იხილეთ წყარო გვერდისთვის გლობალური ქალაქი

'''გლობალური ქალაქი''' — [[ქალაქი]], რომელიც გლობალურ ეკონომიკურ სისტემაში მნიშვნელოვან კვანძად მიიჩნევა. კონცეფცია [[გეოგრაფია|გეოგრაფიიდან]] და ურბანული მეცნიერებებიდან მომდინარეობს. ასეთი ქალაქები [[გლობალიზაცია|გლობალიზაციის]] პროცესში უმნიშვნელოვანეს როლს ასრულებენ, როგორც სტრატეგიული კვანძები, განსაკუთრებით კი ფინანსებსა და ვაჭრობაში. 

ტერმინი „გლობალური ქალაქი“ [[მეგაქალაქი]]ს საპირისპიროდ პირველად [[1991]] წელს იხმარა სოციოლოგმა [[სასკია სასენი|სასკია სასენმა]] თავის ნაშრომში ''გლობალური ქალაქი: ნიუ-იორკი, ლონდონი, ტოკიო''.<ref>Sassen, Saskia - ''[http://pup.princeton.edu/titles/6943.html The Global City: New York, London, Tokyo.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150316103717/http://pup.princeton.edu/titles/6943.html |date=2015-03-16 }}'' (1991) - Princeton University Press.  ISBN 0-691-07063-6</ref> სადაც მან აღწერა ქალაქები, რომლებიც აკონტროლებდნენ მსოფლიო ბიზნესის შემოსავლების უთანასწორობას.

გლობალური ქალაქის სტატუსი სასურველად და მომგებიანად მიიჩნევა. მიღწეულია კონსენსუსი იმის თაობაზე, თუ რა კრიტერიუმებს უნდა აკმაყოფილებდეს ქალაქი,<ref name="GaWC 5">[http://www.lboro.ac.uk/gawc/rb/rb5.html GaWC Research Bulletin 5] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110907121035/http://www.lboro.ac.uk/gawc/rb/rb5.html |date=2011-09-07 }}, GaWC, Loughborough University, 28 July 1999</ref> რომ ეს სტატუსი მიენიჭოს. მათ შორისაა ეკონომიკური, პოლიტიკური, კულტურული და ინფრასტრუქტურული მახასიათებლები. 

ცხრილში მოცემულია „გლობალიზაციისა და გლობალური ქალაქების შესწავლის ქსელის“ (GaWC მიერ 2010 წელს გამოქვეყნებული) ალფა, ბეტა და გამა კატეგორიის გლობალური ქალაქები:
{{wide image|GaWC World Cities.png|450px|გლობალური ქალაქების რუკა, რომელიც ეფუძნება „გლობალიზაციისა და გლობალური ქალაქების შესწავლის ქსელის“ (GaWC) 2010 წლის მონაცემებს.}}

<div style="float: left; width: 33%; vertical-align: top; margin-right: 1px;">
{| class="wikitable plainrowheaders" style="width: 100%"
|-
! scope="col" style="width: 5em;" | კატეგორია
! scope="col" | ქალაქები
|-
| style="background:#FF4500" | ალფა++
| 
* {{flagicon|GBR}} [[ლონდონი]]
* {{flagicon|USA}} [[ნიუ-იორკი]]
|-
| style="background:#FF4500" | ალფა+
| 
* {{flagicon|USA}} [[ჩიკაგო]]
* {{flagicon|UAE}} [[დუბაი]]
* {{flagicon|HKG}} [[ჰონგ-კონგი]]
* {{flagicon|FRA}} [[პარიზი]]
* {{flagicon|PRC}} [[შანხაი]]
* {{flagicon|SGP}} [[სინგაპური]]
* {{flagicon|AUS}} [[სიდნეი]]
* {{flagicon|JPN}} [[ტოკიო]]
|-
| style="background:#FF4500" | ალფა
| 
* {{flagicon|NLD}} [[ამსტერდამი]]
* {{flagicon|PRC}} [[პეკინი]]
* {{flagicon|BEL}} [[ბრიუსელი]]
