იხილეთ წყარო გვერდისთვის უცხო (1979 წლის ფილმი)

{{მმ|უცხო|უცხო (მრავალმნიშვნელოვანი)}}
{{ინფოდაფა კინოფილმი
| სახელი = უცხო
| სურათი = Alien_movie_poster.jpg
| სურათის ზომა = 
| წარწერა =
| ჟანრი = 
| კინოსტუდია = {{plainlist|
*20th Century-Fox (ლონდონი)
*[[Brandywine Productions|Brandywine]]-Ronald Shushett production<ref name="mfb-review">{{cite journal|journal=[[Monthly Film Bulletin]]|volume=46|issue=540|page=191|publisher=[[British Film Institute]]|title=Alien|year=1979|location=London|ISSN=0027-0407|last=Pulleine|first=Tim|quote="''p.c'' — 20th Century-Fox (London), A Brandywine-Ronald Shushett production"}}</ref><ref name="afi">{{cite web|url=http://afi.com/members/catalog/DetailView.aspx?s=&Movie=53908|publisher=[[American Film Institute]]|title=Alien|accessdate=August 25, 2015|quote=Production Company: Twentieth Century-Fox Film Corp. Production Text: a Brandywine-Ronald Shusett production|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150906013116/http://www.afi.com/members/catalog/DetailView.aspx?s=&Movie=53908|archivedate=სექტემბერი 6, 2015}}</ref>}}
| დისტრიბუტორი = [[20th Century Fox]]
| სცენარის ავტორი =[[დენ ო'ბენონი]]<br />დევიდ გილერი {{nowrap|{{small|(არ არის მითითებული)}}}}<br />უოლტერ ჰილი {{nowrap|{{small|(არ არის მითითებული)}}}}
| ნაწარმოები = 
| ისტორია = დენ ო'ბენონი<br />[[რონალდ შასეტი]]
| ტექსტს კითხულობს =  
| დამდგმელი რეჟისორი =
| მონტაჟი =[[ტერი როულინგზი]]
| როლებში =  [[ტომ სკერიტი]]<br />[[სიგურნი უივერი]]<br />[[ვერონიკა კარტრაიტი]]<br />[[ჰარი დინ სტენტონი]]<br />[[ჯონ ჰერტი]]<br />[[იენ ჰოლმი]]<br />[[იაფეტ კოტო]] 
| ოპერატორი =[[დერეკ ვანლინტი]]
| რეჟისორი = [[რიდლი სკოტი]]
| მხატვარი =
| კომპოზიტორი = [[ჯერი გოლდსმითი]]
| მუსიკა =
| სიმღერის ტექსტის ავტორი =
| ხმის ოპერატორი =
| პროდიუსერი =  გორდონ კეროლი<br />[[დევიდ გილერი]]<br />[[უოლტერ ჰილი]]
| გამოსვლის თარიღი = {{Film date|1979|05|25|აშშ|1979|09|06|გაერთიანებული სამეფო}}
| ხანგრძლივობა = 117 წთ.<ref>{{cite web|url=http://www.bbfc.co.uk/releases/alien-3|publisher=[[British Board of Film Classification]]|title=ALIEN|accessdate=December 9, 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141015175127/http://www.bbfc.co.uk/releases/alien-3|archivedate=ოქტომბერი 15, 2014}}</ref>
| ქვეყანა = {{Plain list|
* გაერთიანებული სამეფო<ref name="mfb-review" /><ref name="afi"/>
* აშშ<ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=zcsBCgAAQBAJ&pg=PT322&dq=alien+film+%22brandywine+productions%22&hl=en&sa=X&ved=0CC8Q6AEwA2oVChMI0OPap8-QyAIVAZWICh3z0AL2#v=onepage&q=alien%20film%20%22brandywine%20productions%22&f=false |title=Endangering Science Fiction Film |publisher=Books.google.com |date=2015-06-26 |accessdate=2015-10-12}}</ref><ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=BaW7AwAAQBAJ&pg=PA77&dq=alien+film+%22brandywine+productions%22+avatar&hl=en&sa=X&ved=0CBwQ6AEwAGoVChMI_8uHzc-QyAIVBSqICh2FRQJT#v=onepage&q=alien%20film%20%22brandywine%20productions%22%20avatar&f=false |title=The Film Reader's Guide to James Cameron's Avatar |author=Bryn V. Young-Roberts |page=77 |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2015-10-12}}</ref><ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=xXLHAgAAQBAJ&pg=PT149&dq=alien+film+%22brandywine+productions%22+writing+horror&hl=en&sa=X&ved=0CB0Q6AEwAGoVChMIuMbL7M-QyAIVTKOICh05DAg0#v=onepage&q=alien%20film%20%22brandywine%20productions%22%20writing%20horror&f=false |title=Writing the Horror Movie |author1=Marc Blake |author2=Sara Bailey |publisher=Books.google.com |date=2013-07-18 |accessdate=2015-10-12}}</ref>}}
| ენა = [[ინგლისური ენა|ინგლისური]]
| ბიუჯეტი =  9–11 მილიონი აშშ დოლარი<ref name="numbers">{{cite web|url=http://www.the-numbers.com/movies/1979/ALIER.php/|publisher=[[The Numbers (website)|The Numbers]]|title=Alien - Box Office Data, DVD and Blu-ray Sales, Movie News, Cast and Crew Information|accessdate=December 9, 2014}}</ref><ref name="box office mojo">{{cite web |title=Alien (1979) |publisher=[[Box Office Mojo]] |url=http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=alien.htm |accessdate=September 8, 2008}}</ref><ref>ფილმის ოფიციალურ დოკუმენტაციაში მითითებულია, რომ ბიუჯეტი 11 მილიონს შეადგენდა, თუმცა, სხვა წყაროებში განსხვავებული ციფრებია მითითებული. [[სიგურნი უივერი]] ამბობდა, რომ ეს იყო 14 მილიონი. [[რიდლი სკოტი]], [[აივორ პაუელი]] და [[ტომ სკერიტი]] ასახელებდნენ 8.4 მილიონს; მაკინტი, 14–15.</ref>
| შემოსავალი =104.9–203.6 მილიონი დოლარი<ref name="numbers"/><ref name="box office mojo"/>
| წინა = 
| შემდეგი = 
| საიტი =
| MPAA = 
| amg_id =
| imdb_id = 
| geocinema_id = 
}}

