იხილეთ წყარო გვერდისთვის გიორგი ყაზბეგი

{{მმ*|ყაზბეგი}}
{{ინფოდაფა სამხედრო მოღვაწე
|სრული სახელი = გიორგი ყაზბეგი
|ორიგინალური სახელი = 
|ცხოვრების პერიოდი = [[1839]] - [[14 აპრილი]], [[1921]]
|დაბადების თარიღი = [[3 ნოემბერი]], [[1839]]
|დაბადების ადგილი = [[სტეფანწმინდა]]
|გარდაცვალების თარიღი ={{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|1921|4|14|1839|11|3}} 
|გარდაცვალების ადგილი = [[სტამბოლი]]
|პორტრეტი = [[ფაილი:General Kazbek. Vladivostok, 1905.jpg|250პქ]]
|ხელმოწერა = 
|მეტსახელი = 
|ეროვნება = [[ქართველები|ქართველი]]
|კუთვნილება = [[რუსეთის იმპერია]]
|სამხედრო სამსახურის წლები = [[1870]] — [[1905]]
|წოდება = გენერალ-ადიუტანტი
|ჯარის სახეობა = 
|მეთაურობდა = 
|ნაწილი = 
|ბრძოლები/ომები = [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1877-1878)]]: კავკასიის ფრონტი
|ჯილდოები = წმინდა ანას II ხარისხის ორდენი
|კავშირი = 
|სამსახურიდან გადადგომა = [[1905]]
}}
'''გიორგი ნიკოლოზის ძე ყაზბეგი''' (დ. [[3 ნოემბერი]], [[1839]], [[სტეფანწმინდა]] ― გ. [[14 აპრილი]], [[1921]], [[სტამბოლი]]) ― [[ქართველები|ქართველი]] გეოგრაფი და სამხედრო მოღვაწე, გენერალ-ლეიტენანტი (1900).

==ბიოგრაფია==
დაიბადა 1839 წელს [[სტეფანწმინდა]]ში პოდპორუჩიკ ნიკოლოზ ყაზბეგისა და სალომე დუდაროვას ოჯახში. მისი პაპა იყო სტეფანწმინდის მოურავი [[გაბრიელ ყაზბეგი]]. 1867-68 წლებში იმყოფებოდა [[იტალია]]ში და გამოაქვეყნა ისტორიულ–გეოგრაფიული ნარკვევი „იტალიელები საქართველოს შესახებ“. სწავლობდა [[ტამბოვი (ქალაქი)|ტამბოვისა]] და [[ვორონეჟი]]ს კადეტთა კორპუსებში. სამხედრო კარიერა პორუჩიკის ჩინით დაიწყო ქართველ გრენადერთა პოლკში. 1870 წელს დაამთავრა რუსეთის არმიის გენერალური შტაბის სამხედრო აკადემია და დაინიშნა სამხედრო ინჟინერად კავკასიის არმიის გრენადერთა დივიზიის უფროს ადიუტანტად.

1874 წელს ყაზბეგი კონსპირაციულად, სამხედრო–სადაზვერვო მისიით იმყოფებოდა [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] შემადგენლობაში მყოფ ქართულ პროვინციებში [[აჭარა]]ში, [[შავშეთი|შავშეთსა]] და [[ჭანეთი|ჭანეთში]]. ამ მოგზაურობის შედეგად დაწერა ორი ვრცელი ნაშრომი „სამი თვე თურქეთის საქართველოში“ და „ლაზისტანის სანჯაყის სამხედრო–სტრატეგიული ნარკვევი“. [[ტბეთის მონასტერი|ტბეთის მონასტერში]] აღმოაჩინა „ტბეთის სულთა მატიანე“, რომელიც მდიდარია ისტორიულ–გენეალოგიური მასალით. მოინახულა [[ხიხანის ციხე]], [[ოპიზა]] და [[პარხალი]]. გეოგრაფიული ხასიათის ნაშრომებს ეკუთვნის „თერგის ოლქის სამხედრო–სტატისტიკური აღწერა“.

1877-1878 წლებში [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1877-1878)|რუსეთ-ოსმალეთის ომის]] დროს გიორგი ყაზბეგი იყო ქობულეთის რაზმის შტაბის უფროსი. რაზმი ბათუმის მიმართულებით მოქმედებდა და ყაზბეგი ყველა ოპერაციაში იღებდა მონაწილეობას. ბრძოლაში გამოჩენილი სიმამაცისათვის წმინდა ანას მეორე ხარისხის ორდენით და ოქროს იარაღით დაჯილდოვდა. ბრძოლებში ორჯერ მიიღო [[კონტუზია]] და ამის გამო მეორე კლასის დაჭრილებში ჩაირიცხა. ამ ომში გიორგი ყაზბეგის გვერდში იბრძოდა მისი და ელისაბედი, პეტერბურგის სამეანო სასწავლებლის კურსდამთავრებული.

ომის დასრულების შემდეგ გიორგი ყაზბეგი ბაქოს 153-ე ქვეითი პოლკის მეთაურად დანიშნეს. პოლკი მაშინ [[ერზურუმი|ერზურუმში]] იდგა და მისი მეთაური ამ დროს ქალაქის კომენდანტადაც ითვლებოდა. 1879-1882 წლებში იყო 79-ე ქვეითი ლეგიონის მეთაური. 1882-1885 წლებში დროებით გადამდგარი იყო სამხედრო სამსახურიდან. 1885-1891 წლებში მსახურობდა კავკასიის სამხედრო ოლქის შტაბში. 1891 წელს გიორგი ყაზბეგი გენერალ–მაიორის წოდების მინიჭებასთან ერთად [[ვარშავა|ვარშავის]] ციხე–სიმაგრის შტაბის უფროსად დანიშნეს. 1899-1902 წლებში იყო ივანგოროდის ციხე–სიმაგრის კომენდანტი. 1900 წელს გენერალ–ადიუტანტის წოდება მიანიჭეს და კვლავ ვარშავაში გადაიყვანეს ციხე–სიმაგრისა და მთლიანად გამაგრებული რაიონის კომენდანტად. 1905 წელს ხელმძღვანელობდა [[ლიუიშუნი|პორტარტურის]] დაცვას და შემდეგ [[ვლადივოსტოკი]]ს კომენდანტად გადაიყვანეს. თუმცა იმის გამო რომ ამბოხებულ ჯარისკაცებს სასტიკად არ გაუსწორდა და მშვიდობიანად მოაგვარა დაპირისპირება, მთავრობამ ლიბერალობა დასწამა და სამსახურიდან დაითხოვა.

სამხედრო სამსახურიდან გადადგომის შემდეგ ეწეოდა საზოგადოებრივ საქმიანობას. 1908-1918 წლებში იყო [[ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება|ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების]] თავმჯდომარე. ყაზბეგმა [[ბაქო]]სა და [[კავკავი|კაკავის]] ფილიალებს მიანიჭა ფართო ავტონომია. იყო [[რუსეთის გეოგრაფიული საზოგადოების კავკასიის განყოფილება|რუსეთის გეოგრაფიული საზოგადოების კავკასიის განყოფილების]] წევრი. ყაზბეგი აქტიურ საზოგადოებრივ ცხოვრებას ეწეოდა, [[სტეფანწმინდა]]ში განაგრძო ძმის [[დიმიტრი ყაზბეგი]]ს მიერ დაწყებული საგანმანათლებლო საქმიანობა და დის – ელისაბედის თანადგომით საკუთარ სახლში გახსნა სკოლა. 1918-1921 წლებში იყო ამავე საზოგადოების საპატიო თავმჯდომარე.

ყაზბეგის მეუღლე იყო ელისაბედ ალექსანდრეს ასული მაღალაშვილი, რომელთანაც ოთხი შვილი შეეძინა: ელენე, ნიკო, კონსტანტინე და ალექსანდრე. ყაზბეგისათვის სამივე ვაჟის დაღუპვას მოესწრო. 1921 გიორგი ყაზბეგი საზღვარგარეთ წავიდა. წასვლის შესახებ რამდენიმე აზრი არსებობს: ემიგრაციაში გაჰყვა მენშევიკურ მთავრობას, ევროპაში წავიდა სამკურნალოდ, პოლონეთში წავიდა დაღუპული შვილის საფლავის საძებრად, გაჰყვა რძალს, მარინე დადიანსა დადა შვილიშვილ მარინეს გასაცილებლად. ყაზბეგი სტამბოლში გარდაიცვალა 1921 წლის 14 აპრილს და იქვეა დაკრძალული.

==ლიტერატურა==
{{ქსე|10|616-617|ჯავრიშვილი, ვ.}}

==რესურსები ინტერნეტში==
{{commons|Category:Giorgi Kazbegi}}
*{{nplg ემიგრანტი|00000019}}
*{{nplg ბიოგრაფია|00012633}}

{{ავტორიტეტული წყაროები}}
{{ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების თავმჯდომარეები}}

{{DEFAULTSORT:ყაზბეგი, გიორგი}}
[[კატეგორია:ქართველი გენერლები]]
[[კატეგორია:ქართველი გეოგრაფები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1839]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 14 აპრილი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1921]]
[[კატეგორია:ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების თავმჯდომარეები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 3 ნოემბერი]]
[[კატეგორია:რუსეთის იმპერიის გენერლები]]
[[კატეგორია:ყაზბეგის მუნიციპალიტეტში დაბადებულები]]
[[კატეგორია:საქართველოს საისტორიო და საეთნოგრაფიო საზოგადოების წევრები]]