იხილეთ წყარო გვერდისთვის ჩრდილოამერიკული თავისუფალი ვაჭრობის ზონა

{{ინფოდაფა ორგანიზაცია
|სახელი =ჩრდილოამერიკული თავისუფალი ვაჭრობის ზონა
|სურათი =
|სურათის საზღვარი =
|ზომა =
|მონიშვნა = 
|რუკა = North_American_Agreement_(orthographic_projection).svg
|რუკის ზომა =200px
|წარწერა =
|რტიტრი =
|რუკა2 =
|აბრევიატურა =
|დევიზი =
|შეიქმნა =[[1 იანვარი]], [[1994]]
|გაუქმდა =
|ტიპი =სამთავრობათაშორისო 
|სტატუსი =
|მიზანი =
|შტაბ-ბინა = 
|ადგილმდებარეობა =
|ემსახურება რეგიონს =
|წევრები = {{დროშა|აშშ}}<br />{{დროშა|კანადა}}<br />{{დროშა|მექსიკა}} 
|ენა =ინგლისური, ესპანური, ფრანგული
|მდივანი = 
|ლიდერი წარწერა = 
|ლიდერი სახელი = 
|ლიდერი წარწერა2 =
|ლიდერი სახელი2 =
|ლიდერი წარწერა3 =
|ლიდერი სახელი3 =
|მნიშვნელოვანი პირები =
|მთავარი ორგანო =
|მშობელი ორგანიზაცია=
|გაწევრიანება =
|ბიუჯეტი =
|შტატი =
|ვოლონტიორი =
|საიტი = http://www.naftanow.org
|შენიშვნები =
|ყოფილი სახელი =
}}
'''ჩრდილოამერიკული თავისუფალი ვაჭრობის ზონა''' ({{lang-en|North American Free Trade Agreement, NAFTA}}; {{lang-fr|Accord de libre-échange nord-américain, ALENA}}; {{lang-es|Tratado de Libre Comercio de América del Norte, TLCAN}}) — შეთანხმება თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ [[კანადა]]ს, [[აშშ]]-სა და [[მექსიკა]]ს შორის. შეთანხმებას ჩრდილოამერიკული თავისუფალი ვაჭრობის ზონის ხელშეკრულებას ხელი მოაწერეს [[1992]] წლის 17 დეკემბერს და ძალაში შევიდა [[1994]] წლის 1 იანვარს<ref name=ustrstats>{{Cite web|url = http://www.ustr.gov/trade-agreements/free-trade-agreements/north-american-free-trade-agreement-nafta|title = North American Free Trade Agreement (NAFTA)|date = |accessdate = December 3, 2014|website = |publisher = Office of the United States Trade Representative|last = |first = |archiveurl = https://web.archive.org/web/20130317011855/http://www.ustr.gov/trade-agreements/free-trade-agreements/north-american-free-trade-agreement-nafta|archivedate = მარტი 17, 2013}}</ref>. მან შეცვალა კანადა-ამერიკის შეთანხმება თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ. 

== ისტორია ==
ჩრდილოამერიკული თავისუფალი ვაჭრობის ზონის შექმნისაკენ გადადგმული პირველი ნაბჯი იყო „ებოტის გეგმა“, რომელიც მიიღეს [[1947]] წელს და რომლის მიზანიც იყო [[აშშ]]-ის ინვესტიციების სტიმულირება კანადის ეკონომიკის წამყვან სექტორებში. [[1959]] წელს ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა და კანადამ დადეს შეთანხმება ერთობლივ სამხედრო წარმოებაზე, რამაც ხელი შეუწყო ამერიკული სტანდარტების დანერგვას კანადური წარმოების ტექნიკურ აღჭურვილობაში.

შემდეგი ნაბიჯი იყო [[1965]] წლის ხელშეკრულება  სავაჭრო პროდუქციის ლიბერალიზაციის შესახებ. კანადა-აშშ-მექსიკის სავაჭრო-ეკონომიკური გაერთიანების შესახებ დაიბადა [[1970]]-იან წლებში. თავდაპირველად საუბარი მიმდინარეობდა მხოლოდ ენერგეტიკული კავშირის გაფორმებაზე. მსგავს იდეას კი მხარი დაუჭირეს [[1980]]-იან წლებში ამერიკის პრეზიდენტებმა [[რონალდ რეიგანი|რონალდ რეიგანმა]] და [[ჯორჯ ჰერბერტ უოლკერ ბუში|ჯორჯ ბუშმა]]. 

[[1988]] წლის სექტემბერში სამწლიანი მოლაპარაკებების შემდეგ ხელი მოაწერეს კანადა-ამერიკის ხელშეკრულებას თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ, რომლის თანახმადაც ათი წლის განმავლობაში აშშ-სა და კანადას უნდა ჩამოეყალიბებინათ თავისუფალი სავაჭრო ზონა. 

შეთანხმება ჩრდილოამერიკული თავისუფალი ვაჭრობის ზონის შექმნის შესახებ ძალაში შევიდა  [[1994]] წლის 1 იანვრიდან. იგი ამტკიცებდა და აგრძელებდა [[1988]] წლის კანადა-ამერიკის შეთანხმებას თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ. 

== მიზნები ==
ჩრდილოამერიკული თავისუფალი ვაჭრობის ზონის შექმნის მიზანი იყო ვაჭრობისა და ინვესტიციის სფეროში არსებული ბარიერების მოსპობა აშშ-ს, კანადასა და მექსიკას შორის.

==ლიტერატურა ==
* Edward J. Chambers, Peter H. Smith (2002) ''[https://books.google.ca/books?id=zfXN4iaUyVQC&lpg=PP1&dq=NAFTA&pg=PP1#v=onepage&q&f=true NAFTA in the new millennium]''. University of California, San Diego. Center for U.S.-Mexican Studies ISBN 0-88864-386-1 ==
* Maxwell A. Cameron, Brian W. Tomlin (2002) ''[https://books.google.ca/books?id=ie1n1_LhKCQC&lpg=PP1&dq=NAFTA&pg=PP1#v=onepage&q&f=true The making of NAFTA: how the deal was done]''. Cornell University Press. ISBN 0-8014-8781-1.
* Gary Clyde Hufbauer and Jeffrey J. Schott (2005) ''[https://books.google.ca/books?id=Hf12VNRekqEC&lpg=PP1&dq=NAFTA%20Revisited%3A%20Achievements%20and%20Challenges&pg=PP1#v=onepage&q&f=true NAFTA Revisited: Achievements and Challenges]'' Washington, D.C. : Institute for International Economics ISBN 0-88132-334-9
* M. Angeles Villarreal (2010) ''[http://www.fas.org/sgp/crs/row/RL34733.pdf NAFTA and the Mexican Economy]'', Federation of American Scientists Congressional Research Service. RL34733

==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://www.citizen.org/trade/nafta/ Public Citizen’s Report on NAFTA]
* [http://www.nafta-sec-alena.org/ NAFTA Secretariat website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090321020823/http://www.nafta-sec-alena.org/ |date=2009-03-21 }}
* [http://www.thebta.org Border Trade Alliance]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

[[კატეგორია:ამერიკული საერთაშორისო ორგანიზაციები]]
[[კატეგორია:თავისუფალი ვაჭრობის ზონები]]