იხილეთ წყარო გვერდისთვის რუდოლფ ჰესი

{{ინფოდაფა ლიდერი
| სახელი = რუდოლფ ჰესი
| სურათი= Bundesarchiv Bild 183-1987-0313-507, Rudolf Hess.jpg
| სურათის ზომა = 250პქ
| წარწერა სურათის ქვეშ=
| ხელმოწერა = Rudolf_Hess_Signature.svg
| დაბადების თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1894|4|26}}
| დაბადების ადგილი= [[ალექსანდრია]], [[ეგვიპტე]]
| გარდაცვალების თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|1987|8|17|1894|4|26}}
| გარდაცვალების ადგილი= [[შპანდაუ]], [[დასავლეთი ბერლინი]], [[დასავლეთი გერმანია]]
| მოქალაქეობა = 
| ეროვნება = [[გერმანია|გერმანელი]]
| მამა =
| დედა =
| მეუღლე = ილზა ჰესი <small>(1900-1995)</small>
| შვილები= ვოლფ რუდიგერ ჰესი <small>(1937{{sfn|Nesbit|van Acker|2011|p=15, 20}}-2001)</small>
| განათლება = [[მიუნხენის უნივერსიტეტი]]
| პროფესია =
| საქმიანობა =
| რელიგია =
| ჯილდოები =
| პარტია = [[ნსდაპ]] <small>(1920-1941)</small>
| საიტი=
| რიგი = ფიურერის მოადგილე
| თანამდებობა დაიკავა = [[21 აპრილი]], [[1933]]
| თანამდებობა დატოვა = [[12 მაისი]], [[1941]]
| კანცლერი = [[ადოლფ ჰიტლერი]]
| წინამორბედი = 
| მემკვიდრე = [[მარტინ ბორმანი]] <small>(როგორც პარტიის კანცლერი)</small>
| რიგი2 = რაიხსლაიტერი 
| თანამდებობა დაიკავა2 = [[1933]]
| თანამდებობა დატოვა2 = [[1941]]
| კანცლერი2 = [[ადოლფ ჰიტლერი]]
| წინამორბედი2 = 
| მემკვიდრე2 = 
}}
'''რუდოლფ ჰესი''' ({{lang-de|Rudolf Heß}}: დ. [[26 აპრილი]], [[1894]], [[ალექსანდრია]], [[ეგვიპტე]] — გ. [[17 აგვისტო]], [[1987]], [[ბერლინი]], [[დასავლეთ გერმანია]])<ref>[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119391587 data.bnf.fr:] ღია მონაცემთა პლატფორმა</ref> — გერმანელი პოლიტიკური მოღვაწე, „[[გერმანიის ნაციონალ-სოციალისტური მუშათა პარტია|ნსდაპ“]]-ის ერთ-ერთი ლიდერი და [[ადოლფ ჰიტლერი]]ს მოადგილე [[1933]]-[[1941]] წლებში. [[1941|1941 წელს]] მარტო გადაფრინდა [[გაერთიანებული სამეფო|გაერთიანებულ სამეფოში]], ბრიტანელებსა და [[ნაცისტური გერმანია|ნაცისტურ გერმანიას]] შორის მშვიდობის დამყარების მცდელობით [[მეორე მსოფლიო ომი|მეორე მსოფლიო ომში]], მაგრამ იგი შეპყრობილი იქნა ბრიტანეთის მთავრობის მიერ და ომის დამთავრებამდე იმყოფებოდა ტყვეობაში, რის შემდეგაც გადასცეს საერთაშორისო სამხედრო ტრიბუნალს.

ჰესი [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველ მსოფლიო ომში]] მონაწილეობისას რამდენიმეჯერ დაიჭრა, რისთვისაც დაჯილდოვდა მეორე ხარისხის [[რკინის ჯვარი (ორდენი)|რკინის ჯვრით]]. ომის დამთავრებამდე ცოტა ხნით ადრე ჩაირიცხა მფრინავად. [[1918|1918 წლის]] ოქტომბერში მიიღო ლეიტენანტის წოდება.

