იხილეთ წყარო გვერდისთვის მამია ორახელაშვილი

{{მმ*|ორახელაშვილი}}
{{ინფოდაფა ლიდერი
| სახელი = მამია ორახელაშვილი
| სურათი= Mamia_Orakhelashvili.jpg
| სურათის ზომა =250პქ
| წარწერა სურათის ქვეშ= 
| ხელმოწერა =  
| დაბადების თარიღი = [[29 მაისი]], [[1881]]
| დაბადების ადგილი = [[ქუთაისი]], [[ქუთაისის გუბერნია]], [[რუსეთის იმპერია]]
| გარდაცვალების თარიღი = [[11 დეკემბერი]], [[1937]]
| გარდაცვალების ადგილი=
| მოქალაქეობა ={{დროშა|სსრკ}}
| ეროვნება =ქართველი
| საარჩევნო ოლქი =
| მამა =
| დედა =
| მეუღლე =[[მარიამ ორახელაშვილი]]
| შვილები=ქეთევან ორახელაშვილი
| განათლება =
| სამეცნიერო ხარისხი =
| წოდება =
| პროფესია = ექიმი
| საქმიანობა =
| რელიგია =
| ჯილდოები =
| პარტია = [[საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტია|სკკპ]] 
| საიტი =
| შენიშვნა =
| რიგი = [[ფაილი:Flag of the Georgian Soviet Socialist Republic.svg|border|საქართველოს სსრ|მარცხნივ|25პქ]][[ფაილი:Emblem of the Georgian SSR.svg|border|საქართველოს სსრ|მარჯვნივ|25პქ]][[საქართველოს სსრ]] [[საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტია|კომპარტიის]] 1-ლი ცკ  [[საქრთველოს კომუნისტური პარტიის პირველი მდივანი|პირველი მდივანი]]
| თანამდებობა დაიკავა = [[20 მაისი]], [[1920]]
| თანამდებობა დატოვა = [[აპრილი]], [[1922]]
| ვიცე-პრეზიდენტი  =
| მონარქი =
| პრეზიდენტი =
| კანცლერი =
| პრემიერ-მინისტრი =
| თავმჯდომარე=
| წინამორბედი=  თანამდებობა დაარსდა
| მემკვიდრე   = [[მიხეილ ოკუჯავა]]
| რიგი2 = [[ასფსრ]]-ის ცკ პირველი მდივანი
| თანამდებობა დაიკავა2 = [[დეკემბერი]], [[1931]]
| თანამდებობა დატოვა2= [[1933]]
| წინამორბედი2 =[[ლავრენტი ქართველიშვილი]]
| მემკვიდრე2 = [[ლავრენტი ბერია]]
| პრეზიდენტი2 =
| მონარქი2 =
| კანცლერი2 =
| ვიცე-პრეზიდენტი2 =
| პრემიერ-მინისტრი2 =
| თავმჯდომარე2 =
| რიგი3 =  [[ასფსრ]]-ის სახალხო კომისართა საბჭოს თავმჯდომარე
| თანამდებობა დაიკავა3 = [[21 იანვარი]], [[1931]]
| თანამდებობა დატოვა3 = [[28 იანვარი]], [[1932]]
| წინამორბედი3 = [[შალვა ელიავა]]
| მემკვიდრე3 = [[გაზანფერ მუსაბეკოვი]]
| პრეზიდენტი3 =
| მონარქი3=
| კანცლერი3 =
| პრემიერ-მინისტრი3=
| თავმჯდომარე3=
| რიგი4 = 
| თანამდებობა დაიკავა4 = 
| თანამდებობა დატოვა4 =
| წინამორბედი4 = 
| მემკვიდრე4 = 
| პრეზიდენტი4 =
| მონარქი4 =
| კანცლერი4 =
| პრემიერ-მინისტრი4=
| თავმჯდომარე4 = 
| რიგი5 = 
| თანამდებობა დაიკავა5 = 
| თანამდებობა დატოვა5 =
| წინამორბედი5 = 
| მემკვიდრე5 = 
| პრეზიდენტი5 =
| მონარქი5 =
| კანცლერი5 =
| პრემიერ-მინისტრი5=
| თავმჯდომარე5=
}}
'''მამია ორახელაშვილი''' (ნამდვილი სახელია ''ივანე ორახელაშვილი''; დ. [[1881]] — გ. [[1937]]) — [[ქართველი]] [[ბოლშევიკი]] და [[საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირი|საბჭოთა]] პარტიული მოღვაწე. [[რუსეთ-საქართველოს ომი (1921)|1921 წლის რუსეთ-საქართველოს ომის]] დროს [[საქართველოს რევოლუციური კომიტეტი|საბჭოთა რუსეთის მიერ]] საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპაციის ერთ-ერთი შემოქმედი. [[1937|1937]] წელს, „[[დიდი წმენდა|დიდი წმენდის]]“ დროს, დახვრიტეს.

