შინაარსზე გადასვლა

ოლდოს ჰაქსლი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
(გადამისამართდა გვერდიდან ჰაქსლი, ოლდოს ლეონარდ)
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბადების თარიღი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დაბადების ადგილი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდაცვალების თარიღი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
გარდაცვალების ადგილი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
დასაფლავებულია Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ფსევდონიმი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საქმიანობა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ენა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ეროვნება Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მოქალაქეობა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ალმა-მატერი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პერიოდი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ჟანრი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Magnum opus Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ჯილდოები Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
მეუღლე Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
პარტნიორ(ებ)ი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
შვილ(ებ)ი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ნათესავ(ებ)ი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
Script error: No such module "collapsible list".
ხელმოწერა Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
საიტი Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
ფაილი:Commons-logo.svg [[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში

ოლდოს ლეონარდ ჰაქსლი (ინგლ. Aldous Leonard Huxley; დ. 26 ივლისი, 1894, გოდელმინგი, სარის საგრაფო — გ. 22 ნოემბერი, 1963, ლოს-ანჯელესი, კალიფორნიის შტატი) — ინგლისელი მწერალი და ფილოსოფოსი.[1][2][3][4] მის კალამს ორმოცდაათამდე წიგნი ეკუთვნის,[5][6] რომლებიც, როგორც რომანებს, ასევე არამხატვრულ ტექსტებს მოიცავს.

ჰაქსლიმ განათლება ოქსფორდის უნივერსიტეტში მიიღო, რომელიც ინგლისურ ლიტერატურაში ბაკალავრის ხარისხით დაამთავრა. კარიერის დასაწყისში აქვეყნებდა მოთხრობებსა და ლექსებს და რედაქტორობდა ლიტერატურულ ჟურნალს Oxford Poetry, მომდევნო პერიოდში კი სამოგზაურო ქრონიკების და სცენარების წერა დაიწყო. 1937 წლიდან ჰაქსლი ლოს-ანჯელესში ცხოვრობდა.[7] სიცოცხლის მიწურულს, იგი ფართოდ იყო ცნობილი, როგორც თავისი თაობის ერთ-ერთი მოწინავე ინტელექტუალი.Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted მწერალი ცხრაჯერ იყო წარდგენილი ნობელის პრემიაზე ლიტერატურაში.[8]

ჰაქსლი პაციფისტი იყო.Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted იგი დაინტერესებული იყო ფილოსოფიური მისტიციზმითაLua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted[9][10] და უნივერსალიზმით,Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permittedLua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted ეს თემები გვხვდება მის ნაშრომში „მარადიული ფილოსოფია“ (1945), რომელშიც დასავლურ და აღმოსავლურ მისტიციზმს შორის მსგავსებებს იკვლევს და ესეში „აღქმის კარები“ (1954), რომელიც საკუთარ ექსპერიმენულ ფსიქოდელიურ გამოცდილებას მიუძღვნა.

ჰაქსლის ყველაზე ცნობილი რომანია „საოცარი ახალი სამყარო“ (1932), დისტოპიური ჟანრის სამეცნიერო ფანტასტიკა. მისი ერთგვარი ანტითეზაა მწერლის უკანასკნელი რომანი „კუნძული“ (1962), რომელშიც იგი უტოპიურ სამყაროს აღწერს.

ბიოგრაფია

ჰაქსლი დაიბადა ინგლისში, სარის საგრაფოს ქალაქ გოდელმინგში. მისი ოჯახი სამეცნიერო და კულტურულ არისტოკრატიას მიეკუთვნებოდა. მამამისი, ლეონარდ ჰაქსლი, მწერალი, რედაქტორი და სკოლის მასწავლებელი იყო; ბაბუა, ტომას ჰენრი ჰაქსლი, ბიოლოგი – „დარვინის ბულდოგი“, როგორც მას ევოლუციური თეორიის მხარდაჭერისთვის უწოდებდნენ; მისი ძმა, ჯულიან ჰაქსლი, ასევე ცნობილი ბიოლოგი და იუნესკოს პირველი დირექტორი იყო.

სწავლობდა იტონისა და ბელიოლის კოლეჯებში, დაამთაავრა ოქსფორდის უნივერსიტეტი (1921); ბევრს მოგზაურობდა. 1923-1930 წლებში ცხოვრობდა იტალიაში, 1937 დასახლდა ლოს-ანჯელესში.

შემოქმედება

თავდაპირველად იყო ლიტერატურისა და თეატრის კრიტიკოსი. 1918-1923 გამოაქვეყნა ლექსების კრებული. 20-იან წლებში იდეური პოზიციით ახლოს იდგა „დაკარგული თაობის“ მწერლებთან. ეკუთვნის მრავალი რომანი, ისტორიული ბიოგრაფია, მოთხრობა, ესე, მოგზაურობის ჩანაწერი, ფილოსოფიური ტრაქტატი და სხვა; სახელი გაუთქვა 20-30-იან წლებში შექმნილმა რომანებმა „ყვითელი ქრომი“ (1921), „მასხრული ფერხული“ (1923), „ის უნაყოფო ფოთლები“ (1925), „კონტრაპუნქტი“ (1928), , „საოცარი ახალი სამყარო“, (1932), „ბრმა ღაზაში“ (1936) რომლებშიც გამოვლენილია ჰაქსლის სატირიკოსის, კომედიოგრაფის, დაკვირვებული რეალისტის ოსტატობა.

