იხილეთ წყარო გვერდისთვის ევროპა (თანამგზავრი)

{{რჩეული/2.0}}{{ინფოდაფა
| სხეულის სტილი = border-collapse:collapse
| წარწერა = ევროპა
| სურათი = [[Image:Europa-moon.jpg|275px]]
| ტიტრი = ევროპის ნახევარსფერო თითქმის ბუნებრივ ფერებში. შესამჩნევი კრატერი დაბლა, მარჯვნივ არის ''პუილი''. უფრო მუქი რეგიონები არის ის ადგილები, სადაც ევროპის წყლის ყინულით დაფარულ ზედაპირს მინერალების მაღალი შემცველობა აქვს. ფოტო გადაღებულია 1996 წლის 7 სექტემბერს გალილეოს ზონდის მიერ.
| თავის სტილი = background:#FCC857
| სახელის სტილი = padding:2px
| მონაცემის სტილი = padding:2px
<!-- section break, rows 1-19-->

| თავი10 = ორბიტალური მახასიათებლები<ref name="horizons">{{cite web |url=http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi |title=JPL HORIZONS solar system data and ephemeris computation service |work=Solar System Dynamics |publisher=[[NASA]], Jet Propulsion Laboratory |accessdate=10 August 2007 }}</ref>
|  სახელი11 = პერიაფსისი<ref>პერიაფსისის მნიშვნელობა მიიღება დიდი ნახევარღერძიდან (''a'') და ექსცენტრისიტეტიდან (''e''): ''a''(1-''e'').</ref>
|   მონაცემი11 = 664 862 კმ. 
|  სახელი12 = აპოაფსისი<ref>აპოაფსისის მნიშვნელობა მიიღება დიდი ნახევარღერძიდან (''a'') და ექსცენტრისიტეტიდან (''e''): ''a''(1+''e'').</ref>
|   მონაცემი12 = 670 900 კმ. 
|  სახელი13 = [[ექსცენტრისიტეტი]]<ref name="factsheet" />
|   მონაცემი13 = 0,009
|   სახელი14 = საშუალო ორბიტალური [[სიჩქარე]]<ref name="factsheet" />
|   მონაცემი14 = 13,740 კმ/წმ
|  სახელი15 = ორბიტის საშუალო რადიუსი<ref name="factsheet">{{cite web |title=Overview of Europa Facts |work=NASA |url=http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Jup_Europa |accessdate=27 December 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140326221921/http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Jup_Europa |archivedate=26 მარტი 2014 }}</ref>
| მონაცემი15 = 670 900 კმ.
| სახელი16 = ორბიტალური პერიოდი
| მონაცემი16 = 181 დღე<ref name="factsheet" />
| სახელი17 = დახრილობა
| მონაცემი17 = 0,470° (იუპიტერის ეკვატორის მიმართ)<ref name="factsheet" />
| სახელი18 = თანამგზავრია
| მონაცემი18 = იუპიტერისა

<!-- section break, rows 20-39 -->

| თავი20 = ფიზიკური მახასიათებლები
|  სახელი21  = საშუალო რადიუსი
|   მონაცემი21  = 1560,8 ± 0,5 კმ. (0,245 დედამიწისა)<ref name="jplfact">{{cite web |last=Yeomans |first=Donald K. |date=13 July 2006 |title=Planetary Satellite Physical Parameters |publisher=JPL Solar System Dynamics |url=http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par |accessdate=5 November 2007 }}</ref>
|  სახელი22  = ზედაპირის ფართობი
|   მონაცემი22  = 3,09×10<sup>7</sup> კმ<sup>2</sup><ref>ზედაპირის ფართობი გამოითვლება რადიუსით (''r''): 4π''r''<sup> 2</sup>.</ref> (0,061 დედამიწისა)
|  სახელი23  = მოცულობა
|   მონაცემი23  = 1,593×10<sup>10</sup> კმ<sup>3</sup><ref>მოცულობა გამოითვლება რადიუსით (''r''): <sup>4</sup>/<sub>3</sub>π''r''<sup> 3</sup>.</ref> (0,015 დედამიწისა)
|  სახელი24  = [[მასა]]
|   მონაცემი24  = (4,799844 ± 0,000013)×10<sup>22</sup> კგ. (0,008 დედამიწისა)<ref name="jplfact"/>
|  სახელი25  = საშუალო [[სიმკვრივე]]
|   მონაცემი25  = 3,013 ± 0,005 გ/სმ<sup>3</sup><ref name="jplfact"/>
|  სახელი26  = ზედაპირის გრავიტაცია
|   მონაცემი26  = 1,314 მ/წმ<sup>2</sup><ref>ზედაპირის გრავიტაცია გამოითვლება მასით (''m''), [[გრავიტაციული მუდმივა|გრავიტაციული მუდმივითა]] (''G'') და რადიუსით (''r''): G''m''/''r''<sup> 2</sup>.</ref>
|  სახელი27  = კოსმოსური სიჩქარე
|   მონაცემი27  = 2.025 კმ/წმ <ref>კოსმოსური სიჩქარე გამოითვლება მასით (''m''), [[გრავიტაციული მუდმივა|გრავიტაციული მუდმივითა]] (''G'') და რადიუსით (''r''): <math>\textstyle\sqrt{\frac{2Gm}{r}}</math>.</ref>
|  სახელი28  = ბრუნვის პერიოდი
|   მონაცემი28  = სინქრონული<ref name=Geissler>{{cite journal |last=Geissler |first=P. E. |author2=Greenberg, R.; Hoppa, G.; Helfenstein, P.; McEwen, A.; Pappalardo, R.; Tufts, R.; Ockert-Bell, M.; Sullivan, R.; Greeley, R.; Belton, M. J. S.; Denk, T.; Clark, B. E.; Burns, J.; Veverka, J. |year=1998 |title=Evidence for non-synchronous rotation of Europa |journal=[[Nature (ჟურნალი)|Nature]] |volume=391 |pages=368–70 |bibcode=1998Natur.391..368G |doi=10.1038/34869 |pmid=9450751 |issue=6665| issn=0028-0836}}</ref>
|  სახელი29  = ღერძის დახრილობა
|   მონაცემი29  = 0,1°<ref name="Bills2005">{{cite journal |last=Bills |first=Bruce G. |title=Free and forced obliquities of the Galilean satellites of Jupiter |year=2005 |volume=175 |issue=1 |pages=233–247 |doi=10.1016/j.icarus.2004.10.028 |bibcode=2005Icar..175..233B |journal=Icarus }}</ref>
|  სახელი30  = ზედაპირის ტემპერატურა
|   მონაცემი30  = <small>'''მინ.'''≈50 K <br> '''საშ.''' ≈102 K (-171,15°C) <br> '''მაქს.''' ≈125 K</small> 
}}

'''ევროპა''' ({{lang-grc|Εὐρώπη}}), '''იუპიტერ II''' — [[ციური სხეული]], [[იუპიტერის ბუნებრივი თანამგზავრები|პლანეტა იუპიტერის ბუნებრივი თანამგზავრი]], რომელიც შედის [[გალილეისეული თანამგზავრები|გალილეისეულ თანამგზავრთა ჯგუფში]]. ევროპა 1610 წელს [[გალილეო გალილეი]]მ აღმოაჩინა<ref name="IAUMoonDiscoveries" /> და შესაძლებელია, მისგან დამოუკიდებლად, [[ზიმონ მარიუსი|ზიმონ მარიუსმაც]] იმავე დროს. ევროპის პროგრესულად უკეთესი შესწავლა საუკუნეების მანძილზე [[დედამიწა]]ზე არსებული [[ტელესკოპი|ტელესკოპებით]] ხდებოდა, ხოლო შემდეგ კოსმოსური მისიებით, რომლებიც 1970-იან წლებში ხორციელდებოდა.

ევროპა [[მთვარე]]ზე ოდნავ მცირეა. ის ძირითადად სილიკატური ქვისაგან შედგება და დიდი ალბათობით, მას [[რკინა|რკინის]] ბირთვი აქვს. მას გათხელებული [[ატმოსფერო]] აქვს, რომელიც უმეტესად [[ჟანგბადი]]საგან შედგება. მისი ზედაპირი [[წყალი|წყლის]] ყინულისაგან შედგება და [[მზის სისტემა]]ში ერთ-ერთი ყველაზე გლუვია.<ref name="waterworld">{{cite web |url=http://teachspacescience.org/cgi-bin/search.plex?catid=10000304&mode=full |title=Europa: Another Water World? |year=2001 |accessdate=9 August 2007 |publisher=[[NASA]], Jet Propulsion Laboratory |work=Project Galileo: Moons and Rings of Jupiter |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110721210346/http://teachspacescience.org/cgi-bin/search.plex?catid=10000304&mode=full |archivedate=21 ივლისი 2011 }}</ref> ეს ზედაპირი „დაკაწრულია“ ნაპრალებითა და ზოლებით, ხოლო კრატერები შედარებით იშვიათია. ზედაპირის ასეთმა აშკარა ახალგაზრდობამ და სიგლუვემ წარმოშვა ჰიპოთეზა, რომ მის ქვეშ არსებობს [[ოკეანე]], სადაც შესაძლებელია [[არამიწიერი სიცოცხლე]] არსებობდეს.<ref name="Tritt2002">{{cite web |url=http://people.msoe.edu/~tritt/sf/europa.life.html |title=Possibility of Life on Europa |last=Tritt |first=Charles S. |accessdate=10 August 2007 |publisher=Milwaukee School of Engineering |year=2002 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070217120400/http://people.msoe.edu/~tritt/sf/europa.life.html |archivedate=17 თებერვალი 2007 }}</ref> ამ ჰიპოთეზის თანახმად, იუპიტერის [[გრავიტაცია|გრავიტაციის]] მიერ ევროპის გაწელვის შედეგად მიღებული სითბო ხელს უწყობს ოკეანეს, რომ იყოს თხევადი და წარმართავს ისეთივე გეოლოგიურ აქტივობებს, როგორიცაა დედამიწაზე [[ახალი გლობალური ტექტონიკა|ფილების ტექტონიკა]].<ref name="geology">{{cite web | url=http://geology.asu.edu/~glg_intro/planetary/p8.htm | title=Tidal Heating | work=geology.asu.edu | archiveurl=https://web.archive.org/web/20060329000051/http://geology.asu.edu/~glg_intro/planetary/p8.htm | archivedate=2006-03-29 |url-status=live | accessdate=2014-11-28 }}</ref> 2014 წლის 8 სექტემბერს [[ნასა]]მ განაცხადა, რომ მათ იპოვეს მტკიცებულება, რომლითაც ადრე გაკეთებული განცხადება ევროპის სქელი ყინულის გარსის ქვეშ ფილების ტექტონიკის შესახებ დაამტკიცეს — ასეთი გეოლოგიური აქტივობის პირველი ნიშანი დედამიწის გარდა სხვა [[პლანეტა]]ზე (ამ შემთხვევაში თანამგზავრზე).<ref name="NASA-20140908">{{cite web |last=Dyches |first=Preston |last2=Brown |first2=Dwayne |last3=Buckley |first3=Michael |title=Scientists Find Evidence of 'Diving' Tectonic Plates on Europa |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2014-300 |date=8 September 2014 |work=[[NASA]] |accessdate=8 September 2014 }}</ref>

2013 წლის დეკემბერში ნასამ განაცხადა „თიხის მსგავსი მინერალების“ (განსაკუთრებით [[ფილოსილიკატები]]) აღმოჩენის შესახებ ევროპის ყინულოვან ქერქზე, რომლებიც ხშირად ასოცირდება „ორგანულ მატერიასთან“.<ref name="NASA-20131211">{{cite web |last=Cook |first=Jia-Rui c. |title=Clay-Like Minerals Found on Icy Crust of Europa |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-362 |date=December 11, 2013 |work=[[NASA]] }}</ref> გარდა ამისა, ნასამ [[ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპი|ჰაბლის ტელესკოპის]] დახმარებით ჩატარებული კვლევების საფუძველზე განაცხადა წყლის ორთქლის პლუმაჟების აღმოჩენა ევროპაზე, რომელიც [[სატურნი]]ს მთვარე [[ენცელადი|ენცელადზე]] აღმოჩენილ წყლის ორთქლის პლუმაჟებს წააგავდა.<ref name="NASA-20131212-EU">{{cite web |last1=Cook |first1=Jia-Rui C. |last2=Gutro |first2=Rob |last3=Brown |first3=Dwayne |last4=Harrington |first4=J.D. |last5=Fohn |first5=Joe |title=Hubble Sees Evidence of Water Vapor at Jupiter Moon |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-363 |date=12 December 2013 |work=[[NASA]] |accessdate=10 ოქტომბერი 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131215053143/http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-363 |archivedate=15 დეკემბერი 2013 }}</ref>

1989 წელს გაშვებული ''გალილეოს მისიამ'' ევროპაზე არსებული ამჟამინდელი მონაცემების დიდი ნაწილი უზრუნველყო. მართალია, არც ერთი კოსმოსური ხომალდი არ დამჯდარა ევროპის ზედაპირზე, მაგრამ მისმა დამაინტრიგებელმა მახასიათებლებმა რამდენიმე ამბიციური კვლევითი წინადადება წარმოშვა. [[ევროპის კოსმოსური სააგენტო]]ს ''„იუპიტერის ყინულოვანი მთვარის მკვლევარი“ (Jupiter Icy Moon Explorer - JUICE)'' არის მისია ევროპაზე, რომლის განხორციელება 2022 წლისთვისაა დაგეგმილი.<ref name="selection">{{cite news|author = Jonathan Amos|url =  http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-17917102 |title = Esa selects 1bn-euro Juice probe to Jupiter |accessdate = 2 May 2012|date = 2 May 2012|work = [[BBC News Online]]}}</ref> [[ნასა]] კი გეგმავს რობოტულ მისიას, რომელიც „შუა 2020-იანებში“ გაეშვება.<ref name="AP-20140304">{{cite news |last=Borenstein |first=Seth |title=NASA plots daring flight to Jupiter's watery moon |url=http://apnews.excite.com/article/20140304/DACB5P9O0.html |date=4 March 2014 |work=[[Associated Press]] }}</ref>

