იხილეთ წყარო გვერდისთვის ახალზელანდიური დოლარი

{{ვალუტა
|სახელი           = ახალზელანდიური დოლარი
|ორიგინალი სახელი = New Zealand Dollar
|სურათი           = 100 ახალზელანდიური დოლარი ავერსი.jpg
|სურათი2          = 2 ახალზელანდიური დოლარი.jpg
|წარწერა               = 100 ახალზელანდიური დოლარი
|წარწერა2              = 2 ახალზელანდიური დოლარი
|ISO                   = NZD
|ქვეყანა                = [[ახალი ზელანდია]]
|ოფიციალური მომხმარებლები = {{flag|ახალი ზელანდია}}
|არაოფიციალური მომხმარებლები = 
|შედგება               = [[ცენტი]]
|თანაფარდობა           = 100
|სიმბოლო               = $
|მონეტები               = 10c, 20c, 50c, $1, $2
|ბანკნოტები              = $5, $10, $20, $50, $100
|კურსი1                 = 1.26
|კურსი2                 = 1.72
|კურსი4                 = 1.98
|თარიღი                = [[28 სექტემბერი]] [[2011]]
|ცენტრბანკი            = [[ახალი ზელანდიის სარეზერვო ბანკი]]
|ცენტრბანკი ვებ-გვერდი = http://www.rbnz.govt.nz/
}}

'''ახალზელანდიური დოლარი''' ([[ISO 4217]] '''NZD''') — ფულის ერთეული, რომელიც მიმოქცევაშია შემდეგ ქვეყნებში:
* {{დროშა|ახალი ზელანდია}}
* {{დროშა|ნიუე}}
* {{დროშა|კუკის კუნძულები}}
* {{დროშა|ტოკელაუ}}
* {{დროშა|პიტკერნის კუნძულები}}

ვალუტის ოფიციალური აბრევიატურა — NZ$. 1 NZ$ შედგება 100 ცენტისგან.

== ისტორია ==
ახალზელანდიურ დოლარამდე, ახალ ზელანდიაში ფულის ერთეული იყო ფუნტი, რომელიც [[1933]] წლიდან განსხვავდებოდა [[ფუნტი სტერლინგი]]სგან.
[[1963]] წელს ხელისუფლებამ მიიღო გადაწყვეტილება ახალ ზელანდიური ვალუტის [[ათობითი ფულადი სისტემა|ათობით ფულად სისტემაზე]] გადასვლაზე.
კანონი ათობითი ფულადი სისტემის შესახებ მიღებული იქნა [[1964]] წელს და ათობით ფულად სისტემაზე გადასვლის თარიღად დადგინდა [[1967]] წლის [[10 ივლისი]],  სიტყვა '''დოლარს''' იმ დროისთვის ყველა უკავშირებდა [[ამერიკული დოლარი|ამერიკულ დოლარს]], ამიტომ შეთავაზებული იქნა სიტყვა '''კივი''', რადგან თავიდან აეცილებინათ მისი ამერიკულ დოლართან გაიგივება. ბოლოს მაინც '''დოლარი''' შეირჩა ვალუტის სახელად.

[[1967]] წლის 10 ივლისს ახალზელანდიური დოლარი შევიდა მიმოქცევაში და მან შეცვალა ფუნტი. დაახლოებით 27 მილიონი ახალი [[ბანკნოტი]] იქნა დაბეჭდილი და 165 მილიონი [[მონეტა]] იქნა მოჭრილი ახალ ვალუტაზე გადასვლისთვის.

== მონეტები ==
[[ფაილი:ახალზელანდიური დოლარი 50 ცენტი.jpg|95პქ]] 50 ცენტი<br /><br />
[[ფაილი:ახალზელანდიური დოლარი 20 ცენტი.jpg|105პქ]] 20 ცენტი<br /><br />
[[ფაილი:ახალზელანდიური დოლარი 10 ცენტი.jpg|115პქ]] 10 ცენტი<br /><br />
[[ფაილი:ახალზელანდიური დოლარი 5 ცენტი.jpg|125პქ]] 5 ცენტი<br /><br />
[[ფაილი:2 ახალზელანდიური დოლარი.jpg|145პქ]] 2 ახალზელანდიური დოლარი<br /><br />
[[ფაილი:1 ახალზელანდიური დოლარი.jpg|170პქ]] 1 ახალზელანდიური დოლარია<br /><br />

