იხილეთ წყარო გვერდისთვის სამხრეთი ევროპა

[[ფაილი:European regions.png|350პქ|მინი|მარჯვნივ|მინი|300პქ||<center>'''ევროპის რეგიონები'''</center>
{{legend|#551A8B|[[ჩრდილოეთი ევროპა]]}}
{{legend|#CD0000|[[დასავლეთი ევროპა]]}}
{{legend|#EE7600|[[აღმოსავლეთი ევროპა]]}}
{{legend|#00FF00|სამხრეთი ევროპა}}
{{legend|#00E5EE|[[ცენტრალური ევროპა]]}}]]
'''სამხრეთი ევროპა''' — [[ევროპა|ევროპის]] კონტინენტის გეოგრაფიულად სამხრეთი რეგიონი.

სამხრეთ ევროპის განსაზღვრისათვის შეიძლება ვისარგებლოთ, როგორც პოლიტიკური, ეკონომიკური და კულტურული მახასიათებლებით, ასევე ის შეიძლება განისაზღვროს თავისი ბუნებრივი თავისებურებითაც, როგორებიცაა მისი გეოგრაფია, კლიმატი და ფლორა.

==გეოგრაფია==
გეოგრაფიული დაყოფით, სამხრეთ ევროპა ესაა, ევროპის ტერიტორიის სამხრეთი ნაწილი. ეს განმარტება პირობითია და არანაირად არ ზღუდავს მას.  სამხრეთ ევროპა, გეოგრაფიულად, აერთიანებს ქვეყანათა 4 დიდ ჯგუფს. ესენია:

:;1. სამხრეთ-დასავლეთი ევროპა
[[პირენეის ნახევარკუნძული]]ს ქვეყნები:

* {{flagcountry|ანდორა}}
* {{flagcountry|საფრანგეთი}} (მისი სამხრეთი ნაწილი, ე.წ. [[ლაჟვარდოვანი ნაპირი]])
* {{flagcountry|გიბრალტარი}}
* {{flagcountry|მონაკო}}
* {{flagcountry|პორტუგალია}}
* {{flagcountry|ესპანეთი}}

:;2. სამხრეთ-ცენტრალური ევროპა
[[აპენინის ნახევარკუნძული]]ს ქვეყნები:

* {{flagcountry|იტალია}} (ზოგჯერ განიხილავენ ჩრდილოეთ იტალიის გარეშედ)<ref>[https://books.google.it/books?id=ATzXAAAAQBAJ&pg=PA2&lpg=PA2&dq=NORTHERN+ITALY+MITTELEUROPA&source=bl&ots=56I0Dd9422&sig=yr3YZO5JF-rc1KMMH-QdKeRHbKo&hl=it&sa=X&ved=0CEIQ6AEwCjgKahUKEwjH3NGFs7fIAhWKwBQKHeVOB8o In strict geographic terms Central Europe include Germany, Switzerland, Northern Italy, Austria,Poland, the Czech Republic,Slovakia, Hungary...]</ref>
* {{flagcountry|სან-მარინო}}
* {{flagcountry|ვატიკანი}}

:;3. სამხრეთ-აღმოსავლეთი ევროპა
[[ბალკანეთის ნახევარკუნძული]]ს ქვეყნები:

* {{flagcountry|ალბანეთი}}
* {{flagcountry|ბოსნია და ჰერცეგოვინა}}
* {{flagcountry|ბულგარეთი}}
* {{flagcountry|ხორვატია}}
* {{flagcountry|საბერძნეთი}}
* {{flagcountry|ჩრდილოეთი მაკედონია}}
* {{flagcountry|მონტენეგრო}}
* {{flagcountry|რუმინეთი}}
* {{flagcountry|სერბეთი}}
* {{flagcountry|სლოვენია}}
* {{flagcountry|თურქეთი}} (მისი ევროპული ნაწილი — [[აღმოსავლეთი თრაკია]])<ref>[http://www.britannica.com/place/Balkans Article in ''Britannica'']</ref><ref>[http://www.bbc.com/news/world-europe-20970684 BBC]</ref><ref>Library of Congress. Cataloging Policy and Support Office, [https://books.google.com.tr/books?id=Toa8jD80K7kC&dq=thrace%20turkey&hl=tr&pg=PA7876&ci=640%2C394%2C224%2C103&source=bookclip Library of Congress Subject Headings]</ref>

:;4. [[კუნძლოვანი ქვეყანა|კუნძულოვანი ქვეყნები]]
[[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] ქვეყნები:
* {{flagcountry|კვიპროსი}}
* {{flagcountry|მალტა}}

დაქვემდებარებადი კუნძულები
*{{Flagicon|იტალია}} [[სარდინია]] და [[სიცილია]]
*{{Flagicon|საბერძნეთი}} [[კრეტა]]
*{{Flagicon|ესპანეთი}} [[ბალეარის კუნძულები]]

