იხილეთ წყარო გვერდისთვის ჟიული შარტავა

{{ინფოდაფა ლიდერი
| სახელი = ჟიული შარტავა
| პორტრეტი = 
| სურათი= Zhiuli Shartava 2020 stamp of Georgia.jpg
| სურათის ზომა = 240px
| წარწერა სურათის ქვეშ = ჟიული შარტავას საფოსტო მარკა, [[2020]]
| ხელმოწერა = 
| დაბადების თარიღი = [[7 მარტი]], [[1944]]
| დაბადების ადგილი= {{დროშანიშანი|საქართველოს სსრ}} [[სენაკი]], [[საქართველოს სსრ]]
| გარდაცვალების თარიღი = [[27 სექტემბერი]], [[1993]] (49 წლის)
| გარდაცვალების ადგილი= {{დროშანიშანი|საქართველო|1990}} [[სოხუმი]], [[საქართველო]]
| მოქალაქეობა = [[საქართველო]]
| ეროვნება = [[ქართველი]]
| საარჩევნო ოლქი = 
| მამა = კალისტრატე შარტავა
| დედა = ნინო (ფენია) დარასელია
| მეუღლე = ლია ჯალაღონია
| შვილები= კახა შარტავა, ირაკლი შარტავა
| განათლება = [[საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტი]], მოსკოვის დიპლომატიური აკადემია
| სამეცნიერო ხარისხი = ტექნიკურ მეცნიერებათა აკადემიური დოქტორი
| წოდება = [[File:Georgian Army Rank General-maiori 1991-2004 infobox.png|48px]]<br>[[საქართველოს სამხედრო წოდებები#ოფიცერთა სამხედრო წოდებები|გენერალ-მაიორი]]
| პროფესია = [[ინჟინერია|ინჟინერი]] [[დიპლომატი]]
| ჯილდოები = 
{{საქართველოს ეროვნული გმირის ორდენი}} {{ვახტანგ გორგასლის I ხარისხის ორდენი}}
| პარტია = 
| ვებ-საიტი = 
| რიგი = [[ფაილი:Flag of Georgia (1990-2004).svg|left|25px]][[ფაილი:Coat of arms of Georgia (1990–2004).svg|right|25px]]აფხაზეთის ა/რ-ის მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე
| თანამდებობა დაიკავა = [[18 ივლისი]], [[1993]]
| თანამდებობა დატოვა = [[27 სექტემბერი]], [[1993]] (''გარდაცვალებამდე'')
| ვიცე-პრეზიდენტი    = 
| პრეზიდენტი        = [[ედუარდ შევარდნაძე]]
| პრემიერ-მინისტრი   = 
| წინამორბედი       = [[თამაზ ნადარეიშვილი]]
| მემკვიდრე         = [[ზურაბ ერქვანია]]
| რიგი2 = [[ფაილი:Flag of Georgia (1990–2004).svg|left|25px]]აფხაზეთის თავდაცვის საბჭოს თავმჯდომარე
| თანამდებობა დაიკავა2 = [[1992]]
| თანამდებობა დატოვა2 = [[27 სექტემბერი]], [[1993]]
| პრემიერ-მინისტრი2   = 
| პრეზიდენტი2        = [[ედუარდ შევარდნაძე]]
| მემკვიდრე2          = 
}}
'''ჟიული შარტავა''' (დ. [[7 მარტი]], [[1944]] — გ. [[27 სექტემბერი]], [[1993]]) — [[საქართველოს ეროვნული გმირი]], ქართველი პოლიტიკური, სახელმწიფო და საზოგადო მოღვაწე, [[აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა|აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის]] მინისტრთა საბჭოსა და თავდაცვის საბჭოს თავმჯდომარე, გენერალ-მაიორი.

