იხილეთ წყარო გვერდისთვის ბრაზილიის პრეზიდენტების სია

==ძველი რესპუბლიკა (1889-1930)==
{{მთავარი|ბრაზილიის ძველი რესპუბლიკა}}
1889 წელს სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად, რომელსაც მარშალი [[დეოდორუ და ფონსეკა]] ხელმძღვანელობდა,  საფუძველი ჩაეყარა ბრაზილიის რესპუბლიკას. ფონსეკამ გადააყენა ბრაზილიის იმპერატორი  [[პედრუ II (ბრაზილია)|პედრუ II]] და ჩამოაყალიბა დროებითი მთავრობა. ორი წლის შემდეგ 1891 წელს მიიღეს ბრაზილიის კონსტიტუცია, ჩამოყალიბდა [[ფედერალური რესპუბლიკა]] და ქვეყანას უწოდეს ბრაზილიის შეერთებული შტატები.  იმავე წელს კონსტიტუციურმა კონგრესმა დეოდორუ და ფონსეკა აირჩია ბრაზილიის პრეზიდენტად.  10 თვის შემდეგ ფონსეკა გადადგა თანამდებობიდან სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად, ხოლო კონგრესი დაიშალა.  [[ფლორიანუ პეიშოტუ]]მ ფონსეკას ვიცე-პრეზიდენტმა და გადატრიალების სულის ჩამდგმელმა დაიკავა ქვეყნის მეთაურის თანამდებობა. პეიშოტუ კი ბრაზილიის პირველმა არჩეულმა პრეზიდენტმა [[პრუდენტე დი მორაისი|პრუდენტე მორაისმა]] შეცვალა.

ძველი რესპუბლიკა არსებობდა მანამ, სანამ იგი  [[ჟეტულიუ ვარგასი|ჟეტულიუ ვარგასმა]] სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად [[1930]] წლის ოქტომბერში არ დაამხო.

;პარტიები
{{ლეგენდა2|#D3D3D3|სამხედრო|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#FFFFCC|[[სან-პაულუს რესპუბლიკური პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#FFB616|[[მინას-ჟერაისის რესპუბლიკური პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#DDFFDD|[[რიო-დე-ჟანეიროს რესპუბლიკური პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#CCCCFF|[[ბრაზილიის რესპუბლიკურ-კონსერვატიული პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}

{| class="wikitable" 
|- bgcolor=#cccccc
! # !! პრეზიდენტი!! სურათი!! მმართველობის დასაწყისი !! მმართველობის დასასრული !! ვიცე-პრეზიდენტ(ებ)ი !! პოლიტიკური პარტია
|-bgcolor=#CCCCCC
| 1 || [[დეოდორუ და ფონსეკა]] || [[Image:Deodoro da Fonseca por Valle.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1889|| 23 ნოემბერი 1891 || [[ფლორიანუ პეიშოტუ]] || სამხედრო
|-bgcolor=#CCCCCC
| 2 || [[ფლორიანუ პეიშოტუ]] || [[Image:Florianovieirapeixoto.jpg|100px]] || 23 ნოემბერი 1891 || 15 ნოემბერი 1894 || <small>''ვაკანტური''</small> || სამხედრო
|- bgcolor=#FFFFCC
| 3 || [[პრუდენტე დი მორაისი]] || [[Image:Prudentedemorais.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1894 || 15 ნოემბერი 1898 || [[მანუელ ვიტორინუ]] || [[სან-პაულუს რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#FFFFCC
| 4 || [[მანუელ კამპუს სალისი]] || [[Image:Campos Sales.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1898 || 15 ნოემბერი 1902 || [[როსა ე სილვა]] || [[სან-პაულუს რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#FFFFCC
| 5 || [[ფრანსისკუ როდრიგეს ალვესი]] || [[Image:FranciscodePaulaRodriguesAlves.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1902 || 15 ნოემბერი 1906 || [[სილვიანუ ბრანდანუ]]<br/>[[აფონსუ პენა]] || [[სან-პაულუს რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#FFB616
| 6 || [[აფონსუ პენა]] || [[Image:Afonso Pena.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1906 || 14 ივნისი 1909<ref>გარდაიცვალა თანამდებობაზე</ref> || [[ნილუ პესანია]] || [[მინას-ჟერაისის რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#DDFFDD
| 7 || [[ნილუ პესანია]] || [[Image:Nilo Peçanha 02.jpg|100px]] || 14 ივნისი 1909 || 15 ნოემბერი 1910 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[რიო-დე-ჟანეიროს რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#CCCCFF
| 8 || [[ერმეს და ფონსეკა]] || [[Image:HermesFonseca.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1910 || 15 ნოემბერი 1914 || [[ვენსესლაუ ბრასი]] || [[ბრაზილიის რესპუბლიკურ-კონსერვატიული პარტია]]  
|- bgcolor=#FFB616
| 9 || [[ვენსესლაუ ბრასი]] || [[Image:Venceslau Brás (retrato oval).jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1914 || 15 ნოემბერი 1918 || [[ურბანუ სანტოსი]] || [[მინას-ჟერაისის რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#FFB616
| 10 || [[დელფიმ მორეირა]] || [[Image:Delfim Moreira.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1918 || 28 ივლისი 1919 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[მინას-ჟერაისის რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#FFB616
| 11 || [[ეპიტასიუ პესოა]] || [[Image:Epitacio2.jpg|100px]] || 28 ივლისი 1919 || 15 ნოემბერი 1922 || <br/>[[ბუენუ დე პავია]] || [[მინას-ჟერაისის რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#FFB616
| 12 || [[არტურ ბერნანდესი]] || [[Image:ArturBernardes1.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1922 || 15 ნოემბერი 1926 || [[ესტასიუ კოიმბრა]] || [[მინას-ჟერაისის რესპუბლიკური პარტია]]
|- bgcolor=#FFFFCC
| 13 || [[ვაშინგტონ ლუისი]] || [[Image:Presidentwashluis.jpg|100px]] || 15 ნოემბერი 1926 || 24 ოქტომბერი 1930 || [[მელუ ვიანა]] || [[სან-პაულუს რესპუბლიკური პარტია]]
|}

