იხილეთ წყარო გვერდისთვის სმბატ IV ბაგრატუნი

{{ინფოდაფა მმართველი 
|სახელი                  = სმბატ IV ბაგრატუნი
|ორიგინალური სახელი    = Սմբատ Դ Բագրատունի
|სურათი                 = 
|წარწერა                 =
<!-- პირველი თანამდებობა -->
|ქვეყანა                  = [[ჰირკანია|ჰირკანიის]]
|თანამდებობა             = [[მარზპანი]]
|რიგი                    =
|კორონაცია               =
|მმართველობის დასაწყისი  = [[595]]
|მმართველობის დასასრული = [[602]]
|წინამორბედი             = უცნობია
|მემკვიდრე               = უცნობია
<!-- მეორე თანამდებობა -->
|ქვეყანა2                 = [[სპერი]]ის 
|თანამდებობა2            = პრინცი ([[ასპეტი]])
|რიგი2                   = 
|კორონაცია2              =
|მმართველობის დასაწყისი2 = [[604]]
|მმართველობის დასასრული2= [[616]]/[[617]]
|წინამორბედი2            = [[მანველ ბაგრატუნი]]
|მემკვიდრე2              = [[ვარაზ-ტიროც II ბაგრატუნი|ვარაზ-ტიროც II]]
<!-- მესამე თანამდებობა -->
|ქვეყანა3                 = [[სპარსული სომხეთი]]ს 
|თანამდებობა3            = [[მარზპანი]]
|რიგი3                   = 
|კორონაცია3              =
|მმართველობის დასაწყისი3 = [[607]]
|მმართველობის დასასრული3= [[616]]/[[617]]
|წინამორბედი3            = [[ბუტმა]]
|მემკვიდრე3              = [[შაჰრაიანპეტი]]
<!-- პირადი მონაცემები -->
|სხვა წოდებები           = 
|დაბადების თარიღი       = დაახ. VI საუკუნე
|დაბადების ადგილი       = 
|გარდაცვალების თარიღი   = [[616]]/[[617]]
|გარდაცვალების ადგილი   = 
|ქორწინება               = 
|შვილები                = [[ვარაზ-ტიროც II ბაგრატუნი|ვარაზ-ტიროც II]]
|სრული სახელი          = 
|დინასტია               = [[ბაგრატუნები|ბაგრატუნების დინასტი]]
|მამა                   = მანუელ ბაგრატუნი
|დედა                  = 
|რელიგია               = [[ქრისტიანობა]]
}}

'''სმბატ IV ბაგრატუნი''' ({{lang-hy|Սմբատ Դ Բագրատունի}}) (გ. [[616]]/[[617]] ) — [[სომხები|სომეხი]] პრინცი [[ბაგრატუნები|ბაგრატუნების დინასტიიდან]], რომელიც თავდაპირველად [[ბიზანტიის არმია]]ში მსახურობდა, თუმცა მოგვიანებით დაახლოებით [[595]] წლისთვის [[სასანიანთა იმპერია|სასანიანთა იმპერიის]] არმიაში გადავიდა, სადაც მას გამორჩეული სამხედრო კარიერა ჰქონდა და გარდაცვალებამდე [[616]]/[[617]] წლამდე დიდი პატივით სარგებლობდა. მისი მემკვიდრე (შთამომავალი) მისი ვაჟი [[ვარაზ-ტიროც II ბაგრატუნი]] იყო.

