ტეხასი
ტეხასი (ინგლ. Texas, Tx) — შტატი აშშ-ში, მდებარეობს სამხრეთ-დასავლეთის ცენტრალურ რეგიონში. სახელი დაერქვა ინდიელთა ტომის მიხედვით. ჰიუსტონი სიდიდით პირველი ქალაქია ტეხასში და სიდიდით მეოთხე აშშ-ში. დალასის მეტროპოლიტი სიდიდით პირველია ტეხასში ხოლო მეოთხე აშშ-ში. ფართობის 10%-ზე ნაკლები უდაბნოა. შტატის ეკონომიკური წარმატებები დაიწყო XX საუკუნიდან, როდესაც ნავთობის მარაგი იქნა აღმოჩენილი, რამაც გამოიწვია ეკონომიკური განვითარება შტატში. უამრავმა უნივერსიტეტის გახსნამ ტეხასი ჩამოაყალიბა როგორც მრავალმხრივი ეკონომიკისა და მაღალი ტექნოლოგიური ინდუსტრიის შტატი.
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| მეტსახელი: | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| დევიზი: | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |||||
| დედაქალაქი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ოფიციალური ენა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| გუბერნატორი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საკანონმდებლო ორგანო | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ფართობი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted კმ² | ||||
| მოსახლეობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted კაცი | ||||
| უმაღლესი წერტილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| უდაბლესი წერტილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| შტატი გახდა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| სასაათო სარტყელი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| საფოსტო აბრევიატურა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| მოსაზღვრე რეგიონები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
| ადმინისტრაციული დაყოფა | Script error: No such module "collapsible list". | ||||
| საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | ||||
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში | |||||
ტეხასის ერთიანი შიდა პროდუქტი შეადგენს 1,224 ტრილიონ დოლარს და მეორეა კალიფორნიის შემდეგ. ერთიანი შიდა პროდუქტი ერთ სულ მოსახლეზე კი 36,484 აშშ დოლარი. 2010 წლის მონაცემებით ტეხასში თავს იყრის ფორჩუნ 500-ის 57 კომპანია. ცნობილი კომპანიები ტეხასში: Halliburton, Texas Instrumentals, ExxonMobile.
ტეხასში მდებარე დალას-ფორტ ვორზის აეროპორტი საერთაშორისო გადაზიდვებით მეორეა აშშ-ში ხოლო მსოფლიოში კი მეოთხე.
ტეხასში თავს იყრის დაახლოებით 1000 ნავსადგური რომელიც გადაჭიმულია 1600 კილომეტრზე ტეხასის სანაპიროებზე, პორტებს დასაქმებული ჰყავს დაახლოებით 1 მილიონი ტეხასელი.
ისტორია
ძირითადი მონაცემები
- ფართობი – 678 ათასი.
- მოსახლეობა – 25,145 ათასი, მათ შორის 3 მლნ მექსიკელია (თეთრკანიანი 71,4 %, აფროამერიკელი 11,5 %, ლათინოამერიკელი 35,9 %).
- ქალაქის მოსახლეობა – 79,6 %.
- თავისებურებები – მე-2 შტატია მოსახლეობით, მე-2 ტერიტორიით, 1-ლი ნავთობის, გაზის, ბამბის, ბრინჯის წარმოებით.
- ცნობილი ადამიანები – ჯორჯ ბუში, ბადი ჰოლი, სემ ჰიუსტონი, ლინდონ ჯონსონი, ჯენის ჯოპლინი, ტინა ტერნერი.
უდიდესი ქალაქები
ტეხასის უდიდესი ქალაქებია: ოსტინი (დედაქალაქი), 541 ათასი, ჰიუსტონი, (დედაქალაქი 1837-39 და 1842-45 წლებში, 1.744 ათასი, დალასი, 1.053 ათასი, სან-ანტონიო, 1.068 ათასი, ელ-პასო, 600 ათასი.
.svg){kind=link}
.svg){kind=link}
ენები
| ენა | მოსაუბრე პროცენტულად (2010 წლის მიხედვით) |
|---|---|
| ესპანური | 29.21% |
| ვიეტნამური | 0.75% |
| ჩინური | 0.56% |
| გერმანული | 0.33% |
| ტაგალური | 0.29% |
| ფრანგული | 0.25% |
| კორეული და ურდუ | 0.24% |
| ჰინდი | 0.23% |
| არაბული | 0.21% |
| ნოგერო-კონგოლეზიური ენები | 0.15% |
ძირითადი რელიგიური კონფესიები
| რელიგია[1] | |
|---|---|
| რომაული კათოლიციზმი | 28% |
| ბაპტიზმი | 21% |
| არარელიგიური | 11% |
| მეთოდიზმი | 8% |
| ქრისტიანი-სხვა | 7% |
| ლუთერანობა | 3% |
| ორმოცდაათიანელობა | 3% |
| პრესვიტერიანობა | 2% |
| არა-კონფესიონალური | 2% |
| მორმონები | 2% |
| ეპისკოპალური ეკლესია | 1% |
| მუსლიმანი | 1% |
| იეჰოვას მოწმეები | 1% |
| ღვთის კრება | 1% |
| ღმერთის ეკლესია | 1% |
| სხვა | 2% |
ლიტერატურა
- Chipman, Donald E. (1992). Spanish Texas, 1519–1821. Austin, Texas: University of Texas Press. ISBN 0-292-77659-4Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.
- Davis, William C. (2006). Lone Star Rising. College Station, TX: Texas A&M University Press. ISBN 978-1-58544-532-5Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted. originally published 2004 by New York: Free Press
- Edmondson, J.R. (2000). The Alamo Story-From History to Current Conflicts. Republic of Texas Press. ISBN 1-55622-678-0Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.
რესურსები ინტერნეტში
სქოლიო
- ↑ American Religious Identification Survey Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted, 2001
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted