სკორპენისებრნი

სკორპენისებრნი
	ფაილი:Scorpaena scrofa.jpg; ოქროსფერი ჩიქვი (Scorpaena scrofa)
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:	ცხოველები
ტიპი:	ქორდიანები
კლასი:	სხივფარფლიანი თევზები
რიგი:	სკორპენისნაირნი
ქვერიგი:	სკორპენისმაგვარნი
ოჯახი:	სკორპენისებრნი
ლათინური სახელი
	Scorpaenidae (Risso, 1826)
დაცვის სტატუსი
	შეცდომა: სურათი მცდარია ან არ არსებობს<templatestyles src="თარგი:Comment/styles.css" /><span class="ts-comment-commentedText" title="Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted">სტატუსი არ არის მითითებული; ძიება IUCN-ის ვებ-გვერდზე: ???
ITIS	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
NCBI	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted&lvl=3&p=mapview&p=has_linkout&p=blast_url&p=genome_blast&lin=f&keep=1&srchmode=1&unlock Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
EOL	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted&lvl=3&p=mapview&p=has_linkout&p=blast_url&p=genome_blast&lin=f&keep=1&srchmode=1&unlock Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
MB	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
FW	Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

სკორპენისებრნი (ლათ. Scorpaenidae) — თევზების ოჯახი სკორპენისნაირთა რიგისა. მათი სხეულის სიგრძე 20–100 სმ,^[1] მასა — 1,5–2 კგ აღწევს.^[2] თავი დიდია, ზედ ეკლები და კანის წანაზარდები აქვთ.^[1] სხეული გვერდებიდან შებრტყელებულია. ქერცლი, თუკი აქვთ, უმეტესად ქტენოიდურია. ზურგის ფარფლი, ჩვეულებრივ, ერთი ცალია (ხშირად ამოკვეთილია), 11–17 ეკლითა და 8–17 რბილი სხივით. ანალურ ფარფლში 1–3 ეკალი და 3–9 რბილი სხივია (ჩვეულებრივ 5), მუცლის ფარფლში — შესაბამისად 1 და 2–5 (5). მკერდის ფარფლი კარგადაა განვითარებული (11–25 სხივი), იშვიათად 1–3 თავისუფალი ქვედა სხივით.^[3] ზურგის ფარფლის სხივების ძირში შხამიანი ჯირკვალია მოთავსებული.^[2] სალაყუჩე სარქვლები ყელისგან თავისუფალია. ზოგიერთს საცურავი ბუშტი არ აქვს (მაგ., Plectrogenium და Sebastolobus). უმრავლესობას შინაგანი განაყოფიერება ახასიათებს, ზოგიერთი კი ცოცხლადმშობია (მაგ. ზღვის ქორჭილა შობს 2 მილიონამდე ლიფსიტას). ზოგი სახეობა ქვირითს ჟელესებრ ბუშტში ყრის, Scorpaena guttata-ს ბუშტის დიამეტრი 20 სმ-მდე აღწევს.^[3]

უმეტესობა გავრცელებულია ინდოეთისა და წყნარ ოკეანეებში.^[3] ბინადრობენ ტროპიკულ, სუბტროპიკულ და ზომიერ წყლებში. უპირატესად ფსკერისპირა თევზებია.^[1] შავი ზღვის საქართველოს სანაპიროებთან გავრცელებულია ზღვის ჩიქვი (ზღვის მორიელი) (Scorpaena porcus),^[2] რომელიც სიგრძეში 30 სმ-მდეა, მცირედ მოძრავი თევზი და სპორტული თევზჭერის ობიექტია. ზიგიერთის ნემსის ნაჩხვლეტი ადამიანისათვის საშიშია (მაგ., ლომთევზასი).^[1] იკვებებიან თევზებით და კიბოსნაირებით. აქვთ დიდი სარეწაო მნიშვნელობა. იყენებენ ნედლს, უმთავრესად გაყინულსა და შებოლილს.^[2]

კლასიფიკაცია

ესკიზის შექმნის შეცდომა:

Scorpaenopsis oxycephala

სკორპენისებრთა საბოლოო კლასიფიკაცია სამეცნიერო კვლევების საგანია. ცნობილია 9 ქვეოჯახი, 65 გვარი და 450-ზე მეტი სახეობა.^[3]

ქვეოჯახი Sebastinae
- ტრიბა Sebastini
- ტრიბა Sebastolobini
ქვეოჯახი Setarchinae
ქვეოჯახი Neosebastinae
ქვეოჯახი Scorpaeninae
- ტრიბა Scorpaenini
- ტრიბა Pteroini
ქვეოჯახი Caracanthinae
ქვეოჯახი Apistinae
ქვეოჯახი Tetraroginae
ქვეოჯახი Synanceiinae
- ტრიბა Minoini
- ტრიბა Choridactylini
- ტრიბა Synanceiini
ქვეოჯახი Plectrogeniinae

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 თარგი:დრე წიგნი
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 დემეტრაშვილი მ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1985. — გვ. 429.
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 Nelson, Joseph S.; Grande, Terry C.; Wilson, Mark V. H. (2016) Fishes of the World, 5-th, Hoboken, New Jersey: Wiley, გვ. 468–469. DOI:10.1002/9781119174844. ISBN 978-1-118-34233-6Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[დრე-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 თარგი:დრე წიგნი

[ქსე-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 დემეტრაშვილი მ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1985. — გვ. 429.

[FOW-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 Nelson, Joseph S.; Grande, Terry C.; Wilson, Mark V. H. (2016) Fishes of the World, 5-th, Hoboken, New Jersey: Wiley, გვ. 468–469. DOI:10.1002/9781119174844. ISBN 978-1-118-34233-6Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted

[1]

[2]

[3]