აღნიშნულ პერიოდში პრეზიდენტები იყვნენ ასევე:
*ფრანსისკუ როდრიგეს ალვესი<ref>გარდაიცვალა არჩევიდან ინაუგურაციამდე პერიოდში.</ref>
*ხულიო პრესტესი<ref>[[ჟეტულიუ ვარგასი]]ს მიერ მოწყობილი გადატრიალების შედეგად ვერ მიაღწია ინაუგურაციამდე.</ref>

==ვარგასის ერა (1930-1946)==
{{მთავარი|ესტადო-ნოვო (ბრაზილია)}}

;პარტიების არსებობა იკრძალებოდა:
{{ლეგენდა2|#B2BEB5|ლიბერალური ალიანსი|border=1px solid #AAAAAA}}

{| class="wikitable" 
|- bgcolor=#cccccc
! # !! პრეზიდენტი!! სურათი!! მმართველობის დასაწყისი !! მმართველობის დასასრული !! ვიცე-პრეზიდენტ(ებ)ი !! პოლიტიკური პარტია
|- bgcolor=#EFEFEF
| &ndash; || [[აუგუსტუ ფრაგოსუ]],<br>[[ისაიას დე ნორონია]],<br>და [[მენა ბარეტუ]] ||[[Image:Juntagovernativa1930.png|100px]] || 24 ოქტომბერი 1930 || 3 ნოემბერი 1930 || <small>''ვაკანტური''</small> || სამხედრო ხუნტა
|- bgcolor=#B2BEB5
| 14 || [[ჟეტულიუ ვარგასი]]<ref>[[ჟეტულიუ ვარგასი]] ბრაზილიის ''[[დე ფაქტო]]'' პრეზიდენტი იყო 1930 წლის 3 ნოემბრიდან 1934 წლის 20 ივლისამდე. 1934 წლის 17 ივლისს იგი ეროვნულმა საკონსტიტუციო ასამბლეამ აირჩია პრეზიდენტად.  1937 10 ნოემბერს, სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად დაამყარა  [[ესტადო-ნოვო (ბრაზილია)|დიქტატურა]], რომელიც გაგრძელდა 1945 წლის 25 ოქტომბრამდე.</ref>|| [[Image:Getulio.gif|100px]] || 3 ნოემბერი 1930 || 29 ოქტომბერი 1945 || <small>''ვაკანტური''</small><ref>ვარგასის ეპოქაში ვიცე-პრეზიდენტის თანამდებობა გაუქმებული იყო.</ref> || ლიბერალური ალიანსი
|- bgcolor=#EFEFEF
| 15<ref>ჟოზე ლინარესი იყო უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე, პრეზიდენტის პოსტზე მოხვდა მას შემდეგ, რაც დამხობილ იქნა ვარგასის დიქტატურა.</ref> || [[ჟოზე ლინარესი]] || [[Image:JoseLinhares.jpg|100px]] || 29 ოქტომბერი 1945 || 31 იანვარი 1946 || <small>''ვაკანტური''</small> || უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე
|}