==აღმოჩენა და სახელდება==
ევროპა [[გალილეო გალილეი]]მ [[1610]] წლის 8 იანვარს აღმოაჩინა,<ref name="IAUMoonDiscoveries" /> ასევე შესაძლებელია ისიც, რომ მისგან დამოუკიდებლად ზიმონ მარიუსმაც აღმოაჩინა. მას [[ბერძნული მითოლოგია|ბერძნულ მითოლოგიაში]] [[ფინიკია|ფინიკიელი]] აზნაური ქალის, [[ევროპა (მითოლოგია)|ევროპის]], სახელი ჰქვია, რომელიც [[ზევსი|ზევსმა]] შეაცდინა და [[კრეტა]]ს დედოფალი გახდა.<ref>{{cite web |url=http://nineplanets.org/europa.html |title=Europa |last=Arnett |first=Bill |work=Nine Planets |date=October 2005 |accessdate=2014-04-27 }}</ref>

[[იუპიტერი]]ს სხვა უდიდეს 3 მთვარესთან ([[იო]], [[განიმედე (თანამგზავრი)|განიმედე]] და [[კალისტო]]) ერთად ევროპა გალილეომ [[1610]] წლის იანვარში აღმოაჩინა. იოს აღმოჩენის შესახებ პირველი განცხადება გალილეო გალილეიმ 1610 წლის 7 იანვარს გააკეთა, რომელსაც რეფრაქტული [[ტელესკოპი]]თ პადუას უნივერსიტეტში აკვირდებოდა. თუმცა ამ დაკვირვებებისას გალილეომ ვერ შეძლო იოსა და ევროპის განცალკევება თავისი ტელესკოპის სისუსტის გამო, ამიტომ ეს ორი სინათლის ერთ წერტილად იქნა ჩაწერილი. იო და ევროპა პირველად განცალკევებულად გალილეომ დააფიქსირა მომდევნო დღეს, 1610 წლის 8 იანვარს ([[საერთაშორისო ასტრონომიული კავშირი]]ს მიხედვით, ევროპის აღმოჩენის ოფიციალური თარიღი), იუპიტერის სისტემის შესწავლისას.<ref name="IAUMoonDiscoveries">{{cite web |last=Blue |first=Jennifer | date=9 November 2009 |url=http://planetarynames.wr.usgs.gov/append7.html |title=Planet and Satellite Names and Discoverers | publisher=USGS }}</ref>

ყველა გალილეისეული თანამგზავრების მსგავსად, ევროპასაც ზევსის მიჯნურის სახელი ჰქვია, იუპიტერის ბერძნული ორეული, ამ შემთხვევაში ევროპა, [[ტვიროსი]]ს მეფის ასული. სახელდების სქემა ზიმონ მარიუსმა წამოაყენა, რომელსაც აშკარად დამოუკიდებლად აღმოაჩინა 4 თანამგზავრი, თუმცა, გალილეო ეჭვობდა, რომ მარიუსმა პლაგიატი ჩაიდინა. მარიუსმა წინადადება [[იოჰანეს კეპლერი|იოჰანეს კეპლერს]] მიაწერა.<ref name="SEDS">{{cite web |url=http://seds.lpl.arizona.edu/messier/xtra/Bios/marius.html |title=Simon Marius (January 20, 1573 – December 26, 1624) |accessdate=9 August 2007 |publisher=[[არიზონის უნივერსიტეტი]] |work=Students for the Exploration and Development of Space |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060821060833/http://seds.lpl.arizona.edu/messier/xtra/Bios/marius.html |archivedate=აგვისტო 21, 2006 }}</ref><ref name="Marius1614">[[ზიმონ მარიუსი]]; (1614) ''Mundus Iovialis anno M.DC.IX Detectus Ope Perspicilli Belgici'' [http://galileo.rice.edu/sci/marius.html], where he [http://galileo.rice.edu/sci/observations/jupiter_satellites.html attributes the suggestion] to [[იოჰანეს კეპლერი]]</ref>

სახელებმა მნიშვნელობა დაკარგა მნიშვნელოვან დროს და ზოგად გამოყენებაში არ განახლებულა [[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] შუა ხანებამდე.<ref name="marazzini">{{cite journal |last=Marazzini |first=Claudio |year=2005 |title=I nomi dei satelliti di Giove: da Galileo a Simon Marius (The names of the satellites of Jupiter: from Galileo to Simon Marius) |journal=Lettere Italiane |volume=57 |issue=3 |pages=391–407 }}</ref> ბევრად ადრეულ [[ასტრონომია|ასტრონომიულ]] ლიტერატურაში ევროპა ჩვეულებრივადაა მოხსენებული რომაული ციფრული სახელით: „იუპიტერი II“ (ეს სისტემა გალილეოს ეკუთვნის) ან „იუპიტერის მეორე თანამგზავრი. 1892 წელს, როდესაც აღმოაჩინეს [[ამალთეა (თანამგზავრი)|ამალთეა]], რომლის ორბიტა უფრო ახლოსაა იუპიტერთან, ვიდრე გალილეისეული მთვარეების, ევროპამ მესამე ადგილზე გადაინაცვლა. „ვოიაჯერის“ ზონდებმა კიდევ სამი შიდა მთვარე აღმოაჩინა 1979 წელს, ამიტომ ამჟამად ევროპა იუპიტერის მეექვსე თანამგზავრადაა მიჩნეული, თუმცა, მას ზოგჯერ იუპიტერი II ეწოდება მაინც.<ref name="marazzini"/>

==ორბიტა და ბრუნვა==
[[ფაილი:გალილეისეული მთვარეების ლაპლასის რეზონანსი.gif|მინი|400პქ|მარცხნივ|ანიმაციაზე ნაჩვენებია იოს ლაპლასი რეზონანსი ევროპასთან და განიმედესთან ერთად.]]
ევროპა [[იუპიტერი]]ს გარშემო სრულ ორბიტას 3,5 დღეს ანდომებს, მისი ორბიტალური [[რადიუსი]] კი 670 900 კილომეტრია. მისი [[ექსცენტრისიტეტი]] არის მხოლოდ 0,009, ამიტომ მისი ორბიტა თითქმის წრიულია და ორბიტალური დახრილობა იუპიტერის ეკვატორულ სიბრტყესთან მცირეა — 0,470°. მისი მეგობარი გალილეისეული მთვარეების მსგავსად, იუპიტერს ევროპაც [[გრავიტაცია|გრავიტაციულად]] ჰყავს ჩაჭერილი და ერთი ნახევარსფერო მუდმივად იუპიტერისკენაა მიბრუნებული. ამის გამო ევროპის ზედაპირზე არსებობს ქვეიუპიტერისეული წერტილი, რომლიდანაც იუპიტერი გამოჩნდება პირდაპირ ზემოთ დაკიდებული. ევროპის [[საწყისი მერიდიანი]] არის ის მონაკვეთი, რომელიც ამ წერტილს კვეთს.<ref>{{cite web|title=Planetographic Coordinates|publisher=Wolfram Research|url=http://documents.wolfram.com/applications/astronomer/AdditionalInformation/PlanetographicCoordinates.html|year=2010|accessdate=2010-03-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090301191456/http://documents.wolfram.com/applications/astronomer/AdditionalInformation/PlanetographicCoordinates.html|archivedate=2009-03-01}}</ref> ერთ-ერთი კვლევის თანახმად, შესაძლოა გრავიტაციული ჩაჭერა სრული არ იყოს, ამიტომ წარმოიშვა არასინქრონული ბრუნვა: ევროპის ბრუნვის სისწრაფე ორბიტაზე მოძრაობის სისწრაფეზე მეტია, ყოველ შემთხვევაში შორეულ წარსულში ასე იყო. ეს გვაფიქრებინებს, რომ შინაგანი [[მასა]] ასიმეტრიულადაა გადანაწილებული და რომ თხევადი ზედაპირის ფენა აცალკევებს ყინულოვან ქერქს კლდოვანი ინტერიერისგან.<ref name=Geissler/>

ევროპის ორბიტის ოდნავი [[ექსცენტრისიტეტი]], რომელსაც სხვა გალილეისეული მთვარეების გრავიტაციული შეშფოთებები უნარჩუნებს, იწვევს მისი ქვეიუპიტერისეული წერტილის რხევას დაახლოებით შუა პოზიციაზე. როცა ევროპა იუპიტერს ოდნავ უფრო უახლოვდება, იუპიტერის გრავიტაცია იზრდება, რის შედეგადაც ევროპა იწელება მისკენ და მისგან შორს. როცა ევროპა იუპიტერს შორდება, იუპიტერის გრავიტაციული მიზიდულობა მცირდება, ამის შედეგად კი ევროპა უფრო სფერული ფორმის ხდება და მის [[ოკეანე]]ში მიქცევა-მოქცევები წარმოიქმნება. ევროპის ორბიტალური ექსცენტრისიტეტი განუწყვეტლივ იტუმბება [[იო]]სთან ორბიტალური რეზონანსის გამო.<ref name="Showman1997">{{cite journal|doi=10.1006/icar.1996.5669|last=Showman|first=Adam P.|author2=Malhotra, Renu|title=Tidal Evolution into the Laplace Resonance and the Resurfacing of Ganymede|journal=Icarus|volume=127|year=1997|issue=1|pages=93–111|
url=http://www.lpl.arizona.edu/~showman/publications/showman-malhotra-1997.pdf | format=PDF | bibcode=1997Icar..127...93S}}</ref> აქედან გამომდინარე, გრავიტაციული მიზიდულობით გაწელვა ევროპის შიდა ნაწილებს ზელს და მას სითბოს წყაროს აძლევს, რაც იმის შესაძლებლობას იძლევა, რომ მისი ოკეანე თხევადი დარჩეს.<ref name="Showman1997" /> ამ ენერგიის ძირითადი წყარო იუპიტერის ბრუნვაა.<ref name="Showman1997" /><ref name="Moore2003">{{cite journal|last1=Moore|first1=W. B.|title=Tidal heating and convection in Io|journal=Journal of Geophysical Research|volume=108|issue=E8|year=2003|issn=0148-0227|doi=10.1029/2002JE001943|url=http://adsabs.harvard.edu/full/1982MNRAS.201..415G|accessdate=2008-01-02|bibcode = 2003JGRE..108.5096M }}</ref>

როდესაც მეცნიერები შეისწავლიდნენ უნიკალურ ნაპრალებს, რომელიც ევროპის ყინულოვან სახეს „ხაზავს“, აღმოაჩინეს მტკიცებულებები, რომლის მიხედვითაც იუპიტერის ეს მთვარე გარკვეული დროის მანძილზე [[დახრილობა|დახრილ]] ღერძზე ბრუნავდა. თუ ეს ჰიპოთეზა მართალია, მაშინ მისი ეს დახრა ევროპის უამრავ მახასიათებელს ახსნის. ევროპის გადამკვეთი ნაპრალების უზარმაზარი ქსელი ნიშანია იმ ზეგავლენისა, რომელიც თანამგზავრის გლობალურ ოკეანეში არსებულმა ძლიერმა მიქცევა-მოქცევებმა გამოიწვია. ევროპის დახრილობას შეუძლია გავლენა იქონიოს იმ გამოთვლებზე, თუ მთვარის ისტორიის რა ნაწილია ჩაწერილი მის გაყინულ გარსში, რა რაოდენობის სითბო გამოიყოფა მიქცევა-მოქცევებით მის ოკეანეში და, მეტიც, რამდენ ხანს იყო ოკეანე თხევად მდგომარეობაში. თანამგზავრის ყინულის ფენა იქამდე უნდა გაიწელოს, რომ ეს ცვლილებები დაიტიოს. როდესაც ზედმეტი [[წნევა]]ა, ის იბზარება. ევროპის ღერძის დახრილობის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, მისი ნაპრალები ბევრად უფრო ახალი უნდა იყოს, ვიდრე აქამდე იყო მიჩნეული. მიზეზი არის ის, რომ ბრუნვის პოლუსის მიმართულება შეიძლება შეიცვალოს რამდენიმე დღეში რამდენიმე გრადუსით, რის გამოც ერთ [[პრეცესია|პრეცესიულ]] პერიოდს რამდენიმე თვეში ამთავრებს. ღერძულ დახრილობას ასევე გავლენა აქვს ევროპის ოკეანის ასაკის შეფასებაზე. მიჩნეულია, რომ მიქცევა-მოქცევის ძალები ევროპის ოკეანეს თხევად მდგომარეობას უნარჩუნებს და დახრილმა ბრუნვამ შესაძლოა ამავე ძალებით ბევრად მეტი სითბო წარმოქმნას. ეს სითბო ოკეანეს შესაძლოა დაეხმაროს, რომ უფრო მეტხანს იყოს თხევადი. მეცნიერებს არ დაუსახელებიათ ზუსტად, როდის მოხდა მისი დახრა და გამოთვლები არ ჩატარებულა ევროპის ღერძის დახრილობაზე.<ref>Cook, Jia-Rui C. (18 September 2013) [http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-283 Long-stressed Europa Likely Off-kilter at One Time] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140817113356/http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-283 |date=2014-08-17 }}. jpl.nasa.gov</ref>

