იხილეთ წყარო გვერდისთვის ერიხ მარია რემარკი

{{ინფოდაფა მწერალი}}
'''ერიხ მარია რემარკი''' ({{lang-de|Erich Maria Remarque}} ნამდვილი სახელი '''ერიხ პაულ რემარკი''' ({{lang-de|Erich Paul Remark}}; დ. [[22 ივნისი]], [[1898]], [[ოსნაბრიუკი]] — გ. [[25 სექტემბერი]], [[1970]], [[ლოკარნო]]) — გერმანელი მწერალი. მისმა ანტიფაშისტურმა რომანებმა დიდი გავლენა მოახდინა და დღესაც ახდენს მრავალ თაობასა თუ საზოგადოებაზე. მის რომანებში უმეტესად ასახულია ომის შემდგომი (როგორც პირველი, ასევე მეორე მსოფლიო ომი) გერმანიის ცხოვრება და საოცარი რეალიზმით არის გადმოცემული მაშინდელი მძიმე სოციალური მდგომარეობა. რემარკის საუკეთესო ნაწარმოებებად ითვლება: „[[დასავლეთის ფრონტი უცვლელია]]“, „[[სამი მეგობარი]]“ და „[[ტრიუმფალური თაღი (რომანი)|ტრიუმფალური თაღი]]“.

== ბიოგრაფია ==

ერიხ პაულ რემარკი პროვინციულ ქალაქ ოსნაბრიუკეში [[კათოლიციზმი|კათოლიკე]] მუშების ოჯახში დაიბადა. ბავშვობაში მისი ოჯახი ხშირად იცვლიდა ბინას. ორი და და ერთი ძმა ჰყავდა, თუმცა ძმა ადრევე გარდაეცვალა.

[[1904]]-[[1912]] წლებში რემარკი სახალხო სკოლაში სწავლობდა, სკოლის დამთავრების შემდეგ კი – 3 წელი კათოლიკურ სამასწავლებლო სემინარიაში, სადაც სახალხო სკოლების მასწავლებლებს ამზადებდნენ.

[[1915]] წელს ახალგაზრდულ წრეში „სიზმრების მანსარდა“ გაწევრიანდა. იმავე წელს დაამთავრა სამასწავლებლო სემინარიის მოსამზადებელი კურსი და სამეფო სამასწავლებლო სემინარიაში ჩაირიცხა. [[1916]] წლის [[21 ნოემბერი|21 ნოემბერს]] რემარკი ჯარში გაიწვიეს. [[1917]] წლიდან კი უკვე ფრონტზე გადაიყვანეს. ომის დროს რამდენიმეჯერ დაიჭრა. ამავე წელს გარდაიცვალა მისი დედა ანა მარია რემარკი. [[1918]] წელს იგი რკინის ჯვრის ორდენით დააჯილდოვეს.

[[პირველი მსოფლიო ომი]]ს დამთავრების შემდეგ რემარკი მშობლიურ ქალაქში დაბრუნდა. რემარკების ოჯახი ხაკენშტრასეს ქუჩაზე ცხოვრობდა, სადაც მისი რომანების მოქმედებები ვითარდება. [[1919]] წლიდან სამასწავლებლო სემინარიაში აგრძელებს სწავლას და მოსწავლეთა გაერთიანების მდივანი ხდება. ამავე წელს ჯარიდან დაეთხოვა და ჯილდოებზეც უარი თქვა. 

სახალხო სკოლის მასწავლებლის დიპლომის მიღების შემდეგ [[1920]] წელს ჯერ მასწავლებლად მუშაობს, მაგრამ ამ საქმეს მალევე ანებებს თავს და საფლავის ქვებით სავაჭრო კომპანიაში ბუღალტრად იწყებს მუშაობას; შემდეგ ფორტეპიანოზე დაკვრას ასწავლიდა და ორღანისტადაც მუშაობდა. ამ პერიოდში დაიწყო რემარკმა თავისი ჩანახატების გამოცემა ფსევდონიმით ერიხ მარია რემარკი. 

[[1925]] წლიდან რემარკი საცხოვრებლად [[ბერლინი|ბერლინში]] გადადის, სადაც გაზეთის რედაქტორად იწყებს მუშაობას. იმავე წლის [[14 ოქტომბერი|14 ოქტომბერს]] ილზა ჯინ ცამბიზე იქორწინა. [[1927]] წელს ცოლთან ერთად კათოლიკური ეკლესიიდან გამოდის. ამავე წლის შემოდგომაზე იწყებს მუშაობას თავის პირველ რომანზე „[[დასავლეთის ფრონტი უცვლელია]]“ (Im Western nichts Neues). რომანი ჯერ გაზეთში დაიბეჭდა [[1928]] წელს, და მხოლოდ შემდეგ წელს გამოვიდა წიგნად.

