იხილეთ წყარო გვერდისთვის დონი დარკო

{{ინფოდაფა კინოფილმი
| სახელი = დონი დარკო
| სურათი = Donnie Darko poster.jpg
| სურათის ზომა = 
| ჩარჩო = 
| წარწერა =
| ჟანრი = 
| კინოსტუდია =
| კომპანია = [[Flower Films]]<ref name="'Darko' takes a long, strange trip">{{cite news |title = 'Darko' takes a long, strange trip |url= https://www.usatoday.com/life/movies/news/2005-02-14-dvd-donnie-darko_x.htm |publisher = [[USA Today]] |first1=Mike |last1=Snider |date=2005-02-14 |accessdate=2012-08-30}}</ref>
| დისტრიბუტორი = {{ubl|Pandora Cinema|[[Newmarket Films]]}}
| სცენარის ავტორი =
| ნაწარმოები = 
| ეფუძნება = 
| ისტორია = 
| ტექსტს კითხულობს =  
| დამდგმელი რეჟისორი =
| მონტაჟი = {{ubl|[[სემ ბაუერი]]|ერიკ სტრენდი}}
| როლებში =  {{ubl|[[ჯეიკ ჯილენჰოლი]]|[[ჯენა მელოუნი]]|[[დრიუ ბერიმორი]]|[[მეგი ჯილენჰოლი]]|[[მერი მაკდონელი]]|[[კათრინ როსი]]|[[პატრიკ სუეიზი]]|[[ნოა უაილი]]}}
| ოპერატორი = [[სტივენ პოსტერი]]
| რეჟისორი = [[რიჩარდ კელი]]
| მხატვარი =
| კომპოზიტორი =
| მუსიკა = [[მაიკლ ენდრიუსი]]
| სიმღერის ტექსტის ავტორი =
| ხმის ოპერატორი =
| პროდიუსერი =  {{ubl|შონ მაკიტრიკი|[[ნენსი ჯუვონენი]]|ადამ ფილდსი}}
| გამოსვლის თარიღი = {{ფილმის თარიღი|2001|01|19|[[სანდენსის კინოფესტივალი|სანდენსი]]|2001|10|26|აშშ}}
| ხანგრძლივობა = 113<ref>{{cite web | url=http://www.bbfc.co.uk/releases/donnie-darko-2002-0 | title=''Donnie Darko'' (15) | work=British Board of Film Classification | date=13 მაისი, 2001 | accessdate=7 დეკემბერი, 2016}}</ref>
| ქვეყანა = [[აშშ]]
| ენა = [[ინგლისური ენა|ინგლისური]]
| ბიუჯეტი = 4.5 მილიონი აშშ დოლარი<ref name="DCDVD">{{cite video | people=Richard Kelly (director) | year=2004 | title=Donnie Darko: The Director's Cut | medium=DVD}}</ref>
| შემოსავალი = 7.500,000 დოლარი<ref name="numbers">{{cite web |title=Donnie Darko |url= http://www.the-numbers.com/movies/2001/DARKO.php |publisher=[[The Numbers (საიტი)|The Numbers]] |accessdate=2013-06-23}}</ref>
| წინა = 
| შემდეგი = 
| საიტი =
}}

'''დონი დარკო''' ({{lang-en|Donnie Darko}}) — 2001 წლის [[სამეცნიერო ფანტასტიკა|სამეცნიერო ფანტასტიკური]] საკულტო ფილმი,<ref>{{cite web |url= http://www.avclub.com/articles/the-new-cult-canon-donnie-darko,2179/|title= The New Cult Canon: Donnie Darko|author=Scott Tobias |date=2008-02-21 |publisher = The Onion | work = [[The A.V. Club]]}}</ref> რომლის რეჟისორია [[რიჩარდ კელი]], პროდიუსერები — შონ მაკიტრიკი, ნენსი ჯუვონენი და ადამ ფილდსი, მუსიკის ავტორია მაიკლ ენდრიუსი. მონაწილეობენ მსახიობები: [[ჯეიკ ჯილენჰოლი]], [[ჯენა მელოუნი]], [[დრიუ ბერიმორი]], [[მეგი ჯილენჰოლი]], [[მერი მაკდონელი]], [[კათრინ როსი]], [[პატრიკ სუეიზი]], [[ნოა უაილი|ნა უაილი]].

