იხილეთ წყარო გვერდისთვის აზერბაიჯანის შინაგან საქმეთა სამინისტრო

{{ინფოდაფა სახელმწიფო უწყება


|უწყების_სახელი=აზერბაიჯანის შინაგან საქმეთა სამინისტრო
|მშობლიური_სახელი=Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi
|მშობლიური_სახელი_a=
|მშობლიური_სახელი_r=
|ლოგო=Символ МВД АР.jpg
|ლოგოს_სიგრძე=175 პქ
|ლოგოს_წარწერა=
|ბეჭედი=
|ბეჭედის_სიგრძე=
|ბეჭედის_წარწერა=
|სურათი=
|სურათის_სიგრძე=
|სურათის_წარწერა=
|შეიქმნა=[[1918]], [[28 მაისი]]
|წინამორბედი1=
|წინამორბედი2=(და ა. შ.)
|გაუქმდა=
|მომდევნო=
|იურისდიქცია=
|მთავარი_სამმართველო=
|latd=
|latm=
|lats=
|latNS=
|longd=
|longm=
|longs=
|longEW=
|რეგიონის_კოდი=
|თანამშრომლები=
|ბიუჯეტი=
|მინისტრი1_სახელი=[[ვილაიათ ეივაზოვი]]
|მინისტრი1_pfo=
|მინისტრი2_სახელი=
|მინისტრი2_pfo=(და ა. შ.)
|უფროსი1_სახელი=
|უფროსი1_თანამდებობა=
|უფროსი2_სახელი=
|უფროსი2_თანამდებობა=(და ა. შ.)
|უწყების_ტიპი= სახელმწიფო
|ზემდგომი_უწყება=
|ქვეუწყება1=
|ქვეუწყება2=(და ა. შ.)
|მთავარი_დოკუმენტი1=
|ვებ_საიტი=[https://www.mia.gov.az/ ოფიციალური ვებ-გვერდი]
|შენიშვნა=}}

'''აზერბაიჯანის რესპუბლიკის შინაგან საქმეთა სამინისტრო''' ( {{Lang-az|Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi}}) — ცენტრალური აღმასრულებელი ორგანო, რომელიც რომელიც ახორციელებს საზოგადოებრივი წესრიგისა და საზოგადოებრივი უსაფრთხოების დაცვასთან დაკავშირებულ ფუნქციებს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის კანონმდებლობის შესაბამისად. 

სამინისტროს ამჟამინდელი ხელმძღვანელი [[ვილაიათ ეივაზოვი]]ა.

== ისტორია ==
სამინისტრო შეიქმნა [[აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა|აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის]] მთავრობის ფარგლებში, რომელმაც დამოუკიდებლობა გამოაცხადა [[1918]] წლის [[28 მაისი|28 მაისს]]. 1918-1920 წლებში, სამინისტრო და პოლიციის ორგანოები, რომლებიც მის შემადგენლობაში ფუნქციონირებდნენ, მნიშვნელოვან როლს ასრულებდნენ აზერბაიჯანის სახელმწიფოებრიობის ჩამოყალიბებაში. თუმცა, [[1920]] წლის [[28 აპრილი|28 აპრილს]], როდესაც აზერბაიჯანმა დაკარგა დამოუკიდებლობა და საბჭოთა მმართველობის ქვეშ აღმოჩნდა, სამინისტრო გადაეცა [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|სსრ კავშირის]] შინაგან საქმეთა სამინისტროს.

[[1991]] წლის [[18 ოქტომბერი|18 ოქტომბერს]] აზერბაიჯანის დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ, როდესაც ორგანი დამოუკიდებელი გახდა და კვლავ ეწოდა აზერბაიჯანის რესპუბლიკის შინაგან საქმეთა სამინისტრო, აზერბაიჯანის სამართალდამცავები <nowiki/>[[მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტი|მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის]] დროს იბრძოდნენ. იმ პერიოდში 932 სამართალდამცავი დაიღუპა. 66-მა პოლიციის თანამშრომელმა აზერბაიჯანის ეროვნული გმირის ჯილდო მიიღო, 86-ს აზერბაიჯანის დროშის ორდენი გადაეცა, ხოლო 247-ს [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანის რესპუბლიკის]] მედლები და ორდენები.

