იხილეთ წყარო გვერდისთვის შობის კუნძული (ავსტრალია)

{{მრავალმნიშვნელოვნება*|შობის კუნძული}}
{{ინფოდაფა ქვეყანა|
|მშობლიური_სახელი = {{lang-en|Territory of Christmas Island}}<br />Kūki 'Āirani
|სრული_სახელი = შობის კუნძული
|საერთო_სახელი = შობის კუნძული
|დროშა = Flag of Christmas Island.svg
|გერბი = Unofficial Coat of Arms of Christmas Island.svg
|რუკა = Christmasisland.png
|ჰიმნი = [[Advance Australia Fair!]]
|დევიზი = 
|ოფიციალური_ენები = [[ინგლისური ენა|ინგლისური]]
|დედაქალაქი = [[ფლაინგ-ფიში]]
|latd=10
|latm=29
|latNS=S
|longd=105
|longm=38
|longEW=E
|უდიდესი_ქალაქი = [[ფლაინგ-ფიში]]
|მთავრობის_ტიპი = [[კონსტიტუციური მონარქია]] ავსტრალიის საგარეო ტერიტორია
|ლიდერის_ტიპი_1 = [[მონარქი|დედოფალი]]
|ლიდერის_სახელი_1 = [[ელისაბედ II]]
|ლიდერის_ტიპი_2 = [[შობის კუნძულის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერი]]
|ლიდერის_სახელი_2 = [[ბრაიან ლეისი]]
|ლიდერის_ტიპი_3 = 
|ლიდერის_სახელი_3 = 
|ლიდერის_ტიპი_4 = 
|ლიდერის_სახელი_4 = 
|რანგი_ფართობით = 
|ფართობი = 135
|წყალი_% = 
|სავარაუდო_მოსახლეობა = 1903
|სავარაუდო_მოსახლეობა_რანგი = 
|მოსახლეობა_სავარაუდოდ_წელს = 2016
|მოსახლეობის_ცენზი = 
|მოსახლეობის_ცენზი_წელს = 
|მოსახლეობის_სიმჭიდროვე = 14,10
|მოსახლეობის_სიმჭიდროვე_რანგი = 
|მშპ_ppp_წელი = 
|მშპ_ppp = 
|მშპ_ppp_რანგი = 
|მშპ_ppp_ერთ_მოსახლეზე = 
|მშპ_ppp_ერთ_მოსახლეზე_რანგი = 
|აგი = 
|აგი_ტენდენცია = 
|აგი_კატეგორია = 
|აგი_რანგი = 
|აგი_წელი = 
|ვალუტა = [[ავსტრალიური დოლარი]]
|ვალუტის_კოდი = AUD
|ქვეყნის_კოდი = 
|დროის_სარტყელი = UTC +7 სთ.
|cctld = [[.cx]]
|სატელეფონო_კოდი = +61
|სქოლიო = 
}}

'''შობის კუნძული''' (''კრისტმასი'' (Christmas), {{lang-en|Territory of Christmas Island}}) — კუნძული [[ინდოეთის ოკეანე|ინდოეთის ოკეანის]] აღმოსავლეთ ნაწილში, ეკუთვნის [[ავსტრალია]]ს. ფართობი — 135 კმ². მოსახლეობა — 1903 კაცი<ref name="Population">[https://www.citypopulation.de/en/australia/admin/other_territories/99200__christmas_island/ — .CITYPOPULATION მოსახლეობის აწერა (2016)]</ref> (2016).

== გეოგრაფია ==
[[ფაილი:Christmas Island Map.png|მინი|250px|left|შობის კუნძულის ფიზიკური რუკა]]
კუნძული მდებარეობს ავსტრალიის ქალაქ [[პერტი|პერტიდან]] ჩრდილო-დასავლეთით 2360 კმ მანძილზე  და დაახლოებით 500 კმ-ით სამხრეთისკენ ინდონეზიის ქალაქ [[ჯაკარტა|ჯაკარტადან]].

კუნძული ვულკანური წარმოშობისაა. ყველაზე მაღალი წერტილი ზღვის დონიდან — 361 მ. კლიმატი ტროპიკულია. წლის საშუალო  ტემპერატურაა — დაახლოებით 27&nbsp;°C. ნალექების რაოდენობა საკმაოდ მაღალია — დაახლოებით 2000 მმ წელიწადში. კუნძულზე არის რამდენიმე პატარა მდინარე, რის საშუალებითაც მოსახლეობა უზრუნველყოფილია სასმელი წყლით. კუნძულის ფართობია — 135 კმ²<ref>{{cite web | author = First Assistant Secretary, Territories Division | title = Territories of Australia | url = http://www.ag.gov.au/territories | publisher = Attorney-General's Department | date = 30 January 2008 | accessdate = 7 February 2008 | quote = The Federal Government, through the Attorney-General's Department administers Ashmore and Cartier Islands, Christmas Island, the Cocos (Keeling) Islands, the Coral Sea Islands, Jervis Bay, and Norfolk Island as Territories. | archiveurl = https://web.archive.org/web/20090131100911/http://ag.gov.au/territories | archivedate = 31 იანვარი 2009 | deadlink = 404 }}</ref>. კუნძულის ფლორის ძირითად ნაწილს შეადგენს ტროპიკული მცენარეულობა. მრავლადაა ფოსფორიტის საბადოები.