==ფიზიკური მახასიათებლები==
[[სურათი:Europa Earth Moon Comparison.png|thumb|260px|right|ევროპის (''მარცხნივ დაბლითა'') შედარება [[მთვარე]]სთან (''მარცხნივ მაღლითა'') და [[დედამიწა]]სთან (''მარჯვნივ'') (მონტაჟი))]]
ევროპა [[დედამიწა|დედამიწის]] [[მთვარე]]ზე ოდნავ მცირეა. მისი [[დიამეტრი]] 3100 კილომეტრია და ის [[მზის სისტემა]]ში სიდიდით მეთხუთმეტე ობიექტია. იმის მიუხედავად, რომ გალილეისეულ მთვარეებში ევროპა ყველაზე ნაკლებად მასიურია, ის [[მზის სისტემა|მზის სისტემის]] ყველა მთვარის (მასზე პატარა) ერთად აღებულ მასაზე მეტია.<ref name="Masses">ევროპის მასა: 48x10<sup>21</sup> კგ. ტრიტონის მასას დამატებული ყველა პატარა მთვარის მასა: 39,5x10<sup>21</sup> კგ.</ref> ევროპა მაღალი [[სიმკვრივე|სიმკვრივით]] [[კლდოვანი პლანეტა|კლდოვან პლანეტებს]] წააგავს შედგენილობით, რომელიც ძირითადად სილიკატური ქვითაა გაჯერებული.<ref>{{cite journal|title=Europa's Crust and Ocean: Origin, Composition, and the Prospects for Life|author=Jeffrey S. Kargel, Jonathan Z. Kaye, James W. Head, III|url=http://www.planetary.brown.edu/pdfs/2440.pdf|format=PDF|place=Planetary Sciences Group, Brown University|journal=Icarus|volume=148|issue=1|pages=226–265|date=2000|doi=10.1006/icar.2000.6471|bibcode=2000Icar..148..226K|display-authors=et al|accessdate=2014-11-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110719155552/http://www.planetary.brown.edu/pdfs/2440.pdf|archivedate=2011-07-19}}</ref>

===შინაგანი აგებულება===
მიჩნეულია, რომ ევროპას აქვს წყლის გარე ფენა, რომელიც 100 კილომეტრის სისქისაა: ზოგი [[ყინული]]ს სახითაა ზედა ქერქში, ზოგი კი თხევადი ოკეანის სახით ამ ყინულის ქვეშ. გალილეოს თანამგზავრიდან [[მაგნიტური ველი|მაგნიტურ ველზე]] მიღებულმა ახალმა მონაცემებმა აჩვენა, რომ ევროპას ინდუქცირებული მაგნიტური ველი აქვს იუპიტერთან ურთიერთქმედებით, რომელიც ქვეზედაპირული გამტარი ფენის არსებობაზე მეტყველებს.<ref name="Phillips 2014">{{cite journal |title=Europa Clipper Mission Concept: |journal=Eos, Transactions American Geophysical Union |date=20 May 2014 |last=Phillips |first=Cynthia B. |last2=Pappalardo |first2=Robert T. |volume=95 |issue=20 |pages=165–167 |doi=10.1002/2014EO200002 |url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/2014EO200002/pdf |accessdate=2014-06-03 }}</ref> ეს ფენა არის მარილიანი თხევადი წყლის ოკეანე. შეფასებების მიხედვით, ქერქის ნაწილმა დაახლოებით 80°-იანი მობრუნება განიცადა.<ref name="Cowen2008">{{cite news |first=Ron |last=Cowen |title=A Shifty Moon |url=http://www.sciencenews.org/view/generic/id/32135/title/A_shifty_moon |work=Science News |date=7 June 2008 |access-date=28 ნოემბერი 2014 |archiveurl=https://www.webcitation.org/66NzvaYA5?url=http://www.sciencenews.org/view/generic/id/32135/title/A_shifty_moon |archivedate=23 მარტი 2012 }}</ref> სავარაუდოდ, ევროპას მეტალური [[რკინა|რკინის]] ბირთვი აქვს.<ref name="Kivelson">{{cite journal |last=Kivelson |first=Margaret G. |author2=Khurana, Krishan K. |author3=Russell, Christopher T. |author4=Volwerk, Martin |author5=Walker, Raymond J. |author6= Zimmer, Christophe  |date=2000 |title=Galileo Magnetometer Measurements: A Stronger Case for a Subsurface Ocean at Europa |journal=[[Science (ჟურნალი)|Science]] |volume=289 |issue=5483 |pages=1340–1343 |doi=10.1126/science.289.5483.1340 |pmid=10958778 |bibcode = 2000Sci...289.1340K }}</ref>

===ზედაპირის მახასიათებლები===
[[ფაილი:PIA01295 Europa Global Views in Natural and Enhanced Colors.jpg|thumb|260px|right|„გალილეოს“ თვალით დანახული მთავარი ნახევარსფერო. მარცხნივ არის მიახლოებითი ბუნებრივი ფერი, ხოლო მარჯვნივ — მომატებული ფერი.]]
[[მზის სისტემა]]ში ევროპა ერთ-ერთი ყველაზე გლუვი ობიექტია, რადგან მას არ აქვს დიდი მასშტაბის მახასიათებლები, როგორებიცაა [[მთა|მთები]] ან [[ვულკანური კრატერი|კრატერები]],<ref name="waterworld" /> თუმცა, პატარა მასშტაბებზე თეორიზირებულია, რომ ევროპა დაფარულია 10 მეტრიანი ყინულოვანი წვეროებით, რომელსაც „[[პენიტენტები]]“ ეწოდება. ეს გამოწვეულია ზემოდან წამომავალი [[მზე|მზის]] პირდაპირი სხივების ეფექტით, რომელიც ეკვატორზე ვერტიკალური ნაპრალების დნობას იწვევს.<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-21341176 Ice blades threaten Europa landing]</ref> შესამჩნევი ნიშნები, რომლებიც ევროპას ხაზავს, ძირითადად, [[ალბედო]]ს (სინათლის არეკვლადობა) ნიშნებია, ესენი კი დაბალ ტოპოგრაფიაზე მიუთითებს. ევროპაზე მცირე რაოდენობის კრატერია, რადგან მისი ზედაპირი ტექტონიკურად აქტიური და ახალგაზრდაა.<ref name="Arnett1996">Arnett, Bill (7 November 1996) [http://www.astro.auth.gr/ANTIKATOPTRISMOI/nineplanets/nineplanets/europa.html ''Europa'']. astro.auth.gr</ref><ref name="EuropaAlbedo">{{cite web |url=http://www.solarviews.com/eng/europa.htm |author=Hamilton, Calvin J. |title=Jupiter's Moon Europa|work=solarviews.com }}</ref> ევროპის ყინულოვანი ქერქის წყალობით მისი ალბედო 0,64-ია — ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი მთვარეებს შორის.<ref name="EuropaAlbedo" /> ეს მიუთითებს მის ახალგაზრდა და აქტიურ ზედაპირზე: [[კომეტა|კომეტების]] ბომბარდირების სიხშირის გამოთვლებზე დაფუძნებით, რომელსაც ალბათ ევროპა კვალვაც აგრძელებს, ზედაპირი სულ რაღაც 20-დან 180 მილიონამდე წლისაა.<ref name="Schenk">Schenk, Paul M.; Chapman, Clark R.; Zahnle, Kevin; and Moore, Jeffrey M. (2004) [http://books.google.com/books?id=8GcGRXlmxWsC&pg=PA427 "Chapter 18: Ages and Interiors: the Cratering Record of the Galilean Satellites"], pp. 427 ff. in ''Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere'', Cambridge University Press, ISBN 0-521-81808-7.</ref> ამჟამად არ არსებობს მეცნიერული კონსენსუსი ევროპის ზედაპირის მახასიათებლების ზოგჯერ ურთიერთსაწინააღმდეგო ახსნებს შორის.<ref name="Astrobio2007">{{cite web |url=http://www.astrobio.net/exclusive/603/high-tide-on-europa |title=High Tide on Europa |date=2007 |accessdate=20 October 2007 |publisher=astrobio.net |work=Astrobiology Magazine |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070929092639/http://www.astrobio.net/news/article603.html |archivedate=29 სექტემბერი 2007 }}</ref>

რადიაციის დონე ევროპის ზედაპირზე ექვივალენტურია დღეში 500 [[მილისივერტი]]სა<ref name="ringwald">{{cite web |date=29 February 2000 |title=SPS 1020 (Introduction to Space Sciences) |publisher=California State University, Fresno |author=Frederick A. Ringwald |url=http://zimmer.csufresno.edu/~fringwal/w08a.jup.txt |accessdate=4 July 2009 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5jwBSgPuV?url=http://zimmer.csufresno.edu/~fringwal/w08a.jup.txt |archivedate=20 სექტემბერი 2009 }}</ref> — რადიაციის რაოდენობა, რომელიც [[ადამიანი|ადამიანებში]] რამდენიმე დაავადებას ან სიკვდილს გამოიწვევს, თუკი ერთი დღე მიიღებს ამ რადიაციას.<ref name="remeffects">[http://archive.org/details/TheEffectsOfNuclearWeapons ''The Effects of Nuclear Weapons''], Revised ed., US DOD 1962, pp. 592–593</ref>

====ხაზები====
[[ფაილი:PIA19048 realistic color Europa mosaic (original).jpg|thumb|right|„გალილეოს“ მიერ გადაღებული ევროპის ანტი-იუპიტერისეული ნახევარსფეროს მოზაიკა, რომელიც რეალურ ფერებშია გადაღებული და ნაჩვენებია უამრავლი ხაზი.]]
[[ფაილი:europa g1 true.jpg|left|thumb|„გალილეოს“ ზონდის მიერ გადაღებული ხაზები ევროპაზე, რომელიც თითქმის ბუნებრივი ფერებითაა.]]
[[ფაილი:PIA01092 - Evidence of Internal Activity on Europa.jpg|thumb|260px|„გალილეოს“ სურათების მოზაიკა, რომელიც გვიჩვენებს გრავიტაციული გაწელვების ნიშნებს.]]
ევროპის ზედაპირის ყველაზე საოცარი მახასიათებლები არის რიგი ბნელი ზოლებისა, რომელიც მთელ სფეროს კვეთს. მას ''lineae'' ეწოდება, [[ქართული ენა|ქართულად]] კი ''ხაზები'' ეწოდება. ახლო დაკვირვებების მიხედვით, ევროპის ქერქის კიდეებმა ნაპრალების ორივე მხარეს წაინაცვლა ერთმანეთის მიმართ. დიდი ჯგუფები 20 კილომეტრზე მეტზეა გადაჭიმული ხშირად ბნელი, გაბნეული გარე კიდეებით, რეგულარული სტრიაციებითა და მსუბუქი მატერიის ცენტრალური ჯგუფით.<ref name="Geissler1998">{{cite doi|10.1006/icar.1998.5980}}</ref> ყველაზე ძლიერი ჰიპოთეზის მიხედვით, ეს ხაზები წარმოიქმნა მთელი რიგი თბილი ყინულის ამოფრქვევებით.<ref name="Figueredo2003">{{cite doi|10.1016/j.icarus.2003.09.016}}</ref> ეს ეფექტი იგივეა, რაც [[დედამიწა]]ზე - [[შუაოკეანური ქედები]]. ნავარაუდევია, რომ ეს მრავალგვარი ბზარები გამოწვეულია [[იუპიტერი]]ს მიერ [[გრავიტაცია|გრავიტაციული]] გაჭიმვით. რადგანაც ევროპა იუპიტერთან გრავიტაციულად ჩაჭერილია და, აქედან გამომდინარე, ყოველთვის იმავე მიახლოებით მიმართულებას ინარჩუნებს იუპიტერისაკენ, [[წნევა|წნევის]] ფორმამ უნდა წარმოქმნას განსაკუთრებული და წინასწარმეტყველებადი მოხატულობა. თუმცა, ევროპის მხოლოდ ახალგაზრდა ბზარები შეესაბამება ნაწინასწარმეტყველებ მოდელს: როგორც ჩანს, სხვა ბზარები, რომლებიც ბევრად ხნიერია, წარმოიქმნა ძალიან განსხვავებული მიმართულებით. ამის ახსნა შესაძლებელია, თუ ევროპის ზედაპირი ოდნავ სწრაფად ბრუნავს, ვიდრე მისი შიდა ნაწილები - ეფექტი, რომელიც შესაძლოა მოხდეს იმიტომ, რომ ქვეზედაპირული ოკეანე მექანიკურად აშორებს ევროპის ზედაპირს მისი კლდოვანი მანტიიდან. ეს შესაძლოა მოხდეს იუპიტერის გრავიტაციის ეფექტებით, რომელიც ევროპის გარე ყინულოვან ქერქს იზიდავს.<ref name="Hurford2006">{{cite doi|10.1016/j.icarus.2006.08.026}}</ref> „გალილეოდან“ და „ვოიაჯერიდან“ მიღებული ფოტოების შედარება უზრუნველყოფს ზედა ლიმიტს ამ ჰიპოთეტურ სრიალს (ანუ ის, რომ ევროპის ზედაპირი უფრო სწრაფად მოძრაობს, ვიდრე შიგნითა ნაწილები). გარე მტკიცე გარსის ერთი სრული ბრუნვა ევროპის შიდა ნაწილების მიმართ ხდება 12 000 წლის მანძილზე.<ref name="Kattenhorn1">{{cite journal |last=Kattenhorn |first=Simon A. |title=Nonsynchronous Rotation Evidence and Fracture History in the Bright Plains Region, Europa |journal=Icarus |volume=157 |issue=2 |pages=490–506 |date=2002 |doi=10.1006/icar.2002.6825 |bibcode=2002Icar..157..490K }}</ref> „ვოიაჯერიდან“ და „გალილეოდან“ მიღებული სურათებით მეცნიერებმა იპოვეს ევროპის ზედაპირზე [[სუბდუქცია|სუბდუქციის]] არსებობის მტკიცებულება, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ როგორც ბზარებია [[შუაოკეანური ქედები]]ს ანალოგი,<ref name="Schenk1989">{{cite journal | title=Fault Offsets and Lateral plate motions on Europa: Evidence for a mobile ice shell | last=Schenk | first=Paul |author2=McKinnon, William B. | journal=Icarus | volume=79 | issue=1 | pages=75–100 | date=1989 | doi=10.1016/0019-1035(89)90109-7 |bibcode=1989Icar...79...75S }}</ref><ref name="Katternhorn2">{{cite journal | title=Evidence for subduction in the ice shell of Europa | last=Kattenhorn | first=Simon |author2=Prockter, Louise | journal=Nature Geosciences | volume=7 | issue=9 | pages=762 | date=2014 | doi=10.1038/ngeo2245 }}</ref> ასევე ყინულოვანი ქერქის ფილები, რომლებიც [[დედამიწა]]ზე არსებულ [[ახალი გლობალური ტექტონიკა|ფილების ტექტონიკას]] ემსგავსება, გადამუშავდება გამდნარ ინტერიერში. საერთო ჯამში ეს მტკიცებულებები პირველი დადასტურებაა დედამიწის გარდა სხვა ობიექტზე ფილების ტექტონიკის არსებობისა.<ref name="NASA-20140908" /><ref name="Schenk1989"/><ref name="Katternhorn2" />

====სხვა გეოლოგიური მახასიათებლები====
[[ფაილი:Europa chaotic terrain.jpg|260px|thumb|კლდოვანი, 250 მეტრი სიმაღლის მწვერვალები და გლუვი ფილები ერთმანეთშია შერეული.]]
ევროპაზე არსებული სხვა მახასიათებლები არის წრიული და ელიფსური „ჭორფლები“ (ლათ. freckles). ზოგი გუმბათისებრია, ზოგი ჩაღრმავებული, ზოგი კი გლუვი, ბნელი ლაქები. ზოგი შერეული ან უხეში ქსოვილისებრია. გუმბათის წვეროები გამოიყურება ძველი დაბლობის გარშემო არსებული ნაწილების მსგავსად, რაც იმის მაუწყებელია, რომ გუმბათები წარმოიქმნა მაშინ, როდესაც დაბლობები ქვემოდან ამოიწია.<ref name="diapir">{{cite web |title=Europa: Tidal heating of upwelling thermal plumes and the origin of lenticulae and chaos melting |author=Sotin, Christophe; Head III, James W.; and Tobie, Gabriel |date=2001 |url=http://planetary.brown.edu/planetary/documents/2685.pdf |accessdate=20 December 2007 |format=PDF }}</ref>

ერთი ჰიპოთეზის თანახმად, ეს ჭორფლები წარმოიქმნა თბილი ყინულის დიაპირებით, რომელიც ამოვიდა გარე ქერქში არსებული შედარებით ცივი ყინულის გავლით, როგორც [[მაგმა|მაგმის]] კამერები [[დედამიწა|დედამიწის]] ქერქში.<ref name="diapir" /> გლუვი, მუქი ლაქები შესაძლებელია წარმოქმნილიყო გამლღვალი წყლის საშუალებით, რომელიც გამოთავისუფლდა, როდესაც თბილმა ყინულმა ზედაპირი დაამსხვრია. უხეში, შერეული ჭორფლები (რომელთაც „ქაოსის“ რეგიონები ეწოდება) შემდეგ წარმოიქმნა ქერქის მრავალი პატარა ფრაგმენტისაგან, რომლებიც ჩაშენებული იყო გორაკისებრ ბნელ მატერიაში და აისბერგების მსგავსად ჩნდებოდა გაყინულ ზღვაში.<ref name="Goodman">{{cite web |title=Hydrothermal Plume Dynamics on Europa: Implications for Chaos Formation |author=Goodman, Jason C.; Collins, Geoffrey C.; Marshall, John; and Pierrehumbert, Raymond T. |url=http://www-paoc.mit.edu/paoc/papers/europa_plume.pdf |accessdate=20 December 2007 |format=PDF |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120308061644/http://www-paoc.mit.edu/paoc/papers/europa_plume.pdf |archivedate=8 მარტი 2012 }}</ref>

ალტერნატიული ჰიპოთეზა ვარაუდობს, რომ ჭორფლები სინამდვილეში ქაოსის პატარა არეებია და ხსენებული ორმოები, ლაქები და გუმბათები არტეფაქტებია, რომლებიც გალილეოს ადრეული, დაბალი ხარისხის ფოტოების შედეგად იქნა მიღებული. დასკვნა ისაა, რომ ყინული ზედმეტად თხელია იმისათვის, რომ გაუძლოს მახასიათებლის ფორმირების კონვექციურ დიაპირულ მოდელს.<ref name="thinice">{{cite journal |title=Tidal Heat in Europa: Ice Thickness and the Plausibility of Melt-Through |author=O'Brien, David P.; Geissler, Paul; and Greenberg, Richard |journal=Bulletin of the American Astronomical Society |date=October 2000 |volume=30 |page=1066 |bibcode=2000DPS....32.3802O |last2=Geissler |last3=Greenberg }}</ref>
<ref name="Greenberg2008">{{cite book |title=Unmasking Europa |author=Greenberg, Richard |date=2008 |url=http://www.springer.com/astronomy/book/978-0-387-47936-1|isbn=978-0-387-09676-6|publisher=Springer + Praxis Publishing }}</ref>

2011 წლის ნოემბერში [[ტეხასის უნივერსიტეტი]]ს მკვლევრება ჟურნალ „[[Nature]]-ში“ წარმოადგინეს მტკიცებულება იმისა, რომ მრავალი „ქაოსური ადგილის“ მახასიათებელი ევროპაზე თხევადი წყლის უკიდეგანო ტბების ზემოთ მდებარეობს.<ref name="europagreatlake">{{cite journal |title=Active formation of 'chaos terrain' over shallow subsurface water on Europa |url=https://archive.org/details/sim_nature-uk_2011-11-24_479_7374/page/502 |author=Schmidt, Britney; Blankenship, Don; Patterson, Wes; Schenk, Paul |journal=Nature |date=24 November 2011 |volume=479 |pages=502–505  |doi=10.1038/nature10608|bibcode =2011Natur.479..502S |issue=7374 |pmid=22089135 }}</ref><ref name="europagreatlakeairhart">{{cite web|title=Scientists Find Evidence for "Great Lake" on Europa and Potential New Habitat for Life|author=Marc Airhart|date=2011|publisher=Jackson School of Geosciences|url=http://www.jsg.utexas.edu/news/2011/11/scientists-find-evidence-for-great-lake-on-europa/|accessdate=16 November 2011}}</ref> ეს ტბები მთლიანად შეფულია ევროპის გარე ყინულოვან გარსში და მიჩნეულია, რომ მის ყინულოვან გარსში არსებობს თხევადი ოკეანე. ტბების არსებობის სრული დადასტურება მოითხოვს კოსმოსურ მისიებს, რომლის საშუალებითაც კოსმოსური ხომალდი გამოიკვლევს ყინულის ფენას ან ფიზიკურად, ან არაპირდაპირ, მაგალითად, რადარის გამოყენებით.

===ზედაპირქვეშა ოკეანე===
[[ფაილი:ევროპის ინტერიერი.jpg|thumb|left|260px|ევროპის ორი შესაძლო მოდელი]]
მეცნიერების თანხმდებიან იმაზე, რომ ევროპის ზედაპირის ქვეშ თხევადი წყლის ფენა არსებობს და რომ [[გრავიტაცია|გრავიტაციული]] დეფორმაციების შედეგად წარმოქმნილი სითბო ქვეზედაპირულ [[ოკეანე]]ს თხევად მდგომარეობაში ტოვებს.<ref name="geology" /><ref name="greenberg" /> ევროპის საშუალო [[ტემპერატურა]] ეკვატორზე დაახლოებით −160&nbsp;°C-ია, ხოლო პოლუსებზე — −220&nbsp;°C, ეს კი ევროპის ყინულოვან ქერქს [[გრანიტი]]ვით ძლიერს ხდის.<ref name="cyclo">{{cite book |title=The Encyclopedia of the Solar System |author=McFadden, Lucy-Ann; Weissman, Paul; and Johnson, Torrence |publisher=Elsevier |date=2007 |page=432 |isbn=0-12-226805-9 }}</ref> ქვეზედაპირული ოკეანის პირველი ნიშნები მოდის გრავიტაციული გათბობის თეორიული განსჯებისგან (ევროპის ოდნავ ექსცენტრიული ორბიტისა და სხვა [[გალილეისეული მთვარეები|გალილეისეულ მთვარეებთან]] ორბიტალური რეზონანსის შედეგი). „გალილეოს“ გადამღები ჯგუფი კამათობს ქვეზედაპირული ოკეანის არსებობაზე „ვოიაჯერისა“ და „გალილეოს“ მიერ გადმოგზავნილ ანალიზებზე დაყრდნობით.<ref name="greenberg">Greenberg, Richard (2005) ''Europa: The Ocean Moon: Search for an Alien Biosphere'', Springer + Praxis Books, ISBN 978-3-540-27053-9.</ref> ყველაზე დრამატული მაგალითი არის „ქაოსური ადგილი“ — ჩვეულებრივი მახასიათებელი ევროპის ზედაპირზე, რომელიც, ზოგის ინტერპრეტაციით, არის რეგიონი, სადაც ქვეზედაპირული ოკეანე გამდნარია ყინულოვან ქერქში. ეს ინტერპრეტაცია უკიდურესად კონტროვერსიულია. გეოლოგების უმეტესობა, რომლებიც სწავლობენ ევროპას, ამჯობინებენ ე.წ. „სქელი ყინულის“ მოდელს, რომლის მიხედვითაც ოკეანეს იშვიათად აქვს პირდაპირი ურთიერთქმედება ამჟამინდელ ზედაპირთან.<ref name="greeley">Greeley, Ronald; ''et al.'' (2004) "Chapter 15: Geology of Europa", pp. 329 ff. in ''Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere'', Cambridge University Press, ISBN 0-521-81808-7.</ref> ყინულის ფენის სისქის შეფასების განსხვავებული მოდელები იძლევა მნიშვნელობებს, რომელიც რამდენიმე კილომეტრიდან ათობით კილომეტრამდე მერყეობს.<ref name="Billings">{{cite journal |title=The great thickness debate: Ice shell thickness models for Europa and comparisons with estimates based on flexure at ridges |author=Billings, Sandra E. |author2=Kattenhorn, Simon A. |journal=Icarus |volume=177 |issue=2 | pages=397–412 |date=2005 |doi=10.1016/j.icarus.2005.03.013 |bibcode=2005Icar..177..397B}}</ref>

სქელი ყინულის მოდელის საუკეთესო მტკიცებულება არის ევროპის დიდი [[ვულკანური კრატერი)|კრატერების]] შესწავლა. უდიდესი შეჯახების სტრუქტურები გარშემორტყმულია კონცენტრული რგოლებით და ისე ჩანს, რომ შევსებულია შედარებით ბრტყელი, წმინდა ყინულით. ამაზე და ევროპის მიქცევა-მოქცევების მიერ წარმოქმნილი სითბოს რაოდენობის გამოთვლებზე დაყრდნობით, ნაწინასწარმეტყველებია, რომ მყარი ყინულის გარე ქერქი დაახლოებით 10-30 კილომეტრი სისქისაა, წელვადი „თბილი ყინულის“ ფენის ჩათვლით, რომელიც შესაძლებელია იმას ნიშნავდეს, რომ ზედაპირის ქვეშ არსებული თხევადი ოკეანე 100 კილომეტრის სიღრმეზე იყოს.<ref name="Schenk" /><ref>{{cite news | first =Zaina | last =Adamu | title =Water near surface of a Jupiter moon only temporary | date =1 October 2012 | url =http://lightyears.blogs.cnn.com/2012/10/01/a-moon-of-jupiter-may-have-water-temporarily/?hpt=us_bn4 | work =CNN News | accessdate =2 October 2012 | archiveurl =https://web.archive.org/web/20121005011205/http://lightyears.blogs.cnn.com/2012/10/01/a-moon-of-jupiter-may-have-water-temporarily/?hpt=us_bn4 | archivedate =5 ოქტომბერი 2012 }}</ref> ამის საშუალებით კი ევროპის ოკეანეების მოცულობა 3x10<sup>18</sup> მ<sup>3</sup>-ია — თითქმის ორჯერ მეტი, ვიდრე [[დედამიწა|დედამიწის]] ოკეანეებისა.

