იხილეთ წყარო გვერდისთვის Windows Phone

{{ინფოდაფა ოპერაციული სისტემა
| სახელწოდება               = Windows Phone<br />[[ფაილი:Windows Phone 8 logo and wordmark.svg|240px]]
| ოჯახი            = Microsoft Mobile
| ლოგო              = 
| ლოგოს_ზომა         = 
| სურათი         = WP 8 in HTC smartphone.png
| წარწერა            = [[Windows Phone 8]]-ის ინტერფეისი<br /> [[HTC]]-ის სმარტფონში - [[HTC Windows Phone 8X]]
| მწარმოებელი         = [[Microsoft]]
| საიტი     = {{URL|http://www.windowsphone.com}}
| პროგრამირების ენ(ა/ები)           = [[C (პროგრამირების ენა)|C]], [[C++]]<ref name="prog-enebis-cxrili">[http://www.lextrait.com/Vincent/implementations.html პროგრამირების ენების ცხრილი პროგრამებისა და საოპერაციო სისტემებისთვის], იანვარი, 2013.</ref>
| ენა           = 130<ref name="languages">{{cite web |url= http://blogs.technet.com/b/terminology/archive/2012/06/20/windows-phone-8-announced-today-will-support-50-languages.aspx |title= Windows Phone 8 announced today: will support 50 languages |first= Palle |last= Petersen |date= June 20, 2012 |work= [[Microsoft Language Portal]] Blog |publisher= [[Microsoft]] |accessdate= July 21, 2012 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20181226125511/https://blogs.technet.microsoft.com/terminology/2012/06/20/windows-phone-8-announced-today-will-support-50-languages/ |archivedate= დეკემბერი 26, 2018 }}</ref>
| წყაროს_მოდელი       = [[დახურული წყარო]] (Closed-source)
| ლიცენზია            = კომერციული, კერძო საკუთრება
| ბირთვის ტიპი        = [[მონოლითური ბირთვი|მონოლითური]] ([[Windows CE]]) ([[Windows Phone 7]])
[[ჰიბრიდული ბირთვი|ჰიბრიდული]] ([[Windows NT]]) ([[Windows Phone 8]])
| ინტერფეისი        = გრაფიკული ([[Metro (სადიზაინო ენა)|Metro UI]])
| პლატფორმების_მხარდაჭერა        = [[Snapdragon (system on chip)|Qualcomm Snapdragon]] (დაფუძნებული [[ARM არქიტექტურა|ARM]] V.7-ზე ან უფრო ახალზე)
| პირველად_გამოვიდა = Windows Phone 7

8 ნოემბერი, 2010 ([[ჩრდილოეთი ამერიკა]])
21 ოქტომბერი, 2010 ([[ევროპა]])
| პირველად_გამოსვლის_წყარო  = 
| მიმდინარე_ვერსია    = Windows Phone 8.1 Update
(8.10.14219.341)<ref>http://www.windowscentral.com/windows-phone-update-14219-finally-brings-cellular-data-toggle-action-center-0</ref>
| მიმდინარე_ვერსიის_თარიღი      = 5 დეკემბერი, 2014
| მიმდინარე_ვერსიის_მისამართი       = 
| ნიმუშის_ვერსია    = 
| ნიმუშის_თარიღი     = 
| ნიმუშის_მისამართი       = 
| მხარდაჭერის_სტატუსი    = 
| სხვა_სტატიები     = 
}}

'''Windows Phone''' (შემოკლებით: '''WP''') — სმარტფონის [[საოპერაციო სისტემა]], რომელიც შექმნა კომპანია [[Microsoft]]-მა. ის არის [[Windows Mobile]]-ის (ასევე Microsoft-ის მიერ შექმნილი მობილური საოპერაციო სისტემა, რომლის წარმოება 2010 წლის იანვარში შეწყდა, რადგან იმავე წლის 21 ოქტომბერს უკვე შემოვიდა მისი ახალგაზრდა "შვილი") "შთამომავალი", თუმცა წინაპარ პლატფორმებთან არათავსებადია. წინამორბედისაგან განსხვავებით, Windows Phone-ის სამიზნე ბაზარი გულისხმობს უფრო მეტად ჩვეულებრივ მომხმარებლებს, ვიდრე კომერციულ კლიენტებს. პირველად ის 2010 წლის ოქტომბერში გამოვიდა, აზიაში კი 2011 წლის ადრეულ ხანებში.

