იხილეთ წყარო გვერდისთვის ნიკოლოზ აზაროვი

{{ინფოდაფა ლიდერი
| სახელი = ნიკოლოზ აზაროვი<br /> Микола Азаров
| სურათი= Mykola Azarov 27 April 2010-1.jpeg
| სურათის ზომა =280px
| წარწერა სურათის ქვეშ=
| ხელმოწერა =Mykola Azarov signature.svg  
| დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი და ასაკი|1947|12|17}}
| დაბადების ადგილი= [[კალუგის ოლქი]], [[რსფსრ]], [[სსრკ]]
| გარდაცვალების თარიღი = 
| გარდაცვალების ადგილი=
| მოქალაქეობა = {{დროშა|სსრკ}}<br />{{დროშა|უკრაინა}} 
| ეროვნება =
| საარჩევნო ოლქი =
| მამა = იან პახლო
| დედა = ეკატერინა კვასნიკოვა
| მეუღლე = ლიუდმილა აზაროვა
| შვილები= ალექსეი აზაროვი
| განათლება = [[მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტი]], [[გეოპოლიტიკა|გეოპოლიტიკის]] ფაკულტეტი
| პროფესია = სახელმწიფო მოღვაწე, პოლიტიკოსი
| საქმიანობა =
| რელიგია =
| ჯილდოები = 
| პარტია = [[რეგიონების პარტია]]
| საიტი= [http://www.azarov.ua www.azarov.ua]
| რიგი = უკრაინის მე-15 [[უკრაინის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]]
| თანამდებობა დაიკავა = [[11 მარტი]], [[2010]]
| თანამდებობა დატოვა = [[28 იანვარი]], [[2014]]
| ვიცე-პრეზიდენტი  =
| პრეზიდენტი = [[ვიქტორ იანუკოვიჩი]]
| პრემიერ-მინისტრი =
| წინამორბედი = [[იულია ტიმოშენკო]]
| მემკვიდრე = [[სერგეი არბუზოვი]] მ. შ.<br /> [[არსენი იაცენიუკი]]
| რიგი2 = უკრაინის მე-17 პირველი ვიცე-პრემიერ-მინისტრი<br /> უკრაინის მე-9 ფინანსთა მინისტრი
| თანამდებობა დაიკავა2 = [[4 აგვისტო]], [[2006]]
| თანამდებობა დატოვა2= [[18 დეკემბერი]], [[2007]]
| წინამორბედი2 = სტანისლავ სტაშევსკი<br /> ვიქტორ პენზენიკი
| მემკვიდრე2 = [[ალექსანდრე ტურჩინოვი]]<br /> [[იულია ტიმოშენკო]] 
| პრეზიდენტი2= [[ვიქტორ იუშენკო]]
| ვიცე-პრეზიდენტი2 =
| პრემიერ-მინისტრი2=
| რიგი3 = [[უკრაინის პრემიერ-მინისტრი]]ს მოვალეობის შემსრულებელი
| თანამდებობა დაიკავა3 = [[5 იანვარი]], [[2005]]
| თანამდებობა დატოვა3 = [[24 იანვარი]], [[2005]]
| წინამორბედი3 = [[ვიქტორ იანუკოვიჩი]]
| მემკვიდრე3 = [[იულია ტიმოშენკო]]
| პრეზიდენტი3 = [[ლეონიდ კუჩმა]]<br /> [[ვიქტორ იანუკოვიჩი]]
| პრემიერ-მინისტრი3=
| რიგი4 = [[უკრაინის პრემიერ-მინისტრი]]ს მოვალეობის შემსრულებელი
| თანამდებობა დაიკავა4 = [[7 დეკემბერი]], [[2004]]
| თანამდებობა დატოვა4 = [[28 დეკემბერი]], [[2004]]
| წინამორბედი4 = [[ვიქტორ იანუკოვიჩი]]
| მემკვიდრე4 = [[ვიქტორ იანუკოვიჩი]]
| პრეზიდენტი4 = [[ლეონიდ კუჩმა]]
| პრემიერ-მინისტრი4=
| რიგი5 = უკრაინის მე-14 პირველი ვიცე-პრემიერ-მინისტრი<br /> უკრაინის მე-7 ფინანსთა მინისტრი
| თანამდებობა დაიკავა5 = [[26 ნოემბერი]], [[2002]]
| თანამდებობა დატოვა5 = [[4 თებერვალი]], [[2005]]
| წინამორბედი5 = ოლეგ დუბინა<br /> იგორ იუშკო
| მემკვიდრე5 = ანატოლი კინახი<br /> ვიქტორ პენზენიკი
| პრეზიდენტი5 =
| პრემიერ-მინისტრი5=
}}
'''ნიკოლოზ აზაროვი''' ({{lang-uk|Мико́ла Аза́ров}}, დაბადებისას: '''მიკოლა პახლო'''; დ. [[17 დეკემბერი]], [[1947]], [[კალუგა]], [[რსფსრ]]) —  [[უკრაინა|უკრაინელი]] პოლიტიკოსი და სახელმწიფო მოღვაწე. [[უკრაინის პრემიერ-მინისტრი]] [[2010]] წლის [[11 მარტი|11 მარტიდან]] - [[2014]] წლის [[28 იანვარი|28 იანვრამდე]]. უკრაინის [[რეგიონების პარტია|რეგიონების პარტიის]] ლიდერი. [[უკრაინის უმაღლესი რადა|უკრაინის უმაღლესი რადას]] რამდენიმე მოწვევის დეპუტატი. [[გეოლოგია]]-[[მინერალოგია|მინერალოგიის]] მეცნიერებათა დოქტორი (1986), [[პროფესორი]] (1991). ორჯერ ეკავა უკრაინის პირველი ვიცე პრემიერის და უკრაინის ფინანსთა მინისტრის თანამდებობა, 1996—2002 წლებში იყო უკრაინის სახელმწიფო საგადასახადო ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი.<ref name="LP" />

