იხილეთ წყარო გვერდისთვის ქეით შეპარდი

{{ინფოდაფა პიროვნება
| სიგანე       =  
| სახელი      = ქეით შეპარდი 
| ფოტო       = Kate Sheppard.jpg
| ფოტოს სიგანე = 250px
|წარწერა = ქეით შეპარდი, [[1905]] წლის ფოტოსურათი
| ალტ         =
| მშობლსახელი =
| ენის კოდი    = 
| დაბსახელი    = კეტრინ ვილსონ მალკოლმი
| დაბთარიღი   = [[10 მარტი]], [[1847]]
| დაბადგილი   = [[ლივერპული]], [[ინგლისი]]
| მოინათლა    = 
| გაუჩინარების თარიღი = 
| გაუჩინარების ადგილი = 
| გაუჩინარების სტატუსი = 
| გარდთარიღი = [[13 ივლისი]], [[1934]]
| გარდადგილი = [[კრაისტჩერჩი]], [[ახალი ზელანდია]]
| გარდაცვალების მიზეზი  = 
| სხეულის პოვნის ადგილი = 
| დაკრძალვის ადგილი = 
| დაკრძალვის ადგილის კოორდინატები = 
| ძეგლები      =
| რეზიდენცია   =
| სხვა სახელები =
| ეროვნება     =
| მოქალაქეობა  =
| ეთნიკური წარმომავლობა =
| ქვეშევრდომობა =
| განათლება     =
| ალმა-მატერი   =
| მოღვაწეობა    =
| საქმიანობა     =
| აქტიურობის წლები =
| დამსაქმებელი   =
| ორგანიზაცია    = 
| ხელფასი       = 
| ქონება        = 
| ცნობილია როგორც =
| ცნობილი ნაშრომები = 
| სიმაღლე =        
| წონა    =  
| წოდება  =
| წლები   =
| წინამორბედი = 
| მემკვიდრე   =
| პარტია     = 
| მოძრაობა   = 
| ოპონენტები = 
| რელიგია   = 
| წაყენებული ბრალდება =
| განაჩენი                = 
| დანაშაულებრივი სტატუსი =   
| მეუღლეები = ვალტერ შეპარდი 
| პარტნიორები = 
| შვილები = დუგლას შეპარდი <br /> ვილიამ ლოველ-სმიტი
| მამა = ენდრიუ ვილსონ მალკოლმი
| დედა = ჯემიმა კრაუფორდ სოუტერი 
| ნათესავები = 
| ჯილდოები = 
| მოსახმობი სიგნალი =
| სუფთა მოგება =
| სახელი1  =
| მოდული1 = 
| სახელი2 =
| მოდული2 = 
| სახელი3 =
| მოდული3 = 
| სახელი4  =
| მოდული4 = 
| სახელი5 =
| მოდული5 = 
| სახელი6 =
| მოდული6 = 
| სახელი7 =
| მოდული7 = 
| საიტი = 
| ხელმოწერა =
| ხელმოწერის ზომა =
| ხელმოწერა ალტ = 
| შენიშვნები = 
}}
'''კატერინ ვილსონ „ქეით“ შეპარდი'''  ({{lang-en|Katherine "Kate" Wilson Sheppard }}; დ. [[10 მარტი]], [[1847]], [[ლივერპული]], [[ინგლისი]] — გ. [[13 ივლისი]], [[1934]], [[კრაისტჩერჩი]], [[ახალი ზელანდია]]) — ახალზელანდიელი ქალთა უფლებების დამცველი. ის იბრძოდა ქალთა ხმის მიცემის უფლებების მოსაპოვებლად [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიაში]]. ქეიტ შეპარდი იყო [[ახალი ზელანდია|ახალი ზელანდიის]] სუფრაჟისტ ქალთა ასოციაციის წევრი და ქვეყნის ყველაზე ცნობილი სუფრაჟისტი ქალი. მას შემდეგ, რაც ახალი ზელანდია გახდა პირველი ქვეყანა, რომელმაც წარადგინა უნივერსალური სუფრაჟიზმი [[1893]] წელს, შეპარდის მოღვაწეობამ მნიშვნელოვანი გავლენა იქონია სხვა ქვეყნებში სუფრაჟისტულ მოძრაობებზე. ქეიტ შეპარდი გადავიდა [[შოტლანდია|შოტლანდიაში]], როცა ის ჯერ კიდევ ძალიან ახალგაზრდა იყო. მისი დაბადების სახელია კატერინ ვილსონ მალკოლმი. მისი მამა გარდაიცვალა [[1862]] წელს. ეკატერინე [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიაში]] გადავიდა [[1869]] წელს და დაქორწინდა 24 წლის ასაკში. მას ჰყავდა ორი ქმარი, ერთი ვაჟიშვილი და ერთი შვილიშვილი. შეპარდი მონაწილეობდა „ახალი ზელანდიის ათი-დოლარის კუპიურაში“.