== ისტორია ==
კუნძული აღმოჩენილი იქნა 1643 წლის შობის დღეს, რის გამოც დღემდე იგი მოიხსენება, როგორც  შობის კუნძული. ბრიტანელი  ზღვაოსანი უილიამ დამპირი იყო პირველი ევროპელი, რომელიც გადავიდა კუნძულზე 1688 წელს და აღწერა იგი. 1888 წელს კუნძულზე აღმოჩენილი იქნა კალციუმის პიროფოსფატის საბადოები, რის გამოც იგი ანექსირებული იქნა [[დიდი ბრიტანეთი]]ს მიერ და დაიწყო კუნძულის კოლონიზაცია<ref name="Tourism">{{cite web | title=History | url=http://www.christmas.net.au/about/history.html | publisher=Christmas Island Tourism Association | accessdate=January 2014 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20141208180546/http://www.christmas.net.au/about/history.html | archivedate=2014-12-08 }}</ref>. 1900 წელს კუნძული შევიდა ბრიტანეთის კოლონიის [[სინგაპური]]ს შემადგენლობაში.

მეორე მსოფლიო ომის დროს კუნძული ოკუპირებული იქნა [[იაპონია|იაპონიის]] მიერ<ref name=Klemen>{{cite web|first=Klemen|last=L|url=http://www.dutcheastindies.webs.com/christmas.html|title=The Mystery of Christmas Island, March 1942|date=1999–2000|work=Forgotten Campaign: The Dutch East Indies Campaign 1941–1942|accessdate=2014-05-13|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160121080434/http://www.dutcheastindies.webs.com/christmas.html|archivedate=2016-01-21}}</ref>.

1958 წელს — გადაეცა ავსტრალიას. კუნძულის მართვას აწარმოებს ავსტრალიის მთავრობის ოფიციალური წარმომადგენელი.

== მოსახლეობა ==
მოსახლეობა — 1903 კაცი (2016), მაგრამ აქედან ავსტრალიის მოქალაქე მხოლოდ 694 ადამიანია (2016). მოსახლეობის 70 % — [[ჩინელი]]ა, 20 % — თეთრკანიანია და დაახლოებით 10 % — [[მალაელები|მალაელი]] (მალაიზიელი). რელიგიის მხრივ სჭარბობენ [[ისლამი|მუსლიმები]] — 26,8 % (მალაელები და ზოგიერთი ჩინელი), [[ქრისტიანობა|ქრისტიანები]] — 25,9 % (პრაქტიკულად ყველა ევროპელი და ზოგიერთი ჩინელი), [[ბუდიზმი|ბუდისტები]] (25,0 % — ძირითადად ჩინელები), [[ინდუიზმი|ინდუსები]] — 0,4 %, ათეისტები — 21,1 % (2016).<ref name="Population" />

== ეკონომიკა==
1895 წლიდან დაიწყო ფოსფატის დამუშავება და ექსპორტი, რომლის ინდრუსტრიასაც უკავშირდება მუდმივი მოსახლეობის წარმოშობა. საბადოების გამოლევის შემდეგ ფოსფატების მოპოვება შეწყდა 1987 წელს და კუნძული გახდა [[ეკოლოგია|ეკოლოგიური]] [[ტურიზმი]]ს ცენტრი. ტერიტორიის 63 % უკავია შობის კუნძულის ეროვნულ პარკს.

2001 წელს ავსტრალია და [[რუსეთი]] შეთანხმდნენ შობის კუნძულზე [[კოსმოდრომი]]ს მშენებლობის შესახებ, მაგრამ 2003 წელს სამუშაოები მის აგებაზე შეწყდა.

== ფოსტა და ტრანსპორტი ==
1993 წლიდან კუნძულზე საფოსტო ადმინისტრაციას წარმოადგენს ავსტრალიური სახელმწიფო კორპორაცია ''Australia Post''. მის მიერ კუნძულისათვის გამოშვებული [[საფოსტო მარკა|საფოსტო მარკები]] ისევე გამოიყენება ავსტრალიის მთელ ტერიტორიაზე, როგორც ავსტრალიის მარკები შობის კუნძულის ტერიტორიაზე.

18 კმ სიგრძის [[რკინიგზა]] აერთებს ჩრდილოეთით მდებარე [[ფლაინგ-ფიში|ფლაინგ-ფიშს]] კუნძულის სამხრეთ დაბოლოებაზე მყოფ ქალაქ საუტ-პოინტთან. ლიანდაგის სიგანეა 1435 მმ, ის შენდებოდა 1914 წელს.

ფლაინგ-ფიშიდან სამხრეთ-აღმოსავლეთით მდებარეობს კუნძულზე ერთადერთი [[აეროდრომი]].

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

== ლიტერატურა ==
* ქსე, ტ. 11, გვ. 15, თბ., 1987

{{ესკიზი-ავსტრალია}}
{{ავსტრალიის შტატები და ტერიტორიები}}
{{ოკეანეთის ქვეყნები და ტერიტორიები}}

[[კატეგორია:ავსტრალიის კუნძულები]]
[[კატეგორია:ინდოეთის ოკეანის კუნძულები]]
[[კატეგორია:ავსტრალიის შტატები და ტერიტორიები]]
[[კატეგორია:შობის კუნძული]]