სიუჟეტი მიმდინარეობს პრობლემური მოზარდის, დონის გარშემო, რომელიც უბედური შემთხვევის შემდეგ თავის თავში აღმოაჩენს უნარს, შეცვალოს დრო და ბედი. დონის ელანდება კურდღლის კოსტიუმში გადაცმული ადამიანი, რომელიც მანიპულირებს მისით და აიძულებს ჩაიდინოს დანაშაუელების სერია.

ფილმის გადაღება მიმდინარეობდა 28 დღის განმავლობაში, ხოლო პრემიერა შედგა [[სანდენსის კინოფესტივალი|სანდენსის კინოფესტივალზე]] 2001 წლის 19 იანვარს.<ref>{{Cite web|url=http://www.imdb.com/title/tt0246578/releaseinfo?ref_=tt_dt_dt|title=Donnie Darko|coauthors=Jake Gyllenhaal, Holmes Osborne, Maggie Gyllenhaal, Daveigh Chase|date=2001-10-26|accessdate=2017-04-17}}</ref> ფილმის ბიუჯეტმა 4,5 მილიონი აშშ დოლარი შეადგინა,<ref name="DCDVD" /> შემოსავალმა — 7.5 მილიონი.<ref name="numbers" />

ფილმს წილად ჰხვდა უმაღლესი შეფასებები კრიტიკოსებისგან, რომლებმაც ძირითადად შეაქეს სიუჟეტი, მსახიობთა შესრულება და საერთო ატმოსფერო. 2005 წელს ჟურნალმა „[[Empire]]“ „დონ დარკოს“ სიაში „ყველა დროის 50 საუკეთესო დამოუკიდებელი ფილმი“ 2-ე ადგილი მიუჩინა,<ref name="empireonline.com">{{cite web|url= http://www.empireonline.com/features/50greatestindependent/2.asp|title=50 Greatest Independent Films of All Time|accessdate=2012-09-30}}</ref> ისევე როგორც 63-ე ადგილი სიაში „ყველა დროის 500 საუკეთესო ფილმი“.<ref name="ReferenceA">{{cite web|url=http://www.empireonline.com/500/88.asp|title=Empire's 500 Greatest Movies Of All Time|accessdate=2012-09-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924011919/http://www.empireonline.com/500/88.asp|archivedate=2015-09-24}}</ref> საერთო განხილვების საიტ [[Rotten Tomatoes]]-ზე ფლობს 85%, ხოლო ფილმის რეჟისორის ვერსია 91%.<ref name="rottentomatoes"/> ასევე საერთო განხილვების საიტ [[Metacritic]]-მა ფილმს დაუწერა 71/100 (21 მიმოხილვაზე დაყრდნობით), რეჟისორის ვერსია კი - 88/100 (15 მიმოხილვაზე დაყრდნობით).<ref name="MC">{{cite web|work=Metacritic|title=Donnie Darko|url=http://www.metacritic.com/movie/donnie-darko-the-directors-cut}}</ref>

2002 წელს გამოვიდა [[VHS]] და [[DVD]] ფორმატში. ის, ასევე წარმატებული აღმოჩნდა სახლის ვიდეოების ბაზარზე, გავრცელებული ინფორმაციით შემოსავალმა 10 მილიონ დოლარს გადააჭარბა. ფილმის [[Blu-ray]] ვერსია გამოვიდა 2009, 2010 და 2016 წლებში. 2004 წლის 29 მაისს გამოიცა ფილმის [[დონი დარკო: რეჟისორის ვერსია|რეჟისორის ვერსია]].<ref name="rottentomatoes">[https://www.rottentomatoes.com/m/donnie_darko/ Donnie Darko], Rotten Tomatoes</ref> 2007 წელს დაიდგა ფილმზე დაფუძნებული სპექტაკლი, ხოლო 2009 წელს გამოვიდა გაგრძელება „[[ს. დარკო]]“.  

