იხილეთ წყარო გვერდისთვის ბაშკირეთის რესპუბლიკის მეთაური

[[ფაილი:Hamitov.jpg|მინი|რუსტემ ხამიტოვი - ბაშკირეთის რესპუბლიკის აქტიური მეთაური.]]
'''ბაშკირეთის რესპუბლიკის მეთაური''' (2015 წლის 1 იანვრამდე ეწოდებოდა პრეზიდენტი,<ref>{{cite web|url=http://www.bashinform.ru/news/687342/|title=Парламентарии Башкирии приняли Закон "О Главе Республики Башкортостан"|date=2014-12-25|publisher=[[ბაშინფორმი]]|accessdate=2015-01-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150109002142/http://www.bashinform.ru/news/687342/|archivedate=2015-01-09}}</ref> {{lang-ba|Башҡортостан Республикаһы Башлығы}}) — [[რუსეთი]]ს [[რუსეთის ფედერალური მოწყობა|ფედერალური ერთეულის]] - [[ბაშკირეთი]]ს აღმასრულებელი ხელისუფლების უმაღლესი თანამდებობა. ბაშკირეთის რესპუბლიკის მეთაური ინიშნება ხუთი წლით, უნდა იყოს რუსეთის მოქალაქე და მინიმუმ 30 წლის.<ref name="Constitution">Constitution, Chapter 5.</ref>

ბაშკირეთის პირველი პრეზიდენტი იყო [[მურთაზა რახიმოვი]]. მა პოსტი დაიკავა 1993 წლის 12 დეკემბერს. ის ამ პოსტზე კიდევ ორჯერ: 1998 წლის 4 ივნისს და 2003 წლის 21 დეკემბერს აირჩიეს. 2006 წელს არჩევნები გაუქმდა და რესპუბლიკის მეთაურად [[ბაშკირეთის სახელმწიფო კრება]]მ, რუსეთის პრეზიდენტის [[ვლადიმერ პუტინი]]ს რეკომენდაციით [[რუსტემ ხამიტოვი]] დანიშნა.<ref name="President">Official website of the Republic of Bashkortostan.  [http://www.bashkortostan.ru/president/biography/ Biography of Murtaza Gubaydullovich Rakhimov] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304025847/https://www.bashkortostan.ru/president/biography/ |date=2016-03-04 }} {{ru icon}}</ref> ხამიტოვი 2014 ლის 14 სექტემბერს მესამე ვადით აირჩიეს.

2015 წლის 1 იანვრიდან, ვლადიმერ პუტინის განკარგულებით აიკრძალა ფედერაციის სუბიექტების ხელმაძღვანელებისთვის პრეზიდენტის სტატუსის ქონა.<ref>[http://www.newsru.com/russia/02nov2010/nomoreprez.html Госдума одобрила запрет именоваться президентами главам республик в составе РФ]</ref> არსებობს მოსაზრება, რომ პრეზიდენტების წოდების გაუქმება იყო არაკონსტიტუციური ქმედება.<ref name="business-gazeta">[http://www.business-gazeta.ru/article/122257/ Госдума оставила Татарстану президента. Как минимум еще на год]</ref><ref>[http://www.kommersant.ru/doc/2327624 Минтимер Шаймиев отстаивает нынешнее название главной должности Татарстана]</ref>
 
== სტატუსი და უფლებამოსილებები ==
ბაშკირეთის რესპუბლიკის მეთაური წარმოადგენს ბაშკირეთის რესპუბლიკის უმაღლეს აღმასრულებელ ხელისუფალს. ის არის [[ბაშკირეთის რესპუბლიკის მთავრობა|ბაშკირეთის რესპუბლიკის მთავრობის]] მეთაური. ბაშკირეთის რესპუბლიკის მეთაური წარმოადგენს ბაშკირეთის რესპუბლიკას, [[რუსეთის პრეზიდენტი|რუსეთის პრეზიდენტთან]] და რუსეთის სახელმწიფო უწყებებთან, როგორც საშინაო ისე საგარეო ურთიერთობების კუთხით.

მეთაურის სტატუსს და უფლებამოსილებებს განსაზღვრავს ფედერალური კანონი რუსეთის კონსტიტუციასთან ერთად, ასევე ბაშკირეთის კონსტიტუცია და ბაშკირეთის კანონმდებლობა. მთავრობის მეთაური არის სამოქალაქო უფლებების და მოქალაქეთა თავისუფლების დაცვის გარანტი, იცავ ბაშკირეთის ეკონომიკურ და პოლიტიკურ ინტერესებს და რესპუბლიკის ფარგლებში იცავს კანონს და წესრიგს.<ref>{{Cite web |url=http://www.presidentrb.ru/eng/president/statusipolnomochiya/ |title=The Law of the Republic of Bashkortostan from April 19, 2001, N215-z “The President of Republic Bashkortostan” (in the wording of the laws RB from March 13, 2003, N471-z, from December 8, 2006, N383-z, from May 30, 2007, N430-z  |accessdate=ნოემბერი 1, 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141022042540/http://www.presidentrb.ru/eng/president/statusipolnomochiya/ |archivedate=ოქტომბერი 22, 2014 }}</ref>

ბაშკირეთის მეთაური განსაზღვრავს რესპუბლიკის სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების მთავარ მიმართულებებს. აყალიბებს მთავრობას და ხელმძღვანელობს მის მუშაობას. ნიშნავს პრემიერ-მინისტრს და საჭიროების შემთხვევაში იღებს მთავრობის დათხოვნის გადაწყვეტილებას.

მთავრობის მეთაური განსაზღვრავს რესპუბლიკის მთავრობის სტრუქტურას. ნიშნავს და ანთავისუფლებთ მთავრობის ხელმძღვანელ პირებს. ის არის რუსეთის ფედერაციის სტრუქტურებში და სხვა ფედერაციული მოწყობის ერთეულებთან ურთიერთობაში ბაშკირეთის სრულუფლებიანი წარმომადგენელი.

მთავრობის მეთაური უკეთებს ახალი გადასახადების შემოღებას ინიციირებას. წარადგენს ახალ კანონებს ან აუქმებს ძველს. მონაწილეობს სოციალურ-ეკონომიკური პროგრამების შემუშავებაში. ის ასევე წარადგენს რესპუბლიკის საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლეებს, რესპუბლიკის ადამიანის უფლებათა დამცველ ომბუდსმენს, რესპუბლიკის აუდიტის სამსახურის ხელმძღვანელს. მეთაური ნიშნავს რესპუბლიკის ცენტრალური საარჩევნო კომისიის წევრებს.

რესპუბლიკის მეთაური ბაშკირეთის სახელით ხელს აწერს შეთანხმებებსა და კონტრაქტებს. ის ასევე ხელმძღვანელობს რესპუბლიკის უწყებათაშორის უშიშროების საბჭოს. ბაშკირეთის სახელით აჯილდოებს მოქალაქეებს ღისების და სხვა ორდენებით.

იმ შემთხვევაში, როდესაც რესპუბლიკის მეთაურს არ შეუძლია სრულყოფიოლად შეასრულოს თავისი მოვალეობები (ავადობის ან სხვა მიზეზის გამო), მის მოვალეობებს ასრულებს ბაშკირეთის მთავრობის პრემიერ-მინისტრი.

== რესურსები ინტერნეტში ==
* {{Official website|http://www.presidentrb.ru/}}
* [http://www.presidentrb.ru/eng/administration/tour/ Interactive tour to Head of Bashkortostan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140512222216/http://www.presidentrb.ru/eng/administration/tour/ |date=2014-05-12 }}

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:ბაშკირეთი]]