* {{flagicon|ARG}} [[ბუენოს-აირესი]]
* {{flagicon|DEU}} [[მაინის ფრანკფურტი|ფრანკფურტი]]
* {{flagicon|MYS}} [[კუალა-ლუმპური]]
* {{flagicon|USA}} [[ლოს-ანჯელესი]]
* {{flagicon|ESP}} [[მადრიდი]]
* {{flagicon|MEX}} [[მეხიკო]]
* {{flagicon|ITA}} [[მილანი]]
* {{flagicon|RUS}} [[მოსკოვი]]
* {{flagicon|IND}} [[მუმბაი]]
* {{flagicon|USA}} [[სან-ფრანცისკო]]
* {{flagicon|BRA}} [[სან-პაულუ]]
* {{flagicon|KOR}} [[სეული]]
* {{flagicon|CAN}} [[ტორონტო]]
* {{flagicon|USA}} [[ვაშინგტონი]]
|-
| style="background:#FF4500" | ალფა−
| 
* {{flagicon|USA}} [[ატლანტა]]
* {{flagicon|THA}} [[ბანგკოკი]]
* {{flagicon|ESP}} [[ბარსელონა]]
* {{flagicon|USA}} [[ბოსტონი]]
* {{flagicon|USA}} [[დალასი]]
* {{flagicon|IRE}} [[დუბლინი]]
* {{flagicon|TUR}} [[სტამბოლი]]
* {{flagicon|IDN}} [[ჯაკარტა]]
* {{flagicon|ZAF}} [[იოჰანესბურგი]]
* {{flagicon|POR}} [[ლისაბონი]]
* {{flagicon|AUS}} [[მელბურნი]]
* {{flagicon|USA}} [[მაიამი]]
* {{flagicon|DEU}} [[მიუნხენი]]
* {{flagicon|IND}} [[დელი]]
* {{flagicon|USA}} [[ფილადელფია]]
* {{flagicon|CHL}} [[სანტიაგო]]
* {{flagicon|ROC}} [[ტაიბეი]]
* {{flagicon|AUT}} [[ვენა]]
* {{flagicon|POL}} [[ვარშავა]]
* {{flagicon|CHE}} [[ციურიხი]]
|}
</div>
<div style="float: left; width: 33%; vertical-align: top; margin-right: 1px;">
{| class="wikitable plainrowheaders" style="width: 100%"
|-
! scope="col" style="width: 5em;" | კატეგორია
! scope="col" | ქალაქები
|-
| style="background:#FF8C00" | ბეტა+
| 
* {{flagicon|GRC}} [[ათენი]]
* {{flagicon|IND}} [[ბენგალორე]]
* {{flagicon|DEU}} [[ბერლინი]]
* {{flagicon|COL}} [[ბოგოტა]]
* {{flagicon|EGY}} [[კაირო]]
* {{flagicon|DEN}} [[კოპენჰაგენი]]
* {{flagicon|DEU}} [[დიუსელდორფი]]
* {{flagicon|DEU}} [[ჰამბურგი]]
* {{flagicon|USA}} [[ჰიუსტონი]]
* {{flagicon|PHI}} [[მანილა]]
* {{flagicon|CAN}} [[მონრეალი]]
* {{flagicon|CZE}} [[პრაღა]]
* {{flagicon|ITA}} [[რომი]]
* {{flagicon|SWE}} [[სტოკჰოლმი]]
* {{flagicon|ISR}} [[თელ-ავივი]]
* {{flagicon|CAN}} [[ვანკუვერი]]
|-
| style="background:#FF8C00" | ბეტა
|
* {{flagicon|NZL}} [[ოკლენდი]]
* {{flagicon|LBN}} [[ბეირუთი]]
* {{flagicon|ROM}} [[ბუქარესტი]]
* {{flagicon|HUN}} [[ბუდაპეშტი]]
* {{flagicon|ZAF}} [[კეიპტაუნი]]
* {{flagicon|VEN}} [[კარაკასი]]
* {{flagicon|IND}} [[ჩენაი]]
* {{flagicon|PRC}} [[გუანჯოუ]]
* {{flagicon|VNM}} [[ხოშიმინი]]
* {{flagicon|PAK}} [[კარაჩი]]
* {{flagicon|UKR}} [[კიევი]]
* {{flagicon|PER}} [[ლიმა]]
* {{flagicon|LUX}} [[ლუქსემბურგი (ქალაქი)|ლუქსემბურგი]]
* {{flagicon|GBR}} [[მანჩესტერი]]
* {{flagicon|USA}} [[მინეაპოლისი]]
* {{flagicon|URY}} [[მონტევიდეო]]
* {{flagicon|NOR}} [[ოსლო]]
* {{flagicon|SAU}} [[ერ-რიადი]]