== სიუჟეტი ==
{{სიუჟეტი}}
1988 წლის 2 ოქტომბერს, პრობლემურ მოზარდ დონალდ „დონი“ დარკოს გამოეღვიძა; დონი გარეთ გაიყვანა უცნაურმა ხმამ, სადაც იგი ხვდება ამაზრზენ კურდღლის კოსტუმში გადაცმულ ფიგურას, რომელიც წარმოუდგენ თავს, როგორც „ფრენკი“ და დონის ეუბნება, რომ სამყაროს სიცოცხლის დროის ამოწურვამდე დარჩენილია: 28 დღე, 6 საათი, 42 წუთი და 12 წამი. მომდევნო დილას დონი იღვიძებს გოლფის მოედანზე, ბრუნდება სახლში და აღმოაჩენს, რომ [[ჰაერრეაქტიული ძრავა|რეაქტიული ძრავა]] მის საძინებელზე ჩამოვარდა. მისი უფროსი დია ელიზაბეტი მას ატყობინებს, რომ [[აშშ-ს ფედერალური ავიაციის ადმინისტრაცია|FAA]] გამომძიებლებმა ძრავის წარმოშობაზე არაფერი იციან.  

მომდევნო რამდენიმე დღის განმავლობაში, დონი აგრძელებს ფრენკის დანახვას, რის შემდეგაც მის მშობლებს ედისა და როუზს იგი [[ფსიქოთერაპია|ფსიქოთერაპევტთან]], დოქტორ თურმანთან მიჰყავთ. დოქტორი თურმანი მიიჩნევს, რომ დონი რეალობასაა მოწყვეტილი და მისი ფრენკთან დაკავშირებული ხედვები „[[ჰალუცინაცია|დღიური ჰალუცინაციები]]“, პარანოიდული [[შიზოფრენია|შიზოფრენიის]] სიმპტომებია. როდესაც ფრენკი დონის ეკითხება სჯერა თუ არა მას [[დროში მოგზაურობა|დროში მოგზაურობის]], დონი ამის შესახებ თავის მეცნიერების მასწავლებელს, დოქტორ კენეტ მონიტოფს ეკითხება. მასწავლებელი აძლევს დონის წიგნს სახელად „დროში მოგზაურობის ფილოსოფია“, რომლის ავტორია რობერტა სფეროუ, ძველად ამავე სკოლაში მეცნიერების მასწავლებელი, რომელიც ახლა ქალაქგარეთ მაცხოვრებელია მოხუცებული სირთულეებით. დონი ასევე იწყებს გრეტჩენ როზთან შეხვედრას, რომელიც დედამისთან ერთად, მოძალადე მამინაცვალისგან თავის დასაღწევად იყო ახალი გადმოსული ქალაქში.  