სისტემის ბოლო ვერსია (ბოლო ფართომასშტაბიანი განახლების შემდეგ) არის [[Windows Phone 8]],<ref name="wp-is-versiebi">[https://en.wikipedia.org/wiki/Windows_Phone_version_history Windows Phone-ის ვერსიების ისტორია], ინგლისური ვიკიპედია.</ref> რომელმაც 2012 წლის 29 ოქტომბერს იხილა მზე. სწორედ Windows Phone-ის შექმნის დროს ჩამოყალიბდა ინტერფეისის ახალი [[სადიზაინო ენა]] (დიზაინის სტილი) - "Modern UI" (რომლის კოდური სახელწოდებაა [[Metro (სადიზაინო ენა)|Metro]]). რაც შეეხება გამოყენებას, ამ საოპერაციო სისტემისთვის, მობილური მოწყობილობის სისტემური მოთხოვნები მინიმალურია, რაც [[Metro (სადიზაინო ენა)|Metro]] სტილის ინტერფეისის დამსახურებაა.

აპლიკაციების საინსტალაციო ფაილების ფორმატი, ამ სისტემაში არის [[XAP (ფაილის ფორმატი)|XAP]] ფორმატი (მხოლოდ Windows Phone 8-ისთვის და უფრო ახლებისთვის), ხოლო საინსტალაციო ფაილების მენეჯერის როლს ასრულებს [[Windows Phone Store]]-ი).

Microsoft-ი ამჟამად მუშაობს Windows Phone-ის განახლებაზე, კოდური სახელწოდებით: "Windows Phone Blue" (ადრე ერქვა "Windows Phone Apollo Plus"), რომლის დასრულების შემდეგ შესაძლოა შემოვიდეს Windows Phone 8.1 ან Windows Phone 8.5 განახლებული სისტემა.

==ისტორია==

===გარდამავალი პერიოდი===
დაახლოებით 2004 წელს მუშაობა დაიწყო [[Windows Mobile]]-ის ფართომასშტაბიან განახლებაზე, კოდური სახელწოდებით: "Photon", მაგრამ მუშაობა ძალიან ნელა მიდიოდა და საბოლოოდ პროექტი გაუქმდა. 2008 წელს, Microsoft-მა რეორგანიზაცია გაუკეთა Windows Mobile-ის ჯგუფს და დაიწყო მუშაობა ახალ მობილურ საოპერაციო სისტემაზე. ახალი პროდუქტი უნდა გამოსულიყო 2009 წელს Windows Phone-ის სახელწოდებით, მაგრამ გარკვეული მიზეზების გამო, ეს რელიზი გადაიდო, მის მაგივრად კი Microsoft-მა გამოუშვა Windows Mobile 6.5 (მანამდე იყო Windows Mobile 6.1) როგორც შუალედური, გარდამავალი პროდუქტი.

Windows Phone-ი შეიქმნა ძალიან სწრაფად. ამის ერთ-ერთი შედეგი არის ის, რომ იგი არათავსებადია წინამორბედ - Windows Mobile-თან და Windows Mobile-ის აპლიკაციებთან. Microsoft-ის Mobile Developer Experience-ის პროდუქტების მთავარმა მენეჯერმა, [[ლარი ლიბერმანი|ლარი ლიბერმანმა]] (Larry Lieberman) [[eWeek]]-ში (ბიზნეს-ტექნოლოგიური ჟურნალი) განაცხადა: "მეტი დრო და რესურსები რომ გვქონოდა, შეიძლებოდა წინამორბედ პლატფორმებზე თავსებადობისთვისაც მოგვეხერხებინა რამე." ლიბერმანის თქმით, Microsoft-ი მსოფლიო ბაზარზე ცდიდა ახალ მიდგომას სმარტფონების ოპერაციულ სისტემაზე. Microsoft-ის საოპერაციო სისტემების აღმასრულებელმა ვიცე პრეზიდენტმა, [[ტერი მაიერსონი|ტერი მაიერსონმა]] (Terry Myerson) განაცხადა: "მოცულობითი (Capacitive sensing) ტექნოლოგიის სენსორულ ეკრანებზე გადასვლის, სტილუსის<ref name="stilusi">[https://en.wikipedia.org/wiki/Stylus_(computing) Stylus (computing)], ინგლისური ვიკიპედია.</ref> გვერდზე გადადების, და სხვა მნიშვნელოვანი ტექნიკური განვითარების გამო, ჩვენ აუცილებლად უნდა გაგვეწყვიტა კავშირი მოძველებულ პლატფორმებთან, რაც გულისხმობს სწორედ იმას, რომ Windows Phone-ი არ არის თავსებადი Windows Mobile-თან და ამ უკანასკნელის აპლიკაციებთან."