თხელი ყინულის მოდელის თანახმად, ევროპის ყინულის ფენა რამდენიმე კილომეტრის სისქისაა. თუმცა, [[პლანეტა|პლანეტების]] მეცნიერთა უმეტესობამ დაასკვნა, რომ ეს მოდელი მოიცავს მხოლოდ ევროპის ქერქის ყველაზე ზემოთ მდებარე იმ ფენებს, რომლებიც ელასტიურია, როდესაც მასზე [[იუპიტერი]]ს [[გრავიტაცია]] ახდენს გავლენას. ერთ-ერთი არის ხვეული ანალიზი, რომელშიც ევროპის ქერქი მოდელირებულია, როგორც სიბრტყე ან სფერო, რომელიც დატვირთულია და გაწელილია მძიმე ტვირთით. ასეთი მოდელები წინასწარმეტყველებს, რომ ყინულოვანი ქერქის გარე ელასტიური ნაწილი 200 მეტრის სისქისაა. თუ ევროპის ყინულის გარსი მართლაც რამდენიმე კილომეტრის სისქისაა, მაშინ ეს „თხელი ყინულის“ მოდელი იმას ნიშნავს, რომ ზედაპირთან თხევადი ინტერიერის რეგულარული ურთიერთქმედება შესაძლოა მოხდეს ღია ქედებში, რომელიც იწვევს ქაოტური ადგილების ფორმირებას.<ref name="Billings" />

[[2008]] წლის ბოლოსკენ მეცნიერებმა ივარაუდეს, რომ შესაძლოა [[იუპიტერი]] ევროპის ოკეანეებს სითბოს უნარჩუნებს მასზე უზარმაზარი პლანეტური მიქცევა-მოქცევის წარმოქმნით მისი მცირე, მაგრამ არანულოვანი დახრილობის გამო. მიქცევა-მოქცევის ძალის ეს თავდაპირველად უარყოფილი ტიპი წარმოქმნის ე.წ. [[როსბის ტალღები|როსბის ტალღებს]], რომლებიც საკმაოდ ნელა გადაადგილდება - დაახლოებით რამდენიმე კილომეტრი დღეში, მაგრამ მნიშვნელოვანი [[კინეტიკური ენერგია|კინეტიკური ენერგიის]] წარმოქმნა ძალუძს. ამჟამინდელ ღერძულ დახრილობაზე, რომელიც 0,1 გრადუსია, როსბის ტალღებიდან რეზონანს შეუძლია დაიტიოს 7,3x10<sup>17</sup> ჯოული კინეტიკური ენერგია, რომელიც 2000-ჯერ მეტია, ვიდრე დომიმანტური მიქცევა-მოქცევის ძალებით გამოწვეული დინებისა.<ref name="Zyga2008">{{cite web |title=Scientist Explains Why Jupiter's Moon Europa Could Have Energetic Liquid Oceans |url=http://www.physorg.com/news148278114.html |first=Lisa |last=Zyga |publisher=PhysOrg.com |date=12 December 2008|accessdate=28 July 2009 }}</ref><ref name="Tyler2008">{{cite journal |last=Tyler |first=Robert H. |title=Strong ocean tidal flow and heating on moons of the outer planets |url=https://archive.org/details/sim_nature-uk_2008-12-11_456_7223/page/770 |journal=Nature |date=11 December 2008|volume=456 | pages=770–772 |doi=10.1038/nature07571 |pmid=19079055 |issue=7223 |bibcode =2008Natur.456..770T }}</ref> ამ ენერგიის გავრცელება შესაძლოა ევროპის ოკეანის სითბოს უმთავრესი წყარო იყოს.

„გალილეოს“ ორბიტერმა აღმოაჩინა, რომ ევროპას სუსტი მაგნიტური მომენტი აქვს, რომელიც გამოწვეულია იუპიტერისეული [[მაგნიტური ველი]]ს ცვალებადი ნაწილების მიერ. მაგნიტურ ეკვატორზე ამ ველის სიძლიერე (დაახლოებით 120 [[ტესლა (ერთეული)|nT]]), რომელიც ამ მაგნიტური მომენტით წარმოიქმნება, [[განიმედე (თანამგზავრი)|განიმედეს]] ველის სიძლიერის 1/6-ია, ხოლო [[კალისტო]]სას 6-ჯერ აღემატება.<ref name="Zimmer">{{cite journal |last=Zimmer |first=Christophe |author2=Khurana, Krishan K. |title=Subsurface Oceans on Europa and Callisto: Constraints from Galileo Magnetometer Observations |journal=Icarus |date=2000 |volume=147 |issue=2 |pages=329–347 |doi=10.1006/icar.2000.6456 |url=http://www.igpp.ucla.edu/people/mkivelson/Publications/ICRUS147329.pdf |format=PDF |bibcode=2000Icar..147..329Z|last3=Kivelson |first3=Margaret G. }}</ref> ინდუქციური მომენტის არსებობა მოითხოვს ელექტრულად მაღალი გამტარობის მატერიის ფენას ევროპის ინტერიერში. ამ როლისთვის ყველაზე შესაძლო კანდიდატი არის თხევადი მარილიანი წყლის ზედაპირქვეშა ოკეანე.<ref name="Kivelson" /> სპექტროგრაფული მტკიცებულების თანახმად, ბნელი, მოწითალო ზოლები და ევროპის ზედაპირზე არსებული მახასიათებლები შესაძლოა იმ მარილებით იყოს მდიდარი, როგორიცაა მაგნიუმის სულფატი, რომელიც აორთქლებადმა წყალმა შეინახა.<ref name="McCord1998">{{cite web |title=Salts on Europa's Surface Detected by Galileo's Near Infrared Mapping Spectrometer |url=http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/280/5367/1242 |author=McCord, Thomas B.; Hansen, Gary B.; et al. |date=1998 |accessdate=20 December 2007 }}</ref> გოგირდმჟავის ჰიდრატი სხვა შესაძლო ახსნაა შენაერთების არსებობისა, რომელიც სპექტროსკოპულად დაიმზირება.<ref name="Carlson2005">{{cite doi|10.1016/j.icarus.2005.03.026}}</ref> რადგანაც ეს მატერიები უფერულია ან თეთრი, როდესაც იწმინდება, ზოგიერთი სხვა მატერია ასევე უნდა არსებობდეს, რომლის გამოც წითელი ფერი წარმოიქმნება. ამაში „ეჭვმიტანილი“ კი გოგირდოვანი ნივთიერებებია.<ref name="Calvin">{{cite journal |last=Calvin |first=Wendy M. |author2=Clark, Roger N. |author3=Brown, Robert H. |author4= Spencer, John R.  |title=Spectra of the ice Galilean satellites from 0.2 to 5 µm: A compilation, new observations, and a recent summary |journal=Journal of Geophysical Research |date=1995 |volume=100 |issue=E9 |pages=19,041–19,048 |bibcode=1995JGR...10019041C|doi=10.1029/94JE03349 }}</ref>

===პლუმაჟები===
[[სურათი:Water vapour plumes on Jupiter's moon Europa (artist's impression).jpg|thumbnail|წყლის ორთქლის პლუმაჟები იუპიტერის მთვარე ევროპაზე (მხატვრის წარმოსახვა).<ref>{{cite news|title=Hubble discovers water vapour venting from Jupiter's moon Europa|url=http://www.spacetelescope.org/news/heic1322/|accessdate=16 December 2013|newspaper=ESA/Hubble Press Release}}</ref>]]
ევროპაზე შესაძლებელია პერიოდულად ხდება წყლის 200 კილომეტრი ([[ჯომოლუნგმა|ევერესტის მთაზე]] 20-ჯერ მაღალი) სიმაღლის პლუმაჟები (ამოფრქვევები).<ref name="NASA-20131212-EU" /><ref>{{cite news | first = Leigh |last=Fletcher | title = The Plumes of Europa | date = 12 December 2013 | url = http://www.planetary.org/blogs/guest-blogs/2013/1212-fletcher-the-plumes-of-europa.html | work = The Planetary Society | accessdate = 2013-12-17}}</ref><ref>{{cite news | first = Charles Q. |last=Choi | title = Jupiter Moon Europa May Have Water Geysers Taller Than Everest | date = 12 December 2013 | url = http://www.space.com/23923-europa-water-geyers-taller-than-everest.html | work = Space.com | accessdate = 2013-12-17}}</ref> ეს პლუმაჟები მაშინ ჩნდება, როდესაც ევროპა [[იუპიტერი]]სგან უშორეს წერტილშია, ხოლო როდესაც იგი ახლოსაა, მაშინ ეს პლუმაჟები უხილავია. ამას მიქცევა-მოქცევის ძალების მოდელირება წინასწარმეტყველებს.<ref name='Europa tidal forces 2013'>{{Cite doi|10.1126/science.1247051}}</ref> მიქცევა-მოქცევის ძალები ევროპაზე 1000-ჯერ ძლიერია, ვიდრე [[მთვარე|მთვარის]] ეფექტი [[დედამიწა]]ზე. სხვა ერთადერთი თანამგზავრი, რომელზეც წყლის ორთქლის პლუმაჟები შეინიშნება, არის [[ენცელადი]].<ref name="NASA-20131212-EU" /> ევროპაზე წამში 7000 კილოგრამი ნივთიერება იფრქვევა,<ref name='Europa tidal forces 2013'/> ხოლო ენცელადზე - 200 კგ/წმ.<ref name="Hansen2006">{{Cite doi|10.1126/science.1121254}}</ref><ref name="Spencer2013">{{Cite doi|10.1146/annurev-earth-050212-124025}}</ref>

===ატმოსფერო===
[[ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპი]]ს „გოდარდის მაღალი გარჩევადობის სპექტროგრაფით“ დაკვირვებებმა აჩვენა, რომ ევროპას თხელი [[ატმოსფერო]] აქვს, რომელიც უმეტესად [[ჟანგბადი|მოლეკულური ჟანგბადისაგან]] (O<sub>2</sub>) შედგება.<ref name="Hall1995">{{cite doi|10.1038/373677a0}}</ref><ref name="EuropaOxygenJPL">{{cite web |first=Donald |last=Savage |author2=Jones, Tammy |author3=Villard, Ray |url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1995/12/text/ |title=Hubble Finds Oxygen Atmosphere on Europa |accessdate=17 August 2007 |publisher=NASA, Jet Propulsion Laboratory |date=23 February 1995 |work=Project Galileo |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160716140550/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1995/12/text/ |archivedate=16 ივლისი 2016 }}</ref> ევროპის ზედაპირზე [[წნევა]] დაახლოებით არის 0,1 [[პასკალი|μPa]], რომელიც [[დედამიწა|დედამიწის]] 10<sup>−12</sup>-ს უდრის. [[1997]] წელს „გალილეოს“ ზონდმა დაადასტურა გათხელებული [[იონოსფერო]]ს (დამუხტული ნაწილაკების ზედა ატმოსფერული ფენა) არსებობა ევროპის გარშემო, რომელიც [[მზე|მზის]] რადიაციამ და [[იუპიტერი]]ს მაგნეტოსფეროდან წამოსულმა დამუხტულმა ნაწილაკებმა წარმოქმნა.<ref name="Kliore1997">{{cite journal |last=Kliore |first=Arvydas J. |author2=Hinson, D. P. |author3=Flasar, F. Michael |author4=Nagy, Andrew F. |author5= Cravens, Thomas E.  |date=July 1997 |title=The Ionosphere of Europa from Galileo Radio Occultations |journal=[[Science (ჟურნალი)|Science]] |volume=277 |issue=5324 |pages=355–358 |doi=10.1126/science.277.5324.355 |pmid=9219689 |bibcode =1997Sci...277..355K }}</ref><ref name="NASA1997">{{cite web |date=1997 |title=Galileo Spacecraft Finds Europa has Atmosphere |publisher=[[ნასა]], Jet Propulsion Laboratory |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/releases/97/europion.html |accessdate=10 August 2007 |work=Project Galileo |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090827114115/http://jpl.nasa.gov/news/releases/97/europion.html |archivedate=27 აგვისტო 2009 }}</ref> ამის საფუძველზე კი გაჩნდა მტკიცებულება ატმოსფეროს არსებობაზე.

[[სურათი:ევროპის ველი.png|thumb|left|200px|მაგნიტური ველი ევროპის გარშემო. წითელი ხაზი უჩვენებს ''გალილეოს'' ზონდის ტრაექტორიას ტიპური ფრენისას (E4 ან E14)]]

[[ატმოსფერო (დედამიწა)|დედამიწის ატმოსფეროში]] არსებული [[ჟანგბადი]]სგან განსხვავებით, ევროპის ჟანგბადი ბიოლოგიური წარმოშობის არ არის. ზედაპირზე არსებული ატმოსფერო წარმოიქმნება [[რადიოლიზი]]ს საშუალებით - რადიაციის შედეგად მოლეკულების დაშლა.<ref name="Johnson1982">{{cite journal |title=Planetary applications of ion induced erosion of condensed-gas frosts |author=Johnson, Robert E.; Lanzerotti, Louis J.; and Brown, Walter L. |date=1982 |bibcode=1982NucIM.198..147J |last2=Lanzerotti |last3=Brown |volume=198 |page=147 |journal=Nuclear Instruments and Methods in Physics Research |doi=10.1016/0167-5087(82)90066-7 }}</ref> მზის [[ულტრაიისფერი გამოსხივება]] და [[მუხტი|დამუხტული ნაწილაკები]] ([[იონები]] და [[ელექტრონები]]) [[იუპიტერი]]ს მაგნეტოსფეროდან ეჯახება ევროპის ყინულოვან ზედაპირს და წყალს (H<sub>2</sub>O) აცალკევებს ჟანგბადად (O) და [[წყალბადი|წყალბადად]] (H). შემდეგ ეს ქიმიური შემადგენლები შთაინთქმევა და „გადმოინთხევა“ ატმოსფეროში. იგივე რადიაცია ასევე წარმოქმნის ამ პროდუქტების შეჯახებით გამოტყორცნებს ზედაპირიდან და ამ ორი პროცესის ბალანსი წარმოქმნის ატმოსფეროს.<ref name="Shematovich2003">{{cite journal |last1=Shematovich |first1=Valery I. |last2=Cooper |first2=John F. |last3=Johnson |first3=Robert E. |date=April 2003 |page=13094 |title=Surface-bounded oxygen atmosphere of Europa |journal=EGS – AGU – EUG Joint Assembly |issue=Abstracts from the meeting held in Nice, France |bibcode=2003EAEJA....13094S }}</ref> მოლეკულური ჟანგბადი ატმოსფეროს ყველაზე მკვრივი კომპონენტია, რადგან მას სიცოცხლის დიდი ხანგრძლივობა აქვს. ზედაპირზე დაბრუნების შემდეგ ის კი არ ეწებება (იყინება) წყლის ან [[წყალბადის პეროქსიდი]]ს მოლეკულის მსგავსად, არამედ იფრქვევა ზედაპირიდან და იწყებს სხვა ბალისტიკურ რკალს. მოლეკულური [[წყალბადი]] ვერასოდეს აღწევს ზედაპირს, რადგან ის იმდენად მსუბუქია, რომ ევროპის ზედაპირის [[გრავიტაცია]]ს თავს აღწევს.<ref name="Liang">{{cite journal |last=Liang |first=Mao-Chang |author2=Lane, Benjamin F. |author3=Pappalardo, Robert T. |author4=Allen, Mark |author5= Yung, Yuk L. |title=Atmosphere of Callisto |journal=Journal of Geophysical Research |date=2005 |volume=110 |issue=E2 |pages=E02003 |doi=10.1029/2004JE002322 |url=http://web.archive.org/web/20090225131107/http://yly-mac.gps.caltech.edu/ReprintsYLY/N164Liang_Callisto%2005/Liang_callisto_05.pdf |format=PDF |bibcode=2005JGRE..11002003L}}</ref><ref name="Smyth">{{cite conference |last=Smyth |first=William H. |author2=Marconi, Max L. |url=http://www.lpi.usra.edu/meetings/icysat2007/pdf/6039.pdf | title=Processes Shaping Galilean Satellite Atmospheres from the Surface to the Magnetosphere |format=PDF |conference=Workshop on Ices, Oceans, and Fire: Satellites of the Outer Solar System, Boulder, Colorado |booktitle=Abstracts |date=15 August 2007 |pages=131–132 }}</ref>

