იხილეთ წყარო გვერდისთვის კრაკ-დე-შევალიე

{{ინფოდაფა მსოფლიოს მემკვიდრეობის ძეგლი
|სახელი = კრაკ-დე-შევალიე
|სურათი       = [[ფაილი:Krak De Chevaliers general view.jpg|250პქ]]
|სურათის წარწერა= 
|რუკა= 
|რუკის_წარწერა = 
|რუკის ზომა = 
|ქვეყანა =  {{დროშა|სირია}}
|ტიპი= კულტურული
|კრიტერიუმი= ii, iv
|ID          =
|ბმული        =   
|რეგიონი=  [[მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლების სია არაბეთის ქვეყნებში|არაბული სახელმწიფოები]]
|კოორდინატები=  {{coord|34|45|25|N|36|17|40|E|}}
|წელი=  2006
|სესია=  
|ნომერი =   1229
|საფრთხის ქვეშ =   2013
}}

{{მსოფლიო მემკვიდრეობა|1229}}
'''კრაკ-დე-შევალიე''' ({{lang-fr|Krak des Chevaliers}} — ''რაინდთა ციხესიმაგრე'', გამოითქმის: [kʁak de ʃəvaˈlje], {{lang-ar|حصن الفرسان}}; ''არაბულისა და ფრანგულის ნაზავით - ცხენოსნების ციხესიმაგრე''), ყოფილი '''კრაკ-დე-ლ’ოსპიტალი''' ({{lang-fr|Krak de l'Hospital}}) — [[ჯვაროსნები]]ს ციხესიმაგრე [[სირია]]ში. წარმოადგენს [[შუა საუკუნეები]]ს ერთ-ერთ საუკეთესოდ შემონახულ სამხედრო ციხესიმაგრეს მთელ მსოფლიოში. [[XI საუკუნე]]ში წარმოადგენდა ქურთების დასახლებას და ცნობილი იყო, როგორც ''ჰისნ ალ აკრადი'', რაც „ქურთების ციხესიმაგრეს“ ნიშნავს. ციხესიმაგრის პირველი ვარიანტი [[1031]] წელს [[ალეპო]]ს ემირმა ააშენა. [[პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობა|პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობისას]], [[1099]] წელს, იგი [[რაიმონ IV ტულუზელი|რაიმონ IV ტულუზელმა]] აიღო, მაგრამ მალევე მიატოვეს, რადგან ჯვაროსნებმა იერუსალიმისკენ მსვლელობა განაგრძეს. [[1110]] წელს მას იპყრობს გალილეის პრინცი ტანკარდი. [[1142]] წელს [[ტრიპოლი (ლიბანი)|ტრიპოლის]] გრაფმა [[რაიმონ II ტრიპოლელი|რაიმონდ II]]-მ ციხე [[ჰოსპიტალიერები|ჰოსპიტალიერ რაინდებს]] გადასცა, ვის მფლობელობაშიც რჩებოდა [[1271]] წელს დაცემამდე. ამ პერიოდში ციხე ცნობილი გახდა ''კრაკ დე ლ'ოსპიტალის'' სახელით, კარაკ-დე-შევალიე კი მას [[XIX საუკუნე]]ში უწოდეს.

