იხილეთ წყარო გვერდისთვის არაგვი (რესტორანი)

{{ინფოდაფა მონუმენტი
|მონუმენტის სახელი   = რესტორანი არაგვი
|მშობლიური სახელი   = Ресторан «Арагви»
|სურათი            = Aragvi_Moscow.jpg
|სურათის ზომა           = 220პქ
|წარწერა            =  
|კოორდინატები      = 
|მდებარეობა        = [[მოსკოვი]], [[რუსეთი]]
|არქიტექტორი = 
|მოქანდაკე =
|ტიპი              =
|სტილი =
|მასალა            =
|სიგრძე            =
|სიგანე            =
|სიმაღლე          =
|დაწყება           = 
|დასრულება        =  
|გახსნა             =
|თარიღდება  = 1938
|მდგომარეობა = მოქმედი
|მიძღვნილია        =
|რუკის სურათი      = 
|რუკის ტექსტი      = 
|რუკის სიგანე     = 
|რელიეფი        =
|latd  = |latm  = |lats  = |latNS  = 
|longd = |longm = |longs = |longEW = 
|lat             = 
|long            = 
|ექსტრა           ={{რუსეთის კულტურული მემკვიდრეობა|7720031000}}
}}
'''რეტორანი არაგვი''' ({{lang-ru|Ресторан «Арагви»}}) — ცნობილი [[სსრკ|საბჭოთა]], შემდგომ რუსული რესტორანი [[მოსკოვი]]ს ტვერსკოის მოედანზე. ადრე სპეციალიზებული იყო [[ქართული სამზარეულო]]ზე, ხოლო [[2016]] წლიდან ასევე სხვადასხვა კავკასიურ სამზარეულოზეც. სასტუმრო „დრეზდენის“ კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის ნაწილია. ინტერიერი შეიცავს [[XVII საუკუნე|XVII საუკუნის]] აგურის წყობას.

== ისტორია ==
რესტორნის ადგილას, [[ალექსი I (რუსეთი)|ალექსეი მიხეილის ძის]] დროს, აშენებული იყო პალატები. 1730-იან წლებში, პალატები ვ. ი. გაგარინმა გადააკეთა. [[1777]] წელს, შენობა ფარმაცევტ იაკოვ კალკაუს მფლობელობაში იყო. შემდგომ, შენობის მფლობელი გენერალ-მაიორი ვ. დ. ჩერტკოვი გახდა. [[XIX საუკუნე]]ში შენობას მესამე სართული მიუშენდა და გაიხსნა სასტუმრო „ჩრდილოეთი“, რომელიც 1837 წელს „დრეზდენად“ გადაკეთდა. აქ ბევრი ცნობილი კულტურის მოღვაწე ცხოვრობდა, სასტუმროს ერთ-ერთ ნომერში გარდაიცვალა ცნობილი მხატვარი ვასილი სურიკოვი. [[ოქტომბრის რევოლუცია| ოქტომბრის რევოლუციის]] შემდეგ, შენობაში გადმოვიდა გაზეთ „[[პრავდა]]ს“ რედაქცია. 1830-იან წლებში, შენობა და მისი მეზობელი შენობაბი დღევანდელი სახე მიიღეს. ზუსტად მაშინ, ცნობებით, [[ლავრენტი ბერია|ლავრენტი ბერიას]] ინიციატივით, აქ გაიხსნა ქართული სამზარეულოს რესტორანი „არაგვი“, ლონგინოზ სტაჯაძის ხელმძღვანელობით. რესტორანი [[საქართველოს სსრ]]-ის კვების მრეწველობის სახალხო კომისარიატის დაქვემდებარებაში იყო, რომელიც ქართული სამზარეულოს გარდა, ევროპულ და აზიურ კერძებსაც სთავაზობდა. <ref>[http://dlib.rsl.ru/viewer/01004360861#?page=487 Осмотр Москвы : путеводитель] / В. Длугач и П. Португалов. - Изд. 3-е. - Москва : Московский рабочий, 1940. - С. 413</ref>

