იხილეთ წყარო გვერდისთვის ფენრირი

{{ინფოდაფა მითური არსება
|სახელი = ფერნირი
|ორიგინალური სახელი = {{lang-non|Fenrir}}
|სურათი    =  Fenris devorando Odin.jpg
|სურათის ზომა = 250
|ტიტრი = ფენრირი და [[ოდინი]]
|მითოლოგია     =  [[სკანდინავიური მითოლოგია]]
|ჯგუფი      = ცხოველი
|ქვეჯგუფი  =  
|ქვეყანა       = 
|რეგიონი       = [[სკანდინავია]]
|ცხოვრება        =  
}}
'''ფენრირი''' ({{lang-non|Fenrir, Fenrisúlfr, Hróðvitnir}}) — საზარელი მგელი [[სკანდინავიური მითოლოგია|სკანდინავიურ მითოლოგიაში]],<ref name=ORCHARD42>Orchard (1997:42).</ref> ნახსენები პოეტურ ედაში, რომელიც დაიწერა [[XIII საუკუნე]]ში ადრეული ტრადიციული წყაროებიდან, ასევე პროზაულ ედაში და [[ჰეიმსკრინგლა|ჰეიმსკრინგლაში]], დაწერილი [[XIII საუკუნე]]ში [[სნორი სტურლუსონი]]ს მიერ. პოეტურ ედასა და პროზაულ ედაში, იგი არის: მგლები [[სკოლლი|სკოლლისა]] და [[ჰატი ჰროდვიტნისონი]]ს მამა, [[ლოკე|ლოკეს]] შვილი. წინასწარმეტყველების მიხედვით, მას უნდა მოეკლა ღმერთი [[ოდინი]] ღონისძიება [[რაგნაროკი|რაგნაროკის]] მიმდინარეობისას, თუმცა იგი მოკლა ოდინის ვაჟმა [[ვიდარი|ვიდარმა]].

[[XIII საუკუნე|XIII საუკუნის]] [[ისლანდია|ისლანდიურ]] პროზაულ ედდაში, დამატებითი ინფორმაცია ფენრირის შესახებ, მოგვითხრობს მისი სწრაფი ზრდის საშიშროებაზე, რომელიც ღმერთებმა შეაჩერეს და შედეგად ფენრირმა ღმერთ [[ტირი|ტირს]] მარჯვენა ხელი მოაჭამა. ფენრირი იყო მრავალი ხელოვნების ნიმუშისა და ნახატის მთავარი თემა და ის ასევე გვხვდება ლიტერატურაშიც.

==არქეოლოგიური აღმოჩენები==

===თორვალდსის ჯვარი (Thorwald's Cross)===

თორვალდსის ჯვარი, ნაწილობრივ გადარჩენილი ქვა, აღმართული ანდრეასის ეკლესიაში კაცების კუნძულზე, მასზე გამოსახულია წვეროსანი ადამიანი ხელში შუბით, მის ქვევით კი მგელი, რომელსაც კაცის ფეხი უდებს პირში, რომლის მხარზეც დიდი ჩიტი ზის. ეს გამოსახულება განხილული იქნა, როგორც ოდინი რომლის მხარზეც [[ყორანი]] ან [[არწივი]] ზის და იგი იქნა განადგურებული ფენრირის მიერ რაგნაროკზე. ქვის მეორე მხარეს კი გამოსახულია კიდევ ერთი სიუჟეტი რომელშიც იგი აღწერილია როგორც ქრისტე, რომელიც იმარჯვებს სატანაზე.

===ლედბერგის ქვა===

[[XI საუკუნე|XI საუკუნის]] [[ლედბერგის ქვა]] [[შვედეთი|შვედეთში]], თორვალდსის ჯვრის მსგავსად გამოსახავს ფიგურას, რომლის ფეხიც დევს ოთხფეხა ურჩხულის პირში და ეს შესაძლოა იყოს იმის გამოსახულება, თუ როგორ ჭამს ოდინის ფეხს ფენრირი რაგნაროკის მიმდინარეობისას.  მხეცისა და კაცის ქვემოთ, გამოსახულია უფეხო, მუზარადიანი კაცი, თაყვანისცემის პოზიციზში. უმცროსი ფუთჰარკის (Younger Futhark) წარწერა ქვაზე ატარებს საყოველთაო მემორიალურ ერთგულებას, მაგრამ მოსდევს კოდირებული ([[რუნები|რუნული]]) თანმიმდევრობა, რომელიც ჯერჯერობით „საიდუმლოდ“ რჩება.<ref name=MACLEOD145>MacLeod, Mees (2006:145).</ref>

==თანამედროვე გავლენა==

ფენრირი გამოსახულია ხელოვნების ნიმუშში სახელად: „ოდინი და ფენრისი“ („Odin and Fenris“)–ში (1909) და „ფენრისის გაკოჭვა“ („The Binding of Fenris“)–ში (1900) დახატული [[დოროთი ჰარდი|დოროთი ჰარდის]] მიერ, [[ემილი დოეპლერი|ემილი დოეპლერის]]  „Fesselung des Fenriswolfe“–ში (1901) და ასევე იგი არის მეტალის სკულპტურა „ფენრირი“–ს მთავარი თემა შექმნილი ა. ვ. გუნერუდის მიერ [[ნორვეგია|ნორვეგიაში]]<ref name=SIMEK81>Simek (2007:81).</ref>

ფენრირი გვხვდება თანამედროვე ლიტერატურაში, კერძოდ: ადამ გოტლობის პოემა „Om Fenrisulven og Tyr“–ში (1819), კ. ჰ. სტრობლის პოემა: „Der Fenriswolf“–ში და ე. კ. რიჩისა და ე. ლარსენის „Til kamp mod dødbideriet“–ში (1974).<ref name=SIMEK81/>

ფენრირი ჩანს კომპიუტერულ თამაშ „[[smite]]“–შიც როგორც მოთამაშე პერსონაჟი.