== ბანკნოტები ==
[[1967]] წელს მიმოქცევაში ჩაშვებული იქნა [[ბანკნოტი|ბანკნოტები]] ნომინალით 1, 2, 5, 10, 20 და 100 ახალზელნდიური დოლარი. ახალზელანდიური დოლარის ავერსზე გამოსახული იყო დედოფლების პორტრეტი, ხოლო რევერსზე ადგილობრივი ჩიტები და მცენარეები. [[1983]] წელს დაემატა ახალი ბანკნოტი ნომინალით 50 ახალზელნდიური დოლარი. [[1991]] წელს ბანკნოტები ნომინალით $ 1 და $ 2 შეიცვალა მონეტებით.

ბანკნოტების ახალი სერია მიმოქცევაში შევიდა [[1992]] წელს. ბანკნოტის ავერსზე გამოსახული იყო გამოჩენილი ადამიანები ახალ ზელანდიაში, ხოლო რევერსზე ადგილობრივი ჩიტები და მცენარეები. [[1999]] წელს პოლიმერულმა ბანკნოტებმა შეცვალეს ქაღალდის ფული. ბანკნოტების დიზაინი დარჩა თითქმის იგივე, დაემატა ახალი უსაფრთხოების მახასიათებლები, ყველაზე აშკარა ცვლილება არის ორი გამჭვირვალე ფანჯარა.

{|class="wikitable" style="font-size: 90%"
!colspan=11|[[1999]] წლის სერია.
|-
!colspan=2| გამოსახულება !!rowspan="2"| ნომინალი !!colspan=4| აღწერა
|-
! ავერსი !! რევერსი !! ავერსი !! რევერსი
|-
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:5 ახალზელანდიური დოლარი ავერსი.jpg|120px]]
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:5 ახალზელანდიური დოლარი რევერსი.jpg|120px]]
|align="center"|<big>5</big>
|align="center"| [[ედმუნდ ჰილარი]] ახალზელანდიელი საზოგადო მოღვაწე
|align="center"| [[პინგვინისნაირნი|პინგვინი]]
|-
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:10 ახალზელანდიური დოლარი ავერსი.jpg|127px]]
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:10 ახალზელანდიური დოლარი რევერსი.jpg|127px]]
|align="center"|<big>10</big>
|align="center"|ქეით შეპარდი.
|align="center"| ლურჯი იხვი.
|-
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:20 ახალზელანდიური დოლარი ავერსი.jpg|134px]]
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:20 nz dollars reverse.jpg|134px]]
|align="center"|<big>20</big>
|align="center"| [[ელისაბედ II]]
|align="center"| ახალზელანდიური შევარდენი
|-
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:50 ახალზელანდიური დოლარი ავერსი.jpg|141px]]
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:50 nz dollars reverse.jpg|141px]]
|align="center"|<big>50</big>
|align="center"| [[აპირანა ნგატა]] ახალზელანდიელი პოლიტიკოსი და იურისტი
|align="center"| კოკაკო
|-
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ფაილი:100 ახალზელანდიური დოლარი ავერსი.jpg|148px]]
|align="center" bgcolor="#000000"| [[ ფაილი:100 ახალზელანდიური დოლარი რევერსი.jpg|148px]]
|align="center"|<big>100</big>
|align="center"| [[ერნესტ რეზერფორდი]]
|rowspan=2|align="center"| ყვითელთავა ღაბუა
|}

== იხილეთ აგრეთვე ==
* [[მსოფლიოს ვალუტები]]

== რესურსები ინტერნეტში ==
* {{ru icon}} [http://www.tomovl.ru/zarubezhnye_monety/Novozelandskij_dollar_1967.html სამახსოვრო მონეტები]
* {{en icon}} [http://www.nbnz.co.nz/economics/exchange/nzdusd.aspx ახალი ზელანდიის ეროვნული ბანკი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110927074718/http://www.nbnz.co.nz/economics/exchange/nzdusd.aspx |date=2011-09-27 }}
* {{en icon}} {{de icon}} {{fr icon}} [http://www.bis-ans-ende-der-welt.net/Neuseeland-B-En.htm ახალი ზელანდიის ბანკნოტები]

[[კატეგორია:ბრუნვაში არსებული ვალუტები]]