იხილეთ წყარო გვერდისთვის მოქვის ტაძარი

{{მრავალმნიშვნელოვნება*|მოქვი (მრავალმნიშვნელოვანი)}}
{{ინფოდაფა ტაძარი
| ტაძრის_სახელი         = მოქვის ტაძარი
| infobox_width         = 250px
| სურათი                 = mokvi-church.jpg
| სურათი_ზომა            = 250პქ
| წარწერა               = მოქვის ტაძარი
| რუკა_ტიპი              = საქართველო
| რუკა_ზომა              =250
| რუკა_წარწერა           =
| ადგილმდებარეობა             = [[მოქვი (ოჩამჩირის მუნიციპალიტეტი)|მოქვი]]
| გეო                   = {{coord|42|50|6|N|41|30|28|E}}
| რელიგიური_წევრობა  = {{დროშა|საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია}}
| წესჩვეულება                  =
| პროვინცია              = [[აფხაზეთი]]
| რაიონი              = [[ოჩამჩირის რაიონი]]
| კურთხევის_წელი     = 
| სტატუსი                =მოქმედი
| ფუნქციური_სტატუსი     = საკათედრო ტაძარი
| მემკვიდრეობითი_ადგილმდებარეობა  = 
| ხელმძღვანელობა           =
| ვებ-გვერდი               =
| ხუროთმოძღვრება         =დიახ
| ხუროთმოძღვარი             =
| ხუროთმოძღვრული_ტიპი     = [[ქართული არქიტექტურა|ქართული]]
| ხუროთმოძღვრული_სტილი    = ჯვარ-გუმბათოვანი
| ფასადის_მიმართულება      =
| ნოვატორული        =
| თარიღდება      = [[X საუკუნე]]
| მშენებლობის_ფასი     =
| დეტალები        =დიახ
| ტევადობა              =
| სიგრძე                = 
| სიგანე                 = 
| ნავის_სიგანე            =
| სიმაღლე_მაქსიმალური            = 
| გუმბათის_რაოდენობა        = ერთი
| გუმბათის_სიმაღლე_გარე     =
| გუმბათის_სიმაღლე_შიდა     =
| გუმბათის_დიაგ_გარე        =
| გუმბათის_დიაგ_შიდა        =
| მინარეთი_რაოდენობა      =
| მინარეთის_სიმაღლე        =
| წვეტის_რაოდენობა        =
| წვეტის_სიმაღლე          =
| მასალა            =
| nrhp                  =
| added                 =
| refnum                =
| designated            =
| განედი = 42.835
| გრძედი = 41.507778
| საერთო_მოიჯარე =
| ქვეყანა={{GEO}}
| გეგმა=
| გეგმა_ზომა=
| გეგმა_წარწერა=
}}
'''მოქვის ტაძარი''' — საკათედრო ტაძარი [[საქართველო]]ში, მდებარეობს სოფელ [[მოქვი (ოჩამჩირის მუნიციპალიტეტი)|მოქვში]], [[ოჩამჩირის მუნიციპალიტეტი|ოჩამჩირის მუნიციპალიტეტში]], [[აფხაზეთი]]. ააგო აფხაზთა მეფე [[ლეონ III (აფხაზეთი)|ლეონ III-მ]] ([[957]]-[[967]]). ტაძარი სამნავიანი იყო, მაგრამ ის გუმბათოვან ტაძრად გადააკეთეს. შუა (საკურთხევლის) აფსიდი შიგნიდან ნალისებრი ფორმისაა, გარედან ხუთწახნაგაა. გუმბათი ეყრდნობა შენობის ცენტრში აღმართულ ოთხ ბოძს. კვადრატიდან [[გუმბათის ყელი|გუმბათის ყელზე]] გადასვლა განხორციელებულია აფრების საშუალებით. გუმბათის თორმეტწახნაგა ყელი დაბალია. შენობა შემოსილია თლილი ქვის პერანგით. ფასადებზე ჩუქურთმები არ აქვს. ტაძარს მდიდარი წიგნთსაცავი ჰქონია, რასაც მოწმობს ჩვენს დრომდე მოღწეული ხელნაწერები.