[[1992]] წელს აზერბაიჯანი შეუერთდა საერთაშორისო კრიმინალური პოლიციის ორგანიზაციას (ინტერპოლს) და [[1992]] წლის [[24 ნოემბერი|24 ნოემბერს]] შინაგან საქმეთა სამინისტროში შეიქმნა ინტერპოლის ეროვნული ცენტრალური ბიურო.

აზერბაიჯანის შინაგან საქმეთა სამინისტროში შეიქმნა პოლიციის აკადემია. იგი დაფუძნდა 1992 წლის 23 მაისს, 1992 წლის [[9 მაისი|9 მაისის]] პრეზიდენტის ბრძანებულებით, ნ. რზაევის სპეციალური პოლიციის კოლეჯის საფუძველზე. [[2004]] წლის [[30 ივნისი|30 ივნისს]] სამინისტროს შიგნით შეიქმნა შიდა უსაფრთხოების დეპარტამენტი, რომელიც ორიენტირებულია  შსს-ს სამსახურზე კორპორაციული კონტროლის განხორციელებაზე<ref>[https://mia.gov.az/?/en/content/28998/ Historic background of the MIA] -''mia.gov.az''</ref>.

== სასწავლო დაწესებულებები ==
შინაგან საქმეთა სახალხო კომისარიატის გადაწყვეტილებით, შეიარაღებული ძალების მოსამსახურეთა და  სამხედრო პოლიციის თანამშრომლებთან ერთად შეიქმნა მილიციის სკოლა. [[1936]] წლამდე სკოლა მოქმედებდა [[ბაქო|ბაქოში]], იმავე წელს გადავიდა სოფელ მარდაქანში. [[1957]] წელს, ბაქოს მილიციის სკოლა  გარდაიქმნა მილიციის საშუალო სპეციალურ სკოლად. სკოლის კურსდამთავრებულებს ენიჭებოდათ იურისტის დიპლომები საშუალო სპეციალური განათლებით. განათლება ორი წელი გრძელდებოდა<ref name=":0">{{Cite web |url=http://azerbaijan.az/portal/StatePower/Ministers/ministersCabinet_e.html |title=THE MINISTRY OF INTERNAL AFFAIRS |accessdate=2018-07-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181015220357/http://azerbaijan.az/portal/StatePower/Ministers/ministersCabinet_e.html |archivedate=2018-10-15 }}</ref>.

== საერთაშორისო ურთიერთობები ==
აზერბაიჯანის რესპუბლიკის შინაგან საქმეთა სამინისტროს აქვს კავშირები საერთაშორისო და რეგიონულ ორგანიზაციებთან, როგორიცაა [[გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია]] (გაერო), [[ევროპის საბჭო|ევროპის საბჭო,]] [[ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია]] (ეუთო), [[ევროკავშირი]], [[მიგრაციის საერთაშორისო ორგანიზაცია]] და [[წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტი|წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტი,]] ასევე უცხო ქვეყნის შესაბამის სამართალდამცავ ორგანოებთან. სამინისტრო ასევე თანამშრომლობს რეგიონულ საერთაშორისო ორგანიზაციებთან - [[შავი ზღვის ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაცია|შავი ზღვის ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაციასთან]] (BSEC), სუამ-ის ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაცია. აზერბაიჯანის რესპუბლიკა არის საერთაშორისო პოლიციის ორგანიზაციის  — ინტერპოლის წევრი. ორგანიზაციის ეროვნული ცენტრალური ბიურო მოქმედებს აზერბაიჯანში. 

შინაგან საქმეთა სამინისტრო თანამშრომლობს [[დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობა|დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობის]] (დსთ) წევრ სახელმწიფოთა  სამართალდამცავ ორგანოებთან, მათ შორის შინაგან საქმეთა სამინისტროებთან.