ზედაპირზე დაკვირვებებმა აჩვენა, რომ [[რადიოლიზი]]ს შედეგად წარმოქმნილი ზოგიერთი მოლეკულური [[ჟანგბადი]] არ გამოიტყორცნება ზედაპირიდან. რადგანაც ეს ზედაპირი შესაძლოა ურთიერთქმედებდეს ზედაპირქვეშა ოკეანესთან (ზემოთ ხსენებული გეოლოგიური გარჩევის გათვალისწინებით), ეს მოლეკულური ჟანგბადი შესაძლოა ოკეანეში ჩავიდეს, სადაც ის ბიოლოგიურ პროცესებს შეუწყობს ხელს.<ref name="Chyba">{{cite doi|10.1126/science.1060081 }}</ref><ref name="ChemDisequilib">{{cite journal |title=Energy, Chemical Disequilibrium, and Geological Constraints on Europa |author=Hand, Kevin P.; Carlson, Robert W.; Chyba, Christopher F. |journal=Astrobiology |date=December 2007 |volume=7 |issue=6 |pages=1006–1022 |doi=10.1089/ast.2007.0156 |pmid=18163875 |bibcode=2007AsBio...7.1006H}}</ref>

მოლეკულური [[წყალბადი]], რომელიც ევროპის [[გრავიტაცია]]ს თავს აღწევს [[ატომი|ატომურ]] და [[მოლეკულა|მოლეკულურ]] ჟანგბადთან ერთად, წარმოქმნის [[გაზის ტორუსი|გაზის ტორუსს]] (რგოლს) ევროპის ორბიტის ([[იუპიტერი]]ს გარშემო) მიდამოებში. ეს „ნეიტრალური ღრუბელი“ ორივემ, ''კასინიმ'' და ''გალილეომ'' შენიშნა და მას აქვს იმაზე მეტი შიგთავს (ატომებისა და მოლეკულების რიცხვი), ვიდრე [[იუპიტერი]]ს შიდა მთვარე [[იო (თანამგზავრი)|იოს]] ნეიტრალურ ღრუბელს. მოდელები წინასწარმეტყველებს, რომ ევროპის ტორუსში თითქმის ყოველი [[ატომი]] თუ [[მოლეკულა]] საბოლოოდ [[იონიზაცია|იონიზირდება]], აქედან გამომდინარე, უზრუნველყოფს იუპიტერის მაგნეტოსფერული [[პლაზმა|პლაზმის]] წყაროს.<ref name="Smyth2006">{{cite journal |last=Smyth |first=William H. |author2=Marconi, Max L. |date=2006 |title=Europa's atmosphere, gas tori, and magnetospheric implications |journal=[[Icarus (ჟურნალი)|Icarus]] |bibcode=2006Icar..181..510S |doi=10.1016/j.icarus.2005.10.019 |volume=181 |issue=2 |page=510 }}</ref>

==კვლევა==
[[სურათი:PIA01970.jpg|thumb|left|200px|''[[ვოიაჯერ 1]]-ის'' მიერ გადაღებული ევროპა [[1979]] წელს.]]
ევროპის კვლევა ''[[პიონერ 10]]-ისა'' და ''[[პიონერ 11]]-ის'' დროს ([[1973]] და [[1974]] წელს, შესაბამისად) იუპიტერთან ვიზიტის შემდეგ დაიწყო. პირველი ახლო ფოტოები მომდევნო მისიებთან შედარებით ძალიან დაბალი ხარისხის იყო.

ვოიაჯერის ორმა ზონდმა [[იუპიტერი]]ს სისტემას [[1979]] წელს ჩაუფრინა და ევროპის ყინულოვანი ზედაპირის ბევრად უფრო დეტალური ფოტოები გამოგზავნა. ამ ფოტოების ხილვის შემდეგ მრავალმა მეცნიერებმა დაიწყო ზედაპირის ქვეშ თხევადი ოკეანის არსებობის შესაძლებლობის შესახებ.

გალილეოს კოსმოსურმა ზონდმა, რომელიც [[1995]] წელს ამუშავდა, დაიწყო იუპიტერის გარშემო ორბიტაზე მისიაზე, რომელიც 8 წელიწადს გაგრძელდა 2003 წლამდე, და უზრუნველყო გალილეისეული მთვარეების დღესდღეობით ყველაზე დეტალური მონაცემები. ის მოიცავდა ''გალილეოს ევროპის მისიას'' და ''გალილეოს ათასწლეულოვან მისიას'' ევროპასთან რამდენიმე ჩაფრენასთან ერთად.<ref>[http://solarsystem.nasa.gov/galileo/mission/journey-extended.cfm The Journey to Jupiter: Extended Tours – GEM and the Millennium Mission] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130316020312/http://solarsystem.nasa.gov/galileo/mission/journey-extended.cfm |date=2013-03-16 }}. Solarsystem.nasa.gov. Retrieved on 23 July 2013.</ref>

''[[ნიუ ჰორაიზონსი|ნიუ ჰორაიზონსმა]]'' ევროპა [[2007]] წელს გადაიღო, როდესაც მან იუპიტერის სისტემას ჩაუფრინა [[პლუტონი]]საკენ მიმავალ გზაზე.

===სამომავლო მისიები===
[[სურათი:Europa Rising.jpg|thumb|''[[ნიუ ჰორაიზონსი]]ს'' მიერ გადაღებული [[იუპიტერი]] და ევროპა 2007 წელს.]]
[[არამიწიერი სიცოცხლე|არამიწიერ სიცოცხლეზე]] ვარაუდების წყალობით ევროპას უფრო მეტად მიაქციეს ყურადღება და სამომავლოდ მყარი და გავლენიანი მისიები დაიგეგმა. ამ მისიების მიზნები არის ევროპის ქიმიური შედგენილობის შესწავლა, არამიწიერი სიცოცხლის ძებნა მის ჰიპოთეტურ ქვეზედაპირულ ოკეანეში და სხვა. რობოტული მისიები ევროპაზე უნდა იყოს გამძლე მაღალი რადიაციული გარემოს მიმართ, რომელიც მისი და იუპიტერის გარშემოა. ევროპა დაახლოებით 5,40 [[სივერტი (ერთეული)|სივერტ]] რადიაციას იღებს დღეში.

აშშ-ს „[[პლანეტური მეცნიერების დეკადალური კვლევა|პლანეტური მეცნიერების დეკადალურმა კვლევამ]]“ [[2011]] წელს ევროპის მისიას რეკომენდაცია გაუწია. ამის საპასუხოდ [[ნასა]]მ 2011 წელს ევროპის ხომალდის (რომელიც დაეშვება ზედაპირზე) მოდელის შესწავლის ბრძანება გასცა. ამასთან ერთად, ნასამ ასევე ისეთ ხომალდებზეც დაიწყო მუშაობები, რომლებიც მას ჩაუფრენს (''[[ევროპის კლიპერი]]'') და მის ორბიტაზე იმოძრავებს. ორბიტაზე მოძრავი ზონდი „ოკეანის“ კვლევაზე იქნება კონცენტრირებული, ხოლო ის ზონდი, რომელიც ჩაუფრენს ევროპას, ძირითადად ქიმიასა და ენერგეტიკულ მეცნიერებას შეისწავლის. [[2014]] წლის 13 იანვარს „სახლის საკუთრების კომიტეტმა“ გამოაქვეყნა ორპარტიული ანგარიში, რომელიც მოიცავს 80 მილიონი [[აშშ]] [[დოლარი]]ს ფონდს, რათა გაგრძელდეს ევროპის მისიის მოდელების შესწავლა.

* [[ევროპის კლიპერი]] — [[2013]] წლის ივლისში ევროპის მისიის განახლებული მოდელი, რომელიც მას ჩაუფრენდა, ''ევროპის კლიპერი'' ნასას [[რეაქტიული მოძრაობის ლაბორატორია]]მ და [[გამოყენებითი ფიზიკის ლაბორატორია]]მ წარმოადგინა. ''ევროპის კლიპერის'' მიზანია, გამოიკვლიოს ევროპა, რათა დაადგინოს მისი სიცოცხლისუნარიანობა და უზრუნველყოს მომავალი ზონდის დაჯდომის ადგილზე ინფორმაცია. ''ევროპის კლიპერი'' ევროპის ორბიტაზე არ იფრენს, არამედ ის [[იუპიტერი]]ს ორბიტაზე იმოძრავებს და შეასრულებს 45 დაბალ სიმაღლეზე მიახლოებას ევროპაზე მთელი მისიის მანძილზე. ზონდზე დამონტაჟებული იქნება ყინულში შეღწევადი რადარი, მოკლე ტალღების ინფრაწითელი სპექტრომეტრი, ტოპოგრაფიული კამერა და იონური და ნეიტრალური მასის სპექტრომეტრი.
* ევროპის ორბიტერი — მისი ობიექტივის საშუალებით მოხდება ოკეანის განფენილობის აღწერა და მისი კავშირის დადგენა ღრმა შიდა ნაწილებთან. ინსტრუმენტებში შესაძლოა იყოს რადიო სუბსისტემა, ლაზერული ალტიმეტრი (სიმაღლის მზომი), მაგნეტომეტრი, ლენგმურის ზონდი და რუკის შემდგენელი კამერა.
* ევროპის ლენდერი — ის დაადგენს მთვარის სიცოცხლისუნარიანობას და შეაფასებს მის ასტრობიოლოგიურ პოტენციალს ევროპის ყინულოვან გარსში ან მის ქვემოთ წყლის არსებობითა და მისი შესწავლით.

[[2012]] წელს [[ევროპის კოსმოსური სააგენტო|ევროპის კოსმოსურმა სააგენტომ]] (ESA) „[[იუპიტერის ყინულოვანი მთვარის მკვლევარი]]“ აირჩია, როგორც უკვე დაგეგმილი მისია. ეს მისია მოიცავს რამდენიმე ჩაფრენას და მიახლოებას ევროპასთან, მაგრამ უმეტესად [[განიმედეზე]]ა ფოკუსირებული.

===ძველი გეგმები===
[[ფაილი:JIMO - ევროპის ლენდერის მისია.jpg|მინი|350პქ|ევროპის ლენდერის მისია, დაახლოებით 2005 წლის მოდელი [http://trs-new.jpl.nasa.gov/dspace/bitstream/2014/37545/1/05-0403.pdf NASA] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111008230224/http://trs-new.jpl.nasa.gov/dspace/bitstream/2014/37545/1/05-0403.pdf |date=2011-10-08 }})]]
ადრეულ [[2000]]-იანებში დაგეგმილი იყო, რომ [[NASA]]-ს მიერ შექმნილი ''[[იუპიტერის ევროპის ორბიტერი]]'' და [[ESA]]-ს მიერ შექმნილი ''იუპიტერის განიმედეს ორბიტერი'' ერთად უნდა ყოფილიყო „[[გარე პლანეტის ფლაგმანი ხომალდის მისია]]“ [[იუპიტერი]]ს ყინულოვან მთვარეებზე და მას „[[ევროპის იუპიტერის სისტემის მისია]]“ დაერქვა, რომლის გაშვება 2020-ისთვის იყო დაგეგმილი.<ref name="NASA2009">{{cite web |url=http://www.nasa.gov/topics/solarsystem/features/20090218.html |title=NASA and ESA Prioritize Outer Planet Missions |accessdate=26 July 2009 |publisher=NASA |date=2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110825211633/http://www.nasa.gov/topics/solarsystem/features/20090218.html |archivedate=25 აგვისტო 2011 }}</ref> [[2009]] წელს პრიორიტეტი ''[[ტიტანის სატურნის სისტემის მისია]]ს'' მიენიჭა.<ref name="Rincon2009">{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/7897585.stm |title=Jupiter in space agencies' sights |first=Paul |last=Rincon |publisher=BBC News |accessdate=20 February 2009 |date=20 February 2009 }}</ref> იმ დროს შეჯიბრება იყო სხვა გეგმებთან.<ref name="ESA2007">{{cite web |url=http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=41177 |title=Cosmic Vision 2015–2025 Proposals |date=21 July 2007 |publisher=ESA |accessdate=20 February 2009 }}</ref> [[იაპონია]]მ წარმოადგინა ''[[იუპიტერის მაგნეტოსფეროს ორბიტერი]]''. [[რუსეთი]] დაინტერესდა ''[[ევროპის ლენდერი]]ს'' გაგზავნით, როგორც საერთაშორისო ძალის ერთ-ერთი ნაწილი.<ref>[http://futureplanets.blogspot.com/2009/04/russian-europa-lander-concept.html Russia Europa Lander – FPE (2009)]. Futureplanets.blogspot.com (5 April 2009). Retrieved on 2013-07-23.</ref> მთლიანი გეგმა ადრეულ [[2010]]-იანებში ჩაიშალა.