[[1919|1919 წელს]] გახდა [[მიუნხენის უნივერსიტეტი]]ს სტუდენტი, სადაც ეუფლებოდა [[გეოპოლიტიკა]]ს. მისი მასწავლებელი იყო [[კარლ ჰაუსჰოფერი]], რომელიც შემდგომში იქცა ნაცისტური იდეოლოგიის ერთ-ერთ საყრდენად. ჰესი ნსდაპ-ის შეუერთდა [[1920]] წლის [[1 ივლისი|1 ივლისს]]. [[1923|1923 წელს]] [[ლუდის პუტჩი]]ს დროს მიემხრო ჰიტლერს . სახელმწიფო გადატრიალების წარუმატებელი მცდელობის და ორგანიზატორების დაპატიმრების შემდეგ, ციხეში ყოფნის პერიოდში, სწორედ ჰესი ეხმარებოდა ჰიტლერს „[[ჩემი ბრძოლა|ჩემი ბრძოლის]]“ (''Mein Kampf'') დაწერაში, რაც იქცა ნსდაპ-ის ძირითად პოლიტიკურ პლატფორმად. ნაცისტების ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ [[1933|1933 წელს]], ჰესი დაინიშნა ჰიტლერის მოადგილედ, ხოლო უახლოეს დროში მიიღო მინისტრის პოსტი პორტფელის გარეშე.{{sfn|Hess|1987|p=39}} 

ჰესი დაინტერესებული იყო ავიაციით და ხშირად სწავლობდა თანამედროვე თვითმფრინავებზე ფრენას,{{sfn|Nesbit|van Acker|2011|pp=20–21}} რომელთა წარმოებას საფუძველი მეორე მსოფლიო ომის დასაწყისში ჩაეყარა. [[1941]] წლის [[10 მაისი|10 მაისს]] იგი მარტო გაფრინდა [[შოტლანდია]]ში, იმ იმედით, რომ შესძლებდა სამშვიდობო მოლაპარაკებების წარმოებას ჰერცოგ ჰამილტონთან, რომელიც ბრიტანეთის მთავრობის ოპოზიციად მიიჩნეოდა. ჩაფრენისთანავე ჰესი დაუყონებლივ დააპატიმრეს და ომის დამთავრებამდე იმყოფებოდა ტყვეობაში. ომის შემდეგ ჰესი წარსდგა [[ნიურნბერგის პროცესი|ნიურნბერგის პროცესზე]].{{sfn|Nesbit|van Acker|2011|p=97}} მთელი პროცესის განმავლობაში ირწმუნებოდა რომ იტანჯებოდა ამნეზიით, თუმცა მოგვიანებით აღიარა, რომ ეს იყო უბრალო ხრიკი. სასამართლომ ჰესი დამნაშავედ სცნო და მიუსაჯა სამუდამო პატიმრობა. სასჯელს იხდიდა [[შპანდაუს ციხე]]ში [[1947|1947 წლიდან]]. მიუხედავად ოჯახის წევრებისა და გავლენიანი პოლიტიკოსების მიერ ჰესის განთავისუფლების არაერთი მცდელობისა, მისი დროზე ადრე გათავისუფლება დაბლოკა [[სსრკ|საბჭოთა კავშირმა]]. ის იმყოფებოდა დაცვის კონტროლის ქვეშ. [[1987|1987 წელს]] რუდოლფ ჰესმა სიცოცხლე თვიმკვლელობით დაასრულა. სიცოცხლის ბოლომდე ჰიტლერისა და მისი იდეების ერთგული დარჩა. ჰესის გარდაცვალების შემდეგ ციხე დაანგრიეს, რათა ეს ადგილი არ ქცეულიყო [[ნეონაციზმი|ნეონაცისტების]] სიწმინდედ.{{sfn|Greenwald|Freeman|1987}}