==ადრეული ცხოვრება==
ქეით შეპარდი დაბადების სახელია კატერინ ვილსონ მალკოლმი. იგი დაიბადა [[ლივერპული|ლივერპულში]], [[დიდი ბრიტანეთი]]. მისი მშობლები იყვნენ [[შოტლანდიელები]] ჯემიმა კრაუფორდ სოუტერი და ენდრიუ ვილსონ მალკოლმი. მამამისი დაიბადა [[1819]] წელს [[შოტლანდია|შოტლანდიაში]] და მუშაობდა [[მოსამართლე|მოსამართლედ]] და ბანკირად. [[1842]] წლის [[14 ივლისი|14 ივლისს]] მან ჯვარი დაიწერა სოუტერზე. კატერინე იყო ხუთშვილიანი ოჯახის მეორე ან მესამე შვილი. ოჯახი ხშირად იცვლიდა საცხოვრებელს, ძირითადად [[შოტლანდია|შოტლანდიაში]], შვილების განათლების დეტალები უცნობია, მიუხედავად ამისა ისინი სწავლულები იყვნენ. ენდრიუს სიყვარული მუსიკისადმი გამოიხატა მისი ოჯახის კარგ მომზადებაში [[მუსიკა|მუსიკის]] განხრით. ის გარდაიცვალა [[1862]] წელს, ჯემიმას დაუტოვა საკმარისი თანხა, მაგრამ არა იმდენი, რომ მდიდრულად ეცხოვრათ.

კეტრინს მისი გარდაცვლილი ბებიის სახელი ერქვა, მაგრამ ის ზოგადად ამჯობინებდა, რომ მისი სახელი წარმოეთქვათ, როგორც „ქეთრინი“ ან „ქეითი“. აღსანიშნავია მისი ინტელექტუალური შესაძლებლობები და ფართო ცოდნა. მამის გარდაცვალების შემდეგ იგი ცხოვრობდა ბიძასთან ერთად, რომელიც იყო [[შოტლაანდიის თავისუფალი ეკლესია|შოტლაანდიის თავისუფალი ეკლესიის]] მღვდელი, [[ნაირიის რაიონი|ნაირნისთან]]. ამავე დროს მისი დანარჩენი ოჯახის წევრები დარჩნენ [[დუბლინი|დუბლინში]], მოგვიანებით კი ქეიტი მათ შეუერთდა.

[[1869]] წელს, მამის სიკვდილიდან რამდენიმე წლის შემდეგ, შეპარდი და მისი ძმები დედასთან ერთად გადავიდნენ  [[კრაისტჩერჩი|კრაისტჩერჩში]], [[ახალი ზელანდია]]. სამი წლის შემდეგ იგი დაქორწინდა ვალტერ ელენ შეპარდზე, და მათი ერთადერთი შვილი დუგლასი დაიბადა [[1880]] წლის [[8 დეკემბერი|8 დეკემბერს]].