''იუპიტერის ევროპის ორბიტერი'' იყო ESA-ს კოსმოსური ხედვის მოდელის სწავლა 2007 წლიდან. სხვა მოდელი იყო ''ყინულის კლიპერი'',<ref>{{cite journal | title = Planetary protection for a Europa surface sample return: The Ice Clipper mission | journal = Advances in Space Research | date = 2002 | first = C.P. McKay | volume = 30 | issue = 6 | pages = 1601–1605| id = | url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0273117702004805 | accessdate = 2013-12-16 | doi=10.1016/S0273-1177(02)00480-5 | bibcode=2002AdSpR..30.1601M| last1 = McKay }}</ref> რომელსაც უნდა გამოეყენებინა დამრტყმელი ''ღრმა დარტყმის მისიის'' მსგავსად — მას უნდა შეესრულებინა კონტრილირებული შეჯახება ევროპის ზედაპირთან, რაც გამოიწვევდა ნარჩენების [[პლუმაჟი|პლუმაჟს]], რომელსაც შემდგომ პლუმაჟში მფრინავი მცირე ზონდი შეაგროვებდა.<ref name="Goodman1998">Goodman, Jason C. (9 September 1998) [http://www.madsci.org/posts/archives/oct98/905357947.As.r.html ''Re: Galileo at Europa''], MadSci Network forums.</ref><ref name="McKay2002">{{cite journal | title=Planetary protection for a Europa surface sample return: The ice clipper mission | url=https://archive.org/details/sim_advances-in-space-research_2002_30_6/page/1601 | last=McKay | first=Christopher P. | journal=Advances in Space Research | volume=30 | issue=6 | pages=1601–1605 | date=2002 | doi=10.1016/S0273-1177(02)00480-5 | bibcode =2002AdSpR..30.1601M }}</ref>

[[სურათი:Cryobot.jpg|thumb|200px|left|კრიობოტი (თერმული გათხრა მარცხნივ მაღლა) და მისი გახსნილი ჰიდრობოტი (მხატვრის წარმოსახვა).]]

[[იუპიტერის ყინულოვანი მთვარის ორბიტერი]] (JIMO - Jupiter Icy Moons Orbiter) იყო ნაწილობრივ განვითარებული [[ატომი]]ს გახლეჩაზე მომუშავე ზონდი იონური ძრავებით, რომელიც [[2006]] წელს გაუქმდა.<ref name="Budget" /> ის ''პროექტ პრომეთეს'' ნაწილი იყო.<ref name="Budget">Berger, Brian; [http://www.space.com/news/nasa_budget_050207.html ''NASA 2006 Budget Presented: Hubble, Nuclear Initiative Suffer''] [[Space.com]] (7 February 2005)</ref> ''ევროპის ლენდერის მისია'' მიზნად ისახავდა ბირთვულ ძრავიან მცირე ევროპის ლენდერს JIMO-სთვის.<ref name="elm">[http://trs-new.jpl.nasa.gov/dspace/bitstream/2014/37545/1/05-0403.pdf Abelson & Shirley – Small RPS-Enabled Europa Lander Mission (2005)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111008230224/http://trs-new.jpl.nasa.gov/dspace/bitstream/2014/37545/1/05-0403.pdf |date=2011-10-08 }}. (PDF) . Retrieved on 23 July 2013.</ref> მას უნდა ემოძრავა ორბიტერთან ერთად, რომელიც ასევე იფუნქციონირებდა, როგორც დედამიწაზე კომუნიკაცის გადმომცემელი.<ref name="elm" />

''ევროპის ორბიტერის'' გაშვება [[1999]] წელს დაიგეგმა, თუმცა [[2002]] წელს ისევ გაუქმდა. ეს ორბიტერი გამოირჩეოდა სპეციალური რადარით, რომელიც მას საშუალებას მისცემდა, ზედაპირის ქვემო ნაწილები დაესკანირებინა.<ref name="waterworld" />

დაიგეგმა უფრო ამბიციური იდეებიც: თერმულ გათხრებთან დამრტყმელის კომბინაცია, რომელიც მოძებნიდა „ბიოხელმოწერებს“, რომლებიც შესაძლოა გაყინული იყოს არაღრმა ქვეზედაპირზე.<ref name="Weiss2010">{{cite doi|10.1016/j.asr.2010.01.015}}</ref><ref name="Thermal">{{cite web | title=Dual Drill Designed for Europa's Ice | last=Hsu | first=J. | url=http://www.astrobio.net/exclusive/3463/dual-drill-designed-for-europa’s-ice
| publisher=Astrobiology Magazine | date=15 April 2010 }}</ref>

სხვა მცდელობას, რომელიც [[2001]] წელს დაიგეგმა, ესაჭიროებოდა ბირთვულ ძრავზე მომუშავე [[კრიობოტი]], რომელიც გაადნობდა ყინულს და შეაღწევდა ოკეანეში.<ref name="Knight2002">{{cite web | last=Knight | first=Will | date=14 January 2002 | url=http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn1786 | title=Ice-melting robot passes Arctic test | work=New Scientist |url-status=live | archiveurl= | archivedate= }}</ref> როდესაც ის მიაღწევდა წყალს, ის გაშლიდა ავტომატურ წყალქვეშა აპარატს ([[ჰიდრობოტი]]), რომელიც შეაგროვებდა ინფორმაციას და დედამიწაზე გამოგზავნიდა.<ref name="Bridges2000">{{cite web | last=Bridges | first=Andrew | date=10 January 2000 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20090208150400/http://www.space.com/searchforlife/europa_ocean_update_000110.html | archivedate=2009-02-08 |url-status=live | url=http://www.space.com/searchforlife/europa_ocean_update_000110.html | title=Latest Galileo Data Further Suggest Europa Has Liquid Ocean | publisher=Space.com | accessdate=2015-01-28 }}</ref> კრიობოტსა და ჰიდრობოტს მოუწევდათ უკიდურესი სტერილიზაცია, რადგან ადგილობრივი სიცოცხლის მაგივრად დედამიწური სიცოცხლე არ დაეფიქსირებინათ და ასევე არ მომხდარიყო ქვეზედაპირული ოკეანის დასნებოვნება.<ref name="NASSSB">{{cite web | work=National Academy of Sciences Space Studies Board | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080213194509/http://www7.nationalacademies.org/ssb/europamenu.html | archivedate=2008-02-13 |url-status=live | url=http://www7.nationalacademies.org/ssb/europamenu.html | title=Preventing the Forward Contamination of Europa | publisher=National Academy Press | location=Washington (DC) | date=2000 | isbn=0-309-57554-0 | accessdate=2015-01-28 }}</ref> ამ მისიამ სერიოზული დაგეგმვის ეტაპსაც კი ვერ მიაღწია.<ref name="Powell2005">{{cite journal |title=NEMO: A mission to search for and return to Earth possible life forms on Europa |last=Powell |first=Jesse |last2=Powell |first2=James |last3=Maise |first3=George |last4=Paniagua |first4=John |journal=Acta Astronautica |volume=57 |issue=2–8 |pages=579–593 |date=2005|doi=10.1016/j.actaastro.2005.04.003 |bibcode=2005AcAau..57..579P }}</ref>

==არამიწიერი სიცოცხლის პოტენციალი==
[[სურათი:Blacksmoker in Atlantic Ocean.jpg|thumb|[[შავი მწეველი]] [[ატლანტიკის ოკეანე]]ში. გეოთერმულ ენერგიაზე მომუშავე ეს და სხვა ტიპის ჰიდროთერმული ვენტილაციები ქმნის ქიმიურ უწონასწორობებს, რომლებსაც ძალუძს წარმოქმნას ენერგიის წყარო სიცოცხლისათვის.]]
ევროპა [[მზის სისტემა]]ში ერთ-ერთი ყველაზე რეალური კანდიდატია პოტენციური სიცოცხლისუნარიანობისა და [[არამიწიერი სიცოცხლე|არამიწიერი სიცოცხლის]] არსებობისა.<ref name="Schulze-Makuch2001">{{cite web |title=Alternative Energy Sources Could Support Life on Europa |url=http://www.geo.utep.edu/pub/dirksm/geobiowater/pdf/EOS27March2001.pdf |author=Schulze-Makuch, Dirk; and Irwin, Louis N. |work=Departments of Geological and Biological Sciences, University of Texas at El Paso |date=2001 |accessdate=21 December 2007 |format=PDF |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060703033956/http://www.geo.utep.edu/pub/dirksm/geobiowater/pdf/EOS27March2001.pdf |archivedate=3 ივლისი 2006 }}</ref> [[სიცოცხლე]] შესაძლოა მის ყინულქვეშა [[ოკეანე]]ში იყოს, რომელიც არსებობს [[დედამიწა]]ზე არსებული ღრმა ოკეანური [[ჰიდროთერმული ვენტილაცია|ჰიდროთერმული ვენტილაციების]] მსგავს გარემოში. ასეთ ოკეანეში სიცოცხლე შესაძლოა დედამიწაზე ღრმა ოკეანეში არსებული [[მიკრობული სიცოცხლე|მიკრობული სიცოცხლის]] მსგავსი იყოს.<ref name="Jones2001">Jones, Nicola (11 December 2001) [http://www.newscientist.com/article.ns?id=dn1647 ''Bacterial explanation for Europa's rosy glow''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121018082517/http://www.newscientist.com/article/dn1647 |date=2012-10-18 }}, ''New Scientist''</ref> დღემდე არ არსებობოს იმის მტკიცებულება, რომ სიცოცხლე არსებობს ევროპაზე, მაგრამ თხევადი წყლის შესაძლო არსებობა ამ ადგილას ზონდების გაგზავნის სტიმულს იძლევა.<ref name="Phillips2006">Phillips, Cynthia (28 September 2006) [http://www.space.com/searchforlife/seti_europa_060928.html ''Time for Europa''], Space.com.</ref>

[[1970]]-იანებამდე მიაჩნდათ, სიცოცხლე, ანუ ეს ცნება როგორც ესმოდათ მაშინ, მთლიანად დამოკიდებული უნდა ყოფილიყო [[მზე|მზის]] ენერგიაზე. დედამიწის ზედაპირზე მცენარეები მზის სინათლიდან ენერგიას იღებს, შემდეგ [[ფოტოსინთეზი]]ს წყალობით [[ნახშირორჟანგი|ნახშირორჟანგისა]] და [[წყალი|წყლისაგან]] [[შაქარი|შაქარს]] ამზადებს, პროცესისას უშვებს [[ჟანგბადი|ჟანგბადს]] და შემდეგ მას [[ჟანგბადი]]ს მომხმარებელი ცხოველები მოიხმარენ, ანუ გადასცემენ თავის ენერგიას საკვები ჯაწვის ზედა რგოლს. ადრე ისიც კი იყო მიჩნეული, რომ სიცოცხლე ოკეანის სიღრმეებში, სადაც [[მზე|მზის]] სინათლე ვერ აღწევს, საზრდოს იღებდა ან ორგანული ნარჩენებისგან, რომლებიც ზედაპირიდან ცვიოდა, ან იმ ცხოველების ჭამით, რომლებიც დამოკიდებულნი არიან ამ საკვების ნაკადზე. შემდეგ მიჩნეული იყო, რომ გარემოს სიცოცხლისუნარიანობა დამოკიდებული იყო მზის სინათლის მიწოდებაზე.

[[სურათი:Riftia tube worm colony Galapagos 2011.jpg|thumb|left|ეს [[გიგანტი ნაწლავღრუიანები]]ს კოლონია ბინადრობს [[წყნარი ოკეანე|წყნარი ოკეანის]] ვენტილაციასთან ახლოს. მიუხედავად იმისა, რომ ამ ჭიებს სჭირდებათ [[ჟანგბადი]] (გამომდინარე მათი სისხლისფერი შეფერილობიდან), [[მეთანოგენი|მეთანოგენებს]] და ზოგიერთ სხვა მიკრობს ამ ვენტილაციის „საზოგადოებაში“ არ სჭირდებათ.]]

თუმცა, [[1977]] წელს კვლევითი ყვინთვისას [[გალაპაგოსის რიფტი|გალაპაგოსის რიფტში]] ღრმა ზღვის კვლევითი [[წყალქვეშა ნავი]] ''ალვინით'' მეცნიერებმა აღმოაჩინეს [[ნაწლავღრუიანები]]ს, [[მოლუსკები]]ს, [[კიბოსნაირნი|კიბოსნაირების]], [[ორკარედიანი ნიჟარები]]სა და სხვა ჯგუფის არსებების კოლონიები, რომლებიც შეჯგუფებულნი იყვნენ ზღვისქვეშა ვულკანური ნიშნების ირგვლივ, რომელსაც [[შავი მწეველები]] ეწოდება. ეს არსებები მრავლად არიან, მიუხედავად იმისა, რომ [[მზე|მზის]] სინათლე მათთან ვერ აღწევს. მალევე აღმოაჩინეს, რომ ისინი სრულიად დამოუკიდებელ [[კვებითი ჯაჭვი|კვებით ჯაჭვს]] წარმოქმნიან. [[მცენარე]]ების ნაცვლად ამ კვებითი ჯაჭვის ბაზისი იყო [[ბაქტერია|ბაქტერიის]] ფორმა, რომელიც [[ენერგია]]ს რეაქტიული ქიმიკატებიდან იღებდა, როგორებიცაა [[წყალბადი]] ან [[წყალბადის სულფიდი]], რომლებიც ამობუყბუყდებოდა [[დედამიწა|დედამიწის]] შიდა ნაწილებიდან. ამ [[ქემოსინთეზი|ქემოსინთეზმა]] [[ბიოლოგია|ბიოლოგიის]] შესწავლის რევოლუცია მოახდინა იმის გამორკვევით, რომ სიცოცხლეს არ სჭირდება მზის სინათლეზე დამოკიდებულება, ის საარსებოდ უბრალოდ მოითხოვს წყალსა და ენერგიის გრადიენტს. მან წარმოქმნა ახალი გზა [[ასტრობიოლოგია]]ში შესაძლო არამიწიერი საცხოვრებელების მასობრივი გაფართოებით.

