იხილეთ წყარო გვერდისთვის ლიდია ბეკერი

[[ფაილი:Lydia becker.jpg|მინი|ლიდია ბეკერი]]
'''ლიდია ბეკერი''' ({{lang-en|Lydia Ernestine Becker}}; დ. [[24 თებერვალი]], [[1827]] — გ. [[18 ივლისი]], [[1890]]) — [[დიდი ბრიტანეთისა და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო|დიდი ბრიტანეთისა და ირლანდიის გაერთიანებულ სამეფო]]ში [[ქალთა საარჩევნო უფლებები]]ს ადრეული მოძრაობის ლიდერი. ასევე ცნობილია როგორც მოყვარული მეცნიერი, [[ბიოლოგია]]სა და [[ასტრონომია]]ში. მან დააარსა და 1870-1890 წლებში გამოცემდა ჟურნალს — „[[Women's Suffrage Journal]]“.

== ბიოგრაფია ==
დაიბადა [[მანჩესტერი|მანჩესტერში]], კოპერ-სტრიტზე. ის [[თიურინგია|თიურინგიელი]] ემიგრანტის ერნსტ ბეკერის უფროსი ქალიშვილი იყო. ლედიამ იმ დროის გოგების მსგავსად განათლება სახლში მიიღო. [[1850-იანები|1850-იანებში]] შეისწავლა ასტრონომია და ბიოლოგია, [[1862]] წელს სამეცნიერო ჟურნალში მებაღეობაზე გამოქვეყნებული წერილისთვის ოქროს მედალი მიიღო.<ref>Holton, p. 22.</ref> მის განათლებაში ბიძამისს უფრო დიდ წვლილი მიუძღვის ვიდრე მშობლებს. ხუთი წლის შემდეგ მანჩესტერში დააარსა ქალთა ლიტერატურული საზოგადოება. მას მიმოწერა ჰქონდა [[ჩარლზ დარვინი|ჩარლზ დარვინთან]],<ref>{{Cite journal | last1 = Harvey | first1 = J. | title = Darwin's 'Angels': The Women Correspondents of Charles Darwin | doi = 10.1080/17496970902981686 | journal = Intellectual History Review | volume = 19 | issue = 2 | pages = 197–210 | year = 2009 | pmid =  | pmc = }}</ref><ref>http://www.darwinproject.ac.uk/entry-5327</ref><ref>http://www.darwinproject.ac.uk/entry-4189</ref> რომელსაც წერილებთან ერთად მცენარეების ნიმუშებს უგზავნიდა.<ref>http://www.darwinproject.ac.uk/entry-4170</ref> მან ასევე გაუგზავნა ''Botany for Novices''-ის ასლი.<ref>http://www.darwinproject.ac.uk/entry-4441</ref> ლიდია იყო XIX საუკუნის ქალთაგან ერთ-ერთი, რომელმაც დარვინის ნაშრომში წვლილი შეიტანა.<ref>[https://web.archive.org/web/20130330173735/http://www.darwinproject.ac.uk/women-and-science 'Women and Science' section of the 'Darwin & Gender' resources] of the Darwin Correspondence Project</ref>

[[1860-იანები|1860-იანებში]] მან მიიღო ეროვნული ჯილდო, მცენარეთა ნიმუშების გამოშრობის ახალი მეთოდის შემუშავებისთვის, რომელიც მცენარეებისთვის ბუნებრივი ფერების შენარჩუნების შესაძლებლობას იძლეოდა. [[1869]] წელს ბრიტანეთის მეცნიერებათა განვითარების ასოციაციის შეხვედრისთვის მოამზადა ნაშრომი მცენარეთა სახეობების სექსუალურ განვიტარებაში სოკოვან დაავადებათა ეფექტის შესახებ.<ref name="Uneasy1987">{{cite book|last1=Abir-Am|first1=ed. by Pnina G.|last2=Rossiter|first2=Dorinda Outram|title=Uneasy careers and intimate lives : women in science, 1789-1979|url=https://archive.org/details/uneasycareersint00sbio|date=1989|publisher=Rutgers university press|location=New Brunswick|isbn=978-0813512563|edition=2. pbk. pr.}}</ref> მიუხედავად ბოტანიკისადმი მისი ინტერესისა მის ცხოვრებაში მთავარი როლი ქალებისთვის ხმის უფლების მინიჭებისთვის ბრძოლას ეჭირა. აქტიურად იყო ჩართული გოგონებისა და ქალებისთვის სამეცნიერო განათლების მიღების შესაძლებლობების შექმნის საქმეში.

