იხილეთ წყარო გვერდისთვის თურქეთის პრემიერ-მინისტრი

{{ინფოდაფა პოლიტიკური პოსტი
|თანამდებობა = [[პრემიერ-მინისტრი]]
|ორგანიზაცია = [[თურქეთი]]ს
|დროშა =
|დროშის ზომა =
|დროშის წარწერა =
|ნიშანი = Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg
|ნიშნის ზომა = 100პქ
|ნიშნის წარწერა = 
|მშობლიური სახელი = Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı
|სურათი = 
|თანამდებობის პირი = 
|თანამდებობის დაკავება = 
|მიმართვის სტილი = მისი უდიდებულესობა
|რეზიდენცია = [[ჩანქაიას სასახლე]] [[ანკარა]]<br/>{{დროშა|თურქეთი}}
|დამნიშვნელი = [[თურქეთის პრეზიდენტი]]
|დამნიშვნელის პოსტი =
|თანაშემწე =
|ვადის ხანგრძლივობა = 4 წელი, ულიმიტო
|პირველი თანამდებობაზე = [[ქემალ ათათურქი]] (ანკარის მთავრობა)<br/>[[ისმეთ ინენიუ]] (რესპუბლიკა)
|დაარსდა = [[3 მაისი]], [[1920]] (ანკარის მთავრობა)<br/>[[1 ნოემბერი]], [[1923]] (რესპუბლიკა)
|გაუქმდა = [[9 ივლისი]], [[2018]]
|ბოლო თანამდებობაზე = [[ბინალი ილდირიმი]]
|მომდევნო =
|ხელფასი =
|ვებსაიტი = [http://www.basbakanlik.gov.tr/ basbakanlik.gov.tr]
}}
{{თურქეთის პოლიტიკა}}

'''თურქეთის პრემიერ-მინისტრი''' ({{lang-tr|Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı}}) — [[თურქეთის მთავრობა|თურქეთის მთავრობის]] ხელმძღვანელი. თურქეთის პრემიერ-მინისტრი არის პოლიტიკური კოალიციის ლიდერი [[თურქეთის დიდი ეროვნული ასამბლეა|თურქეთის პარლამენტში]] (მეჯლისი) და [[თურქეთის მთავრობა|თურქეთის მთავრობის კაბინეტის]] ლიდერი. ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრი [[აჰმეთ დავუთოღლუ]] შეირჩა ქვეყნის პრემიერ-მინისტრად [[2014]] წლის აგვისტოში, რომელიც შეცვალა ამ პოსტზე [[რეჯეფ თაიფ ერდოღანი]], რომელიც გახდა [[თურქეთის პრეზიდენტი]] [[2014]] წლის [[28 აგვისტო]]ს.

== ისტორია ==

[[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] დროს, პრემიერ-მინისტრს, ეწოდა [[სავეზირო|დიდი ვეზირი]]. მე-19 საუკუნის თანზიმათის პერიოდის შემდეგ, დიდი ვეზირის როლი უფრო ჰგავს თანამედროვე დასავლეთ ევროპის მონარქიათა პრემიერ-მინისტრების როლს. მოგვიანებით, ოსმალეთის კონსტიტუცია [[1876]] წელს, შეიქმნა პარლამენტი, რომ გააკონტროლოს პრემიერ-მინისტრი და ცვლილებები, რომლებიც კონსტიტუციაში მეორე საკონსტიტუციო ერის დროს შეიტანეს, რომლის თანახმად პრემიერ-მინისტრი პასუხისმგებელი იყო პარლამენტის წინაშე და არა სულთანის. და ბოლოს, რესპუბლიკის შექმნიდან, [[1923]] წლიდან, პრემიერ-მინისტრის დამნიშვნელი პრეზიდენტი გახდა, სულთანის ნაცვლად.