===Windows Phone 7===
[[Windows Phone 7]]-ის ანონსი შედგა [[Mobile World Congress]]-ზე (მსოფლიო მობილური ინდუსტრიის გამოფენა) [[ბარსელონა|ბარსელონაში]], 2010 წლის 15 თებერვალს, და გამოვიდა 2010 წლის 8 ნოემბერს [[აშშ]]-ში.

2011 წლის მაისში, Microsoft-მა გამოუშვა სისტემის ახალი ვერსია Windows Phone 7.5 (კოდური სახელწოდებით ''Mango'').

2012 წელს გამოვიდა Windows Phone 7.5-ის მინორული განახლება - ''Tango''.

2013 წლის იანვარში, გამოვიდა Windows Phone 7.8 განახლება.

===Windows Phone 8===
2012 წლის 29 ოქტომბერს, Microsoft-მა გამოუშვა [[Windows Phone 8]], საოპერაციო სიტემის ახალი თაობა. Windows Phone 8-ის პროგრამული არქიტექტურა [[Windows NT]]-ს პროგრამულ ბირთვზეა დაფუძნებული, მისი წინამორბედის, [[Windows phone 7]]-ის არქიტექტურა კი დაფუძნებულია [[Windows CE]] საოპერაციო სისტემაზე.

===Nokia-სთან თანამშრომლობა===
2011 წლის 11 თებერვალს, [[ლონდონი|ლონდონის]] პრეს-ღონისძიებაზე, Microsoft-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა - [[სტივ ბალმერი|სტივ ბალმერმა]] და Nokia-ს აღმასრულებელმა დირექტორმა - [[სტიველ ელოპი|სტიველ ელოპმა]] (Stephen Elop) განაცხადეს მათი კომპანიების პარტნიორობის შესახებ, რაც გულისხმობდა იმას, რომ Nokia-ს გვერდზე უნდა გადაედო თავისი საოპერაციო სისტემა - [[Symbian OS|Symbian]]-ი, და მისი სმარტფონების ძირითადი სისტემა უნდა გამხდარიყო Windows Phone. ღონისძიება ხაზს უსვამდა Windows Phone-ის კონკურენტუნარიანობას [[Android]]-ისა და [[iOS]]-ის მიმართ. შესაბამისად წარმოდგენილი იყო ფრაზა: "ახლა უკვე სამი ცხენის რბოლაა". ელოპმა ახსნა მიზეზი თუ რატომ აირჩია მან Android-ის მაგივრად Windows phone-ი. მან განაცხადა: "ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორი არის "დიფერენციაცია". Android-ზე გადასვლით, ჩვენ ვიცოდით რომ დიფერენცირება ძალიან გაგვიჭირდებოდა." ამით ის იგულისხმა, რომ Nokia დიდი ხანია ისედაც პარტნიორობდა Microsoft-თან და შესაბამისად მისი პროდუქტის ათვისებაც არ გაუჭირდებოდა. Google-ის Android-ი კი მისთვის უცხოპლანეტური ხილი იყო.

Nokia-მ თავისი პირველი Windows phone-ები: [[Lumia 800]] და [[Lumia 710]], 2011 წლის ოქტომბერში დააანონსა, Nokia World 2011-ის ღონისძიებაზე.

2012 წლის [[Consumer Electronics Show]]-ზე შედგა [[Lumia 900]]-ის ანონსი. ის ერთ-ერთი პირველი Windows Phone-ია, რომელსაც აქვს მე-4 თაობის (LTE) მხარდაჭერა. საბოლოოდ კი 2012 წლის 8 აპრილს გაეშვა გაყიდვაში.

Nokia-მ ასევე გამოუშვა [[Lumia 610]] (Windows Phone 7.5 Tango-თი).