[[1993|1993 წლის]] 27 სექტემბერს - [[სოხუმის დაცემა (1993)|სოხუმის დაცემის დღეს]] - აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის სხვა წევრებთან ერთად ([[გურამ გაბესკირია]], [[რაულ ეშბა]], [[ვახტანგ გეგელაშვილი]], [[მამია ალასანია]], [[ალექსანდრე ბერულავა]] და სხვები) დახვრიტეს სეპარატისტებმა.

სიკვდილის შემდეგ მინიჭებული აქვს [[საქართველოს ეროვნული გმირი]]ს წოდება.<ref>[https://www.amerikiskhma.com/a/georgia-order-of-national-hero-18-recipients/4241511.html საქართველოს ეროვნული გმირის ორდენის 18 მფლობელი]</ref>

== ბიოგრაფია ==
===განათლება===
[[ფაილი:Cradle of J Shartava.jpg|მინი|250პქ|მარცხნივ|ჟიული შარტავას აკვანი]]
ჟიული შარტავა დაიბადა [[სენაკი|სენაკში]], [[1944]] წლის [[7 მარტი|7 მარტს]], პედაგოგების, კალისტრატე და ნინო შარტავების ოჯახში. [[1951]]–[[1961]] წლებში სწავლობდა [[სენაკის მეორე საჯარო სკოლა]]ში, რომელიც ამჟამად მის სახელს ატარებს.

საშუალო სკოლის ოქროს მედალზე დამთავრების შემდეგ ჟიული შარტავამ ჩააბარა [[საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი|პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში]] ავტომატიკისა და გამოთვლითი ტექნიკის ფაკულტეტზე.

იგი აქტიურად მონაწილეობდა სტუდენტური სამეცნიერო კონფერენციების მუშაობაში. ინსტიტუტის წარჩინებით დამთავრების შემდეგ ჟიული შარტავა ჩაირიცხა ასპირანტურაში, თუმცა უმაღლესი სასწავლებლის კომკავშირის კომიტეტის მდივნად არჩევის გამო მან არ გააგრძელა სამეცნიერო მოღვაწეობა.

===ადრეული კარიერა===
მალე ჟიული შარტავა დააწინაურეს საქართველოს [[კომკავშირი]]ს ცენტრალური კომიტეტში, ჯერ მეორე მდივნის, ხოლო შემდგომ პირველი მდივნის თანამდებობაზე. ამ თანამდებობაზე მან 8 წელი იმუშავა და ბევრი ნოვატორული წამოწყება მიიყვანა ბოლომდე. ჟიული შარტავას სახელს უკავშირდება [[შავნაბადა (თელეთის ქედი)|შავნაბადაზე]] ახალგაზრდული კომპლექსის დაფუძნება. ჟიული შარტავას საქართველოს ალკკ ცენტრალური კომიტეტის პირველი მდივნობის პერიოდს უკავშირდება აგრეთვე ყოველწლიური ქართულ-აფხაზური ახალგაზრდული ზეიმების მოწყობა [[რუხი|რუხში]]. ცნობილია მის გამოკვეთილი ეროვნული პოზიცია [[1978]] წლის [[14 აპრილი]]ს კრიზისის დროს, როდესაც ქართველი ახალგაზრდობა გმირულად აღუდგა წინ საკავშირო ცენტრის მცდელობას საქართველოს სსრ-ის ახალი კონსტიტუციიდან ამოეღოთ მუხლი ქართული ენის სახელმწიფო სტატუსის შესახებ.

[[1980|1980 წელს]] ჟიული შარტავა ინიშნება საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის პროპაგანდისა და აგიტაციის, მოგვიანებით კი ორგანიზაციულ-პარტიული მუშაობის განყოფილების ხელმძღვანელად. სწორედ ამ დროიდან ხდება იგი საქართველოს პარტიული ლიდერის [[ედუარდ შევარდნაძე|ედუარდ შევარდნაძის]] უახლოესი თანამებრძოლი. ჟიული შარტავა მის სავარაუდო „მემკვიდრედაც“ კი მოიაზრებოდა რესპუბლიკის პირველი პირის პოზიციაზ, მაგრამ, მის კარიერულ წინსვლას ხელი შეუშალა ხელისუფლების ცვლამ 1985 წელს. ჟიული შარტავას მოუწია ცენტრალური კომიტეტიდან წასვლამ და პარტიული მუშაობა რუსთავში გააგრძელა. 1980-იან წლებში იყო საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს წევრი.