გერმანული საზოგადოება ამ რომანს არაერთგვაროვნად შეხვდა, ზოგი თვლიდა, რომ ის საუკეთესოდ აღწერდა [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველ მსოფლიო ომს]], ხოლო სხვები ამ რომანს გერმანიის ღალატად მიიჩნევდნენ. ამ წლიდან გავრცელდა პრესაში მისი თითქოს და ებრაული წარმოშობის შესახებ ჭორები. რემარკს ჭორების არ შეშინებია და რომანზე „[[გზა შინისაკენ]]“ (Der Weg Zurück) იწყებს მუშაობას.

[[1930]] წელს რემარკი რუტ ალბუს რჩევით სურათებსა და ხელოვნების ნიმუშებს ყიდულობს. ამავე წელს იგი გაეყარა პირველ ცოლს. [[1931]] წელს ხდება ნაწარმოების „დასავლეთის ფრონტი უცვლელია“ პირველი ეკრანიზაცია. მის პრემიერაზე ბერლინში მოეწყო [[ნაციონალ-სოციალისტები]]ს აქცია ფილმის აკრძალვის მოთხოვნით, საბოლოოდ ფილმი [[გერმანია]]ში აიკრძალა. რემარკი მშობლიურ ქალაქში ბრუნდება ,სადაც მუშაობას დაბრუნებაზე აგრძელებს. წლის ბოლოს გაზეთში „გზა შინისაკენ“ გამოქვეყნდა.

[[1931]] წელს გერმანიაში გაიმართა ფართომასშტაბიანი ბატალიები რემარკის მომხრეებსა და მოწინააღმდეგეებს შორის. რემარკმა გამოსცა პუბლიკაცია „რემარკი და სინამდვილე“ სადაც ასახა თავისი პოზიცია. იმავე წელს რუთ ალბუს ინიციატივით მან იყიდა შვეიცარიაში ვილა, სადაც მალევე გადასახლდა. [[1932]] წლიდან მან დაიწყო რომან „პატზე“ მუშაობა, რომელიც შემდგომ „[[სამი მეგობარი]]ს“ სახელწოდებით გამოვიდა.

[[1933]] წლიდან, როდესაც გერმანიაში ნაციონალ-სოციალისტები მოვიდნენ ხელისუფლებაში, რემარკის ვილაში შვეიცარიაში თავს აფარებენ გერმანიიდან დევნილები. ამ დროს გერმანიაში მოხდა მისი რომანის „დასავლეთის ფრონტი უცვლელიას“ საჯარო დაწვა და მისი რომანების გაყიდვიდან ამოღება. [[1935]] წელს მას მოსთხოვეს გერმანიაში დაბრუნება, რაზეც რემარკმა უარი განაცხადა. იგი ამ პერიოდში ხშირად მოგზაურობდა [[პარიზი|პარიზში]], სადაც მონაწილეობა მიიღო დევნილ მწერალთა კონფერენციაში.

[[1936]] წელს პირველად გამოვიდა რომანი „სამი მეგობარი“ [[დანიური ენა|დანიურ ენაზე]] [[კოპენჰაგენი|კოპენჰაგენში]]. [[1937]] წელს მოხდა „გზა შინისაკენ“ ეკრანიზაციაც. ამავე წელს რემარკმა და მისმა პირველმა ცოლმა მიიღეს [[პანამა|პანამის რესპუბლიკის]] პასპორტი. ამავე დროს რემარკსა და [[დიტრიხი, მარლენ|მარლენ დიტრიხს]] შორის დაიწყო რომანი.

[[1938]] წელს რემარკი და მისი პირველი ცოლი ხელმეორედ დაქორწინდნენ, მიუხედავად ამისა მისი რომანები მარლენ დიტრიხთან და რუთ ალბუსთან გრძელდებოდა. იმავე წელს მან დაიწყო მუშაობა რომანებზე „[[შეიყვარე მოყვასი შენი]]“ და „[[ტრიუმფალური თაღი (რომანი)|ტრიუმფალური თაღი]]“. „სამი მეგობარის“ პირველი ეკრანიზაცია მოხდა პარიზში. გერმანიის მთავრობამ კი ცოლ-ქმარ რემარკებს მოქალაქეობა ჩამოართვა.

[[1939]] წელს, როდესაც [[ევროპა]] [[მეორე მსოფლიო ომი|ომის]] ალში გაეხვა, რემარკი, როგორც ბევრი სხვა გერმანელი, [[აშშ]]-ში წავიდა ემიგრაციაში, სადაც პირველად გამოიცა მისი „გიყვარდეს  მოყვასი შენი“ ინგლისურ ენაზე, რომანის ეკრანიზაცია კი [[1941]] წელს მოხდა სახელით „ასე სრულდება ჩვენი ღამე“. [[1942]] წელს რემარკი აშშ-ში აქტიურ ანტინაცისტურ მოღვაწეობას ეწევა, იგი ასევე ყველაფრით ცდილობს გერმანიიდან ემიგრანტებისთვის დახმარებას. [[1943]] წელს რემარკი იტყობს, რომ მისი და ელფრიდა გერმანიაში გაასამართლეს და სიკვდილით დასაჯეს. შემდეგ წელს იგი აქტიურად მუშაობს ამერიკის სახელმწიფო სტრუქტურებთან გერმანიაში ნაციზმის დაცემის შემდეგ ჩასატარებელ აღმზრდელობით სამუშაოებზე.

