაში გადაცემა იმ სახაზინო და საეკლესიო მამულებისა, რომლებითაც ისინი სარგებლობდნენ; გლეხებისათვის გამოსასყიდი ფულის დაბრუნება და ამ ფულით საავადმყოფოების, სკოლების, გზების აშენება; ყოველგვარი ბეგარის, საეკლესიო გადასახადის და არაყზე, საპონზე, ნავთსა და სხვა პროდუქტებზე ბაჟის გაუქმება; სახელმწიფო ტყეებისა და სახნავის გლეხებისათვის გადაცემა; წოდებების გაუქმება და ერობის დაწესება, რომლის წინამძღოლსაც ხალხი აირჩევდა; ჯარის გაუქმება და მილიციისდაწესება; სავალდებულო პირველდაწყებითი სწავლების შემოღება და სხვა. მთავრობამ გლეხთა მოთხოვნებს რეპრესიებით უპასუხა.
საბჭოთა პერიოდში მოქმედებდა მებოსტნეობის მეურნეობა.
მოსახლეობის რაოდენობა
2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 1921 ადამიანი.[1]
| წელი | მოსახლეობა |
|---|---|
| 1989 | 1400 |
| 2002 | 1600[2] ფაილი:Increase2.svg |
| 2014 | 1921 ფაილი:Increase2.svg |
ღირსშესანიშნაობები
სოფლის ტერიტორიაზე არსებული ღირსშესანიშნაობებია:
- ზედაზნის მონასტერი
- ქასური გიორგის სამეკლესიიანი ბაზილიკის ნანგრევები
- საგურამოს ეკლესია
- საგურამოს ღვთისმშობელი
- აგურის საყდარი
- ილია ჭავჭავაძის სახლ-მუზეუმი
- თბილისის ეროვნული პარკის ადმინისტრაცია.
-
ილია ჭავჭავაძის სახლ-მუზეუმი
ლიტერატურა
- საღარაძე, შ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 8, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1984. — გვ. 620.
- კახაძე კ., საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 5, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1990. — გვ. 303.
სქოლიო
- ↑ 1.0 1.1 1.2 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 6 სექტემბერი 2016.
- ↑ საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-09-19. ციტირების თარიღი: 2012-07-05.
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
| ||||||||||
.svg){kind=link}
.svg){kind=link}