[[1140]] წელს [[ჰოსპიტალიერები|ჰოსპიტალიერებმა]] ციხის აღდგენა დაიწყეს და [[1170]] წლისათვის დაამთავრეს, როდესაც ციხესიმაგრე მიწისძვრამ დააზიანა. ციხესიმაგრის მთავარ დანიშნულებას [[პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობა|პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობის]] შედეგად წარმოქმნილი [[ტრიპოლის საგრაფო]]ს საზღვრებზე არსებული ციხესიმაგრეების დაცვა წარმოადგენდა. კრაკ-დე-შევალიე მათ შორის ყველაზე მნიშვნელოვანი იყო და ასრულებდა როგორც ადმინისტრაციული ცენტრის, ისე სამხედრო ბაზის ფუნქციას. ციხეს მეორე სამშენებლო სამუშაოები [[XIII საუკუნე]]ში ჩაუტარდა, როდესაც კრაკ-დე-შევალიე კონცენტრულ ციხედ ჩამოყალიბდა. ამ დროს აშენდა გარე გალავანი და ციხესიმაგრემ მისი თანამედროვე სახე მიიღო. XIII საუკუნის პირველი ნახევარი კრაკ-დე-შევალიესათვის „ოქროს ხანა“ იყო. ამ დროს, მისი ძლიერების პიკზე, ციხეს დაახლოებით 2 000 კაციანი გარნიზონი იცავდა. ამხელა გარნიზონი ჰოსპიტალიერებს საკმაოდ დიდი ტერიტორიიდან ხარკის ასაკრეფად სჭირდებოდათ. [[1250]] წლიდან ჰოსპიტალიერ რაინდთა მდგომარეობა გაუარესდა და საბოლოოდ, [[1271]] წელს, მამლუქთა სულთანმა [[ბეიბარს I]]-მა 36 დღიანი ალყის შემდეგ კრაკ-დე-შევალიე აიღო, სავარაუდოდ, ყალბი წერილის საშუალებით, რომლის მიხედვითაც ჰოსპიტალიერთა დიდი მაგისტრი რაინდებს დანებებისაკენ მოუწოდებდა.

[[XIX საუკუნე]]ში ციხესიმაგრისადმი ინტერესი გაიზარდა; დაიწყო გამოკვლევები და შეიქმნა არქიტექტურული ნახაზები. XIX საუკუნის ბოლოს ან XX საუკუნის დასაწყისში ციხესიმაგრის ტერიტორიაზე დასახლება გაჩნდა, რამაც მისი დაზიანება გამოიწვია. [[1933]] წელს 500 მოსახლის გადასვლის შემდეგ ციხე საფრანგეთის მთავრობას გადაეცა, რომელმაც გაწმენდითი და აღდგენითი სამუშაოები განახორციელა. [[1946]] წელს, მას შემდეგ, რაც [[სირია]]მ დამოუკიდებლობა გამოაცხადა, ციხესიმაგრის მოვლა საკუთარ თავზე აიღო. დღესდღეობით, სოფელი ალ-ჰასნი თითქმის 9 000-იანი მოსახლეობით ციხის მახლობლად მდებარეობს. კრაკ-დე-შევალიე სირიის ქალაქ [[ჰომსი]]დან დაახლოებით 40 კმ-ის დასავლეთით, [[ლიბანი]]ს საზღვრის მახლობლად მდებარეობს და ადმინისტრაციულად ჰომსის გუბერნიას ეკუთვნის. [[2006]] წელს, კრაკ-დე-შევალიე, [[სალადინის ციტადელი|კალათ-სალადინის ციხესთან]] ერთად, [[იუნესკო]]მ [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის]] სიაში შეიტანა.<ref name=WHS>{{citation |url=http://whc.unesco.org/en/list/1229 |title=Crac des Chevaliers and Qal’at Salah El-Din |publisher=[[UNESCO]] |accessdate=2010-11-08}}</ref>

== იხილეთ აგრეთვე ==
* [[მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლების სია არაბულ ქვეყნებში]]
* [[კრაკ-დე-შევალიეს აღება]]

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{commons category|Krak des Chevaliers}}
* [http://online.wsj.com/article/SB123335398205734847.html Christian Sahner, "A Medieval Castle in the Middle East," The Wall Street Journal, 31 January 2009]
* [http://www.pbase.com/dosseman_syria/krak Picture tour (over 270 pictures) through castle]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები სირიაში}}

[[კატეგორია:მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები სირიაში]]
[[კატეგორია:ჰოსპიტალიერთა ციხესიმაგრეები და ფორტიფიკაციები]]
[[კატეგორია:სირიის ციხესიმაგრეები]]