==მეორე რესპუბლიკა (1946-1964)==
{{მთავარი|ბრაზილიის მეორე რესპუბლიკა}}

[[1945]] წელს ვარგასის ერა დამთავრდა. იგი დაამხო ორმა ყოფილმა მომხრემ, მიუხედავად ამისა იგი არჩეულ იქნა პრეზიდენტად კიდევ ერთხელ და მისი გავლენა ბრაზილიის პოლიტიკაში მეორე რესპუბლიკაშიც დიდი იყო.  ამ პერიოდში, ქვეყანაში სამი პარტია ნომინირებდა. აქედან ორი პრო-ვარგასული იყო  – მემარცხენე ლეიბორისტული და მემარჯვენე-ცენტრისტული PSD. მესამე  კი იყო ანტი-ვარგსული განწყობის მემარცხენე პარტია UDN.

ბრაზილიის ისტორიაში აღნიშნული პერიოდი ძალზედ არასტაბილურია. [[1954]] წელს ვარგასმა თავი მოიკლა, რასაც მოყვა მოკლე ვადით მმართველი  პრეზიდენტების მთელი სერია.

;პარტიები
{{ლეგენდა2|#73C2FB|[[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#FFB6B6|[[ბრაზილიის ლეიბორისტული პარტია (ისტორიული)|ბრაზილიის ლეიბორისტული პარტია]] (ისტორიული)|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#f2e0ce|[[ბრაზილიის ეროვნული ლეიბორისტული პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}

{| class="wikitable" 
|- bgcolor=#cccccc
! # !! პრეზიდენტი!! სურათი!! მმართველობის დასაწყისი !! მმართველობის დასასრული !! ვიცე-პრეზიდენტ(ებ)ი !! პოლიტიკური პარტია
|- bgcolor=#73C2FB
| 16 || [[ეურიკუ გასპარ დუტრა]] || [[Image:Eurico Gaspar Dutra.jpg|100px]] || 31 იანვარი 1946 || 31 იანვარი 1951 || [[ნერეუ რამოსი]] || [[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]]  
|- bgcolor=#FFB6B6
| 17 || ჟეტულიუ ვარგასი || [[Image:Getulio.gif|100px]] || 31 იანვარი 1951 || 24 აგვისტო 1954<ref>თავი მოიკლა</ref> || [[ჟუან კაფე ფილიუ]] || [[ბრაზილიის ლეიბორისტული პარტია (ისტორიული)|ბრაზილიის ლეიბორისტული პარტია]]
|- bgcolor=#FFB6B6
| 18 || [[ჟუან კაფე ფილიუ]] || [[Image:Café Filho.jpg|100px]] || 24 აგვისტო 1954 || 9 ნოემბერი 1955<ref name="გადადგა თანამდებობიდან ">გადადგა თანამდებობიდან სამედიცინო მიზეზით.</ref> || <small>''ვაკანტური''</small> || [[ბრაზილიის ლეიბორისტული პარტია (ისტორიული)|ბრაზილიის ლეიბორისტული პარტია]]
|- bgcolor=#73C2FB 
| 19 || [[კარლოს ლუსი]] || [[Image:CarlosLuz.jpg|100px]] || 9 ნოემბერი 1955 || 11 ნოემბერი 1955<ref>გადააყენეს.</ref> || <small>''ვაკანტური''</small> || [[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]]
|- bgcolor=#73C2FB
| 20 || [[ნერეუ რამოსი]] || [[Image:Nereu.gif|100px]] || 11 ნოემბერი 1955<ref>სენატის პრეზიდენტი. თანამდებობა დაიკავა ლუსის გადაყენების შემდეგ.</ref> || 31 იანვარი 1956 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]]
|- bgcolor=#73C2FB
| 21 || [[ჟუსელინუ კუბიჩეკი]] || [[Image:Juscelino.jpg|100px]] || 31 იანვარი 1956 || 31 იანვარი 1961 || [[ჟუან გულარტი]] || [[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]]
|- bgcolor=#f2e0ce
| 22 || [[ჟანიუ კუადროსი]] || [[Image:Janio1.jpg|100px]] || 31 იანვარი 1961 || 25 აგვისტო 1961<ref name="გადადგა თანამდებობიდან"/> || [[ჟუან გულარტი]] || [[ბრაზილიის ეროვნული ლეიბორისტული პარტია]]
|- bgcolor=#73C2FB
| 23 || [[პასკოალ რანიერი]] || [[Image:Mazzilli.jpg|100px]] || 25 აგვისტო 1961<ref>დროებითი პრეზიდენტი კუადროსის გადადგომის შემდეგ. ვიცე-პრეზიდენტი  [[ჟუან გულარტი]] ამ დროს ოფიციალური ვიზიტით იმყოფებოდა [[ჩინეთი|ჩინეთში]].</ref> || 7 სექტემბერი 1961 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]]
|- bgcolor=#FFB6B6
| 24 || [[ჟუან გულარტი]] || [[Image:Jango.jpg|100px]] || 7 სექტემბერი 1961 || 1 აპრილი 1964 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[ბრაზილიის ლეიბორისტული პარტია (ისტორიული)|ბრაზილიის ლეიბორისტული პარტია]]
|}