[[1866]] წლის შემოდგომაზე ის ესწრებოდა სოციალური მეცნიერების განვითარების ეროვნული ასოციაციის ყოველწლიურ შეხვედრას, სადაც ის აღფრთოვანდა [[ბარბარა ბოდიშონი]]ს ნაშრომით — „Reasons for the Enfranchisement of Women“ („ქალების დაფინანსების მიზეზები“). მან თავი მიუძღვნა ამ საკითხის ორგანიზებას და [[1867]] წელს მოიწვია მანჩესტერელ ქალთა ხმის უფლება კომიტეტის პირველი ყრილობა. მსგავსი ყრილობა პირველი იყო [[ინგლისი]]ს მასშტაბით.<ref name="lnf01">Liddington and Norris, p. 70; Fulford, pp. 54–55.</ref>

რამდენიმე თვის შემდეგ, მაღაზიის მფლობელი ქვრივი [[ლილი მაქსველი]] შეცდომით აღმოჩნდა ხმის მიმცემთა სიაში. ეს არ იყო პირველი შემთხვევა, თუმცა ის აღმოჩნდა კარგი მაგალითი თემის საჯარო განხილვებისთვის.<ref name="Pugh2000">{{cite book|author=Martin Pugh| authorlink = |title=The March of the Women: A Revisionist Analysis of the Campaign for Women's Suffrage, 1866-1914|url=https://books.google.com/books?id=Hr0l-ugTy4IC&pg=PA21|year=2000|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-820775-7|pages=21}}</ref> ბეკერი ესტუმრა ლილის და ხმის მისაცემ უბნამდე მიაცილა. ხმის მიცემის კომისარმა მაქსველი სიაში იპოვა და ხმის მიცემის უფლება დართო. ბეკერმა მაშინვე დაიწყო სხვა საკუთრების მქონე ქალების მოძიება და მათი მოტივირება ამომრჩეველთა სიაში მოხვედრილიყვნენ. მათი მოთხოვნები სასამართლოს [[ჯონ კოლეტიჯი (I ბარონი)|ჯონ კოლერიჯმა]] და [[რიჩარდ პანხურსტი|რიჩარდ პანხურსტმა]] წარადგინეს, მაგრამ მათი მოთხოვნა არ დაკმაყოფილდა.<ref>Liddington and Norris, p. 71; Phillips, p. 103; Fulford, pp. 63–64.</ref>

[[1868]] წლის 14 არილში, ნაჩესტერში [[თავისუფალი ვაჭრობის დარბაზი|თავისუფალი ვაჭრობის დარბაზში]] პირველად მოეწყო [[ქალთა საარჩევნო უფლების ეროვნული საზოგადოება|ქალთა საარჩევნო უფლების ეროვნული საზოგადოების]] საჯარო შეხვედრა. სამი მთავარი გამომსვლელი იყო: [[აგნეს პოჩინი]], ანე რობინსონი და ბეკერი.<ref name=hist>[https://www.google.com/culturalinstitute/exhibit/the-struggle-for-suffrage/ARmaNAhu?hl=en-GB The Struggle for Suffrage], English Heritage</ref> ბეკერმა წამოაყენა რეზოლუცია, რომლის მიხედვითაც ქალებს საარჩევნო უფლება ისევე უნდა ქონოდათ როგორც მამაკაცებს.

ბეკერმა მოგვიანებით, საზოგადოების სახელით დაიწყო [[ჩრდილოეთი ინგლისი|ჩრდილოეთ ინგლისის]] ქალაქებში ლექციების ჩატარება. [[1869]] წლის ივლისში, ბეკერმა და მისმა თანამოაზრეებმა [[ადგილობრივი არჩევნები|ადგილობრივ არჩევნებში]] ქალებისთვის ხმის უფლების მოპოვებას მიაღწიეს.<ref>Herbet, pp 37–38</ref> [[ინგლისის და უელსის სასკოლო საბჭოები|სასკოლო საბჭოში]] ქალების ჩართულობის კამპანიის ფარგლებში, [[1870]] წელს ის იყო იმ ოთხ ქალს შორის რომელიც აირჩიეს საბჭოს წევრად, სადაც ის გარდაცვალებამდე მსახურობდა. იმავე წელს ბეკერმა და მისმა მეგობარმა [[ჯესი ბუჩერეტი|ჯესი ბუჩერეტმა]] დააარსეს ჟურნალი Women's Suffrage Journal. ჟურნალი XIX ბრიტანეთში, ქალთა ხმის უფლებებს მიძღვნილი ყველაზე პოპულარული გამოცემა იყო. 

