იხილეთ წყარო გვერდისთვის ანტუან სევრიუგინი

{{ინფოდაფა მხატვარი
| ფონი   = #6495ED
| სახელი  = ანტუან სევრიუგინი
| სურათი  = Antoin Sevruguin sev3.jpg
| სურათის ზომა  = 
| სათაური  = ანტუან სევრიუგინი
| სრული სახელი  = 
| მშობსახელი = 
| დაბ. თარიღი   = [[1830]]
| დაბ. ადგილი       = [[თეირანი]], [[ირანი]]
| გარდაცვალების თარიღი   = [[1933]]
| გარდაცვალების ადგილი   = 
| ეროვნება  = 
| სფერო  = [[ფერწერა]]<br>[[ფოტოგრაფია]]
| მომზადება  = 
| მიმდინარეობა  = 
| ცნობილი ნამუშევრები   = 
| პარტნიორები  = 
| მასზე გავლენა მოახდინა  =
| მან გავლენა მოახდინა  =
| ჯილდოები   = 
| საიტი  =
| ხელმოწერა  = Antoin Sevruguin.svg
}}
'''ანტუან სევრიუგინი''' (დ. 1830 — გ. 1933) — ყაჯარების დინასტიის კარის ფოტოგრაფი (1885-1925) და ყველაზე წარმატებული ფოტოატელიეს მფლობელი [[ირანი|ირანში]]. მისი ფოტოები ყაჯარებისა და ადრეული ფეჰლევის დინასტიის დროინდელი ირანის შესასწავლად ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი წყაროა, როგორც ზოგადად ირანული საზოგადოების, ისე ამ პერიოდის ისტორიისა და კულტურის თვალსაზრისით.

== ბიოგრაფია ==

ანტუან სევრიუგინი დაიბადა [[თეირანი|თეირანში]], რუსეთის საელჩოს თანამშრომლის, სომხური წარმომავლობის ვასილ სევრიუგინისა და მისი ქართველი მეუღლის ოჯახში. მამის ნაადრევი გარდაცვალების შემდეგ დედამ, რომლის სახელი მხოლოდ სპარსული ფორმითაა ცნობილი — ახიმ-ხანუმი, ოჯახი თბილისში წამოიყვანა. ანტუანი [[თბილისი]]დან, ფოტოგრაფ [[დიმიტრი ერმაკოვი]]ს რჩევით, [[ყირიმი|ყირიმში]] გაემგზავრა, მოიარა [[შუა აზია]] და [[კავკასია]]. ამის შემდეგ [[ირანი|ირანში]] მოგზაურობა და ამ ქვეყნის შესახებ დოკუმენტაციის შექმნა გადაწყვიტა.

1870 წელს ძმასთან, კოლიასთან ერთად, ჯერ [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანში]], შემდეგ კი [[ქურთისტანი|ქურთისტან]]სა და ლურისტანში იმოგზაურა.

1883 წელს თეირანში, დღევანდელ ფირდოუსის ქუჩაზე სევრიუგინმა ძმასთან ერთად ფოტოატელიე გახსნა. ანტუანმა ირანში სომეხი ქალი, ლუიზე გურგენიანი შეირთო და მასთან შვიდი შვილი ჰყავდა. ამ დროის განმავლობაში მისი ფოტოხელოვნება ირანულ ზეპურ საზოგადოებაში სულ უფრო მეტი წარმატებით სარგებლობდა, ბოლოს ის ნასერ ადილ-შაჰის (1831-1896) კარზე მიიწვიეს.

== კარიერა ==
საერთაშორისო საზოგადოების ყურადღება მან მას შემდეგ მიიქცია, რაც გერმანელი ისტორიკოსის ფრიდრიხ სარეს (1865-1945) დავალებით ირანის სამხრეთში ექსპედიცია მოაწყო და აქემენიდური და სასანიდური ირანის ძეგლები გადაიღო, რომლებიც ალბომის სახით 1910 წელს გამოიცა.

კონსტიტუციური რევოლუციის დროს (1905-1911) ანტუან სევრიუგინის ფოტო-ატელიე გაანადგურეს. 7000 ფოტოდან მხოლოდ 2000 გადარჩა, ნაწილიც რეზა-შაჰ-ფეჰლავის მოდერნიზიის პერიოდში კონფისცირებულ იქნა. მოგვიანებით ანტუანის ქალიშვილმა, მარიმ ზოგიერთის უკან დაბრუნება შეძლო. 696 შუშის ნეგატივი, რომელიც გადარჩა, სმითსონის ინსტიტუტში ინახება. მისი ფოტოები წარმოადგენს სტილს, რომელსაც ფრანგულად „Type“ ეწოდება და რომელიც სხვადასხვა ეთნიკურ ჯგუფებსა და მათ საქმიანობას ასახავს, საინტერესოა რეგიონალური ჩაცმულობის, ხელოსნობის, უპირველეს ყოვლისა, პროფესიებისა და რელიგიების შესასწავლად. თავის დროზე ისინი ღია ბარათების („Types Persanes“) სახით იყიდებოდა.

== სევრიუგინის ფოტო არქივი საქართველოში ==
[[ლიტერატურის მუზეუმი|ლიტერატურის მუზეუმში]] ანტუან სევრიუგინის ფოტოების ათეულობით ორიგინალი ინახება. მათი ნაწილი [[აღნიაშვილი, ვლადიმერ|ლადო აღნიაშვილის]] მიერ მე-19 საუკუნის ბოლოსაა ჩამოტანილი, ნაწილი — [[ამბაკო ჭელიძე|ამბაკო ჭელიძი]]ს მიერ 1920-იან წლებში შესყიდული. საქართველოში პირველად სევრიუგინი სწორედ ლიტერატურის მუზეუმში, 2011 წლის 28 ივნისს გამოიფინა. 
	
ანტუან სევრიუგინის შემოქმედება ირანელებისათვის ისეთივე მნიშვნელობისაა, რაც ქართველებისთვის ალექსანდრე როინაშვილისა ან დიმიტრი ერმაკოვის შემოქმედება.

== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.asia.si.edu/archives/finding_aids/sevruguin.html აზიური ხელოვნების სვინსონის მუზეუმი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040109092857/http://www.asia.si.edu/archives/finding_aids/sevruguin.html |date=2004-01-09 }} 
* [http://wn.com/Antoin_Sevruguin ანტუან სევრიუგინის ბიოგრაფია, მულტიმედია]
* [http://www.iranian.com/Arts/2007/January/Sevruguin/1.html ირანული ხელოვნება]

{{DEFAULTSORT:სევრიუგინი, ანტუან}}
[[კატეგორია:ირანელი ფოტოგრაფები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1830]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1933]]