იხილეთ წყარო გვერდისთვის სუაჰილი ენა

{{ინფოდაფა ენა
| სახელი = სუაჰილი
| თვითდასახელება =''კისუაჰილ''
| რაოდენობა = 50-100 მილიონი (2012)
| ქვეყნები =[[აღმოსავლეთი აფრიკა]]
| კლასიფიკაცია =[[ნიგერი-კონგოს ენები]]
:[[ატლანტური-კონგოს ენები]]
::[[ბენუე-კონგოს ენები]]
:::[[სამხრეთ-ბანტოიდური ენები]]
::::[[ბანტუს ენები]]
:::::[[სამხრეთ-აღმოსავლეთი სანაპიროს ბანტუს ენები|სამხრეთ-აღმოსავლეთი სანაპიროს ბანტუ]]
::::::[[საბაკის ენები]]
:::::::'''სუაჰილი'''
| დამწერლობა = 
| სტატუსი = {{დროშა|ტანზანია}}, {{დროშა|კენია}}, {{დროშა|კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკა}}, {{დროშა|უგანდა}}, {{დროშა|კომორის კუნძულების კავშირი}}
| კოდები =swa
| რუკა =
| ზომა = 
| აღწერა = 
| კოდი = 
}}
'''სუაჰილი''' ([[სუაჰილი|სუაჰ.]] Kiswahili) — ერთაშორის ურთიერთობის ენა [[აღმოსავლეთი აფრიკა|აღმოსავლეთ აფრიკაში]], მიეკუთვნება [[ბანტუს ენები|ბანტუს ჯგუფის ენებს]]. გავრცელებულია ცენტრალურ და აღმოსავლეთ აფრიკაში.

== ზოგადი ცნობები ==
* '''მოლაპარაკეთა რაოდენობა''': 50-100 მლნ, მათ შორის მშობლიურია 2-15 მლნ ადამიანისათვის.<ref name=enthologue>{{cite web | publisher=Ethnologue | url=http://www.ethnologue.com/18/language/swa | title=Swahili | accessdate=19 July 2016 | quote=Population total all languages: 15,438,390.}}</ref>
* '''ენის კოდი''': sw 
* '''სახელწოდება''': sw - Kiswahili; en - Swahili; eo - Suahela 
* '''დამწერლობა''': [[ლათინური დამწერლობა|ლათინური]]

სუაჰილი სავარაუდოდ ჩამოყალიბდა IX-XI სს-ში, ბანტუს ადგილობრივი ენების კრეოლიზაციისა და სტრუქტურული გამარტივების შედეგად, რომელზეც დიდი ზეგავლენა მოახდინა არაბულმა ენამ. XIX ს-დან მან აფრიკის კონტინენტზე შეაღწია და ფართოდ გავრცელდა სხვადასხვა ფორმებით - ნაციონალური ვარიანტები, დიალექტები, პიჯინიზირებული ფორმები. სუაჰილის კლასიკური ლიტერატურული ძეგლები XVIII ს-ით თარიღდება.

== სტატუსი ==
'''ოფიციალური ენა: '''

* [[კენია]] - ინგლისურთან ერთად.
* [[ტანზანია]]
* [[უგანდა]]

'''გავრცელების არეალი''':

სუაჰილის გავრცელების პირველადი არეალი იყო ზანზიბარის, პემბას, მაფიას და კომორის კუნძულების მიმდებარე ვიწრო სანაპირო ზოლი, ხოლო მისი მატარებლები იყვნენ ამ რეგიონის ისლამიზირებული აფრო-არაბული მოსახლეობა.

== გრამატიკა ==

…

== ლექსიკა ==
'''ფრაზები და სიტყვები'''

* გამარჯობა - Habari, bwana; Habari, bibi
* კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - Karibu; Karibu nyumbani
* გმადლობთ - Asante; Asante sana
* კი / არა - Ndiyo; Sawa / Hapana; A-a
* გეთაყვა - Tafadhali; Tafadhalini
* ნახვამდის - Kwaheri

'''რიცხვები'''

* 1 - moja, 2 - mbili, 3 - tatu, 4 - nne, 5 - tano, 6 - sita, 7 - saba, 8 - nane, 9 - tisa, 10 - kumi

== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://wikitravel.org/en/Swahili_phrasebook ფრაზები სუაჰილზე]
* [http://www.fsi-language-courses.org/Content.php?page=Swahili აშშ -ს საერთაშორისო ურთიერთობების უნსტიტუტი, სუაჰილის კურსი]
* [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=swh ეთნოლოგიური რეპორტი სუაჰილზე]; [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=swc ეთნოლოგიური რეპორტი სუაჰილზე, კონგო]
* [http://www.lmp.ucla.edu/Profile.aspx?LangID=17&menu=004/ UCLA რეპორტი სუაჰილზე] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180605174759/http://www.lmp.ucla.edu/Profile.aspx?LangID=17&menu=004%2F |date=2018-06-05 }}
* [http://www.panafril10n.org/wikidoc/pmwiki.php/PanAfrLoc/Swahili პანაფრიკული ლოკალიზაციის გვერდი სუაჰილზე]
* [http://www.inst.at/trans/11Nr/ogwana11.htm სუაჰილი გუშინ, დღეს და ხვალ: მისი განვითარების და გავრცელების ფაქტორები]
* [http://www.kamusiproject.org პროექტი კამუსი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071115043002/http://kamusiproject.org/ |date=2007-11-15 }}

=== ლექსიკონები და გრამატიკა ===
* [http://africanlanguages.com/swahili/ ინტერნეტ, სუაჰილურ – ინგლისური ლექსიკონი]
* [http://www.kamusiproject.org The Kamusi Project: სუაჰილის ინტერნეტ ლექსიკონი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071115043002/http://kamusiproject.org/ |date=2007-11-15 }}
* [http://www.freeweb.hu/etymological/swahili.htm სუაჰილის ლექსიკონი, ეტიმოლოგიებით - Andras Rajki] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080917183224/http://www.freeweb.hu/etymological/swahili.htm |date=2008-09-17 }}
* [http://www.websters-online-dictionary.org/definition/Swahili-english/ სუაჰილურ – ინგლისური ლექსიკონი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061108102545/http://www.websters-online-dictionary.org/definition/Swahili-english/ |date=2006-11-08 }}

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:სუაჰილი ენა]]