ნიუ-იორკის შტატი
თარგი:მრავალმნიშვნელოვნება/დიზაინი
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| მეტსახელი: | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| დევიზი: | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
| დედაქალაქი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ოფიციალური ენა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| გუბერნატორი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საკანონმდებლო ორგანო | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ფართობი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted კმ² | ||||
| მოსახლეობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted კაცი | ||||
| უმაღლესი წერტილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| უდაბლესი წერტილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| შტატი გახდა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| სასაათო სარტყელი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საფოსტო აბრევიატურა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მოსაზღვრე რეგიონები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ადმინისტრაციული დაყოფა | Script error: No such module "collapsible list". | ||||
| საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში | |||||
ნიუ-იორკი (ინგლ. New York) — შტატი აშშ-ში, მდებარეობს შუა ატლანტიკურ რეგიონში. სახელი ეწოდა იორკის ჰერცოგის მიხედვით, რომელმაც ეს ტერიტორია (ახალი ჰოლანდია) მიიღო თავისი ძმის ჩარლზ II-საგან.
- ფართობი — 122 ათასი
- მოსახლეობა — 19,300 ათასი (თეთრი 71 %, აფროამერიკელი 14 %, აზიელი 3,9 %, ლათინურამერიკელი 11,2 %).
- ქალაქის მოსახლეობა — 84,6 %.
- ქალაქები — ალბანი (დედაქალაქი), 103 ათასი, ნიუ-იორკი, 8.108 ათასი, ბუფალო, 310 ათასი, როჩესტერი, 221 ათასი
- თავისებურებები — ნიაგარას ჩანჩქერი, უესტ-პოინტი (აშშ-ს სამხედრო აკადემია), ქალაქი ნიუ-იორკი (აშენდა XVII ს-ში კუნძულ მანჰეტენზე, აშშ-ს დედაქალაქი 1797-მდე, შედგება 5 კვარტალისაგან: ბრონქსი, მანჰეტენი, ქუინსი, ბრუკლინი, სტეიტენ-აილენდი. ღირსშესანიშნაობანი — თავისუფლების ქანდაკება, ემპაია სტეიტ ბილდინგი, 381 მ, გაეროს შტაბ-ბინა, კოლუმბიის უნივერსიტეტი).
- ცნობილი ადამიანები — ჯეიმზ ფენიმორ კუპერი, ართურ მილერი, ფრანკლინ და თეოდორ რუზველტები, უოლტ უიტმენი.
ისტორია
- 1524 — ფლორენციელი ჯოვანი ვერაძანო იკვლევდა ტერიტორიას საფრანგეთის მეფის დავალებით, ამ ადგილს უწოდა ანგულემი.
- 1609 — ეწვია სამიუელ შამპლენი (საფრანგეთი).
- 1609 — იკვლევდა ჰენრი ჰუდსონი ნიდერლანდებისათვის. პიტერ სტუივეზანტმა დააარსა ნიუ-ჰარლემი.
- 1614 — ჰოლანდიელთა კოლონია.
- 1626 — პიტერ მინუიტმა ინდიელთა ტომის მანჰეტებისაგან 60 ფლორინად იყიდა კუნძული მანჰეტენი (56,6 კვ.კმ).
- 1664 — ახალი ამსტერდამი ანექსირებულ იქნა ინგლისელთა მიერ.
- 1777 — დამოუკიდებელია, მიიღო პირველი კონსტიტუცია.
- 1788 — ერთ-ერთი პირველი 13 შტატთაგანი.
დემოგრაფია
| ისტორიული მოსახლეობა | |||
|---|---|---|---|
| ცენზი | მოს. | %± | |
| 1790 | 340 120 | ||
| 1800 | 589 051 | 73.2% | |
| 1810 | 959 049 | 62.8% | |
| 1820 | 1 372 851 | 43.1% | |
| 1830 | 1 918 608 | 39.8% | |
| 1840 | 2 428 921 | 26.6% | |
| 1850 | 3 097 394 | 27.5% | |
| 1860 | 3 880 735 | 25.3% | |
| 1870 | 4 382 759 | 12.9% | |
| 1880 | 5 082 871 | 16.0% | |
| 1890 | 5 997 853 | 18.0% | |
| 1900 | 7 268 894 | 21.2% | |
| 1910 | 9 113 614 | 25.4% | |
| 1920 | 10 385 227 | 14.0% | |
| 1930 | 12 588 066 | 21.2% | |
| 1940 | 13 479 142 | 7.1% | |
| 1950 | 14 830 192 | 10.0% | |
| 1960 | 16 782 304 | 13.2% | |
| 1970 | 18 236 967 | 8.7% | |
| 1980 | 17 558 072 | -3.7% | |
| 1990 | 17 990 455 | 2.5% | |
| 2000 | 18 976 457 | 5.5% | |
2006 წლისთვის ნიუ-იორკი მოსახლეობის რაოდენობით მესამე შტატი იყო კალიფორნიისა და ტეხასის შემდეგ. მისი მოსახლეობა შეადგენდა 19 306 183 ადამიანს, რაც 1,7 %-ით მეტია 2000 წლის მაჩვენებელზე; ის მოიცავს ბუნებრივ ნამატს ბოლო ცენზის შემდეგ 601 779 ადამიანით (1 576 125 დაბ. მინუს 974 346 გარდ.) და კლებას შტატიდან მიგრაციის გამო 422 481 ადამიანით. იმიგრაციამ ქვეყნის გარედან მოიმატა 820 388 ადამიანით, ხოლო მიგრაციამ ქვეყნის შიგნით შეადგინა დანაკარგი 800 213 ადამიანით.
ნიუ-იორკი ნელა მზარდი შტატია სხვა შტატებში ემიგრაციის მაღალი დონით, განსაკუთრებით ფლორიდასა და არიზონაში. თუმცა ნიუ-იორკი წამყვანი ადგილია საერთაშორისო იმიგრაციისთვის. ქალაქ ნიუ-იორკს და მის ექვს საგარეუბნო საგრაფოს (ქაუნტი) ერთობლივად ჰყავს 12 626 200 ადამიანი, შტატის მოსახლეობის 65,67 %.
ლიტერატურა
- French, John Homer (1860). Historical and statistical gazetteer of New York State. Syracuse, New York: R. Pearsall Smith. OCLC 224691273.
- New York State Historical Association (1940). New York: A Guide to the Empire State. New York City: Oxford University Press. ISBN 978-1-60354-031-5Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. OCLC 504264143.
რესურსები ინტერნეტში
- State Government website
- Governor
- New York State Senate Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
- New York State Assembly
- New York State Unified Court System
- Constitution of New York Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted
სქოლიო
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted