იხილეთ წყარო გვერდისთვის ვახტანგ ბალავაძე

{{მმ*|ვახტანგ ბალავაძე (მრავალმნიშვნელოვანი)}}
{{ინფოდაფა სპორტსმენი
| თავისფერი = 
| სახელი = ვახტანგ ბალავაძე
| სურათი = Vakhtang_Balavadze_1959.jpg 
| სურათისზომა = 
| წარწერა = 
| დაბადების სახელი = 
| სრული სახელი = 
| მეტსახელი = 
| ეროვნება = [[ქართველები|ქართველი]]
| დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1926|11|20}}
| დაბადების ადგილი = [[ღანირი]], [[სამტრედიის მუნიციპალიტეტი|სამტრედიის რაიონი]], [[საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა|საქართველოს სსრ]], [[ამიერკავკასიის სოციალისტური ფედერაციული საბჭოთა რესპუბლიკა|ასფსრ]], [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|სსრ კავშირი]]
| გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|2018|7|25|1926|11|20}}
| გარდაცვალების ადგილი = [[თბილისი]], [[საქართველო]]
| სიმაღლე = 
| წონა = 73
| საიტი = 
| ქვეყანა = {{დროშანიშანი|სსრკ}} [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|სსრ კავშირი]]<br />{{დროშა|საქართველო}}
| სპორტი = ჭიდაობა 
| სახეობა = [[თავისუფალი ჭიდაობა]]
| კლუბი = „ნაუკა“ (თბილისი)<br />„ბურევესტნიკი“ (თბილისი)
| გუნდი = 
| მწვრთნელი = მიხეილ თიკანაძე
| მედლისთარგები = {{მედალიშეჯიბრი|ოლიმპიადა}}
{{ბრინჯაოს მედალი |[[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1956|მელბურნი 1956]] | -73 კგ}}
|}
| მედლები = 
| ჯილდოები = {{{!}} style="background:transparent"
{{!}}{{საპატიო ნიშნის ორდენი|1957}} {{ხალხთა მეგობრობის ორდენი|1980}} {{საპატიო ნიშნის ორდენი|1976}} {{ღირსების ორდენი|1996}} {{ვახტანგ გორგასლის II ხარისხის ორდენი|2002}}
{{!}}}
{{{!}} style="background:transparent"
{{!}}{{სსრკ სპორტის დამსახურებული ოსტატი|1955}} 
{{!}}} 
}}
'''ვახტანგ  მიხეილის ძე ბალავაძე''' (დ. [[20 ნოემბერი]], [[1926]], სოფ. [[ღანირი]], [[სამტრედიის რაიონი]]; — გ. [[25 ივლისი]], [[2018]]) — [[ქართველები|ქართველი]] და [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა]] [[სპორტი|სპორტსმენი]], [[თავისუფალი ჭიდაობა|თავისუფალი სტილის მოჭიდავე]], [[სამბო|სამბისტი]]. [[საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატი]] (1955), საბჭოთა კავშირის დამსახურებული მწვრთნელი (1971).

== ბიოგრაფია ==

[[1951]] წელს დაამთავრა საქართველოს ფიზკულტურის სახელმწიფო ინსტიტუტი, [[1956]] წელს — [[თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]]ს ისტორიის ფაკულტეტი. პირველი ქართველი მსოფლიოს ჩემპიონი თავისუფალ ჭიდაობაში ([[1954]], [[ტოკიო]]). მეორედ მსოფლიოს ჩემპიონი გახდა [[1957]] წელს ([[სტამბოლი]]). მსოფლიო ჩემპიონატის ვერცხლის (თეირანი, 1959) და ოლიმპიური თამაშების ([[მელბურნი]], [[1956]])<ref>[https://geonoc.org.ge/index.php?lang_id=&sec_id=53 მელბურნი 1956].</ref> ბრინჯაოს პრიზიორი. საბჭოთა კავშირის ხუთგზის (1952, 1953, 1954, 1955, 1957) ჩემპიონი თავისუფალ ჭიდაობაში. საბჭოთა კავშირის ხალხთა I და II სპარტაკიადების მეორე პრიზიორი (1956, 59). საბჭოთა კავშირის ჩემპიონი ([[1952]]) სამბოში. [[ბუქარესტი]]ს ახალგაზდრობის I მსოფლიო ფესტივალის ([[1953]]) ჩემპიონი. [[ბუდაპეშტი| ბუდაპეშტის]] ([[1954]]),[[სტოკჰოლმი]]ს ([[1954]]), [[გეტებორგი]]ს ([[1954]]), ესკალსტუნის ([[შვედეთი]], [[1954]]), [[თეირანი]]ს ([[1957]]), [[თავრიზი]]ს ([[1957]]), ტოლედოს (1958) საერთაშორისო ტურნირებში გამარჯვებული. ახასიათებდა ჭიდაობის თავისებური ლაღი, რაინდული სტილი, რისთვისაც საფრანგეთში მას „ჭიდაობის პროფესორი“, ხოლო იაპონიაში „ჩემპიონთა ჩემპიონი“ შეარქვეს. 1960 წლის რომის ოლიმპიადის მონაწილე. 

