იხილეთ წყარო გვერდისთვის თეთრად მბოლავი აზოტმჟავა

'''თეთრად მბოლავი აზოტმჟავა''' ('''WFNA''') შენახვადი თხევადი [[მჟანგავი]]ა, რომელიც [[ნავთი|ნავთთან]]<ref>http://www.astronautix.com/props/nitosene.htm</ref> ან [[ჰიდრაზინი|ჰიდრაზინთან]] ერთად გამოიყენება, როგორც [[სარაკეტო საწვავი]]. ის შედგება თითქმის სუფთა [[აზოტმჟავა|აზოტმჟავისაგან]] (HNO<sub>3</sub>). WFNA-ს შემადგენლობაში ჩვეულებრივ არ შედის 2%-ზე მეტ [[წყალი|წყალ]]<nowiki/>ი და 0.5%-ზე მეტ [[ხსნარი|გახსნილი]] [[აზოტის დიოქსიდი]].<ref>http://web.mit.edu/piuska/Public/Ekaterinburg%20more/Ekaterinburg%20research/Nitric%20acid%20-%20Wikipedia.pdf</ref>

WFNA ძირითადად [[კოროზიის ინჰიბიტორი|ინჰიბიტორ ნივთიერებებთან]] ერთად გამოიყენება მისი კოროზიული თვისების შესამცირებლად. ამ როლისათვის როგორც წესი [[ფთორწყალბადი|ფთორწყალბადს]] ხმარობენ. ინჰიბიტორების გარეშე WFNA-ში კოროზიას თითქმის ყველა მეტალი განიცდის. ინჰიბირებულ WFNA-ს ხშირად '''IWFNA'''-საც ეძახიან. ფთორწყალბადის დამატებით მეტალების ზედაპირზე დამცავი ფენა იქმნება, რომელიც კოროზიის შემდგომ განვითარებას უშლის ხელს.

WFNA როგორც მჟანგავი ოდნავ უფრო სუსტია, ვიდრე [[წითლად მბოლავი აზოტმჟავა]] (RFNA), მაგრამ მასთან მუშაობა გაცილებით უსაფრთხოა. იმის გათვალისწინებით, რომ ის ძალიან [[კოროზია|კოროზიულია]], მასში ძალიან ცოტაა ან თითქმის არაა გახსნილი [[აზოტის დიოქსიდი]], რომელიც ექსტრემალურად ტოქსიკური და აგრესიული ნაერთია. ინჰიბირების გარეშე WFNA-ს თითქმის ყველა მეტალთან და ზოგიერთ ორგანულ ნაერთთან შეხებისას გამოიყოფა აზოტის დიოქსიდი. იმისათვის, რომ WFNA გადაიქცეს RFNA-დ, საჭიროა ის უბრალოდ რამდენიმე საათით გარეთ დავტოვოთ დაბალ ტემპერატურაზე.<ref>http://www.sciencemadness.org/talk/viewthread.php?tid=18655</ref>

WFNA ასევე გამოიყენება ასაფეთქებელი ნივთიერების, [[ნიტროგლიცერინი]]ს წარმოებაში. ის მიიღება WFNA-ს შერევით კონცენტრირებულ [[გოგირდმჟავა]]სთან იმისათვის, რომ წარმოიქმნას ნიტრონიუმის იონი NO<sub>2</sub><sup>+</sup> და შემდეგ [[გლიცერინი]]ს დამატებით. მაგრამ ეს ხერხი თითქმის ამოღებულია ხმარებიდან და ჩანაცვლებულია [[ოლეუმი]]სა და აზეოტროპული აზოტმჟავის (70%) ხსნარით. <ref>http://www.rsc.org/chemistryworld/2012/06/industrial-nitroglycerin-made-fast-and-safe</ref>

WFNA და IWFNA [[ჰიპერგოლური|ჰიპერგოლურები]] არიან საწვავების დიდი სიის მიმართ. მაგალითად:

* [[UDMH]]
* [[ჰიდრაზინი]]
* [[ფურფურილის სპირტი]]
* [[ბენზინი]]
* [[ანილინი]]

== რესურსები ინტერნეტში==
*[https://lunarlander.wordpress.com/2006/05/28/advantages-of-using-white-fuming-nitric-acid-wfna-as-an-oxidizer-in-rockets/ თეთრად მბოლავი აზოტმჟავის გამოყენება]
*[http://www.npi.gov.au/resource/nitric-acid National Pollutant Inventory – Nitric Acid Fact Sheet]
*[http://www.npi.gov.au/npidata/action/load/summary-result/criteria/substance/67/destination/ALL/source-type/ALL/subthreshold-data/Yes/substance-name/Nitric%2Bacid/year/2014 2013/2014 data within Australia - Nitric acid from All Sources]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:სარაკეტო მჟანგავები]]