== თურქეთის პრემიერ-მინისტრების სია ==

ეს არის ქრონოლოგიური სია [[თურქეთი]]ს პრემიერ-მინისტრების, დაარსების დღიდან, [[თურქეთის ომი დამოუკიდებლობისთვის|თურქეთის დამოუკიდებლობისთვის ომიდან]], [[1920]] წლიდან. პრემიერ-მინისტრი ასევე აღმასრულებელი ხელისუფლების და მინისტრთა საბჭოს ხელმძღვანელია.

== თურქეთის პრემიერ-მინისტრების სია 1920 წლიდან დღემდე ==
=== [[თურქეთის დიდი ეროვნული ასამბლეა|დიდი ეროვნული კრების]] მთავრობის პრემიერ-მინისტრები (1920-1923) ===
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|--
! № 
! width=150|სახელი<br /><small>(დ. – გ.)</small>
! სურათი 
! colspan=3|უფლებამოსილების ვადა
! პოლიტიკური პარტია
|--
! style="background:#FF0000| 1
| [[ქემალ ათათურქი]]<br /><small>([[1881]]–[[1938]])</small> || [[File:Müşir Gazi Mustafa Kemal Paşa, Balıkesir, 1923.png|60px]] || ''1'' || [[3 მაისი]] [[1920]] || [[24 იანვარი]] [[1921]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|--
! style="background:#FF0000; rowspan=2| 2
| rowspan=2|[[ფევზი ჩაქმაქი]]<br /><small>([[1876]]–[[1950]])</small> || rowspan=2|[[File:Fevzi cakmak.png|60px]] || ''2'' || [[24 იანვარი]] [[1921]] || [[19 მაისი]] [[1921]] || rowspan=2|[[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|--
| || ''3'' || [[19 მაისი]] [[1921]] || [[9 ივლისი]] [[1922]]
|--
! style="background:#FF0000| 3
| [[რაუფ ორბეი]]<br /><small>([[1881]]–[[1964]])</small> || [[File:RAUFORBAY.png|60px]] || ''4'' || [[12 ივლისი]] [[1922]] || [[4 აგვისტო]] [[1923]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- 
! style="background:#FF0000| 4
| [[ფეთჰი ოქიარი]]<br /><small>([[1880]]–[[1943]])</small> || [[File:Ali Fethi Okyar.jpg|60px]] || ''5'' || [[14 აგვისტო]] [[1923]] || [[27 ოქტომბერი]] [[1923]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|--
|}