ჟიული შარტავა დროებით რუსეთში გადავიდა. მან [[მოსკოვი|მოსკოვში]] დაამთავრა [[სსრ კავშირი]]ს საგარეო საქმეთა სამინისტროს დიპლომატიური აკადემია და [[1990]] წელს სამშობლოში დაბრუნდა. ამავე პერიოდში ეწეოდა აქტიურ სამეცნიერო-კვლევით საქმიანობას საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტში, სადაც პროფესორ [[ნოდარ ლომინაძე|ნოდარ ლომინაძის]] ხელმძღვანელობით განაახლა და წარმატებით დაიცვა საკანდიდატო დისერტაცია თემაზე: „დისკრეტული წარმოების დაგეგმვისა და ოპტიმიზაციის, მოდელებისა და მეთოდების კვლევა და დამუშავება“.

1992 წელს იყო [[საქართველოს რესპუბლიკის სახელმწიფო საბჭო]]ს წევრი.<ref>{{წიგნი|ავტორი=[[სტივენ ჯონსი|ჯონსი ს.]]|სათაური=„საქართველო: პოლიტიკური ისტორია დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ“|გამომცემლობა=სოციალური მეცნიერებების ცენტრი|ორიგინალი=Georgia: A Political History of Independence|ადგილი=თბილისი|წელი=2013 [2012]|isbn=978-9941-0-5972-8|ბმული=http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/79960|გვერდები=117}}</ref> [[1992]] წლიდან – საქართველოს რესპუბლიკის პარლამენტის დეპუტატი რუსთავის მაჟორიტარული ოლქიდან. 1993 წლის შემოდგომისთვის, ჟიული გეგმავდა მონოგრაფიის „ოპტიმალური არჩევანი“ გამოცემას და სადოქტორო დისერტაციის წარდგენას თემაზე: „დისკრეტული პროცესების მოდელირება და ოპტიმიზაცია მართვაში“.

===დამოუკიდებელი საქართველო===
[[1992]] წელს ჟიული შარტავა აირჩიეს [[საქართველოს პარლამენტი]]ს წევრად [[რუსთავი]]ს მაჟორიტარული ოლქიდან. მალე მას მოუწია უმნიშვნელოვანესი სახელმწიფო დავალების შესრულება — [[1993]] წლის 18 ივლისს აფხაზეთში გახურებული სამხედრო მოქმედებების დროს საქართველოს სახელმწიფოს მეთაურმა და უმაღლესმა მთავარსარდალმა ედუარდ შევარდნაძემ ჟიული შარტავა სრულიად მოულოდნელად ფრონტის წინა ხაზზე გააგზავნა და აფხაზეთის მინისტრთა საბჭოსა და თავდაცვის საბჭოს თავმჯდომარედ დანიშნა.
[[ფაილი:Model of Tanker J. Shartava.jpg|250px|მინიატიურა|მარცხნივ|ტანკერ „ჟ. შარტავას“ მაკეტი]]
ჟიული შარტავა აქტიურად შეუდგა თავის მოღვაწეობას აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ხელმძღვანელის რანგში. მაგრამ მისი სწრაფვა და მონდომება, როგორმე შეეჩერებინა ძმათამკვლელი ომი და აფხაზეთში მშვიდობა დაემყარებინა, ამაო გამოდგა – მოვლენები სულ სხვა სცენარით განვითარდა. 

