იხილეთ წყარო გვერდისთვის ზაქათალის ნაკრძალი

{{ინფოდაფა დაცული ტერიტორია
|სახელი = ზაქათალის ნაკრძალი
|მშობლიური სახელი = Zaqatala Dövlət Təbiət Qoruğu
|IUCN-ის კატეგორია = Ia
|სურათი =
|წარწერა   = 
|რუკა = Azerbaijan adm location map.svg
|map_width = 144
|locator_x = 95
|locator_y = 8
|სათაური = 
|მდებარეობა = [[ზაქათალის რაიონი]]
|ქვეყანა = {{დროშა|აზერბაიჯანი}}
|უახლოესი ქალაქი = 
|კოორდინატები=  
|ფართობი =  25200 ჰა
|დაარსდა = [[1929]]
|სტუმრების რაოდენობა = 
|სტუმრების წელი = 
|მმართველი ორგანო = 
|მსოფლიო მემკვიდრეობა = 
|ოფიციალური საიტი = 
}}
'''ზაქათალის ნაკრძალი''' ({{lang-az|Zaqatala Dövlət Təbiət Qoruğu}}) — სახელმწიფო ნაკრძალი [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანში]]. მდებარეობს [[ზაქათალის რაიონი|ზაქათალის რაიონში]]. ნაკრძალი შეიქმნა [[1929]] წელს და მისი მიზანი მთის ტყიანი ლანდშაფტების დაცვა იყო. მდებარეობს აზერბაიჯანის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში, ზღვის დონიდან 600-3600 მეტრამდე ზონაში. გავრცელებულია ვერხვი, ჭალის მუხა, ქართული მუხა, რცხილა, წიფელი, თელა, ცაცხვი, იფანი, წაბლი. ცხოველებიდან ბინადროს ჯიხვი, კავკასიური ირემი, არჩვი, გარეული ღორი, დათვი, კვერნა, შურთხი და სხვა. მისი ფართობია 25 200 ჰა, საიდანაც ტყეებს უკავია 15 772 ჰა, მინდვრებს — 5830 ჰა

== ფლორა და ფაუნა ==
ნაკრძალში 800-ზე მეტი სახეობის მცენარე იზრდება.

ტყის ქვედა საზღვარზე (1200 მ-მდე) იზრდება იბერიული მუხა, ნეკერჩხალი, და სხვა ჯიშის ხეები, რომლებიც შერეულ ტყეს ქმნიან. ტყეში მცირე ზომის ხეებსა და ბუჩქებში ბევრი კენკროვანი მცენარე იზრდება — [[თხილი]], [[კუნელი]], [[შინდი]], [[უცვეთელა]], [[იელი (მცენარე)|იელი]], [[ზღმარტლი]] და სხვ.

საშუალოდ ტყის სარტყელში (1200—1800 მ) აღმოსავლური წიფლის ხელშეუხებელი ტყეებია (ნაკრძალის 75 %-ზე მეტ ფართობზე), ხეების საშუალო ასაკი 150 წელია. მდინარეების ხეობებში იზრდება შავი მურყანი, ზედა ტერასებზე — მრავალსაუკუნოვანი ცაცხვები, კაკლის ხეები, ხურმა, თხილი, ველური ბალი.

ტყის სარტყლის ზედა დანოტივებულ ნაკვეთებზე (2000 მ-მდე) იზრდება ნეკერჩხლისა და შერეული (საყვირის ხე, წიფელი, ცირცელი, არყის ხე) ტყეეები, რომლებსაც ცვლიან მაღალმთიანი მუხნარები, არყის მეჩხერი ტყეები და კავკასიური როდოდენდრონის ბუჩქნარები. აქვე გვხვდება ფიჭვი ტყეებით დაკავებული მცირე მონაკვეთი.

სუბალპური მთის ზოლის ფერდობი დაფარულია მაღალი ტანის ბალახებით, მწვანე მინდვრებით, რომლებიც გამოიყენება როგორც საძოვრები დაღესტნელი ჯიხვების, კეთილშობილი ირმებისა და შველების მიერ. 2400 მეტრის სიმაღლის გადასახედიდან ფართოდაა გადაჭიმული ალპური მინდვრები.

ნაკრძალში არის 37 სახეობის ძუძუმწოვარა ცხოველი (ირმები, ტახები, დათვები, კვერნები, თახვები, ტყის კატები, ფოცხვერები), 8 სახეობის ამფიბია, 12 სახეობის რეპტილია, 104 სახეობის ფრინველი.

==ლიტერატურა==
{{ქსე|4|488}}

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.ksam.org/index.php?mtype=news1&mid=225 აზერბაიჯანის ნაკრძალები]

[[კატეგორია:აზერბაიჯანის ნაკრძალები]]