==ლიტერატურა==
* {{cite book | last = Bird | first = Eugene | title = The Loneliest Man in the World | year = 1974 | publisher = Martin Secker & Warburg | location = London | oclc = 1094312 | ref = harv}}
* {{cite book | last=Childers | first=Thomas | year=2017 | title=The Third Reich: A History of Nazi Germany | url=https://archive.org/details/thirdreichhistor0000chil | place=New York | publisher=Simon & Schuster | isbn= 978-1-45165-113-3 |ref=harv}}
* {{cite news | last1 = Greenwald | first1 = John | last2 = Freeman | first2 = Clive | title = Germany: The Inmate of Spandau's Last Wish | work = [[ტაიმი (ჟურნალი)|Time]] | date = 31 August 1987 | url = http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,965331,00.html | archiveurl = https://web.archive.org/web/20081206131406/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,965331-1,00.html | archivedate = 6 December 2008 | accessdate = 27 February 2013 | ref = harv}}
* {{cite book | last = Evans | first = Richard J. | title = The Third Reich in Power | url = https://archive.org/details/thirdreichinpowe00evan | year = 2005 | publisher = Penguin Group | location = New York | isbn = 978-0-14-303790-3 | ref = harv }}
* {{cite book | last1 = Nesbit | first1 = Roy Conyers | last2 = van Acker | first2 = Georges | title = The Flight of Rudolf Hess: Myths and Reality | year = 2011 | origyear = 1999 | publisher = History Press | location = Stroud | isbn = 978-0-7509-4757-2 | ref = harv}}
* {{cite journal | last = Fox | first = Jo | year = 2011 | title = პროპაგანდა და რუდოლფ ჰესის გაფრენა 1941–45 | url = https://archive.org/details/sim_journal-of-modern-history_2011-03_83_1/page/78 | journal = The Journal of Modern History | volume = 83 | issue = 1 | pages = 78–110  | doi = 10.1086/658050  | issn = 0022-2801 }}
* {{cite book | last = Hess | first = Wolf Rüdiger | title = My Father Rudolf Hess | year = 1987 | origyear = 1984 | publisher = W.H. Allen | location = London | isbn = 0-352-32214-4 | ref = harv}}

==რესურსები ინტერნეტში==
{{commonscat-inline|Rudolf Heß}}
* [http://www.thule-italia.net/dossier/hess2.htm რუდოლფ ჰესის გვამის გაკვეთის შედეგები] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140102193858/http://www.thule-italia.net/dossier/hess2.htm |date=2014-01-02 }} (იტალიური და ინგლისური)
* [http://arcre.com/archives/74-hess ფაქტები რუდოლფ ჰესზე] — ნაციონალური არქივი
* [http://webopac.hwwa.de/PresseMappe20E/Digiview_MID.cfm?mid=P007739 ამონარიდები გაზეთებიდან რუდოლფ ჰესზე] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200527123110/http://webopac.hwwa.de/PresseMappe20E/Digiview_MID.cfm?mid=P007739 |date=2020-05-27 }} — 20th Century Press Archives
* {{cite journal | last = Fox | first = Jo | year = 2011 | title = პროპაგანდა და რუდოლფ ჰესის გაფრენა 1941–45 | url = https://archive.org/details/sim_journal-of-modern-history_2011-03_83_1/page/78 | journal = The Journal of Modern History | volume = 83 | issue = 1 | pages = 78–110  | doi = 10.1086/658050  | issn = 0022-2801 }}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{ჰიტლერის კაბინეტი}}

{{DEFAULTSORT:ჰესი, რუდოლფ}}
[[კატეგორია:დაბადებული 26 აპრილი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1894]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 17 აგვისტო]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1987]]
[[კატეგორია:სამხედრო დამნაშავე]]
[[კატეგორია:რაიხსტაგის დეპუტატები (ვაიმარის რესპუბლიკა)]]
[[კატეგორია:რაიხსტაგის დეპუტატები (მესამე რაიხი)]]