ფრენკი დონის ქმედებებზე ზეგავლენას ახდენს, სკოლის დატბორვის მცდელობის ჩათვლით. ფიზიკური აქტივობის მასწავლებელ კითი ფარმერს ვანდალიზმზე საუბრისას მაგალითად მოჰყავს მოთხრობა „გამანადგურებლები“, რომლის წაკითხვა ინგლისურის მასწავლებელმა კარენ პომეროიმ დაავალა მოსწავლეებს. კითი „ქცევის გაკვეთილების“ ჩატარებას იწყებს ადგილობრივი მოტივაციური სფიქერი ჯიმ კუნინჰემისგან, მაგრამ დონი მათ პროტესტს უცხადებს, რის შედეგადაც შეიქმნა გარკვეული კამათი კითისა და დონის დედა, როუზს შორის. კითი აწყობს კუნინგჰემის სიტყვით გამოსვლას სკოლაში, სადაც დონი მას შეურაცხყოფას აყენებს. მოგვიანებით, დონი პოულობს კუნინგჰამის საფულესა და მისი სახლის მისამართს, რის შემდეგაც ფრენკი სახლის გადაწვას სთავაზობს. მეხანძრეები ადგილზე პოულობენ ბავშვთა პორნოგრაფიის გროვის სამალავს, კუნინგჰემი დაპატიმრებულია, ხოლო კითი, რომელსაც მის მხარეზე დადგომა სურს, თხოვს როუზს, რომ თავიანთი ქალიშვილების საცეკვაო ჯგუფის ტურს წაუძღვეს ლოს ანჯელესში.  

როდესაც როუზი ლოს ანჯელესშია და ედი ქლაქგარეთაა სამუშაოდ, დონი და ელიზაბეთი სახლში მართავენ კოსტიუმების წვეულებას [[ჰელოუინი|ჰელოუინზე]] მისი დის [[ჰარვარდის უნივერსიტეტი|ჰარვარდში]] ჩაბარების აღსანიშნავად. წვეულებაზე აღელვებული გრეტჩენი მოდის და ამბობს, რომ დედამისი დაკარგულია. ამ დროს იგი და დონი [[სექსი]]თ პირველად კავდებიან. როდესაც დონი ფრენკის ნაწინასწარმეტყველებს იაზრებს, რომ სამყაროს დასასრული რამდენიმე საათის მოშორებითაა, მას მიჰყავს გრეტჩენი და ორი სხვა მეგობარი სფეროუს სანახავად. სფეროუს ნაცვლად, ისინი ორ დამჩაგვრელ თანაკლასელს ხვდებიან, სეტსა და რიკის, რომლებიც სფეროუს სახლის დაყაჩაღბას ცდილობდნენ. დონი, სეტი, და რიკი ერთმანეთთან ჩხუბში მოხვდებიანმ როდესაც სფეროუ სახლში ბრუნდებოდა. მომავალი მანქანა სფეროუს აერიდა და და გრეტჩენს გადაუვლის, რაც მის სიკვდილს იწვევს. ამავე მანქანის მძღოლი ელიზაბეთის შეყვარებული, ფრენკ ანდერსონი აღმოჩნდება, რომელსაც დონის ხედვების იდენტური კურდღლის კოსტიუმი ეცვა. დონი ფრენკს თვალში ესვრის მამამისის იარაღიდან და სახლში მიმავალს ხელში გრეტჩენის გვამი უჭირავს.  

დონის სახლში დაბრუნებისას თავისი სახლის ზემოთ მორევი ჩნდება. იგი თავისი ერთ-ერთი მეგობრის მანქანას თხოულობს, დებს გრეტჩენის გვამს მასში და უახლოეს მთის ქედამდე მიდის, რომელიც ქალაქს ზემოდან გადმოჰყურებს. იგი უყურებს თვითმფრინავს, რომელსაც მოჰყავს როუზი და ცეკვის ჯგუფი ლოს-ანჯელესიდან სახლში, ის მორევში ეხვევა, რის გამოც მისი ერთ-ერთი ძრავა ძლიერად სძვრება და წარსულში გადადის. ბოლო 28 დღის განმავლობაშ მომხდარი ყველაფერი უკან იხვევა. დონი იღვიძებს თავის საძინებელში, იაზრებს, რომ დღევანდელი რიცხვი 2 ოქტომბერია, და იწყებს სიცილს როდესაც ძრავა მის საძინებელში ვარდება, რაც მას სრესს. ქალაქში, ვის ცხოვრებასაც დონი ამ 28 დღის განმავლობაში შეხებია, პრობლემური სიზმრებიდან იღვიძებენ. მომავალ დილას გრეტჩენი დარკოს სახლს ჩაუვლის და შეიტყობს დონის გარდაცვალებაზე. გრეტჩენი და როუზი ერთმანეთს გადახედავენ და ერთმანეთს ისე დაუქნევენ ხელებს, თითქოსდა იცნობდნენ ერთმანეთს, მაგრამ არ ახსოვთ როდის.