=== [[თურქეთი]]ს პრემიერ-მინისტრები (1923 - 2018) ===
{|class="wikitable"
|--
! #
! სურათი
! სახელი, გვარი
! ჩაიბარა
! გადადგა
! პოლიტიკური პარტია
|-- bgcolor="#FFE8E8"
| 1 || [[File:Inonu_Ismet.jpg|150px]] || [[ისმეთ ინენიუ]] || [[1 ნოემბერი]] [[1923]] || [[21 ნოემბერი]] [[1924]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 2 ||[[File:Ali_Fethi_Okyar.jpg|150px]] || [[ფეთჰი ოქიარი]] || [[21 ნოემბერი]] [[1924]] || [[6 მარტი]] [[1925]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 3|| [[File:Inonu_Ismet.jpg|150px]] || [[ისმეთ ინენიუ]], მე-2 ვადა || [[6 მარტი]] [[1925]] || [[27 სექტემბერი]] [[1937]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 4 || [[ფაილი:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[ჯელალ ბაიარი]] || [[27 სექტემბერი]] [[1937]] || [[25 იანვარი]] [[1939]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 5 || [[File:Refik_Saydam.jpg|150px]] || [[რეფიქ საიდამი]] || [[25 იანვარი]] [[1939]] || [[8 ივლისი]] [[1942]]<ref>გარდაიცვალა პრემიერობის დროს.</ref> || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| - || [[File:Ahmet_Fikri_T%C3%BCzer.jpg|150px]] || [[აჰმეთ ფიქრი თუზერი]](მ/შ)  || [[8 ივლისი]] [[1942]] || [[9 ივლისი]] [[1942]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 6 || [[File:Sukru_Saracoglu.jpg|150px]] || [[შუქრუ სარაჯოღლუ]] || [[9 ივლისი]] [[1942]] || [[7 აგვისტო]] [[1946]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 7 || [[File:RECEP_PEKER.jpg|150px]] ||  [[რეჯეფ ფექერი]] || [[7 აგვისტო]] [[1946]] || [[9 სექტემბერი]] [[1947]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 8 || [[File:Hasan_H%C3%BCsn%C3%BC_Saka.jpg|150px]] ||  [[ჰასან საქა]] || [[10 სექტემბერი]] [[1947]] || [[16 იანვარი]] [[1949]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 9 || [[File:Mehmet Şemsettin Bey Günaltay.jpg|150px]] ||  [[შემშეტინ გიულნათაი]] || [[16 იანვარი]] [[1949]] || [[22 მაისი]] [[1950]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#DDEEFF
| 10 || [[File:Adnan Menderes VI. Yasama Dönemi.jpg|150px]] || [[ადნან მენდერესი]] || [[22 მაისი]] [[1950]] || [[27 მაისი]] [[1960]]<ref>გადააყენა [[თურქეთის სახელმწიფო გადატრიალება (1960)]] დროს.</ref> || [[თურქეთის დემოკრატიული პარტია]]
|-- style="background:DarkKhaki;"
| 11 || [[ფაილი:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[ჯემალ გიურსელი]] || [[28 მაისი]] [[1960]] || [[30 ოქტომბერი]] [[1961]] || [[თურქეთის შეიარაღებული ძალები]]
|-- style="background:DarkKhaki;"
| - || [[ფაილი:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[ფაჰრეტინ ოზდილექი]] (მ/შ) || [[30 ოქტომბერი]] [[1961]] || [[20 ნოემბერი]] [[1961]] || [[თურქეთის შეიარაღებული ძალები]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 12 || [[File:Inonu_Ismet.jpg|150px]] || [[ისმეთ ინენიუ]], მე-3 ვადა || [[20 ნოემბერი]] [[1961]] || [[21 თებერვალი]] [[1965]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|--
| 13 ||[[File:Suat Ürgüplü.jpg|150px]] || [[სუათ ჰაირი ურგუფლუ]] || [[21 თებერვალი]] [[1965]] || [[27 ოქტომბერი]] [[1965]] || უპარტიო
|-- bgcolor=#CCFFCC
