იხილეთ წყარო გვერდისთვის ანანია შირაკაცი

{{ინფოდაფა მეცნიერი}}
'''ანანია შირაკაცი''' ('''ანანია შირაკელი''', {{lang-hy|Անանիա Շիրակացի;}} [[VII საუკუნე]]) — სომეხი [[მეცნიერება|მეცნიერი]] და [[ფილოსოფია|ფილოსოფოსი]]. იყო გეოგრაფი, კარტოგრაფი, ისტორიკოსი და ასტრონომი. ანანია შირაკაცს მიაწერენ სომხური გეოგრაფიული და კარტოგრაფული ძეგლის — [[აშხარჰაცუიცი|აშხარჰაცუიცის]] ავტორობას. იგი [[სომხეთი|სომხეთში]] საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების ფუძემდებელია.<ref name="SAE" /> 

==ბიოგრაფია==
ანანია შირაკაცის დაბადების ადგილი უცნობია. მკვლევართა უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ მეცნიერი შირაკავანში დაიბადა, ან [[ანისი]]ს მახლობლად.<ref name="SAE">Tumanyan, Benik, Artashes A. Matevosyan, Vazgen K. Chaloyan, Ashot A. Abrahamyan and Nikoghos Tahmizyan. ''«Անանիա Շիրակացի»'' (Anania Shirakatsi). [[სომხური საბჭოთა ენციკლოპედია]]. vol. i. Yerevan, Armenian SSR: Armenian Academy of Sciences, 1974, pp. 362-364.</ref> იყო ოვანეს შირაკაცის შვილი, რომელიც სავარაუდოდ მიეკუთვნებოდა კამსაკარანის ან არწრუნის საგვარეულოს.<ref>Hewsen, Robert H. "[http://www.tc.umn.edu/~cmedst/gmap/uploaded/Science%20in%20Seventh%20Century%20Armenia%20Ananias%20of%20Sirak.pdf Science in Seventh-Century Armenia: Ananias of Širak]{{Dead link|date=დეკემბერი 2020 |bot=InternetArchiveBot }}", ''Isis'', vol. 59, No. 1, (Spring, 1968), p. 34.</ref> 
მიჩნეულია, რომ დაწყებითი განათლება ანანია შირაკაცმა მიიღო დპრევანკის მონასტერში, სადაც ადრეული წლებიდან დაეუფლა [[მათემატიკა]]ს.<ref name="SAE" /><ref>{{cite book
  | last = Hacikyan
  | first = Agop J
  | coauthors= Gabriel Basmajian, Edward S. Franchuk, Nourhan Ouzounian (eds.)
  | title = The Heritage of Armenian Literature, Vol. 2: From the Sixth to the Eighteenth Century
  | publisher = Wayne State University Press
  | location= Detroit 
  | year = 2002
  | page=56
  | isbn =0-8143-3023-1}}</ref> შემდეგ საზღვარგარეთ გაემგზავრა, სადაც გაიღრმავა ცოდნა. მოგვიანებით ანანია შირაკაცი გაემგზავრა [[ბიზანტია]]ში — [[ტრაპიზონი (ქალაქი)|ტრაპიზონში]], სადაც 8 წლის განმავლობაში იყო ერთ-ერთი ბერძენი სწავლულის მოწაფე.<ref>Р. Хьюсен, «[http://www.tc.umn.edu/~cmedst/gmap/uploaded/Science%20in%20Seventh%20Century%20Armenia%20Ananias%20of%20Sirak.pdf Science in Seventh-Century Armenia: Ananias of Širak]{{Dead link|date=დეკემბერი 2020 |bot=InternetArchiveBot }}», Isis, vol. 59, No. 1, (Spring, 1968), p. 34—35</ref> დაახლოებით 651 წელს შირაკაცი დაბრუნდა [[სომხეთი|სომხეთში]]. 

ანანია შირაკაცმა [[ბუნება|ბუნების]] გაგებას საფუძვლად დაუდო ანტიკური მატერიალისტური მოძღვრება ოთხი ელემენტის შესახებ. 
ავტორია მათემატიკური, კოსმოგრაფიული და გეოგრაფიული ნაშრომებისა. 
მის მიერ შედგენილი [[არითმეტიკა|არითმეტიკის]] სახელმძღვანელო ერთ-ერთი უძველესია ჩვენამდე მოღწეული ასეთი ხასიათის ნაშრომებიდან. 
ანანია შირაკაცი იზიარებდა აზრს [[დედამიწა|დედამიწის]] სფერულობის შესახებ. მისმა საბუნებისმეტყველო შეხედულებებმა დიდი გავლენა 
მოახდინა სომხური კულტურის განვითარებაზე. მასვე მიეწერება [[აშხარჰაცუიცი]]ს ავტორობა, რომელიც წარმოადგენს ანტიკური გეოგრაფიული ტრადიციების გაგრძელებას, რომელიც ძირითადად ემყარება [[პტოლემე|კლავდიოს პტოლემეს]] (87—165) გეოგრაფიას.

==იხილეთ აგრეთვე==
* [[აშხარჰაცუიცი]]

==რესურსები ინტერნეტში== 
{{დრე|1820537|ანანია შირაკაცი}}

==ლიტერატურა==
{{ქსე|1|427-428|}}
*Чалоян В. К., Естественнонаучные воззрения Анания Ширакаци, в сборнике: Византийский временник, т. 12, М., 1957.

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{DEFAULTSORT:შირაკაცი, ანანია}}
[[კატეგორია:სომეხი ისტორიკოსები]]
[[კატეგორია:სომეხი გეოგრაფები]]
[[კატეგორია:სომეხი ასტრონომები]]
[[კატეგორია:სომეხი მათემატიკოსები]]