'''''უცხო''''' ({{lang-en|Alien}}) — რეჟისორ [[რიდლი სკოტი]]ს [[1979]] წლის, [[საშინელებათა ფილმები|საშინელებათა]] და [[სამეცნიერო ფანტასტიკა|სამეცნიერო ფანტასტიკის]] ჟანრის ფილმი. წარმოადგენს რიგით პირველ ფილმს [[უცხო (ფრენჩაიზი)|ამავე სახელწოდების]] ფრენჩაიზიდან. მისი სახელწოდება მომდინარეობს [[უცხო (უცხოს ფრენჩაიზი)|მთავარი პერსონაჟისგან]], უცხო რასის წარმომადგენელი აგრესიული არსებისგან, რომელიც დაძრწის და კლავს კოსმოსური ხომალდის გუნდს.

==როლებში==

{{როლებშიზედა}}
{{როლებში|[[სიგურნი უივერი]]||[[ელენ რიპლი]]||}}
{{როლებში|[[ტომ სკერიტი]]||დალასი||}}
{{როლებში|[[ვერონიკა კარტრაიტი]]||ლამბერტი||}}
{{როლებში|[[ჰარი დინ სტენტონი]]||ბრეტი||}}
{{როლებში|[[ჯონ ჰარტი]]||კეინი||}}
{{როლებში|[[იენ ჰოლმი]]||ეში||}}
{{როლებში|[[იაფეტ კოტო]]||პარკერი||}}
{{როლებში|[[ბოლაჯი ბადეჯო]]||[[უცხო (უცხოს ფრენჩაიზი)|უცხო]]||}}
{{როლებშიქვედა}}