== ბიოგრაფია ==
ნიკოლა იანის ძე აზაროვი, დაბადებისას პახლო, დაიბადა 1947 წლის 17 დეკემბერს კალუგაში, [[რსფსრ|საბჭოთა რუსეთში]]. დედა ეკატერინე პავლეს ასული კვასნიკოვა (1927). მამა იან რობერტის ძე პახლო (1924), მიკოლა აზაროვის თქმით, იყო ნახევრად [[ესტონელი]], ნახევრად [[რუსი]] ეროვნების, ორგზის დაჯილდოებულია მედლით „მამაცობისთვის“.<ref name="LP" /><ref>{{Cite web |url=http://www.podvig-naroda.ru/ |title=დოკუმენტების ეროვნული საცავი. |accessdate=2014-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111211174308/http://www.podvig-naroda.ru/ |archivedate=2011-12-11 }}</ref> [[ესტონეთის პრემიერ-მინისტრი|ესტონეთის მთავრობის ხელმძღვანელის]] მიერ, [[2010]] წელს, აზაროვისთვის ნაჩუქარი წიგნის მიხედვით, მიკოლა აზაროვის მამა დაიბადა [[ხუტორი|ხუტორ]] ლაიზუსში, [[იიგევამაა|იიგევამაას]] [[მაზრა]]ში და იყო ეთნიკურად [[ესტონეთი|ესტონელი]].<ref>{{Cite web |url=http://tsn.ua/ukrayina/azarov-viyavivsya-napolovinu-estoncem.html |title=აზაროვი ნახევრად ესტონელი აღმოჩნდა. |accessdate=2014-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019111459/http://tsn.ua/ukrayina/azarov-viyavivsya-napolovinu-estoncem.html |archivedate=2013-10-19 }}</ref>