[[სურათი:Artist's Concept of Europa Water Vapor Plume.jpg|thumb|right|200px|წყლის ორთქლის პლუმაჟი ევროპაზე (მხატვრის წარმოსახვა) (12 დეკემბერი, 2013 წელი).<ref name="NASA-20131212-EU" />]]
[[სურათი:Old Faithfull-pdPhoto.jpg|thumb|right|200px|ბუნებრივად განმეორებადი წყლის [[გეიზერი]]ს ამოფრქვევა დედამიწაზე.]]

მიუხედავად იმისა, რომ ნაწლავღრუიანები და სხვა მრავალორგანიზმიანი ეუკარიოტული ორგანიზმები ამ ჰიდროთერმული ვენტილაციების ირგვლივ სუნთქავენ [[ჟანგბადი|ჟანგბადს]] და, აქედან გამომდინარე, ირიბად დამოკიდებულნი არიან [[ფოტოსინთეზი|ფოტოსინთეზზე]], უჰაერო ქემოსინთეზური ბაქტერია და [[არქეა]], რომლებიც ბინადრობენ ამ [[ეკოსისტემა|ეკოსისტემებში]], წარმოქმნიან ევროპის ოკეანეში არსებული სიცოცხლის შესაძლო მოდელს.<ref name="ChemDisequilib" /> მიქცევა-მოქცევების შედეგად გამოწვეული დეფორმაციის წყალობით ევროპის ინტერიერში აქტიური გეოლოგიური პროცესები მიმდინარეობს, ისევე, როგორც მის დობილ მთვარე [[იო]]ზე. იმის მიუხედავად, რომ ევროპას, დედამიწის მსგავსად, შესაძლოა ჰქონდეს შინაგანი ენერგიის წყარო [[რადიოაქტიური დაშლა|რადიოაქტიური დაშლისგან]], მიქცევა-მოქცევით გამოწვეული დეფორმაციით მიღებული ენერგია რამდენიმეჯერ დიდია, ვიდრე ნებისმიერი რადიოლოგური წყარო.<ref name="Wilson2007">{{cite web |title=Tidal Heating on Io and Europa and its Implications for Planetary Geophysics |author=Wilson, Colin P. |work=Geology and Geography Dept., Vassar College |url=http://gsa.confex.com/gsa/2007NE/finalprogram/abstract_117688.htm |date=2007 |accessdate=21 December 2007 }}</ref> თუმცა, ასეთი ენერგიის წყარო ვერასოდეს შეძლებს წარმოქმნას ისეთი დიდი და მრავალფეროვანი ეკოსისტემა, როგორც ფოტოსინთეზზე დაფუძნებული ეკოსისტემაა დედამიწის ზედაპირზე.<ref name="McCollom1999">{{cite journal |title=Methanogenesis as a potential source of chemical energy for primary biomass production by autotrophic organisms in hydrothermal systems on Europa |author=McCollom, Thomas M. |place=Woods Hole Oceanographic Institute |date=1999 |bibcode=1999JGR...10430729M |volume=104 |page=30729 |journal=Journal of Geophysical Research |doi=10.1029/1999JE001126 }}</ref> ევროპაზე სიცოცხლე შესაძლოა არსებობდეს ოკეანის ფსკერზე ჰიდროთერმული ვენტილაციების გარშემო შეჯგუფებულად ან ოკეანის ფსკერს ქვემოთ, სადაც [[ენდოლითი|ენდოლითები]] ბინადრობენ ([[დედამიწა]]ზე). სხვაგვარად, სიცოცხლე შესაძლოა არსებობდეს ევროპის ყინულის ფენის ქვედა ზედაპირზე მიკრული, როგორც [[წყალმცენარე|წყალმცენარეები]] და [[ბაქტერია|ბაქტერიებია]] დედამიწის პოლარულ რეგიონებში, ან თავისუფლად ტივტივებდეს ევროპის ოკეანეში.<ref name="limit">{{cite journal|title=The Search for Life on Europa: Limiting Environmental Factors, Potential Habitats, and Earth Analogues |author=Marion, Giles M.; Fritsen, Christian H.; Eicken, Hajo; and Payne, Meredith C. |journal=Astrobiology |date=2003 |doi=10.1089/153110703322736105|pmid=14987483|volume=3|issue=4|pages=785–811|bibcode = 2003AsBio...3..785M }}</ref> თუმცა, თუ ევროპის ოკეანე ზედმეტად ცივია, პროცესები, რომლებიც დედამიწისას წააგავს, ვერ მოხდება. ანალოგიურად, თუ ოკეანე ძალიან მარილიანია, მხოლოდ უკიდურეს [[ჰალოფილი|ჰალოფილებს]] შეეძლებათ გადარჩენა ამ გარემოში.<ref name="limit" /> [[2009]] წლის სექტემბერს პლანეტურმა მეცნიერმა ''რიჩარდ გრინბერგმა'' გამოთვალა, რომ [[კოსმოსური სხივი|კოსმოსური სხივები]], რომლებიც ევროპის ზედაპირს ეჯახება, გარკვეული რაოდენობის წყალს [[ჟანგბადი|ჟანგბადად]] (O<sub>2</sub>) გარდაქმნის, რომელიც შემდეგ შთაინთქმევა ოკეანეში, როდესაც წყალი ნაპრალების შესავსებად ზემოთ ამოდის. ამ პროცესის საშუალებით გრინბერგმა გამოთვალა, რომ ევროპის ოკეანე საბოლოოდ მიაღწევს დედამიწის ოკეანეების ჟანგბადის დონეზე მეტს სულ რაღაც რამდენიმე მილიონ წელიწადში. ეს ევროპაზე არა მარტო უჰაერო მიკრობული სიცოცხლის განვითარებას შეუწყობს ხელს, არამედ ჰაერით მსუნთქავ ორგანიზმებისასაც, როგორიცაა [[თევზი]].<ref>{{cite web|title=Europa Capable of Supporting Life, Scientist Says|author=Atkinson, Nancy |date=8 October 2009|publisher=Universe Today|url=http://www.universetoday.com/2009/10/08/europa-capable-of-supporting-life-scientist-says/|accessdate=11 October 2009}}</ref>

[[2006]] წელს ''ატმოსფერული და კოსმოსური ფიზიკის ლაბორატორიის'' ([[კოლორადოს უნივერსიტეტი]]) ასისტენტ პროფესორმა ''რობერტ ტ. პაპალარდომ'' განაცხადა:

{{ციტატა|ჩვენ დიდი დრო და ძალისხმევა დავხარჯეთ იმის მცდელობაში, რომ გაგვეგო, იყო თუ არა მარსზე ოდესღაც სიცოცხლისთვის ხელსაყრელი გარემო. ალბათ დღეს ევროპა სიცოხლისთვის ხელსაყრელი გარემოა. ჩვენ გვჭირდება ამის დადასტურება... მაგრამ ევროპას პოტენციურად აქვს ყველა ინგრედიენტი სიცოცხლისთვის... და არა ოთხი მილიარდი წლის წინ... არამედ დღეს.}}

[[2011]] წლის ნოემბერში მკვლევართა გუნდმა ჟურნალ ''Nature''-ში წარმოადგინა მტკიცებულება, რომელიც იუწყებოდა თხევადი წყლის უზარმაზარი ტბების არსებობას, რომელიც მთლიანად შეფუთული იყო ევროპის ყინულოვან გარე გარსში და განსხვავდება იმ ოკეანისგან, რომელიც, ნავარაუდევია, რომ არსებობს ყინულის გარსის ბევრად ქვემოთ.<ref name="europagreatlake" /><ref name="europagreatlakeairhart" /> ეს თუ დადასტურდა, ტბები სიცოცხლის სხვა პოტენციური ადგილი იქნება.

[[2013]] წლის მარტში გამოქვეყნებული ნაშრომის მიხედვით, [[წყალბადის პეროქსიდი]] უხვადაა ევროპის ზედაპირზე.<ref>[http://www.nasa.gov/topics/solarsystem/features/europa20130404.html NASA – Mapping the Chemistry Needed for Life at Europa] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130408082530/http://www.nasa.gov/topics/solarsystem/features/europa20130404.html |date=2013-04-08 }}. Nasa.gov (4 April 2013). Retrieved on 23 July 2013.</ref> ავტორთა თქმით, თუ ზედაპირზე არსებული პეროქსიდი შეერევა ქვემოთ ოკეანეს, ეს შესაძლოა მნიშვნელოვანი ენერგიის მარაგი იყოს სიცოცხლის მარტივი ფორმებისთვის, თუ ის არსებობს იქ. მეცნიერები ფიქრობენ, რომ წყალბადის პეროქსიდი მნიშვნელოვანი ფაქტორია ევროპის ყინულოვანი ქერქის ქვემოთ არსებული გლობალური თხევადი წყლის ოკეანისთვის, რადგან წყალბადის პეროქსიდი იშლება ჟანგბადად, როდესაც თხევად წყალს შეერევა.

[[2013]] წლის 11 დეკემბერს ნასამ განაცხადა, რომ ევროპის ყინულოვან ქერქზე „თიხის მსგავსი მინერალები“ (კონკრეტულად [[ფილოსილიკატები]]) აღმოაჩინეს, რომელიც ხშირად ასოცირდება ორგანულ მატერიასთან.<ref name="NASA-20131211"/> მეცნიერთა თქმით, ამ მინერალების არსებობა შესაძლოა იყოს [[კომეტა|კომეტის]] ან [[ასტეროიდი]]ს შეჯახების შედეგი.<ref name="NASA-20131211" />

შესაძლებელია დედამიწიდან სიცოცხლე კოსმოსში გაიფრქვა [[ასტეროიდი]]ს შეჯახებებით და მიაღწია [[იუპიტერი]]ს მთვარეებამდე პროცესით, რომელსაც [[პანსპერმია|ლითოპანსპერმია]] ჰქვია.<ref>{{cite news | first=Charles Q. | last=Choi | url=http://astrobiology.com/2013/12/life-could-have-hitched-a-ride-to-outer-planet-moons.html | title=Life Could Have Hitched a Ride to Outer Planet Moons | work=Astrobiology Magazine | publisher=Astrobiology Web | date=8 December 2013 }}</ref>

==გამოყენებული ლიტერატურა==
*{{cite book
 | first=David A. | last=Rothery | date=1999
 | title=Satellites of the Outer Planets: Worlds in Their Own Right
 | url=https://archive.org/details/satellitesofoute0000roth | publisher=Oxford University Press US
 | isbn=0-19-512555-X }}
*{{cite book
 | first=David M. | last=Harland | date=2000
 | title=Jupiter Odyssey: The Story of NASA's Galileo Mission
 | url=https://archive.org/details/jupiterodysseyst0000harl | publisher=Springer | isbn=1-85233-301-4 }}
*{{cite book
 | first=Richard | last=Greenberg | date=2005
 | title=EUROPA The Ocean Moon
 | url=https://archive.org/details/europatheoceanmo0000gree | publisher=Springer | isbn=3-540-22450-5 }}

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Jup_Europa Europa Profile] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140326221921/http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Jup_Europa |date=2014-03-26 }} at NASA
* [http://www.nineplanets.org/europa.html Europa Facts] at ''The Nine Planets''
* [http://www.solarviews.com/eng/europa.htm Europa Facts] at ''Views of the Solar System''
* [http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=9895&page=R1 Preventing Forward Contamination of Europa] – USA Space Studies Board (2000)
* [http://photojournal.jpl.nasa.gov/target/Europa Images of Europa at JPL's Planetary Photojournal]
*Movie of [http://sos.noaa.gov/videos/Europa.mov Europa's rotation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100601171115/http://sos.noaa.gov/videos/Europa.mov |date=2010-06-01 }} from the National Oceanic and Atmospheric Administration
* [http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA03526 Europa map with feature names] from [http://photojournal.jpl.nasa.gov/ Planetary Photojournal]
*[http://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/EUROPA/target Europa nomenclature] and 
* [http://stereomoons.blogspot.com/2009/09/broken-land-touring-conamara-chaos.html Paul Schenk's 3D images and flyover videos of Europa and other outer Solar System satellites]; [http://stereomoons.blogspot.com/2009/10/galileo-4-moons-at-400-years.html see also]
* Large, high-resolution ''Galileo'' image mosaics of Europan terrain from [http://www.gishbartimes.org/2010/03/and-now-for-something-completely.html Jason Perry] at JPL:  [http://pirlwww.lpl.arizona.edu/~perry/io_images/17ESREGMAP01.png 1], [http://pirlwww.lpl.arizona.edu/~perry/io_images/17ESAGENOR03.png 2], [http://pirlwww.lpl.arizona.edu/~perry/io_images/17ESSOUTHP01.png 3], [http://pirlwww.lpl.arizona.edu/~perry/io_images/17ESREGMAP02.png 4], [http://pirlwww.lpl.arizona.edu/~perry/io_images/19ESRHADAM01.png 5], [http://pirlwww.lpl.arizona.edu/~perry/io_images/15ESREGMAP01.png 6], [http://pirlwww.lpl.arizona.edu/~perry/io_images/15ESREGMAP02.png 7]
*[http://apod.nasa.gov/apod/image/0903/europa_galileo_big.jpg Europa image montage from Galileo spacecraft] NASA
*[http://www.nasa.gov/topics/solarsystem/features/pia16827.html View of Europa from Galileo flybys]

==სქოლიო==
<div style="height:250px; overflow:auto; padding:3px; border:1px solid #aaa;" class="scrollbox">
{{სქოლიო}}
</div>

{{იუპიტერის თანამგზავრები}}
{{მზის სისტემა}}

[[კატეგორია:ციური სხეულები]]
[[კატეგორია:გალილეისეული თანამგზავრები]]