==გადაღება==
[[დენ ო'ბენონი]]ს სცენარი დაიწერა [[რონალდ შასეტი]]ს მიერ მოთხრობილი ისტორიის მიხედვით, სამეცნიერო ფანტასტიკისა და საშინელებათა ფილმების ჟანრების გავლენით. ფილმის წარმოება მოხდა კომპანიის [[Brandywine Productions]] მეშვეობით. მისი დისტრიბუტორია [[20th Century Fox]], რომლის მიერ მოვლენილმა პროდიუსერებმა, დევიდ გილერმა და უოლტერ ჰილმა სცენარში მნიშვნელოვანი ცვლილებები შეიტანეს. [[უცხო (ფრენჩაიზი)|უცხოს]] სათაური და დამატებითი ელემენტები შექმნილი იქნა [[შვეიცარიელები|შვეიცარიელ]] [[სიურეალიზმი|სიურელიასტ]] [[ჰ.რ. გიგერი]]ს მიერ. მხატვრებმა რონ კობმა და კრის ფოსმა შექმნეს ადამიანთა სამყაროს ელემენტების დიზაინი.

==შეფასებები და ჯილდოები==
''უცხომ'' მიიღო კრიტიკული აღიარება და წარმატება კინოგაქირავებაში, რასაც დაემატა [[ოსკარი საუკეთესო ვიზუალური ეფექტებისათვის]],<ref name="academy awards database">{{cite web| title= Awards database| publisher= [[Academy of Motion Picture Arts and Sciences]]| url= http://awardsdatabase.oscars.org/ampas_awards/BasicSearchInput.jsp| accessdate= 2008-09-06| archiveurl= https://web.archive.org/web/20080921143432/http://awardsdatabase.oscars.org/ampas_awards/BasicSearchInput.jsp| archivedate= 2008-09-21| deadurl= no}}</ref><ref name="Allrovi awards">{{cite web |title=''Alien'': Awards |url=http://www.allrovi.com/movies/movie/alien-v1503 |accessdate=2011-07-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110731155143/http://www.allrovi.com/movies/movie/alien-v1503 |archivedate=2011-07-31 }}</ref> Saturn-ის ჯილდო [[Saturn-ის ჯილდო სამეცნიერო ფანტასტიკის ჟანრის ფილმისათვის|საუკეთესო სამეცნიერო ფანტასტიკის ჟანრის ფილმი]], [[Saturn-ის ჯილდო საუკეთესო რეჟისურისათვის|საუკეთესო რეჟისურისათვის]] - რიდლი სკოტისათვის და [[Saturn-ის ჯილდო საუკეთესო მეორეხარისხოვანი ქალის როლისათვის|საუკეთესო მეორეხარისხოვანი ქალის როლი]] - კარკტრაიტისათვის,<ref name="past saturn awards">{{cite web |title=Past Saturn Awards |publisher=The Academy of Science Fiction, Fantasy, & Horror Films |url=http://www.saturnawards.org/past.html |accessdate=2008-09-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080914184217/http://www.saturnawards.org/past.html |archivedate=2008-09-14 |deadurl=no }}</ref> და [[ჰიუგოს ჯილდო საუკეთესო დრამატული თამაშისათვის]], ისევე როგორც ბევრი სხვა ნომინაცია.<ref name="imdb awards">{{cite web |title=Alien (1979) - Awards |publisher=[[Internet Movie Database]] |url=http://www.imdb.com/title/tt0078748/awards |accessdate=2008-09-06}}</ref> შემდგომ ათწლეულებში მას კვლავ დიდ შეფასებას აძლევდნენ. ფილმი 2002 წელს შეყვანილი იქნა [[კონგრესის ბიბლიოთეკა|კონგრესის ბიბლიოთეკის]] [[ეროვნული ფილმების რეესტრი|ეროვნული ფილმების რეესტრში]], აღიარებული „კულტურულად, ისტორიულად ან ესთეტიკურად მნიშვნელოვან“ ნამუშევრად.<ref name="imdb awards"/> 2008 წელს [[ამერიკული ფილმების ინსტიტუტი]]ს მიერ იგი აღნიშნული იქნა, როგორც სამეცნიერო ფანტასტიკის ჟანრის სიის რიგით მეშვიდე საუკეთესო ფილმი, ხოლო ჟურნალმა ''[[Empire (კინოჟურნალი)|Empire]]'' მას ყველა დროის უდიდესი ფილმების სიაში რიგით 33-ე ადგილი მიანიჭა.<ref name="Empire 500">{{cite web |title=''Empire's'' The 500 Greatest Movies of All Time |publisher=''[[Empire (კინოჟურნალი)|Empire]]'' magazine |date=2008-09-25 |url=http://www.empireonline.com/500/91.asp |accessdate=2010-12-01}}</ref>