ამ პერიოდში ჰაქსლის შემოქმედება, ტრადიციის ჟანრული ფორმის მიუხედავად, მაინც ნოვატორულად აღიქმებოდა და დიდ დავასაც იწვევდა; აზრთა სხვადასხვაობის საბაბი იყო ჰაქსლის პერსონაჟთა სქემატურობა, სიუჟეტის ქაოსურობა, ჟანრთა აღრევა (ჩართული ესეისტური ეპიზოდები და სხვ.); ნაწარმოების გმირი, პერსონაჟი უმეტესწილად არის იდეა და არახორცშეახმული ადამიანი; ამ მხატვრული ხერხებით მწერალი საკმაო განზოგადებას აღწერს და მთელი სისავსით გამოხატავს ომის შემდგომი ინტელიგენციის სულიერ და ზნეობრივ განწყობილებას, ეპოქის პრობლემებს. ეს რომანები მიჩნეულია ე. წ. ინტელექტუალურ რომანად, იდეების რომანად, რომელიც სათავეს იღებს ანტიკურ ლიტერატურაში, კერძოდ, მენიპეს სატირასა და სოკრატესეულ დიალოგებში. თვით ინგლისურ ლიტერატურაში ჰაქსლის წინამორბედად ითვლება ტ. ლ. იკოკი.

წლების განმავლობაში მხატვრული აზროვნების, მსოფლმხედველობის, ესთეტიკის მრწამსის თვალსაზრისით ჰაქსლს თითქოს ღრმა ევოლუცია არ განუცდია, მაგრამ მომდევრო პერიოდში ცხოვრების აზრისა და პოზიტიური ფასეულობის ძიების გზაზე შესუსტდა სატირული ელემენტი, მომძლავრდა მისტიციზმი, ნატურალიზმის ელემენტები, ფილოსოფიური დეკლარაცია. ამ ეტაპზე ჰაქსლიმ შექმნა რომანები - „მრავალი ზაფხულის შემდეგ კვდება გედი“ (1939), „დრო უნდა გაჩერდეს“ (1945), „გენიოსი და ქალღმერთი“ (1955), „კუნძული“ (1962), აგრეთვე მრავალი ესეი, ფილოსოფიური ტრაქტატი და სხვა.

ლიტერატურა

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. (1975) Aldous Huxley. Routledge, გვ. 366. ISBN 978-0-415-15915-9Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. 
  2. Sion, Ronald T. (2010). Aldous Huxley and the Search for Meaning: A Study of the Eleven Novels. McFarland & Company, Inc., გვ. 2. ISBN 978-0-7864-4746-6Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. „ოლდოს ჰაქსლი, როგორც მე-20 საუკუნის პროზაიკოსი, იკვლევს იმის არსს, თუ რას ნიშნავს თანამედროვე სამყაროში ადამიანად ყოფნა, რითაც იგი თანამედროვე ფილოსოფოსის ან სულაც, ლიტერატურული წინასწარმეტყველის როლს ირგებს.“ 
  3. Reiff, Raychel Haugrud (2010). Aldous Huxley: Brave New World. Marshall Cavendish Corporation, გვ. 7. ISBN 978-0-7614-4278-3Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. „He was also a philosopher, mystic, social prophet, political thinker, and world traveler who had a detailed knowledge of music, medicine, science, technology, history, literature and Eastern religions.“ 
  4. Sawyer, Dana (2002). Aldous Huxley: A Biography. Crossroad Publishing Company, გვ. 187. ISBN 978-0-8245-1987-2Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. „ჰაქსლი ფილოსოფოსი იყო, თუმცა მისი ხედვა მხოლოდ ინტელექტით არ იყო განსზაღვრული. მას სჯეროდა, რომ რაციონალური განსჯა მხოლოდ ვარაუდის საშუალებას იძლეოდა და არასოდეს, ჭეშმარიტების პირდაპირ წვდომის საშუალებას.“ 
  5. Raychel Haugrud Reiff, Aldous Huxley: Brave New World, Marshall Cavendish (2009), გვ. 101
  6. Dana Sawyer in M. Keith Booker (ed.), Encyclopedia of Literature and Politics: H–R, Greenwood Publishing Group (2005), გვ. 359
  7. Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permittedთარგი:Cbignore
  8. "Nomination Database: Aldous Huxley". Nobel Prize.org. Retrieved 2015
  9. Thody, Philipe (1973). Huxley: A Biographical Introduction. Scribner. ISBN 978-0-289-70188-1Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. 
  10. David K. Dunaway (1995). Aldous Huxley Recollected: An Oral History. Rowman Altamira, გვ. 90. ISBN 978-0-7619-9065-9Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. 

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

თარგი:ოლდოს ჰაქსლი