==ლიტერატურა==
* Crumlin-Pedersen, Ole & Thye, Birgitte Munch (eds.) (1995). ''The Ship as Symbol in Prehistoric and Medieval Scandinavia: Papers from an International Research Seminar at the Danish National Museum, Copenhagen, 5–7 May 1994''. Nationalmuseet. ISBN 87-89384-01-6
*{{cite book |last=Dronke |first=Ursula |author-link= |author-mask=Dronke, Ursula (Trans.) |year=1997 |title=The Poetic Edda: Volume II: Mythological Poems |publisher=[[ოქსფორდის უნივერსიტეტის გამომცემლობა]] |isbn=0-19-811181-9 |ref=harv}}
* Faulkes, Anthony (Trans.) (1995). ''Edda''. [[ევრიმანის ბიბლიოთეკა]]. ISBN 0-460-87616-3
* Hollander, Lee Milton (Trans.) (2007). ''[http://books.google.com/books?id=qHpwje7-wNkC&printsec=frontcover&dq=Heimskringla:+History+of+the+Kings+of+Norway&lr=#v=onepage&q=&f=false Heimskringla: History of the Kings of Norway]''. [[ტეხასის უნივერსიტეტის გამომცემლობა]] ISBN 978-0-292-73061-8
*{{cite book |last=Larrington |first=Carolyne |author-mask=Larrington, Carolyne (Trans.) |year=1999 |title=The Poetic Edda |url=https://archive.org/details/isbn_9780192839466 |publisher=[[ოქსფორდის მსოფლიო კლასიკა]] |isbn=0-19-283946-2 |ref=harv}}
*{{cite book |last=Lindow |first=John |author-link= |year=2001 |title=Norse Mythology: A Guide to Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs |url=http://books.google.com/books?id=KlT7tv3eMSwC |publisher=[[ოქსფორდის უნივერსიტეტის გამომცემლობა]] |isbn=0-19-515382-0 |ref=harv}}
*{{cite book |last=MacLeod |first=Mindy |last2=Mees |first2=Bernard |year=2006 |title=Runic Amulets and Magic Objects |url=http://books.google.com/books?id=hx7UigqsTKoC |publisher=[[ბოიდელის გამომცემლობა]] |isbn=1-84383-205-4 |ref=harv}}
*{{cite book |last=Merrony |first=Mark |authorlink= |title=The Vikings: Conquerors, Traders and Pirates |publisher=Periplus |year=2004 |location= |page= |url= |isbn=1-902699-54-8}}
*{{cite book |last=Orchard |first=Andy |year=1997 |title=Dictionary of Norse Myth and Legend |url=https://archive.org/details/dictionaryofnors0000orch |publisher=[[ორიონის საგამომცემლო ჯგუფი]] |isbn=0-304-34520-2 |ref=harv}}
*{{cite book |last=Pluskowski |first=Aleks |authorlink= |editor-last=Bildhauer |editor-first=Bettina |editor2-last=Mills |editor2-first=Robert |contribution=Apocalyptic Monsters: Animal Inspirations for the Iconography of Medieval Northern Devourers |title=The Monstrous Middle Ages |publisher=[[ტორონტოს უნივერსიტეტის ამომცემლობა]] |year=2004 |location= |pages=155–176 |url=http://books.google.com/?id=5M7JElJtK8AC&printsec=frontcover&q |isbn=0-8020-8667-5 |ref=harv}}
*{{cite book |last=Puhvel |first=Jaan |year=1998 |title=Comparative Mythology |publisher=The Johns Hopkins University Press |isbn=0-8018-3413-9 |ref=harv}}
*{{Cite book |last=Richards |first=Julian D. |authorlink= |editor-last=Hunter |editor-first=John |editor2-last=Ralston |editor2-first=Ian |contribution=The Scandinavian Presence |title=The Archaeology of Britain: An Introduction from the Upper Palaeolithic to the Industrial Revolution |publisher=[[რუტლეჯი]] |year=1999 |location= |pages=194–209 |url=http://books.google.com/?id=SkaqGT0wLk4C&printsec=frontcover&q |isbn=0-415-13587-7}}
*{{cite journal |authorlink1=Meyer Schapiro |last1=Schapiro |first1=Meyer |year=1942 |jstor=3046829 |title='Cain's Jaw-Bone that Did the First Murder' |url=https://archive.org/details/sim_art-bulletin_1942-09_24_3/page/205 |journal=The Art Bulletin |volume=24 |issue=3 |pages=205–212 |doi=10.2307/3046829 |ref=harv}}
*{{cite book |last=Simek |first=Rudolf |author-link=Rudolf Simek |year=2007 |others=translated by Angela Hall |title=Dictionary of Northern Mythology |publisher=[[ბოიდელი და ბრეველი]] |isbn=0-85991-513-1 |ref=harv}}

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:სკანდინავიური მითოლოგია]]