აზაროვმა, თავის ერთ-ერთ ინტერვიუში განაცხადა, რომ მას დაბადებისას არ მიანიჭეს არც მამის და არც დედის გვარი, რადგან მისი მშობლების ურთიერთობა, მისი დაბადებისას, არ იყო დაკანონებული. ამ მიზეზით მიკოლა ჩაწერეს დედის გვარზე - დედის ქალიშვილობის გვარი კი აზაროვა იყო.<ref>[http://www.1tv.ru/videoarchive/48590&p=371 პოზნერის გადაცემა. სტუმრად სტუდიაში — მიკოლა აზაროვი]</ref> ზოგი წყარო ამტკიცებს, რომ აღნიშნული გვარი მან მიიღო ქორწინების შემდეგ, ანუ გადავიდა მეუღლის, ლიუდმილა აზაროვას გვარზე.<ref name="LP" /> ამასთან, სხვა წყაროების ინფორმაციით მიკოლა აზაროვის მეუღლის ქალიშვილობის გვარი — მურლანია, აზაროვი კი ბებიის გვარია<ref>{{Cite web |url=http://obkom.net.ua/articles/2010-03/11.1738.shtml |title=პახლო-მურლანი და კომპანია |accessdate=2014-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141129032336/http://obkom.net.ua/articles/2010-03/11.1738.shtml |archivedate=2014-11-29 }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://m.kp.ua/kiev/pda/articles/020410/222190/ |title=აზაროვი ბებიის გვარზეა |accessdate=2014-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019084259/http://m.kp.ua/kiev/pda/articles/020410/222190/ |archivedate=2013-10-19 }}</ref>.

დაამთავრა კალუგის მე-5 სკოლა, ვერცხლის მედალით.<ref name="LP" />

1971 წელს დაამთავრა მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გეოლოგიის ფაკულტეტი გეოლოგ-ფიზიკოსის სპეციალობით.<ref name="LP" />

1971—1976 წლებში მუშაობდა მთავარ ინჟინრად „ტულაუგოლის“ კომბინატში.<ref name="LP" />

1976—1984 წლებში — ლაბორატორიის გამგე, [[მოსკოვის ოლქი|პოდმოსკოვიეს]] სამეცნიერო-კვლევითი და პროექტირება-კონსტრუირების ინსტიტუტის განყოფილების გამგე ქალაქ ნოვომოსკოვსში, [[ტულის ოლქი|ტულის ოლქში]].<ref name="LP" />

1984 წელს საცხოვრებლად გადავიდა  [[უკრაინის სსრ]]-ში<ref name="LP" />.

1984—1995 წლებში — უკრაინის სახელმწიფო სამთო გეოლოგიის, გეომექანიკის და მარკშეიდერის საქმის სამეცნიერო-კვლევითი და პროექტირება-კონსტრუირების ინსტიტუტის დირექტორის მოადგილე და დირექტორი. [[დონეცკი|დონეცკის]] ეროვნული ტექნიკური უნივერსიტეტის [[გეოლოგია|გეოლოგიის]] კათედრის [[პროფესორი]].

== პოლიტიკური კარიერა ==
1990 წელი — [[სკკპ]]-ის XXVII ყრილობის დელეგატი. გაწევრიანდა სკკპ-ის დემოკრატიულ პლატფორმაში<ref name="LP">[http://lenta.ru/lib/14159957/full.htm მიკოლა აზაროვი. ბიოგრაფია..]</ref>

1991—1992 წლები — „მოძრაობა დონბასის აღორძინებისთვის“ წევრი<ref name="LP" />.

1992—1994 წლები — დონეცკში ჩამოყალიბებული „უკრაინის სამოქალაქო კონგრესის“ ხელმძღვანელობის წევრი<ref name="LP" />.

1993—1994 წლები — შრომის პარტიის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი<ref name="LP" />.

1994 წელი — არჩეულ იქნა უმაღლესი რადას II მოწვევის დეპუტატად პეტროვსკის საარცევნო ოლქიდან, დონეცკი. 1995—1997 წლებში იყო უკრაინის უმაღლესი რადას პრეზიდიუმის წევრი და საბიუჯეტო კომიტეტის თავმჯდომარე<ref name="LP" />.