[[1885]] წელს ქეით შეპარდი გახდა [[ახალი ზელანდია|ახალი ზელანდიის]] ქალთა ქრისტიანული თავშეკავებულობის კავშირის აქტიური წევრი, რომელიც იბრძოდა მისი განმტკიცებისთვის, ეს კავშირი იყო უფრო დიდი თავშეკავებულობის მოძრაობის ნაწილი. შეპარდის ჩართულობა ასეთ მოძრაობებში ძირითადად მისი რელიგიური შეხედულებებისგან იყო გამოწვეული, რომელიც ბიძისგან შეითვისა.

==ქალთა სუფრაჟისტული მოძრაობა==
ამ მოძრაობის დიდი მხარდაჭერის გამო, რომელიც ქალებიდან მოდიოდა, თავშეკავებულობის კავშირი სწრაფადვე გახდა ძალიან აქტიური ქალთა ხმის მიცემის უფლების მოსაპოვებლად, ამ მდგომარეობაში შეპარდი მალევე გახდა ცნობილი. მიუხედავად იმისა, რომ მისი ინტერესი სუფრაჟიზმის პრაქტიკულობის საზღვრებს სცდებოდა, მისი შეხედულება ცნობილი გახდა განცხადებით: „ყველანაირი განსხვავება, არ აქვს მნიშვნელობა, [[რასა|რასას]], კლასს, [[მრწამსი|მრწამსს]], სქესს არის არაჰუმანური და უნდა გადაილახოს“. შეპარდი აღმოჩნდა ძლიერი ორატორი და კვალიფიციური ორგანიზატორი, ასევე შეეძლო სწრაფად დაეჭირა მხარი ყველაფრისთვის.

შეპარდმა პირველი საარჩევნო უფლებების კანონპროექტი საზოგადოებას [[1887]] წელს გააცნო. [[1888]] წელს მან გამოაქყვენა ბროშურა სახელწოდებით „ათი მიზეზი, თუ რატომ უნდა მიეცეთ ახალი ზელანდიის მცხოვრებ ქალბატონებს ხმის მიცემის უფლება, სადაც ნაჩვენები იყო ყველა მიზეზი, რატომ უნდა მიეცათ ხმა ქალებს და ასევე გაავრცელა „მშრალი და ლოგიკური მიდგომა“.

თავშეკავებულობის კავშირმა [[1891]] წელს [[პარლამენტი|პარლამენტს]] წარუდგინა პეტიცია სუფრაჟისტ ქალთა მხარდასაჭერად. პარლამენტში ამ პეტიციას ხმა დაუჭირა [[ჯონ ჰილი|ჯონ ჰილმა]], ალფრედ საუნდერსმა და პრემიერმა [[ჯონ ბელენსი|ჯონ ბელენსმა]]. შეპარდმა მნიშვნელოვანი მონაწილეობა მიიღო ამ პეტიციის ორგანიზებაში. შემდეგი პეტიცია, რომელიც პირველზე დიდი იყო წარადგინეს მეორე წელსვე, ხოლო მესამე, ისევ დიდი მეორეზე წარადგინეს [[1893]] წელს. ამავე წელს ქალთა ხმის მიცემის უფლების ბილმა (სარჩელი) წარმატებით დამტკიცდა, შედეგად ქალებს მიენიჭათ ხმის მიცემის უფლება. შეპარდი ფართოდ იყო აღიარებული ქალთა საარჩევნო უფლების მოძრაობის ლიდერად.

შეპარდს დასვენების დრო არ ჰქონდა, თუმცა, [[1893]] წლის არჩევნები მხოლოდ 10 კვირაში იწყეობდა. თავშეკავებულობის კავშირთან ერთად ქეითი მთელი ძალისხმევით ცდილობდა ქალები ამომრჩეველთა სიაში დაერეგისტრირებინათ. მისი ყველაზე დიდი ცილისმწამებელი იყო სპირტიანი სასმელით მრეწველობა, რომელსაც ეშინოდა ბიზნესის ჩავარდნის. ქალ ამომრჩეველთა რეგისტრაციის დროის სიმოკლის მიუხედავად ქალების დაახლოებით ორი მესამედი დარეგისტრირდა არჩევნებზე.