* {{flagicon|USA}} [[სიეტლი]]
|-
| style="background:#FF8C00" | ბეტა−
| 
* {{flagicon|UAE}} [[აბუ-დაბი]]
* {{flagicon|GBR}} [[ბირმინგემი]]
* {{flagicon|SVK}} [[ბრატისლავა]]
* {{flagicon|AUS}} [[ბრიზბენი]]
* {{flagicon|IND}} [[კოლკატა]]
* {{flagicon|CAN}} [[კალგარი]]
* {{flagicon|MAR}} [[კასაბლანკა]]
* {{flagicon|USA}} [[კლივლენდი]]
* {{flagicon|DEU}} [[კელნი]]
* {{flagicon|USA}} [[დენვერი]]
* {{flagicon|USA}} [[დეტროიტი]]
* {{flagicon|CHE}} [[ჟენევა]]
* {{flagicon|GUA}} [[გვატემალა (ქალაქი)|გვატემალა]]
* {{flagicon|FIN}} [[ჰელსინკი]]
* {{flagicon|NGA}} [[ლაგოსი]]
* {{flagicon|BHR}} [[მანამა]]
* {{flagicon|MEX}} [[მონტერეი (მექსიკა)|მონტერეი]]
* {{flagicon|CYP}} [[ნიქოზია]]
* {{flagicon|JPN}} [[ოსაკა]]
* {{flagicon|PAN}} [[პანამა (ქალაქი)|პანამა]]
* {{flagicon|AUS}} [[პერთი]]
* {{flagicon|MUS}} [[პორტ-ლუი]]
* {{flagicon|BRA}} [[რიო-დე-ჟანეირო]]
* {{flagicon|USA}} [[სან-დიეგო]]
* {{flagicon|PRI}} [[სან-ხუანი (პუერტო-რიკო)|სან-ხუანი]]
* {{flagicon|PRC}} [[შენჩჟენი]]
* {{flagicon|BUL}} [[სოფია]]
* {{flagicon|USA}} [[სენტ-ლუისი]]
* {{flagicon|DEU}} [[შტუტგარტი]]
|}
</div>
<div style="float: left; width: 33%; vertical-align: top; margin-right: 1px;">
{| class="wikitable plainrowheaders" style="width: 100%"
|-
! scope="col" style="width: 5em;" | კატეგორია
! scope="col" | ქალაქები
|-
| style="background:gold;"| გამა+
| 
* {{flagicon|AUS}} [[ადელაიდა]]
* {{flagicon|JOR}} [[ამანი]]
* {{flagicon|BEL}} [[ანტვერპენი]]
* {{flagicon|USA}} [[ბალტიმორი]]
* {{flagicon|SRB}} [[ბელგრადი]]
* {{flagicon|GBR}} [[ბრისტოლი]]
* {{flagicon|USA}} [[შარლოტი]]
* {{flagicon|USA}} [[ცინცინატი]]
* {{flagicon|QAT}} [[დოჰა]]
* {{flagicon|GBR}} [[ედინბურგი]]
* {{flagicon|GBR}} [[გლაზგო]]
* {{flagicon|VNM}} [[ჰანოი]]
* {{flagicon|IND}} [[ჰაიდარაბადი (ინდოეთი)|ჰაიდარაბადი]]
* {{flagicon|SAU}} [[ჯიდა]]
* {{flagicon|KWT}} [[ქუვეითი (ქალაქი)|ქუვეითი]]
* {{flagicon|PAK}} [[ლაჰორი]]
* {{flagicon|KEN}} [[ნაირობი]]
* {{flagicon|USA}} [[პორტლენდი]]
* {{flagicon|LVA}} [[რიგა]]
* {{flagicon|CRI}} [[სან-ხოსე (კოსტა-რიკა)|სან-ხოსე]]
* {{flagicon|USA}} [[სან-ხოსე (კალიფორნია)|სან-ხოსე]]
* {{flagicon|TUN}} [[ტუნისი (ქალაქი)|ტუნისი]]
* {{flagicon|CRO}} [[ზაგრები]]
|-
| style="background:gold;"| გამა
| 
* {{flagicon|KAZ}} [[ალმათი]]
* {{flagicon|USA}} [[კოლუმბუსი (ოჰაიო)|კოლუმბუსი]]
* {{flagicon|CAN}} [[ედმონტონი]]
* {{flagicon|MEX}} [[გვადალახარა]]
* {{flagicon|USA}} [[ინდიანაპოლისი]]
* {{flagicon|USA}} [[კანზასი]]
* {{flagicon|GBR}} [[ლიდზი]]
* {{flagicon|FRA}} [[ლიონი]]
* {{flagicon|USA}} [[ფინიქსი]]
* {{flagicon|USA}} [[პიტსბურგი]]
* {{flagicon|ECU}} [[კიტო]]