==სამხედრო დიქტატურა (1964-1985)==
{{მთავარი|ბრაზილიის სამხედრო დიქტატურა}}

;პარტიები გაუქმდა გარდა:
{{ლეგენდა2|#D3D3D3|[[ეროვნული აღორძინების ალიანსის პარტია|ეროვნული აღორძინების ალიანსი]] (მოგვიანებით [[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]])|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#F7E98E|[[ბრაზილიის დემოკრატიული მოძრაობა]]|border=1px solid #AAAAAA}}

{| class="wikitable" 
|- bgcolor=#cccccc
! # !! პრეზიდენტი!! სურათი!! მმართველობის დასაწყისი !! მმართველობის დასასრული !! ვიცე-პრეზიდენტ(ებ)ი !! პოლიტიკური პარტია
|- bgcolor=#73C2FB
| 25 || [[პასკოალ რანიერი]] || [[Image:Mazzilli.jpg|100px]] || 2 აპრილი 1964<ref>დროებითი პრეზიდენტი 13 დღით, [[ბრაზილიის სამხედრო გადატრიელება (1964)|1964 წლის გადატრიალების]] დროს.</ref> || 15 აპრილი 1964 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[დემოკრატიული სოციალისტური პარტია]]
|- bgcolor=#CCCCCCC
| 26 || [[უმბერტუ კასტელუ ბრანკუ]] || [[Image:Castelobranco.jpg|100px]] || 15 აპრილი 1964 || 15 მარტი 1967 || [[ჟოზე მარია ალკმინი]] || [[ეროვნული აღორძინების ალიანსის პარტია|ეროვნული აღორძინების ალიანსი]], სამხედრო
|- bgcolor=#CCCCCCC
| 27 || [[არტურ და კოსტა ი სილვა]] || [[Image:Costa e Silva.jpg|100px]] || 15 მარტი 1967 || 31 აგვისტო 1969<ref>სამხედრო ხუნტამ ჩამოაშორა თანამდებობას, აწუხებდა ცერემბრალური თრომბოზი.</ref> || [[პედრუ ალეიშუ]] || [[ეროვნული აღორძინების ალიანსის პარტია|ეროვნული აღორძინების ალიანსი]], სამხედრო
|- bgcolor=#CCCCCCC
| &ndash; || [[აუგუსტუ რადემაკერი]],<br/> [[აურელიუ ტაბარესი]],<br/>და [[მარსიუ მელუ]] || [[Image:Márcio Melo - Junta militar brasileira de 1969.png|100px]] || 31 აგვისტო 1969 || 30 ოქტომბერი 1969 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[ეროვნული აღორძინების ალიანსის პარტია|ეროვნული აღორძინების ალიანსი]], სამხედრო ხუნტა
|- bgcolor=#CCCCCCC
| 28 || [[ემილიუ გარასტაზუ მედისი]] || [[Image:Garrastazu médici.jpg|100px]] || 30 ოქტომბერი 1969 || 15 მარტი 1974 || [[აუგუსტუ რადემაკერი]] || [[ეროვნული აღორძინების ალიანსის პარტია|ეროვნული აღორძინების ალიანსი]], სამხედრო
|- bgcolor=#CCCCCCC 
| 29 || [[ერნესტუ გეიზელი]] || [[Image:Ernesto Geisel.jpg|100px]] || 15 მარტი 1974 || 15 მარტი 1979 || [[ადალბერტუ პერეირა დოს სანტოსი]] || [[ეროვნული აღორძინების ალიანსის პარტია|ეროვნული აღორძინების ალიანსი]], სამხედრო
|- bgcolor=#CCCCCCC 
| 30 || [[ჟოანუ ფიგეირედუ]] || [[Image:Figueiredo.gif|100px]] || 15 მარტი 1979 || 15 მარტი 1985 || [[აურელიანუ ჩავესი]] || [[დემოკრატიული სოციალისტური პარტია]] სამხედრო
|- bgcolor=#CCCCCCC 
|}

==ახალი რესპუბლიკა (1985-დან)==
[[Image:Flag President of Brazil.svg|thumb|200px|ბრაზილიის პრეზიდენტის შტანდარტი]]

80-იანი წლების შუა პერიოდში სამხედრო ხელისუფლება შეიცვალა სამოქალაქო მთავრობით და დაიწყო ბრაზილიის ისტორიის ახალი პერიოდი, რომელიც მესამე რესპუბლიკის სახელითაა ცნობილი.