==ქალთა ეროვნული საბჭო==
ქალთა საარჩევნო უფლების მიღებიდან ერთი წლის შემდეგ, შეპარდი ცოტა ხნით დაბრუნდა [[ინგლისი|ინგლისში]], სადაც ის შეხვდა გამოჩენილ ბრიტანელ სუფრაჟისტებს და რამდენიმეჯერ გამოვიდა სიტყვით. მისი დაბრუნების შემდეგ იგი აირჩიეს [[ახალი ზელანდია|ახალი ზელანდიის]] ქალთა ახალი ეროვნული საბჭოს პრეზიდენტად, რომელსაც დიდი გავლენა ჰქონდა საზოგადოების აზროვნებაზე. შეპარდი მოგვიანებით ჩაერთო საბჭორს [[გაზეთი|გაზეთის]] გამოქვეყნების საქმეში, თეთრი ლენტი.

შეპარდის იდეებმა ხელი შეუწყო ქალების მდგომარეობის გამოსწორებას და მათი სტატუსის გაუმჯობესებას- კერძოდ, იგი დაინტერესებული იყო ქალთა სამართლებრივი და ეკონომიკური დამოუკიდებლობის ჩამოყალიბებაზე. იგი არ იყო მხოლოდ ქალთა ხმის მიცემის უფლებებისთვის ბრძოლისკენ მიმართული, ის ასევე ახერხებდა დროის გამონახვას პოლიტიკური რეფორმების გასატარებლად, როგორიც იყო პროპორციული წარმომადგენლობა, სავალდებულო [[რეფერენდუმი|რეფერენდუმები]] და პარლამენტის მიერ პირდაპირი წესით არჩეული კაბინეტი.

==შემდოგმი ცხოვრება==
[[ფაილი:Kate Sheppard, circa 1914. Photographer unidentified..jpg|200px|მინი|ქეიტ შეპარდი, დაახლოებით [[1914]] წლის ფოტოსურათი. ფოტოგრაფი დაუდგენელია.]]
[[1903]] წელს დატოვა თავისი თანამდებობა ქალთა ეროვნულ საბჭოში გაუარესებული ჯანმრთელობის გამო. იმავე წელს, მოგვიანებით ის და მისი ქმარი, რომელმაც აგრეთვე დატოვა სამსახური გადავიდნენ [[ინგლისი|ინგლისში]] და განიზრახეს იქ დამკვიდრებულიყვნენ მარტოდ. მან მოკლე ხანი დაჰყო [[კანადა|კანადაში]] და [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერთებულ შტატებში]], სადაც შეხვდა ამერიკელ სუფრაჟისტს ქერი ჩეპმენ კეტს. [[ლონდონი|ლონდონში]] აქტიურად მუშაობდა [[დიდი ბრიტანეთის სამეფო|ბრიტანეთში]] ქალთა საარჩევნო უფლებების მინიჭების საქმეში, მაგრამ მალევე ვეღარ შეძლო მუშაობის გაგრძელება, რადგან მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა უარესობისკენ შეიცვალა.

[[1904]] წელს შეპარდი დაბრუნდა [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიაში]]. პოლიტიკურ წრეებში ვეღარ აქტიურობდა, მაგრამ წერას მაინც განაგრძობდა. მიუხედავად იმისა, რომ მან ვერ დაიბრუნა თავდაპირველი ენერგია, მისი ჯანმრთელობა აღარ უარესდებოდა, ამიტომ ქეითმა განაგრძო ახალ ზელანდიაში ქალთა მოძრაობებზე ზეგავლენის მოხდენა, სწორედ ამიტომ ამ მოძრაობებმა დიდი მასშტაბები მოიცვა. [[1916]] წელს შეპარდმა და სხვა ცნობილმა სუფრაჟისტებმა შეძლეს აეღორძინებინათ ქალთა ეროვნული საბჭო, რომელიც უკუსვლით მიდიოდა.