აფხაზეთში შეიარაღებული კონფლიქტის დროს, 1993 წლის ივნისში, საქართველოს სახელმწიფოს მეთაურის განკარგულებით დაინიშნა აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრთა საბჭოსა და აფხაზეთის თავდაცვის საბჭოს თავმჯდომარედ. 1993 წლის 27 სექტემბერს უშუალოდ ხელმძღვანელობდა მთავრობის სახლის დაცვის ოპერაციას, რომლის დროსაც აფხაზურმა სეპარატისტულმა დაჯგუფებამ თანამებრძოლებთან ერთად ტყვედ აიყვანა და დახვრიტა. მოგვიანებით, ჟიული შარტავას ცხედარი ქართულ მხარეს გადაეცა. 

დაკრძალულია თბილისში, ვაკის პანთეონში. [[2004]] წელს, სიკვდილის შემდეგ, დაჯილდოვდა ეროვნული გმირის ორდენით.

==ხსოვნა==
[[2004|2004 წელს]] ჟიული შარტავას მიენიჭა საქართველოს ეროვნული გმირის წოდება. დაჯილდოებულია „წმინდა გიორგის„ ოქროს  და „ვახტანგ გორგასლის“ პირველი ხარისხის ორდენებით. სენაკში შეიქმნა [[ჟიული შარტავას მუზეუმი]]. მისი სახელი მიენიჭა ქუჩებს (გამზირებს) და საჯარო სკოლებს [[თბილისი|თბილისში]], [[ქუთაისი|ქუთაისში]], [[ბათუმი|ბათუმში]], [[რუსთავი|რუსთავში]]. დაიდგა ძეგლები რუსთავსა და სენაკში. [[2014|2014 წელს]] საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტში დაფუძნდა ჟიული შარტავას სახელობის სახელმწიფო პოლიტიკის და მართვის სადოქტორო სკოლა.

[[2020]] წელს გამოიცა ჟიული შარტავას საფოსტო მარკა 2019–2020 წლის მარკების თემატური გეგმის ფარგლებში „ეროვნული გმირი“.<ref>{{Cite web | url = https://www.marketer.ge/shartava-post-card/ | title = „საქართველოს ფოსტამ“ ჟიული შარტავას საფოსტო მარკა გამოსცა | publisher = ''marketer.ge'' | accessdate = 15 მაისი, 2020 | date = 18 თებერვალი, 2020}}</ref>

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{nplg ბიოგრაფია|00009416}}
*[http://www.parliament.ge/ge/parlamentarebi/wina-mowvevis-parlamentebi/saqartvelos-parlamenti-1992-1995-ww/jiuli-sartava-45290.page ჟიული შარტავა   — საქართველოს პარლამენტის ოფიციალური საიტი]
*[http://www.parliament.ge/index.php?lang_id=GEO&sec_id=1146&cevri_id=1618 შარტავა ჟიული: პარლამენტის წევრობასთან დაკავშირებული ინფორმაცია]. საქართველოს პარლამენტი,  1992
*{{ru icon}} [http://www.abkhazeti.narod.ru/pages/1/102.html ჟ. შარტავას მემორიალური გვერდი]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{სოხუმის დაცემა (1993)}}
{{აფხაზეთის პრემიერ-მინისტრები}}
{{საქართველოს მე-3 მოწვევის პარლამენტის წევრები}} 
{{საქართველოს ეროვნული გმირები}}

{{DEFAULTSORT:შარტავა, ჟიული}}
[[კატეგორია:დაბადებული 7 მარტი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1944]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 27 სექტემბერი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1993]]
[[კატეგორია:მოკლული პოლიტიკოსები]]
[[კატეგორია:საქართველოს ეროვნული გმირები]]
[[კატეგორია:საქართველოს III მოწვევის პარლამენტის წევრები]]
[[კატეგორია:სკკპ-ის XXV ყრილობის დელეგატები]]
[[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]]
[[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის IX მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]]
[[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის X მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]]
[[კატეგორია:საქართველოს სსრ-ის XI მოწვევის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები]]
[[კატეგორია:აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის პრემიერ-მინისტრები]]
[[კატეგორია:ხალხთა მეგობრობის ორდენის კავალრები]]