იხილეთ წყარო გვერდისთვის ბარბერინის ფავნი

[[ფაილი:Barberini Faun front Glyptothek Munich 218 n1.jpg|thumb|150px|„'''ბარბერინის ფავნი'''“. (ორიგინალი წინხედში) [[გლიპტოთეკა|მიუნხენის გლიპტოთეკა]].]]
[[ფაილი:Sleeping satyr Bouchardon Louvre MR1921.jpg|right|thumb|150px|[[ფრანგები|ფრანგი]] მოქანდაკის, არქიტეტორის [[ედმე ბუშარდონი]]ს ([[XIX საუკუნე|XIX ს.]]) მიერ შესრულებული „'''მძინარე სატირი'''“.]]
'''ბარბერინის ფავნი''' (აგრეთვე '''მთვლემარე სატირი''') არის ჩაძინებული [[ფავნი]]ს, ან [[სატირი]]ს სკულპტურული გამოსახულება, რომელიც სავარაუდოდ ჩვ. წ.-მდე დაახლ. [[220]] წლისთვის უნდა იყოს შექმნილი.

[[მეცნიერება]]ში მისი წარმოშობა არაა საბოლოოდ დადგენილი. ზოგ [[ხელოვნებათმცოდნეობა|ხელოვნებათმცოდნე]]თა მოსაზრებით იგი უნდა წარმოადგენდეს [[რომაული ხანა|რომაულ ხანა]]ში შესრულებული ერთ-ერთი [[ელინიზმი|ელინისტური]] სკულპტურის მხოლოდ ასლს. 

== აღწერილობა და ზომები ==

მხილველის წინაშეა ახალგაზრდა, დაკუნთული მძინარე მამაკაცის [[ქანდაკება|სკულპტურული გამოსახულება]]. ქანდაკების სახის გამომეტყველების და კიდურების ფიგურაციის მიხედვით (მაღლა აწეული, ან მოშვებული ხელები და გაშლილი ფეხები) იგი ძილს მისცემია, ანდა თვლემს. მისი გენიტალიები ღიად და დაუფარავადაა ნაჩვენები. 

სკულპტურული ნაწარმოები [[მარმარილო]]შია შესრულებელი. მისი სიმაღლეა 2,15 მეტრი. იგი აღმოაჩინეს [[XVII საუკუნე]]ში ქალაქ [[რომი|რომში]] [[წმიდა ანგელოზის ციხესიმაგრე|წმიდა ანგელოზის ციხესიმაგრეში]].

ვარაუდობენ, რომ „ბარბერინის [[ფავნი]]“ ერთ-ერთი შემოსევის შემდეგ უნდა წაეღოთ [[რომაელები|რომაელებს]] ნადავლის სახით [[საბერძნეთი]]დან .

== ისტორია ==

ფავნის ქანდაკება კარდინალმა [[მაფეო ბარბერინი]]მ (Maffeo Barberini) სარესტარვაციოდ მიანდო [[იტალიელები|იტალიელ]] ხელოვან კაცს, [[ჯოვანი ლორენცო ბერნინი|ჯოვანი (ჯიან) ლორენცო ბერნინი]]ს (Gian Lorenzo Bernini – [[1598]]-[[1680]]), რომელმაც აღადგინა [[სკულპტურა]]; ბერნინიმ არამარტო შეაკეთა, ძარცვისა, თუ ტრანსპორტირების პროცესში, დაზიანებული ფიგურა, არამედ ფრაგმენტარულად შეუვსო მას დაკარგული სხეულის (ხელ-ფეხისა და თავის) ნაწილები.

ბერნინიმ ფიგურა [[ბაროკო]]ს სტილის მიმართულებით შეცვალა, შესძინა-რა მას უფრო მეტი სექსუალური გამომსახველობა. 
[[ხელოვნებათმცოდნეობა|ხელოვნებათმცოდნეები]] ჯერ კიდევ ვერ შეთანხმებულან იმის თაობაზე, ქანდაკების [[რესტავრაცია]] თავად ბერნინიმ შეასრულა თუ მის მოწაფეთაგან რომელიმე სხვამ. საბოლოოოდ კი სკულპტურა ბარბერინის სასახლის [[კოლექცია]]ში დარჩა. სწორედ ამ მიზეზის გამო შემორჩა მას „''ბარბერინის მთვლემარე ყმაწვილის''“ არც თუ უირონიოდ მჟღერი სახელი.

