იხილეთ წყარო გვერდისთვის რუსუდან გვერდწითელი

{{მმ*|გვერდწითელი}}
'''რუსუდან გრიგოლის ასული გვერდწითელი–ლორთქიფანიძე''' (დ. [[15 ივნისი]], [[1909]], [[თბილისი]] — გ. [[27 იანვარი]], [[1994]], იქვე) — [[ქართველები|ქართველი]] არქიტექტორ-რესტავრატორი, საქართველოს ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე (1967). [[ბეჟან ლორთქიფანიძე|ბეჟან ლორთქიფანიძის]] მეუღლე.

==ბიოგრაფია==
დაიბადა ცნობილი ქართველი ინჟინრის [[გრიგოლ გვერდწითელი]]ს ოჯახში. [[1936]] წელს ამიერკავკასიის ინდუსტრიული ინსტიტუტის არქიტექტურის ფაკულტეტის დამთავრების შემდეგ თითქმის მთელი ექვსი ათეული წელი უანგაროდ ემსახურა ქართული კულტურის ისტორიული ძეგლების შესწავლისა და რესტავრაციის საქმეს. [[1937]]-[[1940]] წლებში მუზეუმ „მეტეხის“ ასპირანტია ხელოვნების ისტორიის სპეციალობით, [[1941]]-[[1949]] წლებში მოღვაწეობს ნაკრძალ „ვარძიაში“ მეცნიერ თანამშრომლად. [[1949]] წელს როცა ქართველი ინტელიგენციის თაოსნობით საქართველოს კულტურის სამინისტროსთან პირველად საბჭოთა კავშირში შეიქმნა სპეციალური სამეცნიერო-სარესტავრაციო საწარმო სახელოსნო, [[1950]] წლის ივნისში რუსუდან გვერდწითელი მიიწვიეს ამ სახელოსნოში სამუშაოდ. იგი ჯერ არქიტექტორ-რესტავრატორი იყო, შემდეგ საპროექტო ბიუროს მთავარი სპეციალისტი და განყოფილების გამგე. მისი მონაწილეობით და ხელმძღვანელობით შესრულებული პროექტების საფუძველზე, აღდგენილ იქნა ვარძიის სამრეკლოს, ანანურის ციხის, გორის ციხის, გერგეტის სამების, ბზიფის ციხისა და ეკლესიის, ანჩისხატის ბაზილიკის, როსტომ მეფის სასახლის აბანოს, ბოლნისის სიონის და მრავალი სხვა საეკლესიო არქიტექტურული ძეგლები, სასახლეები და ციხესიმაგრეები. 

რუსუდან გვერდწითელი არაერთი სამეცნიერო ნაშრომისა და ნარკვევის ავტორია. მეტად საგულისხმოა მეთოდური ხასიათის წერილები ძეგლთა რესტავრაციის თაობაზე. გამოქვეყნებული აქვს წიგნები მცხეთის, ვარძიის და სხვათა შესახებ. იგი სამართლიანადაა მიჩნეული ქართული ხუროთმოძღვრული ძეგლების რესტავრაციის ერთ-ერთ ფუძემდებლად. 

დაკრძალულია [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]].

==ლიტერატურა==
* ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 103, თბ., 1994

{{DEFAULTSORT:გვერდწითელი, რუსუდან}}
 
[[კატეგორია:დაბადებული  15 ივნისი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1909]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 27 იანვარი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1994]]
[[კატეგორია:ქართველი არქიტექტორ-რესტავრატორები]]
[[კატეგორია:დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები]]