;პარტიები
{{ლეგენდა2|#F7E98E|[[ბრაზილიის დემოკრატიული მოძრაობის პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#AACC99|[[ბრაზილიის ქრისტიან-ლეიბორისტული პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}<br/>
{{ლეგენდა2|#73C2FB|[[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}
{{ლეგენდა2|#FF8080|[[ბრაზილიის მუშათა პარტია]]|border=1px solid #AAAAAA}}

{| class="wikitable" 
|- bgcolor=#cccccc
! # !! პრეზიდენტი!! სურათი!! მმართველობის დასაწყისი !! მმართველობის დასასრული !! ვიცე-პრეზიდენტ(ებ)ი !! პოლიტიკური პარტია
|- bgcolor=#F7E98E
| &ndash;<ref>გარდაიცვალა თანამდებობის დაკავებამდე.</ref> || [[ტანკრედუ ნევესი]] || [[Image:Tancredo Neves.jpg|100px]] || &ndash; || &ndash; || [[ჟოზე სარნეი]]
|| [[ბრაზილიის დემოკრატიული მოძრაობის პარტია]]
|- bgcolor=#F7E98E
| 31 || [[ჟოზე სარნეი]] |||| 15 მარტი 1985<ref>დროებითი პრეზიდენტი 1985 წლის 22 აპრილიდან.</ref> || 15 მარტი 1990 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[ბრაზილიის დემოკრატიული მოძრაობის პარტია]]
|- bgcolor=#AACC99
| 32 || [[ფერნანდუ კოლორ დე მელუ]] |||| 15 მარტი 1990 || 29 დეკემბერი 1992<ref>გადააყენეს იმპიჩმენტის საფუძველზე.</ref> || [[იტამარ ფრანკუ]] || [[ბრაზილიის ქრისტიან-ლეიბორისტული პარტია]]
|- bgcolor=#F7E98E
| 33 || [[იტამარ ფრანკუ]] |||| 29 დეკემბერი 1992 (დროებით 2 ოქტომბრიდან) || 1 იანვარი 1995 || <small>''ვაკანტური''</small> || [[ბრაზილიის დემოკრატიული მოძრაობის პარტია]]
|- bgcolor=#73C2FB
| 34 || [[ფერნანდუ კარდოზუ]] || [[Image:Fernando Henrique Cardoso (1994).jpg|100px]] || 1 იანვარი 1995 || 1 იანვარი 2003 || [[მარკუ მასიელი]] || [[ბრაზილიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია]]
|- bgcolor=#FF8080
| 35 || [[ლუის ინასიუ ლულა და სილვა]] || [[Image:Lula - foto oficial05012007.jpg|100px]] || 1 იანვარი  2003 || 1 იანვარი 2011 || [[ჟოზე ალენსარი]] || [[ბრაზილიის მუშათა პარტია]]
|- bgcolor=#FF8080
| 36 || [[დილმა რუსეფი]] || [[Image:Dilma Rousseff - foto oficial 2011-01-09.jpg|100px]] || 1 იანვარი  2011 ||  დღემდე || [[მიშელ ტემერი]] || [[ბრაზილიის მუშათა პარტია]]
|}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

==იხილეთ აგრეთვე==
* [[ბრაზილიის პრეზიდენტი]]
*[[ბრაზილიის ისტორია]]
*[[ბრაზილიის მონარქების სია]]

==რესურსები ინტერნეტში==
* [https://web.archive.org/web/20020601120414/http://www.terra.es/personal2/monolith/brazil.htm ბრაზილიის პრეზიდენტები 1945 წლიდან]
* [http://www.worldstatesmen.org/Brazil.html ბრაზილიის ისტორიის ქრონოლოგია]

{{ბრაზილიის პრეზიდენტები}}

[[კატეგორია:ბრაზილიის პრეზიდენტები|*]]
[[კატეგორია:ბრაზილიის ისტორია]]

[[ca:President del Brasil]]
[[cbk-zam:Presidente de Brasil]]