ვახტანგ ბალავაძე არის ავტორი წიგნებისა „ქართველი ფალავნები მსოფლიო და ოლიმპიურ შეჯიბრებებზე“ (1961), „ფალავნები ხალიჩაზე“ (1968). თანაავტორია სახელმძღვანელოებისა „კლასიკური ჭიდაობა“ ([[1965]]) და „თავისუფალი ჭიდაობა“ ([[1970]]).

დაჯილდოებულია [[საპატიო ნიშანი|საპატიო ნიშნის]] ორი (1957,<ref>{{cite web
 |url         = https://naukaprava.ru/pdf/159/15944.pdf
 |title       = Сборник указов Президиума Верховного Совета СССР о награждении орденами и медалями СССР, Июль 1957, № 27 (120). — С. 20. 
 |publisher   = Научно-практическая электронная библиотека «Наука права»
 |work        = Naukaprava.ru
 |access-date = 3 თებერვალი, 2022
}}</ref> 1980), ხალხთა მეგობრობის (1976),  ღირსების (1996), ვახტანგ გორგასლის II ხარისხის (2002)  ორდენებით და სხვადასხვა მედლებით. ჭიდაობის განვითარებაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისათვის,დაჯილდოვდა ჭიდაობის საერთაშორისო ფედერაციის FILA–ს ოქროს ორდენით ([[1997]]). საქართველოში სპორტისა და ოლიმპიური მოძრაობის განვითარებაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისათვის, დაჯილდოვდა საქართველოს ოლიმპიური კომიტეტის ორდენით ([[2006]]). ქალაქ [[თბილისი]]ს საპატიო მოქალაქე ([[1999]]).

ვახტანგ ბალავაძე გარდაიცვალა 2018 წლის 25 ივლისს, 91 წლის ასაკში.<ref>[https://1tv.ge/news/tavisufal-chidaobashi-pirveli-qartveli-msoflio-chempioni-vakhtang-balavadze-gardaicvala/ ვახტანგ ბალავაძე გარდაიცვალა]. // 1tv.ge.</ref>

==მიღწევები==
; ოლიმპიური თამაშების ბრინჯაოს პრიზიორი
* {{Bronze3}} 1956 (73 კგ; მელბურნი)
; მსოფლიოს ჩემპიონი
* {{Gold1}} 1954 (73 კგ; ტოკიო, იაპონია)
* {{Gold1}} 1957 (73 კგ; სტამბოლი, თურქეთი)
; მსოფლიოს ვიცე-ჩემპიონი
* {{Silver2}} 1959 (73 კგ; თეირანი, ირანი)
* {{Silver2}} 1961 (73 კგ; იოკოჰამა, იაპონია)
; ახალგაზრდობის I საერთაშორისო თამაშების ჩემპიონი
* {{Gold1}} 1953 (73 კგ; ბუქარესტი, რუმინეთი)
; საბჭოთა კავშირის ხალხთა I და II სპარტაკიადის ვიცე-ჩემპიონი
* {{Silver2}} 1956 (73 კგ; მოსკოვი)
* {{Silver2}} 1959 (73 კგ; მოსკოვი)
; საბჭოთა კავშირის ჩემპიონი
* {{Gold1}} 1952 (73 კგ; ბაქო)
* {{Gold1}} 1953 (73 კგ; თბილისი)
* {{Gold1}} 1954 (74 კგ; ლენინგრადი)
* {{Gold1}} 1955 (73 კგ; მინსკი)
* {{Gold1}} 1957 (73 კგ; კიევი)
; საბჭოთა კავშირის ვიცე-ჩემპიონი
* {{Silver2}} 1956 (73 კგ; მოსკოვი)
* {{Silver2}} 1959 (73კგ; მოსკოვი)
; საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატის ბრინჯაოს პრიზიორი
* {{Bronze3}} 1951 (73 კგ; თბილისი)
; საერთაშორისო ტურნირების ჩემპიონი
* {{Gold1}} 1954 (ბუდაპეშტი, უნგრეთი)
* {{Gold1}} 1954 (სტოკჰოლმი, შვედეთი)
* {{Gold1}} 1954 (გეტებორგი, შვედეთი)
* {{Gold1}} 1954 (ესკილსტუნა, შვედეთი)
* {{Gold1}} 1957 (თეირანი, ირანი)
* {{Gold1}} 1957 (თავრიზი, ირანი)
* {{Gold1}} 1958 (ტოლედო, ესპანეთი)

