იხილეთ წყარო გვერდისთვის აბუჯა

{{ინფოდაფა დასახლება
 |სტატუსი         = დედაქალაქი
 |ქართული სახელი = აბუჯა
 |მშობლიური სახელი = Abuja
 |ქვეყანა           = ნიგერია
 |პანორამა = 
|პანორამის სიგანე = 
|წარწერა = 
 |დროშა = 
 |გერბი = 
 |გერბის სიგანე = 
 |დროშის სიგანე = 
 |lat_dir = N|lat_deg= 9|lat_min= 03|lat_sec= 
 |lon_dir = E|lon_deg= 7|lon_min= 29|lon_sec= 
 |ქვეყნის რუკის ზომა = 
 |რეგიონის რუკის ზომა = 
 |რაიონის რუკის ზომა = 
 |რეგიონის ტიპი = 
 |რეგიონი = 
 |რეგიონი ცხრილში = 
 |შიდა დაყოფა = 
|რაიონის ტიპი = 
 |რაიონი = 
 |მმართველის ტიპი = ქალაქის მერი
 |მმართველი = 
 |დაარსების თარიღი = 1828
 |პირველი ხსენება = 
 |წინა სახელები = 
 |სტატუსი-დან = 
 |ფართობი = 713
|სიმაღლის ტიპი=ზღვის დონე
|დასახლების ცენტრის სიმაღლე = 840
 |მოსახლეობა = 778 567
  |აღწერის წელი = 2006
  |სიმჭიდროვე = 1091,96
  |აგლომერაცია = 1 400 000
  |ეროვნული შემადგენლობა = 
 |დროის სარტყელი = +1
 |DST = 
 |სატელეფონო კოდი = 
 |საფოსტო ინდექსი = 
 |საიტი = www.fct.gov.ng
|კატეგორია ვიკისაწყობში = Abuja
}}
'''აბუჯა''' ({{lang-en|Abuja}}, {{lang-yo|Abùjá}}) — [[ნიგერია|ნიგერიის]] დედაქალაქი [[1991]] წლის 12 დეკემბრიდან. მანამდე დედაქალაქი იყო [[ლაგოსი]]. აბუჯა მდებარეობს ყოფილი დედაქალაქიდან 800 კმ-ით ჩრდილოეთით. 2006 წლის მონაცემებით ქალაქის მოსახლეობის რაოდენობა შეადგენს 778 567 ადამიანს, აგლომერაციის მოსახლეობა — დაახლოებით 1,4 მილიონი ადამიანი ([[2005]] წელი).

აბუჯა მდებარეობს ნიგერიის ცენტრალური ნაწილის ულამაზეს [[ხეობა]]ში, [[ჯოსის პლატო]]ზე. ეს რაიონი შედარებით სუსტადაა განვითარებული და ეთნიკურად ნეიტრალურია. ახალი დედაქალაქის ადგილის არჩევისას, [[ნიგერიის პრეზიდენტი]] [[მურტალა მუჰამედი]] ცდილობდა შექმნილიყო ქალაქი, სადაც არ იქნებოდა დომინანტი არც ერთი ეთნიკური, სოციალური ან რელიგიური ჯგუფი.

== ისტორია ==
აბუჯა დაარსდა [[1828]] წელს აბუ ჯას მიერ, რომელიც იყო ზარიას სახელმწიფოს ჰაუსანის დინასტიის წარმომადგენელი. თავდაპირველად ეს იყო გამაგრებული ბანაკი, საბოლოოდ მიიღო ქალაქის სახე და უწოდეს დამაარსებლის სახელი. 1976 წელს მიღებული იქნა გადაწყვეტილება ამ ქალაქში [[ლაგოსი]]დან სახელმწიფოს დედაქალაქის გადმოტანის შესახებ. აბუჯის განვითარების მნიშვნელოვანი სტიმული გახდა ლაგოსის დემოგრაფიული აფეთქება, რომელმაც გამოიწვია მოსახლეობის გადაჭარბებული სიმჭიდროვე და საცხოვრებელი პირობების გაუარესება.

