იხილეთ წყარო გვერდისთვის სუ-9

{|{{ინფოდაფა თვითმფრინავი დასაწყისი
 |სახელი =სუ-9
 |სურათი =ფაილი:Su-9.jpg
 |წარწერა =
 |გრძელი წარწერა =
}}{{ინფოდაფა თვითმფრინავი ტიპი
 |ტიპი =[[გამანადგურებელ-გადამტაცი]]
 |მწარმოებელი =
 |შემქმნელი =[[სუხოის საკონსტრუქტორო ბიურო]]
 |კონსტრუქტორი =სუხოი
 |პირველი გაფრენა =[[25 ივნისი]], [[1956]]
 |ექსპლუატაციის დასაწყისი =[[1959]]
 |წარდგენა =
 |შეიარაღებიდან მოხსნა =[[1970]]
 |სტატუსი =
 |ძირითადი მომხმარებლები =[[საბჭოთა კავშირის ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის ძალები|სსრკ ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის ძალები]]
 |წარმოების წელი =
 |წარმოების რაოდენობა =
 |პროგრამის ღირებულება =
 |ერთეულის ღირებულება =
 |გაუმჯობესებული =
 |შეიქმნა =
 |ვარიანტები =[[სუ-11]]
}}
|}
'''სუ-9''' ([[ჩრდილოეთ ატლანტიკის ხელშეკრულების ორგანიზაცია|ნატო]]ს კლასიფიკაციით „'''Fishpot'''“) — ერთ ძრავიანი [[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა]] სარაკეტო ნებისმიერ ამინდში მფრენი [[გამანადგურებელ-გზაგადამჭრელი]] [[საბრძოლო თვითმფრინავი|თვითმფრინავი]].

== განვითარება ==
სუ-9-ს პროექტი დაიწყო [[ცაგი]]ს აეროდინამიკის კვლევის ინსტიტუტში [[კორეის ომი]]ს დროს. პროექტში ჩადებული იყო რეაქტიული ავიაციის სხვადასხვა ინოვაციური დეტალები. თვითმფრინავის პირველი გაფრენა  [[1956]] წელს განხორციელდა პროტოტიპ T-405-ის სახელით. სუ-9-ის შემუშავება დასრულდა სუ-7 თან ერთად, რომლებიც პირველად იხილეს [[1956]] წლის [[24 ივნისი|24 ივნისს]] [[ტუშინოს ავიაშოუ]]ზე სადაც სუ-9მ დაჯაბნა [[სუ-7]]ი. სუ-9 შეიარაღებაში მიიღეს [[1959]] წელს.

ჯამში გამოშვებულია 1,100 სუ-9. არსებობს ვერსია რომ სუ-9 ტიპის თვითმფრინავების მოდერნიზება მოხდა [[სუ-11]]-ის დონემდე. სუ-9 ის ექსპორტი არ მომხდარა არც ერთ საბჭოთა კავშირის კლიენტ სახელმწიფოში მათ შორის [[ვარშავის პაქტის ქვეყნები|ვარშავის პაქტის ქვეყნებში]]. დარჩენილი სუ-9-ები და სუ-11-ები შეიარაღებიდან საბოლოოდ ამოიღეს [[1970-იანები|1970-იან]] წლებში. თუმცა ხდებოდა ზოგიერთის საცდელ თვითმფრინავად გამოყენება. სუ-9 ჩანაცვლებულ იქნა მოდერნიზებული სუ-11-ით და უფრო თანამედროვე [[სუ-15]]-ით და [[მიგ-25]]-ით.

სუ-9-ის საბრძოლო ანგარიში უცნობია. შესაძლებელია ის გამოყენებულ ყოფილიყო [[სადაზვერვო გაფრენა|სადაზვერვო ფრენებზე]] თუმცა ფრენების დეტალები გასაიდუმლოებულია.

[[1962]] წლის 4 სექტემბერს მოდერნიზებულმა სუ-9-მ ვლადიმერ ილიუშინის პილოტაჟით დაამყარა მსოფლიო რეკორდი აბსოლუტური სიმაღლის აღებაში 28,852მ (94,658ფ). ნოემბერში ვლადიმერ ილიუშინმა იმავე სუ-9-ით დაამაყარა სიმაღლისა და სისწრაფის რეკორდები.

== დიზაინი ==

სუ-9-ის ფიუზელაჟი და კუდის დიზანი მსგავსია სუ-7-ისა. განსხვავება არის მხოლოდ მის ფრთებში. მან სუხოისგან მიიღო აეროდინამიკური მუხლუჭი კორპუსის კიდეში ისევე როგორც სუ-7-მა ტურბორეაქტიული ძრავა ლიულკა ალ-7. თვითმფრინავის ცხვირის შემწოვ კონუსზე შესაძლებელია ასევე რადარის დაყენება. სუ-9-ის კონსტრუქცია დაფუძნებულია ადრეულ თვითმფრინავ ტ-9-ზე.

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{commons|Sukhoi Su-9}}
*[http://www.napo.ru/eng/?id=26 Su-9 from NAPO (Novosibirsk Aircraft Production Association)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060720153511/http://napo.ru/eng/?id=26 |date=2006-07-20 }}
*[http://www.globalaircraft.org/planes/su-9_fishpot.pl Su-9 from Global Aircraft]
*[http://www.fas.org/nuke/guide/russia/airdef/su-9.htm Su-9 from FAS]

{{სუხოის თვითმფრინავები}}
[[კატეგორია:სუხოის თვითმფრინავი]]
[[კატეგორია:საბრძოლო თვითმფრინავები]]