სამინისტრო არის დსთ-ს მრავალმხრივი საერთაშორისო სამართლებრივი დოკუმენტების წევრი.

თანამშრომლობა საერთაშორისო ორგანიზაციებთან და უცხო ქვეყნის სამართალდამცავ ორგანოებთან ხდება ოფიციალური ვიზიტების ან პერსონალის მოგზაურობისა და შესაბამის საერთაშორისო ღონისძიებებზე მონაწილეობით. შინაგან საქმეთა სამინისტრო თანამშრომლობს [[თურქეთი]]<nowiki/>ს, [[ჩინეთი|ჩინეთის]], [[ბულგარეთი]]<nowiki/>ს, [[ირანი|ირანის]], [[რუმინეთი|რუმინეთის]], [[პაკისტანი|პაკისტანის]], [[ავსტრია|ავსტრიის]], [[ლატვია|ლატვიის]], [[ლიტვა|ლიტვისა]] და [[ესტონეთი|ესტონეთის]] შესაბამის უწყებებთან არსებული ორმხრივი შეთანხმებების შესაბამისად. შინაგან საქმეთა სამინისტროს თანამშრომლები მონაწილეობენ სასწავლო კურსებში [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ-ში]], [[თურქეთი|თურქეთში]], [[ეგვიპტე|ეგვიპტეში]], [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]] და [[ჩინეთი|ჩინეთში]]<ref name=":0" />.

== სტრუქტურა ==

* სამდივნო
* მთავარი საორგანიზაციო-ინსპექციური მმართველობა
* სისხლის სამართლის გამოძიების განყოფილება
* გამოძიების გენერალური განყოფილება
* ორგანიზებული დანაშაულის ბრძოლის წინააღმდეგ  მთავარი სამმართველო
* ნარკოტიკების წინააღმდეგ ბრძოლის მთავარი განყოფილება
* ადამიანით ვაჭრობის (ტრეფიკინგის) წინააღმდეგ ბრძოლის მთავარი განყოფილება
* შიდა უსაფრთხოების დეპარტამენტი
* კრიმინალისტური კვლევების განყოფილება
* ოპერატიულ-სტატისტიკური ინფორმაციის მთავარი სამმართველო
* საზოგადოებრივი უსაფრთხოების მთავარი სამმართველო
* შინაგანი ჯარების მთავარი სამმართველო
* სატრანსპორტო პოლიციის დეპარტამენტი
* საგზაო პოლიციის მთავარი დეპარტამენტი
* დაცვის მთავარი დეპარტამენტი
*საპასპორტო, სარეგისტრაციო და მიგრაციის მთავარი სამმართველო
* ინტერპოლის ეროვნული ცენტრალური ბიურო
* კადრების განყოფილება
* შიდა გამოძიების სამმართველო
* პერსონალის მუშაობის დეპარტამენტი
* საერთაშორისო თანამშრომლობის სამმართველო
* მთავარი საინფორმაციო-საკომუნიკაციო სამმართველო
* პრესს-სამსახური
* დაგეგმვისა და ფინანსების დეპარტამენტი
* მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფის მთავარი სამმართველო
* სამედიცინო განყოფილება
* კომენდანტური სამსახური
* სპორტის საზოგადოება
* მობილიზაციისა და სამოქალაქო თავდაცვის დეპარტამენტი<ref name=":0" />

== იხილეთ აგრეთვე ==

* [[აზერბაიჯანის შინაგანი ჯარები]]
* [[აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტი]]
* [[აზერბაიჯანი და ბისეკი (BSEC)]]

== რესურსები ინტერნეტში ==

* [https://www.mia.gov.az/ აზერბაიჯანის შინაგან საქმეთა სამინისტროს ოფიციალური ვებ-გვერდი]

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}
[[კატეგორია:აზერბაიჯანი]]
[[კატეგორია:აზერბაიჯანის შინაგან საქმეთა სამინისტრო]]