* {{flagicon|NLD}} [[როტერდამი]]
* {{flagicon|SLV}} [[სან-სალვადორი]]
* {{flagicon|DOM}} [[სანტო-დომინგო]]
* {{flagicon|RUS}} [[სანქტ-პეტერბურგი]]
* {{flagicon|USA}} [[ტამპა]]
* {{flagicon|ESP}} [[ვალენსია (ესპანეთი)|ვალენსია]]
* {{flagicon|LTU}} [[ვილნიუსი]]
|-
| style="background:gold;"| გამა−
| 
* {{flagicon|GHA}} [[აკრა]]
* {{flagicon|USA}} [[ოსტინი]]
* {{flagicon|GBR}} [[ბელფასტი]]
* {{flagicon|LKA}} [[კოლომბო]]
* {{flagicon|BRA}} [[კურიტიბა]]
* {{flagicon|ZAF}} [[დურბანი]]
* {{flagicon|CYM}} [[ჯორჯტაუნი (კაიმანის კუნძულები)|ჯორჯტაუნი]]
* {{flagicon|SWE}} [[გეტებორგი]]
* {{flagicon|ECU}} [[გუაიაკილი]]
* {{flagicon|PAK}} [[ისლამაბადი]]
* {{flagicon|SVN}} [[ლუბლიანა]]
* {{flagicon|FRA}} [[მარსელი]]
* {{flagicon|USA}} [[მილუოკი]]
* {{flagicon|OMN}} [[მასკატი]]
* {{flagicon|JPN}} [[ნაგოია]]
* {{flagicon|USA}} [[ორლანდო]]
* {{flagicon|CAN}} [[ოტავა]]
* {{flagicon|PRT}} [[პორტუ]]
* {{flagicon|BRA}} [[პორტუ-ალეგრი]]
* {{flagicon|IND}} [[პუნა]]
* {{flagicon|USA}} [[რიჩმონდი (ვირჯინია)|რიჩმონდი]]
* {{flagicon|GBR}} [[საუტჰემპტონი]]
* {{flagicon|EST}} [[ტალინი]]
* {{flagicon|HND}} [[ტეგუსიგალპა]]
* {{flagicon|ITA}} [[ტურინი]]
* {{flagicon|NZL}} [[ველინგტონი]]
|}
</div><br style="clear: both;"/>

==რესურსები ინტერნეტში==
{{commons|Global City}}
* [http://science.uniserve.edu.au/school/curric/geography/urban.html Repository of Links Relating to Urban Places] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050623215446/http://science.uniserve.edu.au/school/curric/geography/urban.html |date=2005-06-23 }}
* [http://hsc.csu.edu.au/geography/urban/cities/worldcities/World_Cities.html World Cities article by Jennifer Curtis of Charles Sturt University] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060530035454/http://hsc.csu.edu.au/geography/urban/cities/worldcities/World_Cities.html |date=2006-05-30 }}
* [http://www.irows.ucr.edu/conferences/globgis/papers/Smith.htm The World-System’s City System: A Research Agenda] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060527205738/http://www.irows.ucr.edu/conferences/globgis/papers/Smith.htm |date=2006-05-27 }} 
* [http://ww2.unhabitat.org/istanbul+5/statereport.htm The State of the World's Cities, 2001] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111003055654/http://ww2.unhabitat.org/istanbul+5/statereport.htm |date=2011-10-03 }}
* [https://web.archive.org/web/20050223113811/http://www.brookings.edu/metro/pubs/20050222_worldcities.htm "U.S. Cities in the 'World City Network'"]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:ქალაქები]]
[[კატეგორია:გლობალიზაცია]]