==ბიოგრაფია== 
დაიბადა აზნაურის ოჯახში. დაასრულა [[ქუთაისის კლასიკური გიმნაზია]]. სწავლობდა [[ხარკოვის უნივერსიტეტი]]ს მედიცინის ფაკულტეტზე.  1903-1908 წლებში სწავლობდა [[სანქტ-პეტერბურგი|პეტერბურგის]] სამხედრო-სამედიცინო აკადემიაში. 1890-იანი წლებიდან ჩაერთო რევოლუციურ მოძრაობაში. [[რსდმპ]]-ის წევრი [[1903]] წლიდან. ამავე წელს სტუდენტურ მოძრაობაში მონაწილეობისათვის დააპატიმრეს. [[1905]] წლის [[რუსეთის რევოლუცია (1905)|რუსეთის რევოლუციის]] მონაწილე. აკადემიის დასრულების შემდეგ მუშაობდა ექიმად კასპიისპირეთის ოლქში. [[თებერვლის რევოლუცია|თებერვლის რევოლუციის]] შემდეგ იყო ვლადიკავკაზის მუშათა და ჯარისკაცთა საბჭოების თავმჯდომარე და რსდმპ(ბ) კომიტეტის თავმჯდომარე. 1917 წლიდან 1920 წლის მაისამდე იყო რსდმპ(ბ) კავკასიის სამხარეო კომიტეტისა და კავბიუროს წევრი.

საქართველოს გასაბჭოების შემდეგ 1921-22 წლებში იყო განათლების სახალხო კომისარი, [[1921]]-[[1925]] წლებში იყო [[საქართველოს რევოლუციური კომიტეტი|საქართველოს რევკომის]] თავმჯდომარე, [[საქართველოს სსრ]]-ის კომუნისტური პარტიის ცკ-ის პირველი მდივანი, სახალხო კომისართა საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე, ამიერკავკასიის სფსრ-ის სახკომსაბჭოს თავმჯდომარე. 1923-1925 წლებში იყო სსრკ-ის სახკომსაბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე. სსრკ-ს ცკ-ის წევრობის კანდიდატი (1923-1926 წწ.). [[სკკპ ცკ]]-ის წევრი (1926-1934 წწ.). 1926-1929 წლებში იყო კომუნისტური პარტიის ამიერკვაკასიის კომიტეტის პირველი მდივანი და გაზეთ  „ზარია ვოსტოკას“ რედაქტორი. 1927-1930 წლებში იყო დიდი საბჭოთა ენციკლოპედიის მთავარი რედაქციის წევრი. [[1931]]-[[1932]] წლებში კვლავ [[ასფსრ]]-ის სახალხო კომისართა საბჭოს თავმჯდომარეა. 1932-1937 წლებში მოსკოვში იყო მარქს-ენგელს-ლენინის ინსტიტუტის დირექტორის მოადგილე. [[1934]]-[[1937]] წწ. სკკპ-ის ცენტრალური სარევიზიო კომისიის წევრი და [[სსრკ]]-ის ცენტრალური აღმასკომის წევრი.

[[1937]] წელს გარიცხეს პარტიიდან კონტრევოლუციური საქმიანობის გამო<ref>[http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=26&t=3829  სტალინური სიები საქართველოდან - ორახელაშვილი მამია (ივანე) დიმიტრის ძე]</ref>. აპრილში გადაასახლეს ასტრახანში. [[26 ივნისი|26 ივნისს]] დაპატიმრეს. დახვრიტეს [[11 დეკემბერი|11 დეკემბერს]].

რეაბილიტირებულია [[1955]] წელს.

==ნაშრომები==
*ამიერკავკასიის ბოლშევიკური ორგანიზაციები 1917 წელს, ტფილისი, 1927
*ინტერნაციონალი და ომის საკითხი, ქუთაისი, 1920

==ლიტერატურა==
{{ქსე|7|553|კვაჭაძე, ს.}}
*''კვაჭაძე, ს.'' მამია ორახელაშვილი, თბილისი, 1965

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.knowbysight.info/OOO/05513.asp Орахелашвили Мамия (Иван) Дмитриевич],
* [http://bse.sci-lib.com/article084766.html в Большой Советской Энциклопедии], [http://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/12645/ОРАХЕЛАШВИЛИ Советская историческая энциклопедия]
* [http://www.biografija.ru/biography/orakhelashvili-mamiya-dimitrievich.htm На сайте Биография. Ру],
* [http://www.hrono.ru/biograf/orahela.html На сайте Хроно. Ру]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{საბჭოთა საქართველოს მმართველები}}
{{საქართველოს განათლების მინისტრები}}

{{DEFAULTSORT:ორახელაშვილი, მამია}}
[[კატეგორია:საქართველოს სსრ კომუნისტური პარტიის პირველი მდივნები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1881]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1937]]
[[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის რეპრესიების მსხვერპლნი საქართველოში]]
[[კატეგორია:ბოლშევიკები]]
[[კატეგორია:ქუთაისში დაბადებულები]]
[[კატეგორია:რსდმპ-ის წევრები]]
[[კატეგორია:საკავშირო კპ-ის (ბ) XII ყრილობის დელეგატები]]
[[კატეგორია:საკავშირო კპ-ის (ბ) XV ყრილობის დელეგატები]]
[[კატეგორია:საკავშირო კპ-ის (ბ) XVI ყრილობის დელეგატები]]
[[კატეგორია:საკავშირო კპ-ის (ბ) XVII ყრილობის დელეგატები]]
[[კატეგორია:საქართველოს სსრ განათლების სახალხო კომისრები]]