==გაგრძელებები==
„უცხოს“ წარმატებას მოჰყვა ფრენჩაიზი, რომელშიც შედის რომანები, კომიქსები, ვიდეო თამაშები, სათამაშოები, ისევე როგორც ფილმის სამი შემდგომი ნაწილი და ორი წინარეისტორია. ამ ფილმში [[სიგურნი უივერი]]ს მიერ მიღებული იქნა პირველი წამყვანი როლი. დაიწყო მისი წარმატებული სამსახიობო კარიერაც, ისევე როგორც მისი პერსონაჟის, [[ელენ რიპლი]]ს ამბავი, რომელიც გრძელდება შემდეგ ფილმებში, ''[[უცხოები (ფილმი)|უცხოები]]'' (1986), ''[[უცხო 3]]'' (1992) და ''[[უცხოს აღდგომა]]'' (1997).<ref name="ebert 2003 review">{{cite web |last=Ebert |first=Roger |authorlink=Roger Ebert |title=Great Movies: Alien (1979) |publisher=''[[Chicago Sun-Times]]'' |date=2003-10-26 |url=http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/20031026/REVIEWS08/310260301/1023 |accessdate=2008-07-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080503165232/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F20031026%2FREVIEWS08%2F310260301%2F1023 |archivedate=2008-05-03 }}</ref> ფილმებში [[უცხო მტაცებლის წინააღმდეგ (ფილმი)|''უცხო მტაცებლის წინააღმდეგ'']] (2004) და ''[[უცხო მტაცებლის წინააღმდეგ: რეკვიემი]]'' (2007) ეს თემა აღარ გამოიყენება, ვინაიდან ყურადღება გადატანილია გამოგონილ ჯვარედინ ისტორიაზე, რომელშიც [[უცხო (უცხოს ფრენჩაიზი)|უცხოს]] გარდა წამყვანი პერსონაჟია [[მტაცებელი (უცხო)|მტაცებელი]].

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{Commonscat-inline|Alien (film)|უცხო}}
* {{imdb title|id=0078748|title=უცხო}}
* {{AllMovie სახელწოდება|1503|უცხო}}

== სქოლიო ==
{{სქოლიოს სია}}

{{უცხო}}
{{სატურნის ჯილდო საუკეთესო სამეცნიერო ფანტასტიკური ფილმისთვის}}

[[კატეგორია:1979 წლის ფილმები]]
[[კატეგორია:საშინელებათა ფილმები]]
[[კატეგორია:რიდლი სკოტის ფილმები]]
[[კატეგორია:ამერიკული ფილმები]]
[[კატეგორია:ინგლისურენოვანი ფილმები]]
[[კატეგორია:სამეცნიერო ფანტასტიკური ფილმები]]
[[კატეგორია:აშშ-ის ფილმების ეროვნული რეესტრის ფილმები]]
[[კატეგორია:ბრიტანული ფილმები]]