==როლებში==
{{Div col|colwidth=}}
* [[ჯეიკ ჯილენჰოლი]] — დონალდ „დონი დარკო“
* [[ჯენა მელოუნი]] — გრეტჩენ როუზი
* [[მერი მაკდონელი]] — როუზ დარკო
* [[ჰოლმს ოსბორნი]] — ედი დარკო
* [[კათრინ როსი]] — დოქტორი თურმანი
* [[მეგი ჯილენჰოლი]] — ელისაბეთ დარკო
* [[დეივ ჩეიზი]] — სამანთა დარკო
* [[ჯეიმზ დიუვალი]] — ფრანკ ადდერსონი
* [[რიუ ბერიმორი]] — კარენ პომეროი
* [[პატრიკ სუეიზი]] — ჯიმ კუნინგემი
* [[ნოა უაილი]] — დოქტორი კენეთ მონიტოფი 
* [[ბეთ გრანტი]] — კიტი ფარმერი
* [[სტიუარტ სტოუნი]] — დონალდ ფიშერი
* გარი ლანდი — შონ სმითი
* [[ალექს გრინვალდი]] — სეთ დევლინი
* [[სეთ როგენი]] — რიკი დენფორთი
* [[პეტინს კლივლენდი]] — რობერტა სპაროუ
* [[ჯოულინ პარდი]] — ჩერიტა ჩენი
* [[ეშლი ტისდეილი]] — კიმი
* [[ჯერი ტრეინორი]] — ლენკი კიდი
* [[დევიდ ჯეიმზი]] — ბობ გარლანდი
* [[სკოტი ლევენუერთი]] — დევიდი
* [[ფრენ კრანცი]] — მგზავრი
* [[ჯეკ სალვატორი უმცროსი]] — ლარი რისმანი
* [[ართურ ტაქსიერი ]] — დოქტორი ფიშერი 
{{Div col end}}

==იხილეთ აგრეთვე==
* „[[ს. დარკო]]“
* „[[დონი დარკო: რეჟისორის ვერსია]]“

==რესურსები ინტერნეტში==
* {{Official website|http://archive.hi-res.net/donniedarko/}}
* {{IMDb title|0246578|დონი დარკო}}
* {{Rotten-tomatoes|donnie_darko|დონი დარკო}}
* {{metacritic film|donnie-darko|დონი დარკო}}
* {{Rotten-tomatoes|donnie_darko_directors_cut|დონი დარკო: რეჟისორის ვერსია}}
* {{metacritic film|donnie-darko-the-directors-cut|დონი დარკო: რეჟისორის ვერსია}}
* {{Allmovie title|237115|დონი დარკო}}
* {{Mojo title|donniedarko|დონი დარკო}}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{ავტორიტეტული წყაროები}}

[[კატეგორია:2001 წლის ფილმები]]
[[კატეგორია:ინგლისურენოვანი ფილმები]]
[[კატეგორია:სამეცნიერო ფანტასტიკური ფილმები]]
[[კატეგორია:2000-იანი წლების ფენტეზი ფილმები]]
[[კატეგორია:2000-იანი წლების ფსიქოლოგიური დრამატული ფილმები]]
[[კატეგორია:სამეცნიერო ფანტასტიკური დრამატული ფილმები]]
[[კატეგორია:ამერიკული ფენტეზი ფილმები]]
[[კატეგორია:რიჩარდ კელის ფილმები]]
[[კატეგორია:Flower Films-ის ფილმები]]
[[კატეგორია:ფილმები დროში მოგზაურობის შესახებ]]
[[კატეგორია:ფილმები ჰელოუინის შესახებ]]