იხილეთ წყარო გვერდისთვის პირველი შუქი (ასტრონომია)

[[ფაილი:Kepler mission first light.tiff|მინი|250პქ|[[კეპლერი (ტელესკოპი)|კეპლერის ტელესკოპის]] მიერ გადაღებული პირველი სურათი]]
'''პირველი შუქი''' — [[ასტრონომია]]ში, [[ტელესკოპი]]ს პირველი გამოყენება (ზოგადად ახალი ინსტრუმენტის) ასტრონომიული ფოტოს გადასაღებად მისი აწყობის შემდეგ. ხშირად ეს არაა ტელესკოპში პირველი გახედვა; კომპონენტების გასასწორებლად, ოპტიკური ტესტები ხშირად დღის შუქზეც ტარდება. როგორც წესი, პირველ ფოტოს ნაკლები სამეცნიერო ღირებულება აქვს და გამოირჩევა ცუდი ხარისხით, რადგან ტელესკოპის მრავალი ელემენტი ჯერ კიდევ საჭიროებს მორგებას ოპტიმალურ ეფექტიანობაზე. მიუხედავად ამისა, პირველი შუქი ყოველთვის ამაღელვებელია როგორც ტელესკოპის დამპროექტებლების, ამშენებლებისა და ასტრონომთა საზოგადოებისათვის, ისე მათთვის, ვინც ტელესკოპის მშენებლობის წლებში მისადმი სკეპტიკურად იყვნენ განწყობილნი. გადასაღებ საგნად როგორც წესი, ირჩევენ კარგად ცნობილ და გამორჩეულ ასტრონომიულ ობიექტს.

მაგალითად, 200-ინჩიანი [[ჰეილის ტელესკოპი]]ს პირველი შუქისათვის 1949 წლის 26 იანვარს, ამერიკელი ასტრონომის, [[ედუინ ჰაბლი]]ს მითითებით [[NGC 2261]] (ჰაბლის ცვალებადი ნისლეული) აირჩიეს.<ref>{{cite web|url=http://365daysofastronomy.org/2009/01/26/january-26-60th-anniversary-of-hale-telescope-first-light/ |title=January 26: 60th Anniversary of Hale Telescope "First Light" |publisher=365daysofastronomy.org |date=2009-01-26 |accessdate=2012-02-04 |last=Kardel |first=Scott}}</ref> სურათი შემდეგ მრავალ ჟურნალში გამოქვეყნდა და დღემდე ხელმისაწვდომია [http://archives-dc.library.caltech.edu/islandora/object/ct1%3A1160 Caltech-ის არქივებში]. 

[[ისააკ ნიუტონის ტელესკოპი|ისააკ ნიუტონის ტელესკოპს]] ორი პირველი შუქი ჰქონდა: ერთი ინგლისში, 1965 წელს, თავისი პირველი სარკით,<ref name="ing">http://www.ing.iac.es/PR/chronology.html</ref> მეორე კი 1984 წელს, კუნძულ ლა-პალმაზე. მეორე პირველი შუქი წარიმართა ვიდეო-კამერით, რომელმაც [[კიბორჩხალას პულსარი]]ს გაელვება გადაიღო.<ref name=light>[http://books.google.com/books?id=rot6QG6G6bgC&pg=PA16&dq=large+british+telescope&hl=en&ei=LehzTLzmE4T68AannNTxCA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CEAQ6AEwAw#v=onepage&q=large%20british%20telescope&f=false New Scientist Feb 16, 1984]{{Dead link|date=ნოემბერი 2023 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> 

[[დიდი ბინოკულარულ ტელესკოპი|დიდ ბინოკულარულ ტელესკოპს]] პირველი შუქი 2005 წლის 12 ოქტომბერს ჰქონდა თავის ძირითადი სარკით, რომელმაც 30 მლნ სინათლის წლის მანძილზე მდებარე გალაქტიკა [[NGC 891]] გადაიღო.<ref>{{Cite web |url=http://medusa.as.arizona.edu/lbto/first_light.htm |title=დაარქივებული ასლი |accessdate=2016-09-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081202105302/http://medusa.as.arizona.edu/lbto/first_light.htm |archivedate=2008-12-02 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.spaceref.com/news/viewpr.html?pid=18115 |title=Large Binoccular Telescope Successfully Achieves First Light |publisher=SpaceRef.com |date=2005-10-26 |accessdate=2012-02-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190712232742/http://www.spaceref.com/news/viewpr.html?pid=18115 |archivedate=2019-07-12 }}</ref> 

10,4-მეტრიანი [[კანარის დიდი ტელესკოპი]]ს პირველი შუქი შედგა 2007 წლის 14 ივლისს, Tycho 1205081-ის გადაღებით.<ref name="backreaction">{{cite web|url=http://backreaction.blogspot.sg/2007/07/first-light-for-gran-telescopio.html|title=First Light for the Gran Telescopio Canarias|date=14 July 2007|accessdate=October 3, 2015}}</ref>

[[NASA]]-ს თანამგზავრული ობსერვატორია [[IRIS]]-ის პირველი შუქი 2013 წლის 17 ივლისს შედგა.<ref name=iris>{{Cite web |url=http://www.nasa.gov/content/goddard/iris-telescope-first-glimpse-of-suns-mysterious-atmosphere/index.html |title=NASA's IRIS Telescope Offers First Glimpse of Sun's Mysterious Atmosphere (July 25, 2013) |accessdate=სექტემბერი 9, 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150910093524/http://www.nasa.gov/content/goddard/iris-telescope-first-glimpse-of-suns-mysterious-atmosphere/index.html |archivedate=სექტემბერი 10, 2015 }}</ref> მკვლევართა განცხადებით, პირველმა სურათებმა მოლოდინს გადააჭარბა.<ref name=iris/>

==გალერეა==

<gallery class="center" mode="packed" heights="220px" caption="">
File:NGC 5317 (also NGC 5364).jpg|[[Very Large Telescope|VLT]]-ის პირველი სურათი, გალაქტიკა [[NGC 5364]]
File:Hubble First Light, First Released Image (STScI-1990-04a).png|[[ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპი]]ს პირველი სურათი
File:Tarantula Nebula TRAPPIST.jpg|ტელესკოპ [[TRAPPIST]]-ის პირველი სურათი, [[ტანანტულას ნისლეული]]
|First Light of [[Gran Telescopio Canarias]]
</gallery>

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
{{clear}}

[[კატეგორია:ტელესკოპები]]