| 14 || [[File:Demirel 1962 cropped.jpg|150px]] || [[სულეიმან დემირელი]] || [[27 ოქტომბერი]] [[1965]] || [[26 მარტი]] [[1971]] || [[სამართლიანობის პარტია (თურქეთი)|სამართლიანობის პარტია]]
|--
| 15 || [[File:Nihat Erim in Washington D.C (cropped).jpg|150px]] ||  [[ნიჰათ ერიმი]] || [[26 მარტი]] [[1971]] || [[17 აპრილი]] [[1972]] || უპარტიო
|-- style="background:#ffddaa"
| 16 || [[File:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[ფერიტ მელენი]] || [[17 აპრილი]] [[1972]] || [[15 აპრილი]] [[1973]] || [[რესპუბლიკური ნდობის პარტია]]
|-
| 17 || [[File:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[ნაიმ თალუ]] || [[15 აპრილი]] [[1973]] || [[25 იანვარი]] [[1974]] || უპარტიო
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 18 || [[File:Bülent Ecevit-Davos 2000 cropped.jpg|150px]] || [[ბიულენთ ეჯევითი]] || [[25 იანვარი]] [[1974]] || [[17 ნოემბერი]] [[1974]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|--
| 19 || [[File:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] ||  [[სადი ირმაქი]] || [[17 ნოემბერი]] [[1974]] || [[31 მარტი]] [[1975]] || უპარტიო
|-- bgcolor=#CCFFCC
| 20 || [[File:Demirel 1976 cropped.jpg|150px]] ||  [[სულეიმან დემირელი]], მე-2 ვადა || [[31 მარტი]] [[1975]] || [[21 ივნისი]] [[1977]] || [[სამართლიანობის პარტია (თურქეთი)|სამართლიანობის პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 21 || [[File:Bülent Ecevit-Davos 2000 cropped.jpg|150px]] || [[ბიულენთ ეჯევითი]], მე-2 ვადა || [[21 ივნისი]] [[1977]] || [[11 ივლისი]] [[1977]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#CCFFCC
| 22 || [[File:Demirel 1976 cropped.jpg|150px]] || [[სულეიმან დემირელი]], მე-3 ვადა || [[11 ივლისი]] [[1977]] || [[5 იანვარი]] [[1978]] || [[სამართლიანობის პარტია (თურქეთი)|სამართლიანობის პარტია]]
|-- bgcolor=#FFE8E8
| 23 || [[File:Bülent Ecevit-Davos 2000 cropped.jpg|150px]] || [[ბიულენთ ეჯევითი]], მე-3 ვადა || [[5 იანვარი]] [[1978]] || [[12 ნოემბერი]] [[1979]] || [[თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია|სახალხო პარტია]]
|-- bgcolor=#CCFFCC
| 24 || [[File:Demirel 1976 cropped.jpg|150px]] || [[სულეიმან დემირელი]], მე-4 ვადა || [[12 ნოემბერი]] [[1979]] || [[12 სექტემბერი]] [[1980]] || [[სამართლიანობის პარტია (თურქეთი)|სამართლიანობის პარტია]]
|-- style="background:DarkKhaki;"
| 25 || [[ფაილი:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[ბულენთ ულუსუ]] || [[20 სექტემბერი]] [[1980]] || [[13 დეკემბერი]] [[1983]] || [[თურქეთის შეიარაღებული ძალები]]
|-- bgcolor=#FFFFCC
| 26 || [[File:Turgut Özal as Turkish Prime Minister.jpg|150px]] || [[თურგუთ ოზალი]] || [[13 დეკემბერი]] [[1983]] || [[31 ოქტომბერი]] [[1989]] || [[პარტია სამშობლო (თურქეთი)|პარტია სამშობლო]]
|-- bgcolor=#FFFFCC
| - || [[File:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[ალი ბოზერი]] (მ/შ) || [[31 ოქტომბერი]] [[1989]] || [[9 ნოემბერი]] [[1989]] || [[პარტია სამშობლო (თურქეთი)|პარტია სამშობლო]]
|-- bgcolor=#FFFFCC
| 27 || [[File:Yildirim Akbulut (1988).jpg|150px]] || [[ილდირემ აქბულუთი]] || [[9 ნოემბერი]] [[1989]] || [[23 ივნისი]] [[1991]] || [[პარტია სამშობლო (თურქეთი)|პარტია სამშობლო]]