[[1880]] წელს ბეკერი მონაწილეობდა [[მენი]]ს კუნძულების პარლამენტის არჩევნებში და მოულოდნელად წარმატებას მიაღწია. ბეკერი გახდა [[ქალთა საარჩევნო უფლების ეროვნული საზოგადოების ცენტრალური კომიტეტი]]ს თავმჯდომარე. 

ბეკერი ადრეული [[ფემინიზმი|ფემინისტებისგან]] იმით განსხვავდებოდა, ქალებსა და მამაკაცებს შორის ინტელექტუალურ განსხვავებას არ აღიარებდა. ის არა-გენდერული განათლების სისტემას უჭერდა მხარს.<ref name="lifetimes">[http://www.chadderton-hs.freeuk.com/page10-LydiaB.htm "Lydia Becker – The Life and Times"]. ''Famous Chaddertonians''. Chadderton Historical Society. 25 May 2008. Accessed on 6 August 2008.</ref> ასევე სხვებისგან განსხვავებით ის ასევე დაუქორწინებელი ქალებისთვისაც ითხოვდა ხმის უფლებას. მას სჯეროდა, რომ მარტოხელა ქალებს უფრო მეტად ჭირდებოდათ ხმის უფელბა. ამ პოზიციის გამო ის ხშირად ხდებოდა საგაზეთო შარჟების სამიზნე.<ref>Liddington and Norris, p. 74.</ref>

[[1890]] წელს, ბეკერი იმყოფებოდა [[კურორტი|საკურორტო]] ქალაქ [[ეკს-ლე-ბენი|ეკს-ლე-ბენში]] სადაც ის დიფტერიით დაავადდა და 63 წლის ასაკში გარდაიცვალა.<ref name="lifetimes"/> მისი გარდაცვალების შემდეგ Women's Suffrage Journal-ის გამოცემა შეწყდა.

== ლიტერატურა ==
* Fulford, Roger. ''Votes for Women: The Story of a Struggle''. London: Faber and Faber Ltd, 1957.
* Herbet, Michael. ''Up Then Brave Women: Manchester's Radical Women 1819 – 1918''. North West Labour History Society, 2012. {{ISBN|978-0-9523410-1-7}}
* Holton, Sandra Stanley. ''Suffrage Days: Stories from the Women's Suffrage Movement.'' London: Routledge, 1996. {{ISBN|0-415-10942-6}}.
* Liddington, Jill and Jill Norris. ''One Hand Tied Behind Us: The Rise of the Women's Suffrage Movement''. London: Virago Limited, 1978. {{ISBN|0-86068-007-X}}.
* Phillips, Melanie. ''The Ascent of Woman: A History of the Suffragette Movement and the Ideas Behind It.'' London: Abacus, 2004. {{ISBN|0-349-11660-1}}.

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{commons category|Lydia Becker}}
* [http://www.spartacus-educational.com/Wbecker.htm Lydia Becker at Spartacus Educational]
* [https://web.archive.org/web/20070221171329/http://www.mcrh.mmu.ac.uk/pubs/pdf/mrhr_05ii_parker.pdf "Lydia Becker: Pioneer Orator of the Women's Movement"] by Joan Parker in the ''Manchester Region History Review'' Vol. 5, No. 2: Autumn/Winter 1991/1992.
* [http://www.archivesplus.org/stories/radical-manchester/ Radical Manchester: Lydia Becker] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190817164215/http://www.archivesplus.org/stories/radical-manchester/ |date=2019-08-17 }}

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

{{DEFAULTSORT:ბეკერი, ლიდია}}
[[კატეგორია:დაბადებული 24 თებერვალი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1827]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 18 ივლისი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1890]]
[[კატეგორია:ბრიტანელი ფემინისტები]]
[[კატეგორია:ბრიტანელი აქტივისტები]]
[[კატეგორია:ბრიტანელი მწერლები]]