1995—1998 წლები — უკრაინის მინისტრთა კაბინეტის სავალუტო-საკრედიტო საბჭოს წევრი<ref name="LP" />.

1996—2002 წლები —  უკრაინის სახელმწიფო საგადასახადო ადმინისტრაციის თავმჯდომარე; ფინანსური სექტორის საკითხებში საკოორდინაციო საბჭოს წევრი; უკრაინის ეროვნული უშიშროების და თავდაცვის საბჭოს წევრი.

1997 წელი — უკრაინის პრეზიდენტის უმაღლესი ეკონომიკური საბჭოს წევრი.

1998 წელი — სურსათის ბაზრის რეგულირების, სასოფლო-სამეურნეო საქონელმწარმოებელთა ფასების და შემოსავლების საკითხებში კომისიის წევრი.

1999 წელი — უკრაინის პრეზიდენტთან არსებული, კორუფციასთან და ორგანიზებულ დანაშაულთან ბრძოლის საკოორდინაციო კომიტეტის წევრი.

200 წლის ნოემბრიდან — პარტია „უკრაინის შრომული სოლიდარობას" პრეზიდიუმის წევრი. 2001 წლის 5 მარტიდან სათავეში ჩაუდგა რეგიონების პარტიას; ნახევარ წელში ეს თანამდებობა დატოვა. 2003 წლის აპრილში, რეგიონების პარტიის V ყრილობაზე აირჩიეს პოლიტსაბჭოს თავმჯდომარედ.

2002 წლის 26 ნოემბრიდან—2005 წლის 3 თებერვლამდე — უკრაინის პირველი ვიცე-პრემიერ-მინისტრი და ფინანსთა მინისტრი.

2004 წლის ბოლოდან — 2005 წლის დასაწყისამდე — როგორც უკრაინის პირველი ვიცე-პრემიერი, იკავებდა უკრაინის პრემიერ-მინისტრის მოვალეობის შემსრულებელის თანამდებობას.

2006 წლის 26 მარტი —  რეგიონების პარტიის სიით აირჩიეს უმაღლეს რადაში.

2006 წლის აგვისტოში ხელახლა დაინიშნა უკრაინის პირველი ვიცე-პრემიერის თანამდებობაზე, ხოლო რამდენიმე თვეში დაიკავა უკრაინის ფინანსთა მინისტრის თანამდებობა და ამ იკავებდა ამ პოსტს ხელისუფლებაში იულია ტიმოშენკოს მოსვლამდე (2007 წლის დეკემბრი).

2006 წლის 6 დეკემბერს მიკოლა აზაროვმა „უკრაინის აღორძინებისთვის“ I ხარისხის ორდენით დააჯილდოვა უკრაინაში [[პერსონა ნონ გრატა|პერსონა ნონ გრატად]] გამოცხადებული [[სახელმწიფო დუმა|რუსეთის დუმის]] დეპუტატი კონსტანტინე ზატულინი.

2007 წელი — რეგიონების პარტიის სიით გადაირჩიეს უმაღლეს რადაში.

2009 წლის მარტში გახდა მოძრაობა „ახალი უკრაინას“  ერთ-ერთი ორგანიზატორი; ამ ორგანიზაციის საბჭოს წევრი<ref>{{Cite web |url=http://new-ukraine.org.ua/news/3/ |title=უკრაინაში ჩამოყალიბდა სამოქალაქო მოძრაობა „ახალი უკრაინა" |accessdate=2014-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140819204246/http://new-ukraine.org.ua/news/3/ |archivedate=2014-08-19 }}</ref>.

2009 წლის 9 ივნისი — რეგიონების პარტიის პოლტსაბჭომ აზაროვი დანიშნა ვიქტორ იანუკოვიჩის საარჩევნო შტაბის უფროსად<ref>{{Cite web |url=http://www.pravda.crimea.ua/?news_type_id=2&news_id=6368 |title=აზაროვი რეგიონალების შტაბს უხელმძღვანელებს |accessdate=2014-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130426173443/http://www.pravda.crimea.ua/?news_type_id=2&news_id=6368 |archivedate=2013-04-26 }}</ref>.

