იხილეთ წყარო გვერდისთვის აჰმად-შაჰ დურანი

[[ფაილი:Portrait_miniature_of_Ahmad_Shah_Durrani.jpg|მინი|მარჯვნივ|150px|აჰმად-შაჰ დურანი]]
'''აჰმად-შაჰ დურანი''' (დ. [[1722]] — გ. [[1772]]) — [[ავღანეთი]]ს სახელმწიფო მოღვაწე და მხედართმთავარი. [[დურანის სახელმწიფო]]ს დამაარსებელი. [[შაჰი]] [[1747]] წლიდან. წარმოშობით სადოზიას გვარისა. [[1738]]-[[1747]] წლებში ემსახურებოდა [[ირანი]]ს მბრძანებელ [[ნადირ-შაჰი|ნადირ-შაჰს]], რომლის არმიაში სარდლობდა ავღანელთა ნაწილებს. ნადირ-შაჰის გარდაცვალების შემდეგ, [[1747]] წელს ავღანეთში დაბრუნდა, სადაც „აჰმად-შაჰ დურანის“ ტიტულით [[აბდალები]]სა და [[ღილზები]]ს ტომების ბელადად აირჩიეს. მან ისარგებლა მეზობელი ქვეყნების სისუსტით, მოაწყო ლაშქრობები [[ინდოეთი|ინდოეთში]], [[ირანი|ირანში]] და სამხრეთ [[თურქესტანი|თურქესტანში]] და დაიპყრო [[პენჯაბის პროვინცია|პენჯაბი]], [[ბელუჯისტანი]], [[ხორასანი]], [[სისტანი]], [[სინდი]] და [[დელი]]. შემდეგ, [[1761]] წელს სასტიკად დაამარცხა [[მარათები]] [[პანიპატის ბრძოლა (1761)|პანიპატის ბრძოლაში]], მაგრამ თვითონაც დიდად დაზარალდა და ვერ შეინარჩუნა დაპყრობილი ტერიტორიები. მის დროს დამყარდა პირველი მეგობრული კონტაქტები [[რუსეთის იმპერია|რუსეთსა]] და ავღანეთს შორის.

==ლიტერატურა==
{{ქსე|2|113}}

[[კატეგორია:დაბადებული 1722]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1772]]