2013 წლის 26 ივლილს, Nokia-მ გამოუშვა [[Lumia 1020]], რომლის უმთავრესი ღირსებაა 41 მეგაპიქსელიანი კამერა,<ref name="41mp-kamera">[http://www.gsmarena.com/nokia_lumia_1020-5506.php 41 MP-იანი კამერა Nokia Lumia 1020-ში], GSMarena.</ref> რომლის დახმარებით შესაძლებელია წარმოუდგენლად შორი და მცირე დეტალები უპრობლემოდ აღვბეჭდოთ ელექტრონულ "ფირზე". ამ მოწყობილობას აქვს ორ ბირთვიანი 1.5&nbsp;GHz სიჩქარის პროცესორი, ოპერატიული მეხსიერება კი 2 GB-ს შეადგენს. მისი წინა კამერის მატრიცა კი 1.3 მეგაპიქსელიანია.

==მწარმოებელი კომპანიები==
2013 წლის ნოემბრის მონაცემებით:<ref name="test">[https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Windows_Phone_devices Windows Phone-ის გაჯეტების სია], ინგლისური ვიკიპედია.</ref>

Windows Phone 7-ის გაჯეტებს აწარმოებენ: [[Dell]], [[HTC]], [[LG]] და [[Samsung]].

Windows Phone 7.5-ის გაჯეტებს აწარმოებენ: [[Acer]], [[Alcatel]], [[Fujitsu]], [[Toshiba]] (მხოლოდ [[იაპონია|იაპონიაში]]), [[HTC]], [[Nokia]], [[Samsung]] და [[ZTE]] .

Windows Phone 8-ის გაჯეტებს აწარმოებენ: [[HTC]], [[Huawei]], [[Nokia]] და [[Samsung]].

==ლოკალიზაცია==

Windows Phone 7.x-ის საქართველოში გამოჩენის შემდეგ, ქართველი მომხმარებლების დიდმა ნაწილმა უკმაყოფილება გამოთქვა აღნიშნულ პლატფორმაზე ქართული იუნიკოდის არარსებობის გამო. ეს საკითხი ერთ-ერთი განხილვადი თემა იყო ქართულ ფორუმებზე. ასევე შეიქმნა სპეციალური პეტიციის ფორმა, რომლითაც მოთხოვნილი იყო იუნიკოდის მხარდაჭერის ჩამატება. თუმცა, განახლებების მიუხედავად, მომხმარებლების მსგავსი აქტიურობა [[მაიკროსოფტი]]ს მხრიდან უპასუხოდ დარჩა.

უკვე Windows Phone 8-ში ქართული იუნიკოდის მხარდაჭერა ჩაემატა. ქართული ლოკალიზაციიდან, სისტემაში ასევე გამოჩნდა კალენდარი ქართულ ენაზე. თუმცა, ქართული კლავიატურა ამ პლატფორმაზე კვლავ მიუწვდომელია. ამ შემთხვევაში მომხმარებლებმა კვლავ იაქტიურეს და ქართული კლავიატურის დაუყოვნებლივ გამოჩენის მოთხოვნა დაიწყეს, მაგრამ მოთხოვნა კვლავ არ დაკმაყოფილდა. ამჟამად ალტერნატივად განიხილება აპლიკაცია-კლავიატურების გამოყენება, რომლებიც დაკოპირება/ჩასმის პრინციპით მუშაობენ და მათი გამოყენება დამატებით დისკომფორტს ქმნის.

პლატფორმის მომდევნო განახლებაში — Windows Phone 8.1-ში, დაუდასტურებელი ინფორმაციით შესაძლოა უკვე გამოჩნდეს ქართული კლავიატურის მხარდაჭერაც.

Windows Phone 8-ის გაჯეტების წარმოებას სამომავლოდ გეგმავენ [[LG]], [[Micromax Mobile]] და [[Sony]].

==რესურსები ინტერნეტში==
*[http://www.windowsphone.com/en-us Windows phone-ის ოფიციალური საიტი]
*[http://www.microsoft.com/en-us/default.aspx Microsoft-ის ოფიციალური საიტი]
*[http://www.nokia.com/global/ Nokia-ს ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120923200320/http://www.nokia.com/global/ |date=2012-09-23 }}
*[http://www.htc.com/www/ HTC-ის ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131107023040/http://www.htc.com/www/ |date=2013-11-07 }}
*[http://www.gsmarena.com/ სმარტფონების მიმოხილვის ვებსაიტი GSMarena.com]
*[http://www.gsmarena.com/nokia_lumia_1020-5506.php Nokia Lumia 1020-ის ტექნიკური მონაცემები]

==სქოლიო==
{{Reflist|30em}}

[[კატეგორია:Microsoft]]
[[კატეგორია:Nokia]]