ბრიტანეთის ანტარქტიკული ექსპედიცია (1901-1904)

ბრიტანეთის ეროვნული ანტარქტიკული ექსპედიცია 1901—1904 წლებში (ინგლ. British National Antarctic Expedition, 1901–04), ასევე ცნობილია სახელით ექსპედიცია „დისკავერი“ (ინგლ. Discovery Expedition) — რიგით მეორე ბრიტანული ექსპედიცია ანტარქტიდაში, რომელიც შედგა 60-წლიანი შესვენების შემდეგ. განკუთვნილი იყო თითქმის უცნობი კონტინენტის შესასწავლად. ექსპედიციის ხელმძღვანელი — რობერტ ფოლკონ სკოტი. ექსპედიციაში ასევე მონაწილეობა მიიღეს ანტარქტიკის მომავალმა დიდმა მკვლევარებმა — ერნესტ ჰენრი შეკლტონმა და ედუარდ ადრიან უილსონმა. ექსპედიციის მსვლელობისას გამოკვლეულ იქნა ანტარქტიდის სანაპიროები როსის ზღვის რაიონში. ექსპედიციამ მოიპოვა ფართო სამეცნიერო შედეგები ფიზიკური გეოგრაფიის, ბიოლოგიის, გეოლოგიის, მეტეოროლოგიისა და ზამთრის მაგნიტიზმის შესახებ. აღმოაჩინეს ანტარქტიკული ოაზისები, ასევე პინგვინების კოლონიები კროზიეს კონცხზე. სკოტმა, შეკლტონმა და უილსონმა მიაღწიეს 82° 11’ ს.გ.-ს სამხრეთპოლარული ლაშქრობის დროს. „დისკავერიზე“ ექსპედიციამ ბრიტანეთის ანტარქტიდაში შეღწევის ისტორიაში მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა. ამ ექსპედიციის გაგრძელებას წარმოადგენდა სკოტის ექსპედიცია „ტერა-ნოვა“.

ბრიტანეთის ეროვნული ანტარქტიკული ექსპედიცია
ფაილი:Discovery alongside Barrier.jpg საექსპედიციო ხომალდი — ბარკი „დისკავერი“
ქვეყანა დიდი ბრიტანეთის დროშა დიდი ბრიტანეთი დაწყების თარიღი 30 ივლისი 1901 დასასრულის თარიღი 10 სექტემბერი 1904 ხელმძღვანელი რობერტ ფოლკონ სკოტი
შემადგენლობა
47 ადამიანი, მათ შორის: ერნესტ შეკლტონი ედუარდ ადრიან უილსონი ალბერტ ერმიტეჯი რეჯინალდ კეტლიცი
მარშრუტი
„დისკავერის“ ექსპედიციის უმნიშვნელოვანესი მარშრუტების სქემატური რუკა   1902 წლის ნოემბრის — 1903 წლის თებერვლის ლაშქრობა სამხრეთი პოლუსისკენ   1903 წლის ოქტომბერ-დეკემბრის ლაშქრობა   1902-1903 წწ. ლაშქრობები კროზიეს კონცხზე საიმპერატორო პინგვინების გამოსაკვლევად
მიღწევები
პოლარული გამოკვლევების ისტორიაში პირველად ანტარქტიკულ მყინვარზე განხორციელდა ლაშქრობები ციგით მიღწეულ იქნა 82° 11' ს.გ. პირველად განისაზღვრა სამხრეთ მაგნიტური პოლუსის ზუსტი მდებარეობა
აღმოჩენები
აღმოაჩინეს ედუარდ VII-ის მიწა დამტკიცდა, რომ როსის კუნძული კუნძულია კარტოგრაფირდა ტრანსანტარქტიკული მთები 83° ს.გ.-მდე, თანაც გამოიყო 200 მწვერვალი აღმოაჩინეს სამხრეთ ოაზისები — ტერიტორიები, რომლებიც თოვლისა და ყინულისგან თავისუფალი იყო დამტკიცდა, რომ დიდი ყინულოვანი ბარიერი შელფურ მყინვარს წარმოადგენს. გაქვავებული წინარეისტორიული მცენარეების აღმოჩენამ დაამტკიცა ანტარქტიდის კავშირი უძველეს კონტინენტ გონდვანასთან
დანაკარგები
დაიღუპა ორი ადამიანი: მატროსი ჯორჯ ვინსი მატროსი ჩარლზ ბონერი

ლიტერატურა

ფაილი:Commons-logo.svg

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ბრიტანეთის ანტარქტიკული ექსპედიცია (1901-1904)

• Кук Д., Путешествие к Южному Полюсу и вокруг света, М.: Государственное გამომცემლობა географической литературы, 1946.
• Ладлэм Г., Капитан Скотт, Л.: Гидрометеоиздат, 1989.
• Пристли Р., Антарктическая одиссея: Северная партия экспедиции Р. Скотта, Л.: Гидрометеоиздат, 1989.
• Саннес Т. Б., «Фрам»: приключения полярных экспедиций, Л.: Судостроение, 1991.
• Черри-Гаррард Э., Самое ужасное путешествие, Л.: Гидрометеоиздат, 1991.
• Coleman E. C., The Royal Navy in Polar Exploration, from Frobisher to Ross, Tempus Publishing, Stroud, 2006.
• Crane D., Scott of the Antarctic, L.: Harper Collins, 2005.
• Fiennes R., Captain Scott, L.: Hodder & Stoughton, 2003.
• Fisher M. at al, Shackleton, L.: James Barrie Books, 1957.
• Huntford R., The Last Place On Earth, L.: Pan Books, 1985.
• Preston D., A First-Rate Tragedy, L.: Constable & Co, 1999.
• Scott R., Vol. I The Voyage of the Discovery, L.: Smith, Elder & Co, 1905.

რესურსები ინტერნეტში

• ექსპედიციის წევრების მიერ გადაღებული ფოტოსურათები — Scott Polar Research Institute