==კლიმატი==
[[ფაილი:Europe Köppen Map.png|მარჯვნივ|მინი|300პქ||<center>'''სამხრეთი ევროპის კლიმატი, [[კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაცია|კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციის]] მიხედვით:'''</center>
{{legend|#FFDB63|'''Csa''': [[ხმელთაშუა ზღვის კლიმატი|ხმელთაშუა ზღვის სუბტროპიკული კლიმატი]]}}
{{legend|#92b32a|'''Csb''':  [[ხმელთაშუა ზღვის კლიმატი|ხმელთაშუა ზღვის ტემპერატურული კლიმატი]]}}
{{legend|#2b9c2b|'''Cfa''': [[სუბტროპიკული ოკეანური კლიმატი]]}}
{{legend|#1a8000|'''Cfb''': [[ოკეანური კლიმატი|ტემპერატურული ოკეანური კლიმატი]]}}
{{legend|#38C7FF|'''Dfb''': [[ნოტიო კონტინენტური კლიმატი]]}}]]

სამხრეთი ევროპისათვის დამახასიათებელია ხმელთაშუა ზღვის კლიმატი. ხმელთაშუა ზღვის კლიმატი მოიცავს პორტუგალიას, ესპანეთს, სამხრეთ-აღმოსავლეთ საფრანგეთს, იტალიას, ალბანეთს, საბერძნეთს, თურქეთის დასავლეთ და სამხრეთ სანაპირო რეგიონებს, ასევე ხმელთაშუა ზღვის კუნძულებს. აღნიშნული რეგიონისათვის დამახასიათებელია მსგავსი მცენარეები და ლანდშაფტები, მათ შორის მშრალი გორაკები, მცირე ვაკეები, ფიჭვნარი და ზეთისხილი.

ცივი კლიმატი გვხვდება სამხრეთ ევროპის ზოგიერთ ნაწილში, მაგალითად ესპანეთსა და იტალიის მთის ზონებში. ამასთანავე, ესპანეთის ჩრდილოეთ სანაპირო ატლანტიკურ კლიმატს განიცდის.

==ფლორა==
{{მრავალი სურათი | direction=vertical | ჯამური სიგანე=300
| ფაილი1=Floristic regions in Europe (english).png
| წარწერა1=The European floristic regions
| ფაილი2=Agricultura ganaderia europa.png
| წარწერა2={{legend|#333399|'''Mediterranean agriculture''' in coastal and peri-coastal regions}}
}}

[[არმენ ტახტაჯიანი]]ს მიერ შედგენილი [[ფლორისტიკული დარაიონება|ფლორისტიკული დარაიონების]] ნიხედვით, სამხრეთ ევროპაში გავრცელებულია ხმელთაშუა ზღვის რეგიონისთვის დამახასიათებელი ფლორა. ხმელთაშუა ზღვისა და ხმელთაშუა ზღვის სუბტროპიკული კლიმატი გვხვდება ევროპის რეგიონის სამხრეთ ნაწილში, ძირითადად სამხრეთ პორტუგალიაში, ესპანეთში, საფრანგეთის სამხრეთ ნაწილში, იტალიაში, ხორვატიის სანაპიროზე, ბოსნიის, მონტენეგროს, სერბეთის, ალბანეთის, ჩრდილოეთი მაკედონიის, საბერძნეთისა და ხმელთაშუა ზღვის კუნძულებზე.