|-- bgcolor=#FFFFCC
| 28 || [[File:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[მესუთ ილმაზი]] || [[23 ივნისი]] [[1991]] || [[20 ნოემბერი]] [[1991]] || [[პარტია სამშობლო (თურქეთი)|პარტია სამშობლო]]
|-- bgcolor=#FFCCFF
| 29 || [[File:Suleyman Demirel 1998 (cropped).jpg|150px]] || [[სულეიმან დემირელი]], მე-5 ვადა || [[20 ნოემბერი]] [[1991]] || [[16 მაისი]] [[1993]] || [[თურქეთის დემოკრატიული პარტია]]
|-- style="background-color: white"
| - || [[File:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[ერდალ ინენიუ]] (მ/შ) || [[16 მაისი]] [[1993]] || [[25 ივნისი]] [[1993]] ||  [[სოციალ-დემოკრატიული პოპულისტური პარტია (თურქეთი)|სოციალ-დემოკრატიული პოპულისტური პარტია]]
|-- bgcolor=#FFCCFF
| 30 || [[File:Turkish prime minister Tansu Çiller in Brussels.jpg|150px]] || [[თანსუ ჩილერი]] || [[25 ივნისი]] [[1993]] || [[6 მარტი]] [[1996]] || [[თურქეთის დემოკრატიული პარტია]]
|-- bgcolor=#FFFFCC
| 31 || [[File:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] || [[მესუთ ილმაზი]], მე-2 ვადა || [[6 მარტი]] [[1996]] || [[28 ივნისი]] [[1996]] || [[პარტია სამშობლო (თურქეთი)|პარტია სამშობლო]]
|-- bgcolor=#FFCCCC
| 32 || [[File:Necmettin-Erbakan.jpg|150px]] || [[ნეჯმეთინ ერბაქანი]] || [[28 ივნისი]] [[1996]] || [[30 ივლისი]] [[1997]] || [[კეთილდღეობის პარტია]]
|-- bgcolor=#FFFFCC
| 33 || [[File:Seal of Prime Ministry of the Republic of Turkey (until 2015).svg|150px]] ||  [[მესუთ ილმაზი]], მე-3 ვადა || [[30 ივნისი]] [[1997]] || [[11 იანვარი]] [[1999]] || [[პარტია სამშობლო (თურქეთი)|პარტია სამშობლო]]
|-- bgcolor="#CCFFFF"
| 34 || [[File:Bülent Ecevit-Davos 2000 cropped.jpg|150px]] || [[ბიულენთ ეჯევითი]], მე-4 ვადა || [[11 იანვარი]] [[1999]] || [[18 ნოემბერი]] [[2002]] || [[დემოკრატიულ მემარცხენეთა პარტია (თურქეთი)|დემოკრატიულ მემარცხენეთა პარტია]]
|-- bgcolor=#CCCCFF
| 35 || [[File:Abdullah Gül Senate of Poland.JPG|150px]] ||  [[აბდულა გიული]] || [[18 ნოემბერი]] [[2002]] || [[14 მარტი]] [[2003]] || [[სამართლიანობისა და განვითარების პარტია (თურქეთი)|სამართლიანობისა და განვითარების პარტია]]
|-- bgcolor=#CCCCFF
| 36 || [[File:Recep_Tayyip_Erdogan.PNG|150px]] ||  [[რეჯეფ თაიფ ერდოღანი]] || [[14 მარტი]] [[2003]] || [[28 აგვისტო]] [[2014]] || [[სამართლიანობისა და განვითარების პარტია (თურქეთი)|სამართლიანობისა და განვითარების პარტია]]
|-- bgcolor=#CCCCFF
| 37 || [[File:Secretary Kerry Meets With Turkish Foreign Minister Davutoglu (2) (cropped).jpg|150px]] || [[აჰმეთ დავუთოღლუ]] ||[[28 აგვისტო]] [[2014]] || [[24 მაისი]] [[2016]] || [[სამართლიანობისა და განვითარების პარტია (თურქეთი)|სამართლიანობისა და განვითარების პარტია]] 
|-- bgcolor=#CCCCFF
| 38 || [[File:Portrait of Binali Yıldırım (cropped).jpg|150px]] || [[ბინალი ილდირიმი]] || [[24 მაისი]] [[2016]] || [[9 ივლისი]] [[2018]] || [[სამართლიანობისა და განვითარების პარტია (თურქეთი)|სამართლიანობისა და განვითარების პარტია]]
|--
|}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{DEFAULTSORT:თურქეთის პრემიერ-მინისტრი}}

[[კატეგორია:თურქეთის მთავრობა]]
[[კატეგორია:თურქეთის პრემიერ-მინისტრები|*]]