.svg){kind=link}
.svg){kind=link}
ანანია შირაკაცი
ანანია შირაკაცი (ანანია შირაკელი, სომხ. Անանիա Շիրակացի; VII საუკუნე) — სომეხი მეცნიერი და ფილოსოფოსი. იყო გეოგრაფი, კარტოგრაფი, ისტორიკოსი და ასტრონომი. ანანია შირაკაცს მიაწერენ სომხური გეოგრაფიული და კარტოგრაფული ძეგლის — აშხარჰაცუიცის ავტორობას. იგი სომხეთში საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების ფუძემდებელია.[1]
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
|---|---|
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
| Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted | |
| დაბ. თარიღი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| დაბ. ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| გარდ. თარიღი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| გარდ. ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| დასაფლავებულია | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| მოქალაქეობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| ეროვნება | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| საქმიანობა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| მუშაობის ადგილი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| ალმა-მატერი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| განთქმული მოსწავლეები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| პარტნიორ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| სამეცნიერო ხარისხი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| მეუღლე | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| მამა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| დედა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| შვილ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| ნათესავ(ებ)ი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| ჯილდოები | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| Script error: No such module "collapsible list". | |
| ხელმოწერა | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
| საიტი | Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted |
[[:commons:Category:Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted|Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted]] ვიკისაწყობში | |
ბიოგრაფია
ანანია შირაკაცის დაბადების ადგილი უცნობია. მკვლევართა უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ მეცნიერი შირაკავანში დაიბადა, ან ანისის მახლობლად.[1] იყო ოვანეს შირაკაცის შვილი, რომელიც სავარაუდოდ მიეკუთვნებოდა კამსაკარანის ან არწრუნის საგვარეულოს.[2] მიჩნეულია, რომ დაწყებითი განათლება ანანია შირაკაცმა მიიღო დპრევანკის მონასტერში, სადაც ადრეული წლებიდან დაეუფლა მათემატიკას.[1][3] შემდეგ საზღვარგარეთ გაემგზავრა, სადაც გაიღრმავა ცოდნა. მოგვიანებით ანანია შირაკაცი გაემგზავრა ბიზანტიაში — ტრაპიზონში, სადაც 8 წლის განმავლობაში იყო ერთ-ერთი ბერძენი სწავლულის მოწაფე.[4] დაახლოებით 651 წელს შირაკაცი დაბრუნდა სომხეთში.
ანანია შირაკაცმა ბუნების გაგებას საფუძვლად დაუდო ანტიკური მატერიალისტური მოძღვრება ოთხი ელემენტის შესახებ. ავტორია მათემატიკური, კოსმოგრაფიული და გეოგრაფიული ნაშრომებისა. მის მიერ შედგენილი არითმეტიკის სახელმძღვანელო ერთ-ერთი უძველესია ჩვენამდე მოღწეული ასეთი ხასიათის ნაშრომებიდან. ანანია შირაკაცი იზიარებდა აზრს დედამიწის სფერულობის შესახებ. მისმა საბუნებისმეტყველო შეხედულებებმა დიდი გავლენა მოახდინა სომხური კულტურის განვითარებაზე. მასვე მიეწერება აშხარჰაცუიცის ავტორობა, რომელიც წარმოადგენს ანტიკური გეოგრაფიული ტრადიციების გაგრძელებას, რომელიც ძირითადად ემყარება კლავდიოს პტოლემეს (87—165) გეოგრაფიას.
იხილეთ აგრეთვე
რესურსები ინტერნეტში
- ანანია შირაკაცი — სტატია დიდი რუსული ენციკლოპედიიდან (რუსული)
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თარგი:ადგილის მითითება ბიბლიობმულებში, 1975. — გვ. 427-428.
- Чалоян В. К., Естественнонаучные воззрения Анания Ширакаци, в сборнике: Византийский временник, т. 12, М., 1957.
სქოლიო
- ↑ 1.0 1.1 1.2 Tumanyan, Benik, Artashes A. Matevosyan, Vazgen K. Chaloyan, Ashot A. Abrahamyan and Nikoghos Tahmizyan. «Անանիա Շիրակացի» (Anania Shirakatsi). სომხური საბჭოთა ენციკლოპედია. vol. i. Yerevan, Armenian SSR: Armenian Academy of Sciences, 1974, pp. 362-364.
- ↑ Hewsen, Robert H. "Science in Seventh-Century Armenia: Ananias of Širak[მკვდარი ბმული]", Isis, vol. 59, No. 1, (Spring, 1968), p. 34.
- ↑ Hacikyan, Agop J; Gabriel Basmajian, Edward S. Franchuk, Nourhan Ouzounian (eds.) (2002). The Heritage of Armenian Literature, Vol. 2: From the Sixth to the Eighteenth Century. Detroit: Wayne State University Press, გვ. 56. ISBN 0-8143-3023-1Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted.
- ↑ Р. Хьюсен, «Science in Seventh-Century Armenia: Ananias of Širak[მკვდარი ბმული]», Isis, vol. 59, No. 1, (Spring, 1968), p. 34—35
Lua error: Cannot create process: proc_open(/dev/null): Failed to open stream: Operation not permitted