რესტორანი დიდი პოპულარობით სარგებლობდა საბჭოთა ელიტის უმაღლეს კლასში: პარტიული მოღვაწეები, მეცნიერები და კულტურის სფეროში მოღვაწეები, ძირითად ქართული წარმოშობის ხალხში. ჩვეულებრივი ადამიანისთვის რესტორანი პრაქტიკულად არ იყო ხელმისაწვდომი, ფასებისა და მკაცრი კონტროლის გამო. [[სსრკ-ის დაშლა|საბჭოთა კავშირის დაშლის]] შემდეგ, „არაგვი“ პოპულარული იყო ორგანიზებულ დანაშაულებრივ ჯგუფებს შორის, კერძოდ, კავკასიური წარმოშობის დაჯგუფებეს შორის. 2000-იანი წლების დასაწყისში რესტორანი სარეკონსტრუქციოთ დაიკეტა, რომელიც გაჭიანურდა, ამ დროს შენობამ რამდენჯერმე მეპატრონეც შეცვალა. ამ დროს აღმოჩნდა XVII საუკუნის პალატები, რომლის შენარჩუნებაზე პასუხისმგებლობა მოსკოვის მერიამ თავისთავზე აიღო, შედეგად, ძველი აგურის დაგება ინტერიერში გაერთიანდა. [[2016]] წლის გაზაფხულზე, სომეხი ბიზნესმენების სამველ კარაპეტიანისა და გორ ნახაპეტიანის მფლობელობაში მყოფი რესტორანი ხელახლა გაიხსნა. მათი გადაწყვეტილებით რესტორანი ორიენტირებული იყო არა ერთ კონკრეტულ, არამედ მთლიანად კავკასიურ სამზარეულოზე. 1800 კვადრატული მეტრის ფართობზე, განლაგებულია 240 ადგილიანი 9 დარბაზი.<ref>[http://style.rbc.ru/guide/food/571e46959a7947662325cc6c От Берии до богемы: прошлое и настоящее ресторана «Арагви»]. [[РБК]]</ref>

== კულტურაში ==
„არაგვში“ გაიმართა სტეინბეკის წიგნის „რუსული დღიური“ ეპიზოდი, რაც საბჭოთა ცენზურას სტიგმატიზირებდა.<ref>''[[Тольц, Владимир Соломонович|Тольц В. С.]]'' Три дневника. По маршруту Стейнбека полвека спустя. — 12-я из 13 передач цикла на «Радио Свобода».</ref>. რესტორნის ინტერიერებში გადაიღეს ფილმ „პოლიციის აკადემია: მისია მოსკოვი“-ის სცენები, სადაც განლაგებული იყო მთავარი ბოროტი პერსონაჟის რეზიდენცია.<ref name="Братва">[https://lenta.ru/articles/2016/03/29/aragvi/ И там братва гуляла: Своды «Арагви» помнят и застолья бояр XVII века, и воровские сходки лихих 90-х]. [[Лента.ру]]</ref>. რესტორანი ასევე ფოლკლორშიც მოხვდა:
{{ციტატა|ქართველი გამოვიდა რესტორან „არაგვი“-დან და დაინახა იური დოლგორუკის ძეგლი. გაუკვირდა და ჰკითხა თავის მეგობარს: „ვინ არის ეს?“, „როგორ, შენ არ იცნობ მას? ეს იური დოლგორუკია“. „მომისმინე, რა გააკეთა ასეთი, რომ მას ძეგლი დაუდგეს?“ მან უპასუხა: „მომისმინე, მან მოსკოვი დააარსა“. „ვაი, რა კარგი პიროვნება ყოფილა! რა ქალაქი ააშენა „არაგვის“ გარშემო!“. <ref name="ЭХО МОСКВЫ">{{cite web|author=|authorlink=|datepublished=12.06.2003|url=http://www.echo.msk.ru/programs/monastyr/22463/|title=Программа «Чужой монастырь»|format=|work=|publisher=Эхо Москвы|accessdate=2009-02-08|lang=|description=|archiveurl=https://www.webcitation.org/66GkmKctD?url=http://www.echo.msk.ru/programs/monastyr/22463/|archivedate=2012-03-19}}</ref>}}

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://aragvi.moscow/ Официальный сайт] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171108030806/http://aragvi.moscow/ |date=2017-11-08 }}
* [https://lenta.ru/news/2016/03/04/aragvi/ В Москве отреставрировали ресторан «Арагви»]. Лента.ру
* [http://tass.ru/moskva/2717272 Собянин: завершена уникальная реставрация ресторана "Арагви"]. ТАСС
* [http://kommersant.ru/doc/2960976 "Арагви" повернули вспять: Самвел Карапетян и Гор Нахапетян заново открыли легендарный грузинский ресторан]. Коммерсантъ

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:რუსეთის კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლები მოსკოვში]]
[[კატეგორია:მოსკოვის რესტორნები]]
[[კატეგორია:რესტორნები ქართული სამზარეულოთი]]