== ძირითადი შედეგები ==
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|+
!სახეობა
!ადგილმდებარეობა
!ტურნირი
!წონითი კატეგორია
!ადგილი
|-
|თავისუფალი ჭიდაობა
|style="text-align:left"|{{JPN}}, იოკოჰამა 
|მსოფლიო ჩემპიონატი 1961
| -73 კგ
|{{Silver2}}
|-
|თავისუფალი ჭიდაობა
|style="text-align:left"|{{IRN}}, თეირანი 
|მსოფლიო ჩემპიონატი 1959
| -73 კგ
|{{Silver2}}
|-
|თავისუფალი ჭიდაობა
|style="text-align:left"|{{TUR}}, სტამბოლი 
|მსოფლიო ჩემპიონატი 1957
| -73 კგ
|{{Gold1}}
|-
|თავისუფალი ჭიდაობა
|style="text-align:left"|{{JPN}}, ტოკიო 
|მსოფლიო ჩემპიონატი 1954
| -73 კგ
|{{Gold1}}
|-
|თავისუფალი ჭიდაობა
|style="text-align:left"|{{AUS}}, მელბურნი 
|ზაფხულის XVI ოლიმპიური თამაშები 1956
| -73 კგ
|{{Bronze3}}
|}

== ლიტერატურა ==
{{ქსე|2|163}} 
* გუგუშვილი ნ., „ჭიდაობას რა უნდა...“, თბ., 1965.
* ვახტანგ ბალავაძის საოჯახო არქივი, 2010.

==ბიბლიოგრაფია==
{{Refbegin}}
* {{წიგნი
|ავტორი = დიმოვი, იან
|ნაწილი =
|სათაური =  საქართველოს ფალავნები
|ბმული = https://iverieli.nplg.gov.ge/bitstream/1234/432460/1/Saqartvelos_Falavnebi_1987.pdf
|ადგილი = თბ.
|გამომცემლობა = საბჭ. საქართველო
|წელი = 1987
|ტომი =
|გვერდები = 141–152
|გვერდნი = 268
|isbn =
|ტირაჟი = 
|ref = }}
{{Refend}}

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{nplg ბიოგრაფია|00003768}}
{{nplg სპორტსმენი|00000589}}
* [http://sport.gov.ge/?pg=sportsman&sid=108 ვახტანგ ბალავაძე] — ქართული სპორტი

==სქოლიო==
{{სქოლიო|2}}

{{DEFAULTSORT:ბალავაძე, ვახტანგ}}

[[კატეგორია:დაბადებული 20 ნოემბერი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1926]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 25 ივლისი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 2018]]
[[კატეგორია:სამტრედიის მუნიციპალიტეტში დაბადებულები]]
[[კატეგორია:ქართველი მოჭიდავეები თავისუფალ სტილში]]
[[კატეგორია:თბილისის საპატიო მოქალაქეები (1999)]]
[[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის სპორტის დამსახურებული ოსტატები]]
[[კატეგორია:ქართველი ოლიმპიური პრიზიორები]]
[[კატეგორია:ვახტანგ გორგასლის II ხარისხის ორდენის კავალრები]]
[[კატეგორია:ხალხთა მეგობრობის ორდენის კავალრები]]