იხილეთ წყარო გვერდისთვის ასკორბინის მჟავა

{{ინფოდაფა მედიკამენტის კლასი
| სახელწოდება = ვიტამინი C
| ფაილი = Ascorbic-acid-from-xtal-1997-3D-balls.png
| სიგანე = 250პქ
| ტიტრი = 
| გამოყენება = 
| ბიოლოგიური_სამიზნე = 
| ATC_prefix = 
| MeshID = 
| Drugs.com = 
| Consumer_Reports = 
| medicinenet = 
| rxlist = 
}}
'''ასკორბინის მჟავა''' ან '''ვიტამინი C''' —  ძლიერი [[ანტიოქსიდანტი]]. მისი ქიმიური ფორმულაა <CHEM>C6H8O6</CHEM> იგი არეგულირებს სისხლის შედედებას, აწესრიგებს [[კაპილარი|კაპილარების]] გამტარობას, მონაწილეობს სისხლწარმოქმნაში, მოქმედებს ანთებისა და [[ალერგია|ალერგიის]] წინააღმდეგ, აწესრიგებს სტრესის შედაგად გამოწვეულ პრობლემებს, აძლიერებს რეპარაციულ (აღდგენით) პროცესებს, ზრდის [[ინფექციური დაავადებები|ინფექციების]] მიმართ მდგრადობას.

მნიშვნელოვანია, რომ C ვიტამინის ადეკვატური რაოდენობა ორგანიზმში ბევრად უფრო ზრდის [[ვიტამინი B1|В1]], [[ვიტამინი В2|В2]], [[ვიტამინი A|A]], [[ვიტამინი E|E]] ვიტამინების, [[ვიტამინი B5|პანტოტენისა]] და [[ვიტამინი B9|ფოლიუმის მჟავეების]] მდგრადობას.

ჰორმონები, რომელთაც თირკმელზედა ჯირკვალი გამოჰყოფს, შეიცავენ უფრო მეტ ასკორბინს, ვიდრე სხეულის რომელიმე სხვა ნაწილი. ვიტამინი C ეხმარება ამ ,,სტრესული’’ ჰორმონების გამოყოფას და იცავს ორგანიზმს ტოქსინებისაგან, რომლების წარმოიქმნება მათი [[მეტაბოლიზმი|მეტაბოლიზმის]] (გარდაქმნის) პროცესში.

==დადებითი თვისებები==
ვიტამინი C აუმჯობესებს კალცისა და რკინის ათვისებას და ორგანიზმიდან გამოჰყავს ტოქსიკური სპილენძი, ტყვია და ვერცხლისწყალი.

*ორგანიზმის წინააღმდეგობის უნარიანობის გაზრდა, რკინის ათვისების გაუმჯობესება, ჰემოგლობინის დონის შენარჩუნება;
*მთავარ როლს თამაშობს კოლაგენის ჩამოყალიბებაში, რომელიც აუცილებელია ქსოვილების უჯრედების, ღრძილების, სისხლძარღვების, ძვლების და კბილების ზრდისა და აღდგენისათვის;
*აუმჯობესებს ორგანიზმის მიერ რკინის ათვისებას;
*ჭრილობების შეხორცების, დამწვრობის მოშუშების და სისხლმდენი ღრძილებისათვის;
*ოპერაციის მერე შეხორცებისათვის;
*ამცირებს სისხლში ქოლესტერინის დონეს;
*იცავს მრავალი ვირუსული და ბაქტერიული ინფექციებისაგან;
*მოქმედებს როგორც ბუნებრივი სასაქმებელი;
*ამცირებს ტრომბის წარმოქმნის შანსს;
*შველის გაციებების მკურნალობას;
*ამცირებს სხვადასხვა ალერგენების მოქმედებას.

==წყაროები==
ვიტამინი С ორგანიზმში საკვების საშუალებით ხვდება.

===მცენარეული===
[[სურათი:Ambersweet oranges.jpg|thumb|frameless|upright|right|250px|ფორთოხალი]]
* [[ციტრუსი|ციტრუსები]]
* [[ასკილი]]
* [[კივი]]
* [[შავი მოცხარი]]
* [[ბოსტნეული კულტურები|მწვანე ბოსტნეული]]
* [[კენკრა]]
* [[პომიდორი]]
* [[კომბოსტო|ყვავილოვანი კომბოსტო]]
* [[კარტოფილი|ტკბილი კარტოფილი]]
* [[კარტოფილი]]

==ნაკლებობა==
ვიტამინი C - დეფიციტი იწვევს სკარბის ([[სუროვანდი]]), პეტექიებს, ექიმოზს, ღრძილებიდან სისხლდენა, სახსრების შეშუპება, რეგენერაციის დაქვეითება. მისი  დეფიციტი ვითარდება, როცა მიღება ნაკლებია 10 მგ/დღეზე. დეფიციტს იწვევს მოწევა (თამბაქოს მოხმარება) ალკოჰოლიზმი.

==ისტორია==
პირველად [[1923]]-[[1927]] წწ. ლიმონის წვენიდან ს. ს. ზილვამ გამოყო.

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://ods.od.nih.gov/factsheets/vitaminc.asp Vitamin C Fact Sheet] from the U.S. [[National Institutes of Health]]
* [http://www.ebi.ac.uk/pdbe-srv/PDBeXplore/ligand/?ligand=ASC Vitamin C bound to proteins] in the [[Protein Data Bank|PDB]]
* [http://ndb.nal.usda.gov/ndb/search/list National Nutrient Database] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140810230234/http://ndb.nal.usda.gov/ndb/search/list |date=2014-08-10 }} at [[USDA]] Website

[[კატეგორია:ვიტამინი C|*]]
[[კატეგორია:საკვები დანამატები]]
[[კატეგორია:ანტიოქსიდანტები]]
[[კატეგორია:ორგანული მჟავები]]