[[1925]] წელს შეპარდი დაქორწინდა ვილიამ სიდნეი ლოველ-სმიტზე, მისი პირველი ქმარი გარდაიცვალა [[1915]] წელს [[ინგლისი|ინგლისში]]. ლოველ-სმიტი ქორწინებიდან ოთხი წლის შემდეგ გარდაიცვალა. ქეით შეპარდი [[1934]] წლის [[13 ივლისი|13 ივლისს]] [[კრაისტჩერჩი|კრაისტჩერჩში]] გარდაიცვალა. იგი დაასაფლავეს [[ელინგტონი (უისკონსინი)|ედინგტონის]] სასაფლაოზე ოჯახთან ერთად.

==ხსოვნა==
[[ფაილი:Kate Sheppard's Grave.jpg|200px|მინი|მარცხნივ|ქეით შეპარდის საფლავი [[ელინგტონი (უისკონსინი)|ედინგტონის]] სასაფლაოზე]]
შეპარდი ითვლება მნიშვნელოვან პიროვნებად [[ახალი ზელანდიის ისტორია|ახალი ზელანდიის ისტორიაში]]. მისი მემორიალი არსებობს  [[კრაისტჩერჩი|კრაისტჩერჩში]], ხოლო მისი გამოსახულება ახალი ზელანდიის ათი-დოლარიან კუპიურაზე. ფენდელტონის სახლი 83-ე ქლიდეს გზაზე, სადაც შეპარდი ცხოვრობდა [[1888]] წლიდან [[1902]] წლამდე, ცნობილია, როგორც ქეით შეპარდის სახლი და რეგისტრირებულია, როგორც [[ახალი ზელანდიის კულტურული მემკვიდრეობა|ახალი ზელანდიის კულტურული მემკვიდრეობის]] I კატეგორიის ძეგლი, რადგანაც ეს იყო სახლი, სადაც ბევრი ღონისძიება გაიმართა ქალების ხმის მიცემის უფლების მოპოვებასთან დაკავშირებით.

შეპარდისა და თავშეკავებულობის კავშირის მოძრაობა „O Temperance“, რომელიც დაწერა [[ახალი ზელანდია|ახალი ზელანადიის]] დრამატურგმა [[მერვინ ტომპსონი|მერვინ ტომპსონმა]], რომელიც პირველად დაიდგა კ[[რაისტჩერჩის სამეფო თეატრი|რაისტჩერჩის სამეფო თეატრში]] [[1972]] წელს. შეპარდის როლს ასრულებდა ჯუდი ქლაინი. [[2016]] წელს გამოვიდა ახალი პროდუქცია სახელწოდებით „ეს სისხლიანი ქალბატონი“, რომელიც დაიდგა ახალ ზელანდიაში და კრაისტჩერჩის სამეფო თეატრში. ეს შოუ მოგვითხრობს ქეით შეპარდის ამბავს, [[როკი|როკ]]/პანკ მუსიკოსის როლში.

მის სახელს ატარებს [[ველინგტონი|ველინგტონის]] პარლამენტის ერთ-ერთი უბანი. ქეით შეპარდის ადგილი, მოლესვორტის ქუჩის ერთი ნაწილის სახელწოდება. მის სახელს ატარებს ასევე, პარლამენტის საპირისპირო სახლი მგალერეის ქუჩისა და თორდონის გადაკვეთაზე. ქეით შეპარდის ავენიუ არსებობს  [[ჩრდილოეთი კუნძული|ჩრდილოეთ კუნძულზე]] [[ოკლენდის რეგიონი|ოკლენდის]] გარეუბანში.

[[ახალი ზელანდია|ახალი ზელანდიის]] რამდენიმე სკოლის სახლები მის სახელს ატარებენ. მხოლოდ [[კრაისტჩერჩი|კრაისტჩერჩის]] ტერიტორიაზე არსებობს: შეპარდის სახლი კრაისტჩერჩის [[სამხრეთი|სამხრეთში]], კაშმეერის უმაღლესი სკოლა, ქრისჯჩხარის გოგონების უმაღლესი სკოლა, ჰუუნუის კოლეჯი და რანგიორეას საშუალო სკოლა.