== ცხოვრება ==
სმბატი იყო [[მანველ ბაგრატუნი]]ს ვაჟი. პირველად იგი მოხსენიებულია 580-იან წლებში, როდესაც [[ბიზანტიის იმპერატორების სია|ბიზანტიის იმპერატორმა]] [[მავრიკიოსი (ბიზანტია)|მავრიკიოსმა]] ([[582]]–[[602]] წწ.) [[სომხები|სომეხ]] დიდებულებს კავალერიაში შესვლა და [[მავრიკიოსის ბალკანური კამპანია|ბალკანურ კამპანიაში]] [[ხუნძები]]ს წინააღმდეგ ბრძოლა მოსთხოვა. სმბატი და [[საჰაკ მამიკონიანი]] ჯარს [[კონსტანტინოპოლი|კონსტანტინოპოლისკენ]] წარუძღვენ, თითოეული 1000 კაციან შენაერთს ხელმძღვანელობდა, კონსტანტინოპოლში ისინი უხვად დააჯილდოვეს და სახლში გამოუშვეს. [[589]] წელს სმბატი მეთაურობდა აჯანყებას, რომელიც ბიზანტიის წინააღმდეგ იყო მიმართული, სმბატი შეიპყრეს და კონსტანტინოპოლში გაგზავნეს, სადაც ის გაასამართლეს და სიკვდილი მიუსაჯეს, სასჯელის მიხედვით სმბატი [[კონსტანტინოპოლის იპოდრომი|კონსტანტინოპოლის იპოდრომზე]] [[Damnatio ad bestias|მხეცებისთვის უნდა მიეგდოთ]]. თუმცა, იმპერატორმა მავრიკიოსმა ბოლო წუთს შეიწყალა, სიკვდილის სანაცვლოდ ის გააძევეს "შორეულ კუნძულებზე", მოგვიანებით კი [[პრეტორიანელთა აფრიკული პრეფექტურა|აფრიკაში]]<ref name="PLRE">{{cite book | last=Martindale | first=John R. | last2=Jones | first2=A.H.M. | last3=Morris | first3=John | chapter = Symbatius 1 | pages = 1209–1211 | title=The Prosopography of the Later Roman Empire: Volume III, AD 527–641 | year=1992 | publisher=Cambridge University Press | isbn=0-521-20160-8}}</ref>.

რამდენიმე ხნის შემდეგ სმბატი დევნილობიდან დაბრუნდა და [[სასანიანები|სასანიანთა]] [[შაჰი]]ს [[ხოსრო II|ხოსრო II-ის]] სამსახურში ჩადგა, რომელმაც [[595]] წელს სმბატი [[ჰირკანია|ჰირკანიის]] ([[კასპიის ზღვა|კასპიის ზღვის]] სამხრეთ სანაპიროების) [[მარზპანი|მარზპანად]] (სამხედრო გუბერნატორი) დანიშნა<ref name="PLRE" /><ref name="iranicaonline1">{{cite web|url=http://www.iranicaonline.org/articles/smbat-bagratuni |title=SMBAT BAGRATUNI | work = Encyclopaedia Iranica |publisher=Iranicaonline.org | last = Garsoian | first = Nina |date=2005-07-20 |accessdate=2013-08-10}}</ref>. სმბატი ამ თანამდებობაზე [[602]] წლამდე მსახურობდა, თუმცა, მოგვიანებით გაანთავისუფლეს [[ხორასანი|ხორასანში]] [[ვისტაჰმი]]ს აჯანყების ჩახშობის გამო, მოგვიანებით [[ქტესიფონი]]ს სასახლეში მიიწვიეს, სადაც მას რამდენიმე ტიტული და მცირე ფინანსთა მინისტრადაც დაინიშნა<ref name="PLRE" /><ref name="iranicaonline1" />.