მიკოლა აზაროვი არის იანუკოვიჩის მთავრობის ეკონომიკური გეგმის მთავარი ავტორი<ref>[http://www.unian.ua/politics/13015-uryad-skandaliv-i-skandalistiv.html სკანდალების ახლი ტალღა]</ref>. 2006 წლის დეკემბერში, უმაღლეს რადაში გამოსვლისას აზაროვმა განაცხადა, რომ ის არის უკრაინის დამოუკიდებლობის პერიოდის 14 ბიუჯეტის ავტორი.

აზაოროვი მხარს უჭერს ერთიანი ეკონომიკური სივრცის შექნას რუსეთთან, ყაზახეთთან და ბელორუსის რესპუბლიკასთან ერთად.

2010 წლის 24 აპრილი — რეგიონების პარტიის ყრილობაზე ერთხმად აირჩიეს პარტიის თავმჯდომარედ.

=== პრემიერ-მინისტრობა ===
2010წლის მარტში რეგიონების პარტიამ უკრაინის პრემიერ-მინისტრის პოსტზე მიკოლა აზაროვის კანდიდატურა წარადგინა; 11 მარტს უკრაინის რადამ 245 ხმით დაამტკიცა მისი კანდიდატურა. 
[[File:Vladimir Putin in Ukraine April 2011-6.jpeg|thumb|230x230px|მიკოლა აზაროვი და [[ვლადიმერ პუტინი]]. კიევი. ]]
2010 წლის 25 მარტს რუსეთის მთავრობის ხელმძღვანელთან, ვლადიმერ პუტინთან შეხვედრისას, აზაროვმა აღნიშნა, რომ შესაძლებელია რუსეთ-უკრაინის ურთიერთობების „სუფთა ფურცლიდან“ დაწყება.

2010 წლის 28 აპრილს აზაროვმა განაცხადა, რომ იულია ტიმოშენკოს ქმედებებმა უკრაინას 100 მლრდ. გრივნის ოდენობით ზარალი მოუტანა. მან გამოვიდა მოწოდებით დაიწყოს ტიმოშენკოს და მისი მთავრობის წევრების საქმიანობის გამოძიება.

2012 წლის 3 დეკემბერს ახალი პარლამენტის არჩევასთან ერთად აზაროვის მთავრობა სრული შემადგენლობით გადადგა.

2012 წლის 9 დეკემბერს ახლადარჩეულ უკრაინის რადაში პრეზიდენტმა იანუკოვიჩმა, კვლავ, პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე მიკოლა აზაროვი წარადგინა. 13 დეკემბერს უმაღლესმა რადამ განიხილა და პრემიერ-მინისტრად დაამტკიცა მისი კანდიდატურა.

=== ევრომაიდანი ===
2013 წლის 21 ნოემბერს უკრაინის მინისტრთა კაბინეტმა, მიკოლა აზაროვის ხელმძღვანელობით, გამოსცა დადგენილება უკრაინის ევროკავშირთან ასოცირების ხელშეკრულებაზე ხელმოწერის შეჩერების შესახებ, რამაც ფართომასშტაბიანი საპროტესტო მიტინგი, [[ევრომაიდანი]] გამოიწვია.<ref>[http://www.newposts.ge/?l=G&id=23975%20 უკრაინამ მთავრობის დადგენილებით ევროინტეგრაციის პროცესი შეაჩერა.]</ref>

2014 წლის 22 იანვარს აზარვმა საპროტესტო აქციის მონაწილეებს ტერორისტები უწოდა და მათი პასუხისმგებლობა მოითხოვა.

2014 წლის 28 იანვარს გადადგა უკრაინის პრემიერ-მინისტრის თანამდებობიდან, რაც საზოგადოებრივ-პოლიტიკური კომპრომისისთვის დამატებით ბერკეტად დაასახელა.