[[1993]] წელს ახალ ზელანდიაში [[ქრისტიანობა|ქრისტიანმა]] ქალებმა შეფარდში ქალთა სუფრაჟიზმის ასი წლისთავისადმი მიძღვნილი ორი მემორიალი დადგეს: ქეით შეპარდის ეროვნული მემროიალი, მდინარე [[ევონი (მდინარე)|ევონის]] სანაპიროზე და ქეით შეპარდის მემორიალი, რწმენის ჯილდო, ქალთა ყოველწლიური დაჯილდოების კვლევაში.

[[2014]] წელს რვა გზატკეცილი პარლამენტთან ახლოს, [[ველინგტონი|ველინგტონში]] აღიჭურვა მწავნე საქვეითო სინათლით, რომელიც გამოსახავდა ქეით შეპარდს.

[[2016]] წელს მემორიალური ლექცია გაიმართა სახელწოდებით - ქეით შეპარდი, ქალთა ზეგავლენის ლექცია. პირველი ლექცია ჩატარდა [[მესის უნივერსიტეტი|მესის უნივერსიტეტში]] [[ველინგტონი|ველინგტონის]] კამპუსში, ხოლო სიტყვით გამომსვლელი იყო უიეტპექ ბენკი.

==ლიტერატურა==
* {{cite web| last = Malcolm | first = Tessa K. | url = http://www.teara.govt.nz/en/biographies/2s20/sheppard-katherine-wilson | title = Sheppard, Katherine Wilson | publisher = [[Dictionary of New Zealand Biography]]. Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand | accessdate = 21 May 2013 | date = 30 October 2012 | ref = harv }}
* {{cite web | last = Roth | first = Herbert Otto | url =http://www.teara.govt.nz/en/1966/sheppard-katherine-wilson | title = Sheppard, Katherine Wilson | work = An Encyclopaedia of New Zealand | year = 1966 | ref = harv }}
*{{cite web| url = http://www.historic.org.nz/TheRegister/RegisterSearch/RegisterResults.aspx?RID=9325&m=advanced | title = Kate Sheppard House | work = Register of Historic Places | publisher = New Zealand Historic Places Trust | accessdate = 21 May 2013 | ref = {{harvid|Kate Sheppard House}} }}
*{{cite web | url = http://www.nzhistory.net.nz/politics/womens-suffrage/brief-history | title = Brief history – women and the vote | publisher=New Zealand Ministry for Culture and Heritage | accessdate = 21 May 2013 | date = 20 December 2012 }}

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.nzedge.com/heroes/sheppard.html Brief biography at NZ Edge] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061201005948/http://www.nzedge.com/heroes/sheppard.html |date=2006-12-01 }}
* [http://www.nzgirl.co.nz/articles/5380 "Kate Sheppard's Story" at NZGirl] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090409084805/http://www.nzgirl.co.nz/articles/5380 |date=2009-04-09 }}
* [http://www.nzine.co.nz/features/suffrage2.html "Celebrating Women's Suffrage 106 Years On" at NZine] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304052947/http://www.nzine.co.nz/features/suffrage2.html |date=2016-03-04 }}

{{სამოქალაქო უფლებების დამცველები}} 

{{DEFAULTSORT:შეპარდი, ქეით}}
[[კატეგორია:დაბადებული 10 მარტი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1847]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 13 ივლისი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1934]]
[[კატეგორია:ქალთა უფლებები]]
[[კატეგორია:ადამიანის უფლებები]]
[[კატეგორია:ქალთა უფლებების დამცველები]]
[[კატეგორია:XIX საუკუნის ახალზელანდიელი ადამიანები]]
[[კატეგორია:ლივერპულელი პოლიტიკოსები]]
[[კატეგორია:ახალზელანდიელი ფემინისტები]]
[[კატეგორია:ახალზელანდიელი ქალები]]