ახალი დედაქალაქი აშენდა იაპონელი არქიტექტორის [[კენძო ტანგე]]ს პროექტის მიხედვით. მშენებლობა დაიწყო 1980 წელს. მოქმედი დედაქალაქი აბუჯა გახდა 1991 წლის დეკემბერში, მშენებლობის პირველი სამი ეტაპის დამთავრების შემდეგ, რომელიც მოიცავდა მთავარი სამთავრობო დაწესებულებების გადმოტანას. დამამთავრებელი მეცხრე ეტაპი უნდა დამთავრდეს 2020 წლისათვის. პირველი სამი ეტაპის რეალიზაციისთვის ნიგერიის ხელისუფლებამ გახარჯა დაახლოებით $4,8 მილიარდი, ამასთან მშენებლობას თან სდევდა [[კორუფცია]].

== კლიმატი ==
[[კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაცია|კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციის]] მიხედვით აბუჯა იმყოფება ''Aw'' (სავანის კლიმატი) ზონაში. შეიმჩნევა სამი გამოკვეთილი [[კლიმატი|კლიმატური]] სეზონი — თბილი და ნოტიო წვიმიანი სეზონი (აპრილიდან ოქტომბრის ჩათვლით), ძალიან ცხელი მშრალი სეზონი და მათი გამყოფი მოკლე პერიოდი — ჩრდილოაღმოსავლეთური [[პასატები]]ს [[ჰარმატანი]], რომელსაც მოაქვს სიმშრალე და მტვრიანი ჰაერი.

== ადმინისტრაციული დაყოფა ==
ქალაქი დაყოფილია 6 რაიონად. ცენტრალურ რაიონში მდებარეობს პრეზიდენტის რეზიდენცია.

== ეკონომიკა ==
აბუჯა ავტომაგისტრალებით დაკავშირებულია ქვეყნის რაიონების უმრავლესობასთან. მოქმედებს საერთაშორისო აეროპორტი. მსხვილი სამრეწველო ობიექტები ქალაქში არ არის; არსებობს საკვები დაწესებულებები, ასევე სავაჭრო დაწესებულებები და მომსახურების სფეროები.

== გეგმარება და მშენებლობა ==
[[ფაილი:AbujaNationalMosque.jpg|thumb|250px|[[მეჩეთი]] აბუჯაში]]
აბუჯის ცენტრალურ ნაწილში მდებარეობს სამთავრობო შენობების კომპლექსი, ასევე საერთაშორისო კონფერენც-ცენტრი, ცენტრალური ბანკი, [[რადიო]]ს სახლი, [[ჯანდაცვა|ჯანდაცვის]] ცენტრი, ქალაქის ყველაზე დიდი [[მეჩეთი]]. საცხოვრებელი კვარტლები უპირატესად აშენებულია ერთსართულიანი შენობებით; განაშენიანება სწრაფი ტემპებით ვითარდება ქალაქის ცენტრიდან პერიფერიებისკენ.<ref>{{cite web|url=http://www.citiesalliance.org/cdsdb.nsf/Attachments/South+Africa+roundtable/$File/African+Regional+Roundtable+on+Upgrading+Oct00.pdf|title=World Bank Conference: African Regional Roundtable on Upgrading Low-income Settlements|accessdate=2007-08-10|work=www.citiesalliance.org|publisher=World Bank, 3–5 October 2000, Johannesburg, South Africa, p. 16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928045105/http://www.citiesalliance.org/cdsdb.nsf/Attachments/South+Africa+roundtable/$File/African+Regional+Roundtable+on+Upgrading+Oct00.pdf|archivedate=2007-09-28}}</ref>

== სოციალური სფერო ==
ქალაქში მოქმედებს [[უნივერსიტეტი]] (დაარსდა 1988 წელს), ნიგერიის საგზაო-სამშენებლო ინსტიტუტი, ფარმაცევტული კვლევების ეროვნული ინსტიტუტი.

== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.fct.gov.ng/ ოფიციალური საიტი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060509165241/http://www.fct.gov.ng/ |date=2006-05-09 }}
* [http://www.abuja.net/ Abuja.Net]
* [http://www.abujacity.com/ Abujacity.com]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{აფრიკის დედაქალაქები}}

[[კატეგორია:ნიგერიის ქალაქები]]
[[კატეგორია:აფრიკის დედაქალაქები]]