იხილეთ წყარო გვერდისთვის მინის დინასტია

{{ვიკი}}
{{ინფოდაფა ყოფილი ქვეყანა
|სახელი                         =მინის დიდი იმპერია
|მშობლიური სახელი                      =大明
|სტატუსი                           =იმპერია
|ჰიმნი                             =
|დროშა                             =
|დროშის აღწერა                   = 
|გერბი                             =
|გერბის აღწერა                  = 
|რუკა                            =China Historic Ming Empire.jpg
|აღწერა                         =მინის იმპერია XV საუკუნეში
|p1                               =იუანი (დინასტია)
|flag_p1                          =
|p2                               =
|flag_p2                          =
|p3                               =
|flag_p3                          =
|p4                               =
|flag_p4                          =
|შექმნილია                       =[[1368]]
|ლიკვიდერებულია                    =[[1644]] ([[1662]])
|s1                               =შუნი (დინასტია)
|flag_s1                          =
|s2                               =ცინის დინასტია
|flag_s2                          =Flag_of_the_Qing_Dynasty_(1889-1912).svg
|s3                               =
|flag_s3                          =
|s4                               =
|flag_s4                          =
|დევიზი                            =
|დედაქალაქი                          =[[ნანკინი]]<br /><small>(1368—1421)</small><br />[[პეკინი]]<br /><small>(1421—1644)
|ქალაქები                           =
|ენა                             =[[ჩინური ენა|ჩინური]]
|რელიგია                       =[[ბუდიზმი]], [[დაოსიზმი]], [[კონფუციანელობა]]
|ვალუტა                           =
|დამატებითი პარამეტრი          =
|პარამეტრის შიგთავსი             =
|ფართობი                          =
|მოსახლეობა                        =
|მართველობის ფორმა                =მონარქია
|დინასტია                         =მინი
|მმართველის ტიტული                 = 
|მმართველი1                       = 
|მმართველი1 წელი                = 
|მმართველის ტიტული2                = <!--გამოიყენება მმართველის ტიტულის შეცვლის შემთხვევაში-->
|მმართველი2                      = 
|მმართველი2 წელი                      = 
|მმართველის ტიტული3                 = 
|მმართველი3                       = 
|მმართველი3 წელი                     = 
|მმართველის ტიტული4              = 
|მმართველი4                       = 
|მმართველი4 წელი                    = 
|მმართველის ტიტული5               = 
|მმართველი5                       = 
|მმართველი5 წელი                     = 
|მმართველის ტიტული6              =  
|მმართველი6                       = 
|მმართველი6 წელი                  = 
|დამატებითი პარამეტრი1         =
|პარამეტრის შიგთავსი1            =
|ეტაპი1                            =
|თარიღი1                            =
|წელი1                             =
|ეტაპი2                            =
|თარიღი2                            =
|წელი2                             =
|ეტაპი3                            =
|თარიღი3                            =
|წელი3                             =
|ეტაპი4                            =
|თარიღი4                            =
|წელი4                             =
|ეტაპი5                            =
|თარიღი5                            =
|წელი5                             =
|ეტაპი6                            =
|თარიღი6                            =
|წელი6                             =
|დამატებითი პარამეტრი2         =
|პარამეტრის შიგთავსი2         =
|წინა                               =
|წინამორბედი1                               =
|წინამორბედი2                               =
|წინამორბედი3                               =
|წინამორბედი4                               =
|წინამორბედი5                               =
|წინამორბედი6                               =
|წინამორბედი7                               =
|შემდეგი                            =
|მემკვიდრე1                               =
|მემკვიდრე2                               =
|მემკვიდრე3                               =
|მემკვიდრე4                               =
|მემკვიდრე5                               =
|მემკვიდრე6                               =
|მემკვიდრე7                               =
|სქოლიო                             =
}}
[[ფაილი:Map of Ming Chinese empire 1415.jpg|მინი|მარცხნივ|მინის იმპერია]]
{{ჩინეთის ისტორია}}
'''მინის დინასტია'''  — [[ჩინეთი]]ს იმპერატორთა [[დინასტია]] ([[1368]]-[[1644]] წწ.). დააარსა [[ჯუ იუანჯანი|ჭუ იუანჭანმა]] მონღოლური დინასტიის [[იუანის დინასტია|იუანის]] დამხობის შემდეგ. [[XV საუკუნე|XV საუკუნის]] დასაწყისში ატარებდა [[ექსპანსიონიზმი|ექსპანსიონისტურ]] საგარეო პოლიტიკას. [[1407]] წელს ჩინეთის ჯარებმა მიიტაცეს [[ვიეტნამი]]. [[პორტუგალიელები]] ცდილობდნენ ჩინეთში ფეხის მოკიდებას, ამის გამო ამ დინასტიის იმპერატორმა [[უ-ძუნი|უ-ძუნმა]] [[1521]] წელს ევროპელებს აუკრძალა ჩინეთში შემოსვლა და დაუხურა ყველა ნავსადგური [[მაკაო|აომინის]] ([[მაკაო]]) გარდა. [[1644]] წელს გლეხთა ომის შედეგად, რომელსაც [[ლი ძიჩენი]] მეთაურობდა, მინის დინასტია დაემხო. ჩინელი ფეოდალების ნაწილი მიემხრო [[მანჯურია|მანჯურიელებს]], რომლებიც შეიჭრნენ ჩინეთში, ჩაახშეს გლეხთა ომი და ქვეყანაში დაამკვიდრეს მანჯურიული დინასტია [[ცინის დინასტია|ცინი]].