[[1810]] წელს [[ლუდვიგ II (ბავარია)|მეფე ლუდვიგ I ბავარიელმა]] შეიძინა ეს [[ქანდაკება]] და [[რომი]]დან [[ალპები|ალპების]] გავლით გადმოატანინა [[მიუნხენი|მიუნხენში]]. „მძინარე ფავნი“ [[1830]]-იანი წლებიდან მეფე ლუდვიგ I-ის სურვილის თანახმად მიუნხენის გლიპტოთეკაში გამოჰფინა (Inv. 218), სადაც დღემდეა ექსპონირებული და ერთ-ერთი მთავარ სანახაობას წარმოადგენს.

[[ფრანგებიფრანგმა]] ხელოვანმა [[ედმე ბუშარდონი|ედმე ბუშარდონმა]] (Edmé Bouchardon – [[1698]]-[[1762]]), რომელიც [[ფრანგული კლასიციზმი]]ს გზათა მკვალავად მიიჩნევა, დიდი შთაგონებით შექმნა ასევე მსგავსი ქანდაკება, რომელიც [[1892]] წლიდან [[ლუვრი|ლუვრშია]] გამოფენილი.

== სახელ ფავნის პრობლემა ==

მიუხედავად იმისა, რომ სკულპტურული ხელოვნების მოყვარულები შეჩვეულნი არიან სახელ ფავნს, იგი მაინც არაა მართებულად შერჩეული სახელი.

ფავნი რომ მართლა [[ფავნი]] იყოს საამისოდ საჭიროა, რომ ის [[რომაული ხელოვნება|რომაული ხელოვნების]] ძეგლს ([[რომაული მითოლოგია]]) წარმოადგენდეს. [[ბერძნული მითოლოგია]] კი მსგავსი [[სემანტიკა|სემანტიკის]] მხოლოდ ორ სახელს იცნობს. ესენია; [[სატირი]] და [[სილენე]].

ამგვარი გაუგებრობის მიზეზი კი ისაა, რომ ქანდაკების პირველმა მხილველებმა აღმოჩენის პროცესში არ იცოდნენ ნაწარმოების პირველსახელი და ამდენად სახელ ფავნის შერჩევაც უფრო ხელმეორე ნათლობა იყო და შემთხვევით ასოციაციებს ეფუძნებოდა; ცნობილია, რომ იმხანად არავის უწარმოებია განსაკუთრებული [[მეცნიერება|მეცნიერული]] კვლევა-ძიება მართებული სახელის დადგენის მიზნით.

ზოგი ხელოვნებათმცოდნე ამ ქანდაკების სახელთაგან („ბარბერინის ფავნი“, „მთვლემარე, ან მძინარე სატირი“, „მთვრალი სატირი“, თუ „ბარბერინის ყმაწვილი“) ყველას უარყოფს და შინაურ წრეებში მას უფრო „ბარბერინის ყმაწვილად“ და „ბარბერინის ჯიგოლოდ“ მოიხსენიებს.

== ლიტერატურა ==

* Hans, Walter: ''Satyrs Traum: Ein Gang durch die griechische Satyrlandschaft.'' Deutscher Kunstverlag, [[ბერლინი|Berlin]], [[1991]], გვ. 127-154. ISBN 3-422-06105-3

== რესურსები ინტერნეტში ==

* {{de}} [http://www.skulpturhalle.ch/sammlung/highlights/2003/10/faun.html ბაზელის სკულპტურათა დარბაზი]
* {{en icon}} [http://www.rainbowflag.com/homepage/teritowe/glypto1.html ბარბერინის მთვლემარე ჯიგოლო მიუნხენის გლიპტოთეკაში]
{{Commons|Category:Barberini Faun|ბარბერინის ფავნი}}

== იხილეთ აგრეთვე ==

* [[გლიპტოთეკა]]
* [[ანტინოე]]

[[კატეგორია:არქეოლოგიური აღმოჩენები (იტალია)]]
[[კატეგორია:ანტიკური ქანდაკება]]
[[კატეგორია:სახვითი ხელოვნება (მიუნხენი)]]