იხილეთ წყარო გვერდისთვის ხანის დინასტია

{{მმ|ხანი|ხანი}}
{{ჩინეთის ისტორია}}
[[ფაილი:Han map.jpg|მინიატიურა|მარცხნივ|ხანის დინასტია [[ძვ. წ. 87]] წელს.]]
'''ხანის დინასტია''' — საიმპერატორო დინასტია [[ჩინეთი|ჩინეთში]] განაგებდა [[ძვ. წ. 206]] წლიდან ახ. წ. [[220]] წლამდე. იყოფა დასავლეთის ანუ ადრინდელ (უფროს) ხანად ([[ძვ. წ. 206]]-ახ. წ. [[25]] წწ.) და აღმოსავლეთის ანუ გვიანდელ (უმცროს) ხანად ( ახ. წ. [[25]]-[[220]] წწ.). დინასტიის დამაარსებელია [[ლიუ ბანი]], რომელმაც გააერთიანა ქვეყანა და ძლიერი ცენტრალიზებული იმპერია შექმნა. იგი დიდძალ მიწის სამფლობელოებს - საუფლისწულოებს ურიგებდა თავის ნათესავებსა და თანამებრძოლებს, რამაც ნიადაგი მოუმზადა ქვეყნის დანაწილებას. ცენტრალური ხელისუფლება განმტკიცდა იმპერატორების [[ძინ-დი]]ს ([[ძვ. წ. 156]]-[[ძვ. წ. 141|141]] წწ.) და განსაკუთრებით [[უ-დი]]ს ([[ძვ. წ. 140]]-[[ძვ. წ. 87|87]] წწ.) განგებლობის დროს. ოფიციალური იდეოლოგია გახდა [[კონფუციანელობა]]. ხანის დინასტია აწარმოებდა დამპყრობლურ ომებს, რასაც მოჰყვა იმპერიის საზღვრების გაფართოება. ხანის დინასტიას სავჭრო და კულტურული ურთიერთობა ჰქონდა შუა აზიის სახელმწიფოებსა და [[ინდოეთი|ინდოეთთან]]. დასავლეთის ხანს ბოლო მოუღო [[წითელწარბიანთა აჯანყება]]მ ([[17]]-[[27]] წწ.) აღმოსავლეთ ხანის დინასტია დაეცა [[ყვითელდოლბანდიანთა აჯანყება|ყვითელდოლბანდიანთა აჯანყებისა]] ([[184]]-[[204]] წწ.) და სამხედრო-ფეოდალურ დაჯგუფებათა ბრძოლის შედეგად.

== ლიტერატურა ==
{{ქსე|11|431}}
{{ჩინეთის თემები}}
[[კატეგორია:ჩინეთის დინასტიები]]
[[კატეგორია:დინასტიები]]