==მოსახლეობა==

{| class="wikitable sortable" 
|- bgcolor="#ECECEC"
! ქვეყანა
! [[მსოფლიოს ქვეყნები ფართობის მიხედვით|ფართობი]]<br/>(კმ²)
! [[მსოფლიოს ქვეყნები და ტერიტორიები მოსახლეობის მიხედვით|მოსახლეობა]]<br/>(2010 წლ.)
! [[ქვეყნების სია მოსახლეობის სიმჭიდროვის მიხედვით|მოსახლეობის <br> სიმჭიდროვე]]<br/>(1 კმ²-ზე)
! [[დედაქალაქი]]
|-
| {{flag|ალბანეთი}}
| align="right" | 28,748
| align="right" | 2,821,977
| align="right" | 111.1
| [[ტირანა]]
|-
| {{flag|ანდორა}}
| align="right" | 468
| align="right" | 84,082
| align="right" | 179.8
| [[ანდორა-ლა-ველა]]
|-
| {{flag|ბოსნია და ჰერცეგოვინა}}
| align="right" | 51,129
| align="right" | 4,613,414
| align="right" | 90.2
| [[სარაევო]]
|-
| {{flag|ბულგარეთი}} 
| align="right" | 110,994 
| align="right" | 7,364,570 
| align="right" | 77
| [[სოფია]]
|-
| {{flag|ხორვატია}}
| align="right" | 56,594
| align="right" | 4,489,409
| align="right" | 81
| [[ზაგრები]]
|-
| {{flag|გიბრალტარი}} ([[გაერთიანებული სამეფო]])
| align="right" | 6.8
| align="right" | 29,431
| align="right" | 4,328
| [[გიბრალტარი]]
|-
| {{flag|საბერძნეთი}}
| align="right" | 131,990
| align="right" | 11,295,002 
| align="right" | 85.3
| [[ათენი]]
|-
| {{flag|იტალია}}
| align="right" | 301,338
| align="right" | 60,418,711
| align="right" | 200.5
| [[რომი]]
|-
| {{flag|ჩრდილოეთი მაკედონია}}
| align="right" | 25,713
| align="right" | 2,114,550
| align="right" | 82.2
| [[სკოპიე]]
|-
| {{flag|მალტა}}
| align="right" | 316
| align="right" | 412,966
| align="right" | 1,306.8
| [[ვალეტა]]
|-
| {{flag|მონტენეგრო}}
| align="right" | 13,812
| align="right" | 672,181
| align="right" | 50
| [[პოდგორიცა]]
|-
| {{flag|პორტუგალია}}
| align="right" | 92,090
| align="right" | 11,317,192
| align="right" | 114
| [[ლისაბონი]]
|-
| {{flag|სან-მარინო}}
| align="right" | 61
| align="right" | 31,716
| align="right" | 501
| [[სან-მარინო (ქალაქი)]]
|-
| {{flag|სერბეთი}}
| align="right" | 77,474
| align="right" | 7,120,666 
| align="right" | 102.46
| [[ბელგრადი]]
|-
| {{flag|სლოვაკეთი}}
| align="right" | 20,273
| align="right" | 2,054,199
| align="right" | 99.6
| [[ლიუბლიანა]]
|-
| {{flag|ესპანეთი}}
| align="right" | 504,030
| align="right" | 46,030,109
| align="right" | 93
| [[მადრიდი]]
|-
| {{flag|თურქეთი}} ([[აღმოსავლეთი თრაკია]])
| align="right" | 23,764
| align="right" | 10,620,739
| align="right" | 446.9
| [[ანკარა]]
|-
| {{flag|ვატიკანი}}
| align="right" | 0.44
| align="right" | 826
| align="right" | 1877
| [[ვატიკანი]]
|-
| '''ჯამში'''
| align="right" | '''1,338,694'''
| align="right" | '''164,127,170'''
| align="right" | '''122.60'''
| 
|}

=== უდიდესი ურბანული დასახლებები ===
{| class="sortable wikitable"
!რიგითობა
!ურბანული დასახლება
!ქვეყანა
!მოსახლეობა<ref name=unup>{{Cite web |url=http://esa.un.org/unup/p2k0data.asp |title=United Nations: World Urbanization Prospects |accessdate=2017-06-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070310025702/http://esa.un.org/unup/p2k0data.asp |archivedate=2007-03-10 }}</ref>
!სიმჭიდროვე<br> (1 კმ²-ზე)
|-
| align=center | 1
|[[სტამბოლი]] '''(ევროპული ნაწილი)'''
|{{TUR}}
|8,963,431
|2,620
|-
| align=center | 2
|[[მადრიდი]]
|{{ESP}}
|6,171,000
|4,600
|-
| align=center | 3
|[[მილანი]]
|{{ITA}}
|5,257,000
|2,800
|-
| align=center | 4
|[[ბარსელონა]]
|{{ESP}}
|4,693,000
|4,300
|-
| align=center | 5
|[[რომი]]
|{{ITA}}
|3,906,000
|3,400
|-
| align=center | 6
|[[ნეპალი]]
|{{ITA}}
|3,706,000
|3,600
|-
| align=center | 7
|[[ათენი]]
|{{GRE}}
|3,484,000
|5,000
|-
| align=center | 8
|[[ლისაბონი]]
|{{POR}}
|2,666,000
|2,800
|-
| align=center | 9
|[[ბელგრადი]]
|{{SRB}}
|1,700,000
|3,300
|-
| align=center | 10
|[[ვალენსია]]
|{{ESP}}
|1,561,000
|5,700
|-
|}

== რესურსები ინტერნეტში ==
*[http://unstats.un.org/unsd/methods/m49/m49regin.htm#europe ევროპის სუბ-რეგიონები გაეროს თანახმად]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{ევროპის მხარეები}}
{{მსოფლიოს რეგიონები}}

[[კატეგორია:სამხრეთი ევროპა|*]]
[[კატეგორია:ევროპის რეგიონები]]