[[1945]] წელს რემარკმა დაიწყო მუშაობა მორიგ რომანზე „[[ჟამი სიცოცხლისა და ჟამი სიკვდილისა]]“, იმავე წელს პირველად გამოქვეყნდა „[[ტრიუმფალური თაღი (რომანი)|ტრიუმფალური თაღი]]“ [[ინგლისური ენა|ინგლისურ ენაზე]]. ომის შემდეგ, [[1947]] წელს რემარკმა და მისმა მეუღლემ ამერიკის მოქალაქეობა მიიღეს. [[1948]] წელს მოხდა „ტრიუმფალური თაღის“ ეკრანიზაცია. ამავე წელს იგი პირველად, ამერიკაში ემიგრაციის შემდეგ, დაბრუნდა ევროპაში.

შემდეგი წლები დატვირთული იყო მოგზაურობებითა და ახალ რომანებზე მუშაობით. [[1952]] წელს გამოვიდა მისი რომანი „[[სიცოცხლის ნაპერწკალი]]“. ამ პერიოდში იგი უშედეგოდ ცდილობს გერმანიის მოქალაქეობის აღდგენას. [[1953]] წელს იგი პირველად ომის შემდეგ ჩავიდა მშობლიურ ქალაქში, სადაც და და მამა მოინახულა. [[1954]] წელს გამოვიდა რომანი „ჟამი სიცოცხლისა, ჟამი სიკვდილისა“. ამ დროს იგი იწყებს მუშაობას რომანზე „შავი ობელისკი“.

[[1958]] წელს რემარკმა და [[გოდარდი, პოლეტ|პოლეტ გოდარდმა]] იქორწინეს. ნანატრი მოქალაქეობა რემარკს მხოლოდ გარდაცვალების წელს მისცეს. [[1970]] წელს რემარკი [[აორტა|აორტის]] [[ანევრიზმა|ანევრიზმით]] გარდაიცვალა.

== შემოქმედება ==
* (Die Traumbude) (1920)
* „სადგური ჰორიზონტზე“(Station am Horizont) (1927/28)
* „[[დასავლეთის ფრონტი უცვლელია]]“(Im Westen nichts Neues) (1929)
* Der Feind (1930/31)
* „[[გზა შინისაკენ]]“ (Der Weg zurück) (1931)
* „[[სამი მეგობარი]]“ (Drei Kameraden) (1938)
* „[[გიყვარდეს მოყვასი შენი]]“ (Liebe Deinen Nächsten) (1940)
* „[[ტრიუმფალური თაღი (რომანი)|ტრიუმფალური თაღი]]“ (Arc de Triomphe) (1946)
* „[[სიცოცხლის ნაპერწკალი]]“ (Der Funke Leben) (1952)
* „[[ჟამი სიცოცხლისა და ჟამი სიკვდილისა]]“ (Zeit zu leben und Zeit zu sterben) (1954)
* Der letzte Akt (1955)
* Seid wachsam!! (1956)
* „უკანასკნელი სადგური“ (Die letzte Station) (1956)
* „[[შავი ობელისკი (რომანი)|შავი ობელისკი]]“ (Der schwarze Obelisk) (1956)
* [[ნასესხები სიცოცხლე|„ნასესხები სიცოცხლე“]] (Geborgtes Leben) (1961)
* „[[ლისაბონის ღამე]]“ (Die Nacht von Lissabon) (1962)
* Das gelobte Land (1970)
* „[[აჩრდილები სამოთხეში]]“ (Schatten im Paradies) გამოქვეყნდა (1971)

==რესურსები ინტერნეტში==
{{ვიკიციტატა}}
* {{Internet Archive author |search=Erich Maria Remarque}}
 {{Find a Grave|9202}}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{DEFAULTSORT:რემარკი, ერიხ მარია}}

[[კატეგორია:გერმანელი მწერლები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1898]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1970]]
[[კატეგორია:XX საუკუნის ამერიკელი რომანისტები]]
[[კატეგორია:XX საუკუნის გერმანელი რომანისტები]]
[[კატეგორია:ამერიკელი მამაკაცი რომანისტები]]
[[კატეგორია:XX საუკუნის გერმანელი მამაკაცი მწერლები]]
[[კატეგორია:გერმანელი მამაკაცი რომანისტები]]
[[კატეგორია:დაკარგული თაობის მწერლები]]
[[კატეგორია:XX საუკუნის ამერიკელი დრამატურგები]]
[[კატეგორია:XX საუკუნის ამერიკელი მამაკაცი მწერლები]]
[[კატეგორია:XX საუკუნის ამერიკელი სცენარისტები]]
[[კატეგორია:ამერიკელი მამაკაცი დრამატურგები]]
[[კატეგორია:ამერიკელი მამაკაცი სცენარისტები]]