ჭუ იუანჭანი ითვლება ერთ–ერთ ყველაზე ძლიერ იმპერატორად ჩინეთის ისტორიაში. მის ძალაუფლებას არაერთი ისტორიული ფაქტი უსვამს ხაზს, თუნდაც იმის მაგალითი, რომ მისმა რეფორმებმა განაპირობა ჩინეთის მომავალი განვითარება მინის დინასტიის განმავლობაში. ჭუ იუანჭანი 1363 წელს იკავებს [[ნანკინი|ნანკინს]] და დააარსებს პირველ მმართველობის ორგანოს, რომელსაც დააკომპლექტებს ჩინელი [[კონფუციანელობა|კონფუციანელი]] კადრებისაგან, ვინც უკმაყოფილოა მონღოლური მმართველობით. 1368 წელს, მაშინ როცა ის იღებს მონღოლთა დინასტიის დედაქალაქ პეკინს. უკანასკნელი [[ჩინგიზ-ყაენი|ჩინგიზხანის]] მემკვიდრე მონღოლი, რომელიც ჩინეთში იჯდა იძულებული ხდება გაიქცეს ჩრდილოეთით (ჩინეთიდან ჩრდილოეთით იგულისხმება) და დაუთმოს დედაქალაქი ჭუ იუანჭანს. თავისი იმპერიის ქვაკუთხედად მან გამოაცხადა მოძღვრება იმპერატორისა და ხალხის ჰარმონიული ერთიანობის შესახებ (民本), რაც გულისხმობდა, რომ იმპერატორი მუდამ იზიარებდა ხალხის ინტერესებს ნებისმიერი გადაწყვეტილების მიღებაში, თუმცა ხალხის ნება სრულიად მაინც არ განაპირობებდა მის ქმედებას.

მისი შვილის, იუან ლეს (永樂) მმართველობის დროს (1403–1424 წლები) ჩინეთის სახელმწიფო გადადის ხანგრძლივი აყვავების პერიოდში. სწორედ გატარებული რეფორმის შედეგი იყო სახელმწიფო ხაზინის გამდიდრება, რაც იუან ლემ გონივრულად გამოიყენა და კონკრეტული თანხებით, პირველ რიგში, მომავალი საზღვაო ექსპედიციები დააფინანსა.

ჩინეთი ამ დროიდან გადადის თავდაცვით პოლიტიკაზე მონღოლების შეტევების აღკვეთის მხრივ, რადგან მართალია ჭუ იუანჭანმა განდევნა მონღოლები ჩინეთიდან, მაგრამ მათ ჩრდილოეთით გადაინაცვლეს, საიდანაც ახორციელებდნენ მუდმივ დამარბეველ ლაშქრობებს არა მარტო ჩინეთის მშვიდობიან მოსახლეობაზე, არამედ იქ გამავალ ვაჭრებზეც. 

ხდება საზღვაო ტექნიკის წარმოება-განვითარება და იწყება სავაჭრო კონტაქტების დამყარება ევროპასთან. ჭუ იუანჭანის მმართველობის პერიოდიდან დაახლოებით XV საუკუნემდე ჩინეთი ორიენტირებულია საზღვაო სფეროს გაფართოვებასა და ტერიტორიების შემოერთებაზე. მინის ჩინეთი, ჩინური „მსოფლიო წესრიგის“ შესაბამისად, საზღვაო მოგზაურობებით ახდენს საკუთარი უპირატესი ძალისა და ცივილიზაციის დემონსტრირებას და ჩვეულებრივ მოითხოვს სხვა სახელმწიფოების მიერ მის პატივისცემას.

== ლიტერატურა ==
{{ქსე|6|713}}

==რესურსები ინტერნეტში==
*[https://sinomedia.ge/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98-%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C/]
*[http://msaag.aag.org/wp-content/uploads/2013/04/21_Suganuma.pdf]
*[http://worldhistoryvolume.com/east-middle-ages-b-c-214-1644-a-d/ming-dynasty/]
{{ჩინეთის თემები}}
[[კატეგორია:მინის დინასტია| ]]
[[კატეგორია:დინასტიები]]