დაახლოებით [[607]] წელს ("ხოსროს მეფობის მერვე წელს") სმბატი კვლავ სომხეთში გაგზავნეს, თუმცა უფრო დიდი ძალაუფლებით, როგორც "ლორდთა სახლების არმიის მხედართმთავარი". მისი მოღვაწეობა სომხეთში ხანმოკლე მაგრამ პროდუქტიული (ნაყოფიერი) აღმოჩნდა, წერს ნ. გარსონიანი: {{ციტატა|სმბატის ექსტრაორდინალური ძალაუფლება მას უფლებას აძლევდა განემტკიცებინა სპარსეთის გვირგვინის ძალაუფლება [[ნორ-შირაკანი|ნორ-შირაკანში]], მან აღადგინა დასუსტებული [[სომხური სამოციქულო ეკლესია|სომხეთის ეკლესიის]] პრესტიჟი, საბჭოს მოწვევით, რომელმაც ახალი [[კათოლიკოსი]], [[აბრაჰამ I ალბათანეცი|აბრაჰამ I]], თანამდებობაზე სამი წლის ვადით აირჩია, მან ასევე ხელახლა ააშენა საკათედრო ტაძარი სომხეთის ადმინისტრაციულ დედაქალაქ [[დვინი|დვინში]], რამაც ადგილობრივი სპარსი ავტორიტეტების უკმაყოფილება გამოიწვია<ref name="iranicaonline1" />.}} მომავალ წელს, სმბატმა მოკრძალებული ტიტული ''ხოსრო შანი'' ("ხოსროს სიხარული ან კმაყოფილება") მიიღო, ასევე წარუძღვა [[მეორე თუქრულ-სპარსული ომი|სამხედრო კამპანიას]] ხოსროს სახელით, რომელიც მიმართული იყო [[ეფთალიტები|ეფთალიტების იმპერიის]] წინააღმდეგ, სამხედრო კამპანია სმბატისა და სასანიანების გამარჯვებით დასრულდა, არსებობს მოსაზრება, რომ სმბატმა მათი ლიდერი პირისპირ ბრძოლაში მოკლა<ref name="PLRE" /><ref name="iranicaonline1" />.

ამის შემდეგ, იგი პენსიაზე გავიდა, დანამდვილებით უცნობია თუ როდის გარდაიცვალა სმბატ IV, არსებობს ორი ვერსი [[616]] ან [[617]] წელი, მისი გარდაცვალების შემდეგ, მისი მემკვიდრე მისი ვაჟი [[ვარაზ-ტიროც II ბაგრატუნი|ვარაზ-ტიროც II]] გახდა<ref name="PLRE" /><ref name="iranicaonline1" />.

== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.iranicaonline.org/articles/smbat-bagratuni სმბატ ბაგრატუნი]
* [http://www.geni.com/people/Smbat-IV-Bagratuni/6000000020644357547 სმბატ IV ბაგრატუნი]
* [http://www.revolvy.com/main/index.php?s=Smbat%20IV%20Bagratuni&item_type=topic სმბატ IV ბაგრატუნი]
* [http://gw.geneanet.org/rudolfdeg?lang=en&p=smbat+iv+xosrov+shum&n=bagratuni სმბატ IV ხოსროვ შუმ ბაგრატუნი]

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

{{დაიწყე ყუთი}}
{{s-hou|[[ბაგრატუნები|ბაგრატუნების დინასტია]]||??||[[616]]/[[617]]}}
{{მემკვიდრეობის დაფა
| წინამორბედი = უცნობია
| ტიტული = [[ჰირკანია|ჰირკანიის]] [[მარზპანი]]
| წლები = [[595]] – [[602]]
| შემდეგი = უცნობია
}}
{{მემკვიდრეობის დაფა
| წინამორბედი = [[მანველ ბაგრატუნი]]
| ტიტული = [[სპერი]]ს პრინცი ([[ასპეტი]])
| წლები = [[604]] – [[616]]/[[617]]
| შემდეგი = [[ვარაზ-ტიროც II ბაგრატუნი|ვარაზ-ტიროც II]]
}}
{{მემკვიდრეობის დაფა
| წინამორბედი = [[ბუტმა]]
| ტიტული = [[სპარსული სომხეთი]]ის [[მარზპანი]]
| წლები = [[607]] – [[616]]/[[617]]
| შემდეგი = [[შაჰრაიანპეტი]]
}}

[[კატეგორია:ბაგრატუნების დინასტია]]
[[კატეგორია:დაბადებული VI საუკუნეში]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 616]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 617]]
[[კატეგორია:ბიზანტიელი პატიმრები]]
[[კატეგორია:ბიზანტიელი მეამბოხეეები]]