იხილეთ წყარო გვერდისთვის F-16 Fighting Falcon

{|{{ინფოდაფა თვითმფრინავი დასაწყისი
 |სახელი = F-16 Fighting Falcon
 |სურათი = ფაილი:F-16 June 2008.jpg
 |წარწერა = აშშ-ის F-16 ერაყში 2008 წელს
 |გრძელი წარწერა =
}}{{ინფოდაფა თვითმფრინავი ტიპი
 |ტიპი = [[მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი|მრავალფუნქციური გამანადგურებელი]]
 |მწარმოებელი =[[General Dynamics]]<br />[[Lockheed Martin]]
 |შემქმნელი =
 |კონსტრუქტორი =
 |პირველი გაფრენა =[[2 თებერვალი]], [[1974]]
 |ექსპლუატაციის დასაწყისი =
 |წარდგენა =[[17 აგვისტო]], [[1978]]
 |შეიარაღებიდან მოხსნა =
 |სტატუსი =აქტიური
 |ძირითადი მომხმარებლები =[[აშშ-ის სამხედრო-საჰაერო ძალები]]<!-- List only ONE (1) user; for military aircraft, this is a nation or a service arm. Please DON'T add those tiny flags, as they limit horizontal space. -->
 |წარმოების წელი =
 |წარმოების რაოდენობა =4,500+
 |პროგრამის ღირებულება =
 |ერთეულის ღირებულება =F-16A/B: 14.6 მილიონი [[აშშ-ის დოლარი]] (1998)<ref name=AFfactsh/><br />F-16C/D: 18.8 მილიონი აშშ-ის დოლარი(1998)<ref name=AFfactsh/><br />F-16E/F 26.9 მილიონი აშშ-ის დოლარი (2005)
 |გაუმჯობესებული =
 |შეიქმნა =[[General Dynamics F-16XL]]<br />[[Mitsubishi F-2]]
 |ვარიანტები = [[F-16 VISTA]]
}}
|}

'''F-16 Fighting Falcon''' (ითარგმნება როგორც: ''F-16 გამანადგურებელი შევარდენი'') — [[მრავალფუნქციური საბრძოლო თვითმფრინავი|მრავალფუნქციური]] [[რეაქტიული თვითმფრინავი|რეაქტიული]] [[გამანადგურებელი]] [[თვითმფრინავი]], თავდაპირველად წარმოებული [[General Dynamics]]-ის მიერ [[აშშ-ის სამხედრო-საჰაერო ძალები]]სთვის. დაპროექტებულია რა როგორც მცირეწონოსანი, [[ვიზუალური ფრენის წესები|დღის]] გამანადგურებელი, იგი წარმატებული მულტიფუნქციური თვითმფრინავია. 4 400-ზე მეტი თვითმფრინავის წარმოება მოხდა პირველი გამოშვების შემდეგ და დაიხვეწა [[1976]] წელს.<ref name="LM Morocco Sale"/> მიუხედავად იმისა, რომ აშშ-ის სამხედრო-საჰაერო ძალები აღარ ყიდულობს ამ მოდელებს, მისი გაუმჯობესებული ვერსიები მაინც იწარმოება ექსპორტისთვის. [[1993]] წელს General Dynamics-მა თვითმფრინავის წარმოების ბიზნესი მიყიდა კორპორაციას [[Lockheed Corporation]],<ref>მაიკლ ს. როზენუალდი, [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/12/16/AR2007121601522.html Downside of Dominance? Popularity of Lockheed Martin's F-16 Makes Its F-35 Stealth Jet a Tough Sell.] ''Washington Post'', განახლებული 17 დეკემბერს, 2007. წაკითხვის თარიღი: 11 ივლისი, 2008.</ref> რომელიც, თავის მხრივ, გახდა [[Lockheed Martin]]-ის ნაწილი, მას მერე რაც [[1995]] წელს შთანთქა იგი [[Martin Marietta]]-მ.<ref>[http://www.fundinguniverse.com/company-histories/Lockheed-Martin-Corporation-Company-History.html კომპანიების ისტორია – Lockheed Martin Corporation.] ''Funding Universe''. წაკითხვის თარიღი: 11 ივლისი, 2008.</ref>

Fighting Falcon წარმოადგენს საჰაერო მებრძოლს მრავალი ინოვაციით, რომელთა შორისაც შეიძლება დასახელდეს კაბინის უკარკასო ზედა მხარე უკეთესი ხილვადობისათვის, გვერდითა მხარეს დამაგრებული კონტროლის ბერკეტები, რათა ადვილად გააკონტროლოს პილოტმა თვითმფრინავი დიდი გრავიტაციული ძალების მოქმედებისას და გაუმჯობესებული სავარძელი, გრავიტაციული ძალების მოქმედების შესამცირებლად პილოტზე. F-16 აქვს შიდა [[M61 Vulcan]] ტიპის ქვემეხი და 11 სამაგრი სხვადასხვა ტიპის რაკეტების, ბომბებისა და საწვავის ავზების დასამონტაჟებლად.<ref name=AFfactsh>[https://archive.today/20120719185708/http://www.af.mil/information/factsheets/factsheet.asp?id=103 F-16 Fact Sheet.] ''აშშ-ის საჰაერო ძალები'', ოქტომბრტი, 2007. წაკითხვის თარიღი: 25 ოქტომბერი, 2009.</ref>

გარდა [[აშშ]]-ის საჰაერო ძალების აქტიური, სარეზერვო და საჰაერო ეროვნული დაცვის დანაყოფებისა, თვითმფრინავს იყენებს აშშ-ის საჰაერო ძალების საჰაერო სადემოსტრაციო ჯგუფი,[[აშშ-ის საჰაერო ძალების ქუხილის ჩიტები]], და [[აშშ-ის სამხედრო-საზღვაო ძალები]] როგორც მოწინააღმდეგე/აგრესორ თვითმფრინავს. [[აშშ]]-ის გარდა F-16 კიდევ 25 ერის საჰაერო ძალებში მსახურობს.<ref name="LM Morocco Sale">სტოუტი, ჯოი და ლაურა ქუინსი. [http://www.lockheedmartin.com/news/press_releases/2008/060608ae_f16morocco.html United States Government Awards Lockheed Martin Contract to Begin Production of Advanced F-16 Aircraft for Morocco.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090104091800/http://www.lockheedmartin.com/news/press_releases/2008/060608ae_f16morocco.html |date=2009-01-04 }} ''Lockheed Martin press release'', 8 ივნისი, 2008. წაკითხვის თარიღი: 11 ივლისი 2008.</ref>

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:საბრძოლო თვითმფრინავები]]