== გადადგომის შემდეგ ==
გადადომიდან რამდენიმე საათში მიკოლაი აზაროვმა კერძო თვითმფრინავით ვენაში გაემგზავრა. ვენის ერთ-ერთ ელიტურ უბანში, აზაროვის შვილზე, ალექსეი აზაროვზე გაფორმებულია ბინა. ამ ბინაში ცხოვრობს მიკოლა აზაროვის ოჯახი.

ავსტრიული გაზეთის „Kronen-Zeitung“-ის ინფორმაციით, მიკოლა აზაროვი ავსტრიაში დიდი ხნით აპირებს დარჩენას.

== მეცნიერული საქმიანობა ==
[[გეოლოგია]]-[[მინერალოგია|მინერალოგიის]] მეცნიერებათა დოქტორი (1986), [[დონეცკი|დონეცკის]] ეროვნული ტექნიკური უნივერსიტეტის [[პროფესორი]] (1991), მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საპატიო პროფესორი (2009), უკრაინის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის [[წევრ-კორესპონდენტი]] (1997)<ref name="LP" />.

უკრაინის სახელმწიფო პრემიის ლაურეატი მეცნიერების და ტექნიკის დარგში (2004)<ref name="LP" />.

მიკოლა აზაროვი არის 112-ზე მეტი სამეცნიერო ნაშრომის ავტორი და თანაავტორი.

== კრიტიკა ==
მიკოლა აზაროვის რუსული წარმომავლობა ხშირად უკრაინელი ნაციონალისტების კრიტიკის მიზეზი ხდება, განსაკუთრებით ის ფაქტი, რომ აზაროვი ცუდად ფლობს [[უკრაინული ენა|უკრაინულ ენას]]<ref>[ფილოლოგმა არ იცის, როგორ ასწავლოს აზაროვს უკრაინული ენა. http://gazeta.ua/ru/articles/chistota-movlennya/_filolog-aleksandr-ponomarev-ne-znaet-kak-nauchit-azarova-ukrainskomu-yazyku/509396]</ref>.

ხშირად კრიტიკის ობიექტი აზაროვი პოლიტიკური მოღვაწეობა ხდება, განსაკუთრებით მისი პრემიერ-მინისტრობის პერიოდი.

== ოჯახი ==
* ვაჟი, '''ალექსეი აზაროვი''' (დ. 13.07.1971) არის პროფესიით ინჟინერი, ამჟამად ბიზნესმენი უკრაინასა და ავსტრიაში. 2002—2003 წლებში იყო პრემიერ-მინისტრ იანუკოვიჩის მრჩეველი. დააფუძნა და 2012 წლამდე იყო ავსტრიული კომპანია „Sustainable Ukraine gemeinnützige Forschung GmbH“-ის ოფიციალური მმართველი<ref><nowiki>[http://www.newsbalt.ru/detail/?ID=19391 ნიკოლაი აზაროვის ბიოგრაფია. ოჯახი.]</nowiki></ref>.
* რძალი, '''ლილია აზაროვა''', (ქალიშვილობისას ფახტულინა, დ. 1976 წ.), ავსტრიელი მეწარმე და გამომცემელი. მის მფლობელობაშია ჟურნალ „Vienna Deluxe Magazine“-ის 50% წილი და სამხატვრო გალერეა ვენაში.
** შვილიშვილები: დარი (დ. 2002 წ.), ალიონა (დ. 2007 წ.), მიკოლა (დ. 2010 წ.)
* დედა, '''ეკატერინა კვასნიკოვა''' 2010 წლამდე ცხოვრობდა კალუგაში.

== სქოლიო ==
{{სქოლიო|2}}

{{უკრაინის პრემიერ-მინისტრები}}

[[კატეგორია:დაბადებული 1947]]
[[კატეგორია:უკრაინელი პოლიტიკოსები]]
[[კატეგორია:უკრაინის პრემიერ-მინისტრები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 17 დეკემბერი]]