==ისტორია==
მოქვში საუკუნეების განმავლობაში არსებობდა ქართული კულტურის ძლიერი კერა, სადაც მიმდინარეობდა ხელნაწერთა გადაწერა.  ძველი ნუსხების განახლება. დღემდე მოღწეულია მოქვის წიგნთსაცავის ხელნაწერები, რომლებიც გვამცნობენ მოქველ მოღვაწეთა სახელებს. მოქვის სიძველეებიდან განსაკუთრებით მაღალი ღირებულება აქვს მოქვის ოთხთავს. მოქვის ეკლესია მდიდარი იყო ეპიგრაფიკული ძეგლებითაც, მაგრამ დღეისათვის შემორჩენილი მხოლოდ სამრეკლოს წარწერაა. 

მოქვი მნიშვნელოვან საეკლესიო ცენტრსაც წარმოადგენდა. მოქვის საეპისკოპოსო კათედრა [[X]] საუკუნეში დაარსდა, ხოლო როგორც ქართული კულტურის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ცენტრი განსაკუთრებით [[XIII საუკუნე|XIII ]] საუკუნიდან დაწინაურდა. ქართულმა წყაროებმა შემოინახეს მოქველი ეპისკოპოსების სახელები, რომლებმაც დიდ ღვაწლი და ამაგი დასდეს – მის  კულტურულ აღორძინებას. აქ მოღვაწეობდნენ გრიგოლ მოქველი, დანიელ მოქველი, აბრაამ მოქველი, ეფთვიმე საყვარელიძე, ფილიპე ჩხეტიძე და სხვები.

მოქვის ტაძარს დიდი ისტორია აქვს, იგი ერთიანი საქართველოს მეფის [[დავით IV აღმაშენებელი|დავით IV აღმაშენებლის]] ([[1089]]-[[1125]]) ხანაშიც საფუძვლიანად შეუკეთებიათ და მოუხატავთ, მაგრამ მაშინდელი ფრესკული მოხატულობის კვალი დღეს აღარსად ჩანს. [[XX საუკუნე|XX]] საუკუნის 80-იან წლებში აქ უფრო გვიანი, ვარაუდობენ, [[XV საუკუნე|XV]] საუკუნის მხატვრობის ფრაგმენტები აღმოჩნდა, სადაც ქართული წარწერები   მრავლად იყო წარმოდგენილი.

== არქიტექტურა ==
მოქვის ტაძარი წარმოადგენს ჯვარგუმბათოვან ნაგებობას, გვერდითა ნავების გასწვრივ სამლოცველოების მწკრივით, აღმოსავლეთის მხრიდან კი სამი შვერილი აფსიდით. შუა (საკურთხევლის) აფსიდი შიგნიდან ნალისებრი ფორმისაა, ხოლო გარედან ხუთწახნაგაა. გუმბათი ეყრდნობა შენობის ცენტრში აღმართულ ოთხ ბოძს. კვადრატიდან გუმბათის ყელზე გადასვლა აფრების საშუალებით არის განხორციელებული. გუმბათის თორმეტწახნაგა ყელი დაბალია. შენობა შემოსილია თლილი ქვის პერანგით. ფასადები სადაა, ყოველგვარი ორნამენტის გარეშე. გლუვ ზედაპირებს ანაწევრებს ორ იარუსად განლაგებული სარკმლის ღიობების მწკრივი.

ტერიტორია  ოკუპირებულია [[რუსეთი]]ს მიერ, რის გამოც ტაძრის შესწავლა და შესაბამისი სამუშაოების განხორციელება  შეუძლებელია. თუმცა, ცნობილია, რომ  ტაძარი ხელახალ გადახურვას საჭიროებს.

[[2006]] წლის [[7 ნოემბერი|7 ნოემბერს]], საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულების თანახმად მიენიჭა ეროვნული მნიშვნელობის კულტურის უძრავი ძეგლის კატეგორია<ref>[https://matsne.gov.ge/ka/document/view/99220 საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულება № 665, 2006 წლის 7 ნოემბერი, ქ. თბილისი, კულტურის ზოგიერთი უძრავი ძეგლისათვის ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის მინიჭების შესახებ]</ref>.

==იხილეთ აგრეთვე==
*[[ოჩამჩირის მუნიციპალიტეტის ძეგლების სია]]

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.orthodoxy.ge/eklesiebi/afxazeti/moqvi/moqvi.htm მოქვის ტაძარი]
* [http://www.ambioni.ge/moqvis-tazari/ მოქვის ტაძარი]
* [http://saunje.ge/index.php?id=748&lang=ka მოქვი - მის შესახებ სტატიები, ბიბლიოგრაფია]
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
[[კატეგორია:ოჩამჩირის მუნიციპალიტეტის ტაძრები]]
[[კატეგორია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები]]